بخشی از مقاله
چکیده
در این تحقیق میزان تاثیر فرهنگ بر محافظهکاری شرطی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد پزوهش قرار گرفت. تحقیق حاضر از بعد هدف از نوع کاربردی و تحقیقات پسرویدادی میباشد. و از لحاظ تئوریک از نوع تحقیقات اثباتی و از لحاظ استدلال از نوع استقرایی میباشد. تئوری اثباتی حسابداری، رویههای حسابداری را توضیح و شرح میدهد. مضافاً باید بیان کرد که پژوهش کنونی از دسته پژوهشهای شبه تجربی در حوزه پژوهشهای حسابداری مالی میباشد.
در واقع پژوهشهای شبه تجربی با هدف نزدیک ساختن تحقیق به شرایط تجربیات حقیقی در مواردی به کار گرفته میشود که امکان به کار گرفتن تمام متغیرهای مربوط وجود ندارد. جامعه آماری پژوهش، همه شرکتهای پذیرفته شده در در بورس اوراق بهادار تهران که 517 شرکت میباشد است و با استفاده از روش حذف سیستماتیک تعداد نمونه پژوهش به 117 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رسید و از پرسشامه هافستد که دارای 25 سوال میباشد برای سنجش فرهنگ استفاده شد و نتیجه بر این شد که فرهنگ از سه بعد فاصله قدرت و مردگرایی در مقابل زنگرایی و فردگرایی در مقابل جمعگرایی و محافظهکاری شرطی رابطه معناداری وجود دارد و البته بین اجتناب از عدم اطمینان و محافظهکاری شرطی ارتباط معناداری وجود ندارد.
مقدمه
محافظهکاری بهعنوان میزان قابلیت رسیدگی متفاوت لازم برای شناسایی سودها در مقابل زیانها تعریفشده است. محافظهکاری در موضع افراطی خود همان مثل سنتی است که بیان میدارد : "هیچ سودی را پیشبینی نکن اما همه زیانها را پیشبینی کن" . علیرغم انتقادهایی که تاکنون به محافظهکاری شده است، محافظهکاری در حسابداری برای قرنها دوام پیداکرده و به نظر میرسد در چندین سال گذشته افزایشیافته است.
محافظهکاری یکی از میثاقهای تعدیلکننده حاکم بر حسابداری و گزارشگری مالی است، بدین مفهوم که در برخی شرایط محافظهکاری ایجاب میکند که باید رویهای را انتخاب و آن را اعمال کرد که کمترین اثر مساعد را بر داراییها، درآمدها، سود و درنتیجه حقوق صاحبان سهام داشته باشد.ارائه اطلاعات مالی باهدف تأمین نیازهای اطلاعاتی به استفادهکنندگان مختلف در قالب گزارشهای حسابداری، محصول و نتیجه نهایی فرایند حسابداری مالی میباشد.
فلتهام و اوهلسون - 1995 - در مورد محافظهکاری بیان میدارند که آنچه را که موجب انتخاب و بهکارگیری مداوم رویههای حسابداری که منجر به گزارش کردن کمتر از واقع خالص داراییهای شرکت میشوند، محافظهکاری نامیده میشود. که البته این تعریف - 1995 - بر مبنای ترازنامه میباشد. بدین معنی که تلاش در کمتر از واقع ارزیابی کردن داراییها یا بیشتر از واقع گزارش کردن بدهیها دارد.
- باسو1997، والکر و پاپ1999، بال و همکاران محافظهکاری را اینچنین تعریف کردهاند: محافظهکاری عبارت است از عدم تقارن در سیستم اطلاعاتی که فعالیت اقتصادی را به دادههای حسابداری ترجمه میکند.
کلمه فرهنگ بهطورمعمول در قالب سه مفهوم اصلی استفاده میشود : برتری سلیقهای در هنرهای زیبا و انسانشناسی الگویی ترکیبی از دانش بشری، باورها و رفتارهایی که به ظرفیت نمادین فکر و اندیشه و یادگیری اجتماعی بستگی دارد.
مجموعهای از نگرشها، ارزشها، اهداف و اعمالی که یک موسسه، سازمان یا گروه را توصیف میکند
در قرن بیستم واژه فرهنگ بهعنوان مفهوم کلیدی مردمشناسی، - شامل تمامی پدیدههای انسانی که ناشی از موارد ژنتیکی بشر نبود - تعریف شد . بهطور اخص واژه فرهنگ در مردمشناسی آمریکایی دارای دو معنی است :
ظرفیت تکاملیافته بشری جهت طبقهبندی و تشریح تجارب انسانی در قالب نمادها شیوههای متفاوت زندگی مردم در نقاط مختلف دنیا که جهت بیان تجارب از آن یاد میشود. پس از جنگ جهانی دوم واژه فرهنگ اهمیت یافت، اگرچه که معانی متفاوتی را در سایر نظامها نظیر مطالعات فرهنگی ، روانشناسی سازمانی و مطالعات مدیریتی به خود اختصاص داد.
