بخشی از مقاله
چکیده
یک محیط اطلاعات داخلی با کیفیت بالا، عدم تقارن اطلاعاتی را کاهش میدهد و هماهنگی اطلاعات را بین واحدهای تجاری مختلف بهبود میبخشد و در نهایت باعث کارایی عملیات شرکتها و کاهش هزینه سرمایه خواهد شد. شواهد تجربی نشان میدهد که عملیات شرکتها در محیطهای نامطمئنتر، منافع کمتری از یک محیط اطلاعات داخلی با کیفیت بالا را نصیب شرکتها خواهد کرد. برای این شرکتها، محیط اطلاعات داخلی با کیفیت میتواند به شناسایی فرصتهای تأمین مالی با هزینه کمتر کمک کند و تردیدهای را درباره استراتژیهای تأمین مالی شرکت کاهش دهد و به پیشبینی نتایج بالقوه برنامههای تأمین مالی واحد تجاری کمک زیادی کند و ریسک جذب منابع مالی را کاهش دهد.
این پژوهش، به بررسی اثر استقرار یک محیط اطلاعات داخلی با کیفیت بالا بر هزینه سرمایه در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. معیار مورد استفاده جهت سنجش کیفیت محیط اطلاعات داخلی؛ سرعت اعلام سود، دقت پیشبینی مدیریت و عدم تجدید ارائه صورتهای مالی، و معیار اندازهگیری هزینه سرمایه، مدل رشد گوردون است.
برای آزمون فرضیههای تحقیق از مدل رگرسیون خطی چندگانه استفاده گردیده است. نتیجه بررسی 142 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی بازه زمانی 1388 الی 1394 حاکی از آن است هنگامی که برای اندازهگیری کیفیت محیط اطلاعات داخلی از معیار »سرعت اعلان سود« و »دقت پیشبینی مدیریت« استفاده شده است، در محیطهای اطلاعاتی داخلی با کیفیتتر، هزینه سرمایه کمتر بوده است. در ادامه، یافتههای پژوهش نشان داد زمانی که برای اندازهگیری کیفیت محیط اطلاعات داخلی از معیار »عدم تجدید ارائه صورتهای مالی« استفاده گردید، هیچ رابطه معناداری