همچنین هوفستد 1980 - و - 1991 با بررسیهایی که در 53 کشور انجام داد، 5 بعد برای ارزشهای فرهنگی مطرح کرد که بر آن اساس میتوان ملتهای جهان را به گروههای مختلف دستهبندی کرد. که این ابعاد میتوانند با توجه به خصایصی که مردم و فرهنگهای مختلف در کشورها و حتی در سازمانهای مختلف دارند بر روی تصمیمگیری مالی و اقتصادی شرکتها و سازمانها تاثیر مستقیم و غیر مستقیم بگذارند.
اهمیت پژوهش
نقش محافظهکاری در حسابداری بهعنوان یک ویژگی اساسی در گزارش حسابداری، مهمترین نشانه برای رواج قراردادی قرضی است که از گزارش بالای یک شرکت در مورد داراییهایش جلوگیری کرده و سبب آسیب رساندن به منافع طلبکاران از شرکت میشود. طلبکاران یک شرکت عمدتاً بانکها و شرکای تجاری نظیر کارگزاران و مشتریان هستند، این قرارداد قرضی در محافظهکاری حسابداری شامل قراردادهای اعتباری بانکی و قراردادهای اعتباری تجاری.میشود. همچنین فرهنگ بهعنوان یک فاکتور مهم محیطی بر رفتار و رویههای حسابداری و سیستمهای تعدیل گری مدیریت تأثیرگذار است. که همانطور که بیان شد
هافستد با بررسیهایی که انجام داد پنج بعد را برای فرهنگ بیان کرد که عبارتند از: . 1 فاصله قدرت . 2 مردگرایی در مقابل زنگرایی . 3 فردگرایی در مقابل جمعگرایی و اجتناب از عدم اطمینان - بلاتکلیفی - که ابعاد مذکور با توجه به ویژگیهایی که دارند بر روی تصمیمگیری اقتصادی و مالی افراد یک کشور و سازمان میتوانند تاثیرگذار باشند و در پژوهش حاضر میزان تاثیر ویژگیهای ابعاد ذکر شده بر روی محافظهکاری سنجیده میشود.
تعاریف نظری و عملیاتی واژهها
محافظهکاری شرطی
باسو 1997 - ص - 4 محافظهکاری را بهصورت زیر تعریف کرده است : محافظهکاری عبارت است از تأیید پذیری متفاوت لازم برای شناسایی درآمدها و هزینهها که منجر به کمتر نشان دادن سود و داراییها میشود، این تعریف بیانگر محافظه-کاری مشروط است.
محافظهکاری شرطی هنگامی رخ میدهد که سیستم حسابداری، اخبار اقتصادی منفی را زودتر از اخبار اقتصادی مثبت شناسایی مینماید، بهبیاندیگر، محافظهکاری شرطی بستگی به رویدادهای خبری - هم مثبت و هم منفی - دارد. برای محافظهکاری شرطی میتوان، قاعده اقل بهای تمامشده یا ارزش بازار، شناسایی نامتقارن زیانهای احتمالی در مقابل سودهای احتمالی، حذف کردن سرقفلی در پی انجام آزمون کاهش ارزش را نام برد.
در کل، اصول حسابداری شناسایی کردن کاهش یا اخبار بد درباره موجودی کالا، سرقفلی و زیانهای احتمالی را سبب میشود اما مانع از شناسایی کردن ناشی از اخبار خوب و مثبت میشود.
رایان - 2006 - محافظهکاری شرطی را اینچنین تعریف میکند که اخبار مثبت - اطلاعاتی که بیشتر شدن سودهای آینده را بیان میکند - دیرتر از اخبار منفی - اطلاعاتی که کمتر شدن سودهای آینده را بیان میکند - در صورتهای مالی شناسایی خواهند شد، این نوع از محافظهکاری اغلب برای پیشگیری از بزرگ نشان دادن سود توسط مدیران اتخاذ خواهد شد و مانع از بیشتر گزارش شدن سودها در شرایط نامساعد میشود. رویه کاملاً متفاوت در اصلاح کردن ارزش برآوردی داراییها، مهمترین دلیل برای محافظهکاری مشروط میباشد.
محافظهکاری مشروط حاکی از آن است که در مقایسه با اخبار خوب - که از طریق بازده مثبت اندازهگیری میشود - ، اخبار بدکه - معمولاً بازده سهام منفی، نماینده و نشانگر آن است - در حوزه درآمد با سرعت بیشتر و کاملتر شناسایی میشود. بنابراین، رابطه همزمان بین درآمد و بازده سهام میتواند در بازدههای منفی قویتر از بازدههای مثبت باشد - باسو. - 1997 مطالعاتی بیشمار به نتایجی سازگار با این پیشبینی دستیافته و حضور محافظهکاری مشروط را نتیجه گرفتهاند
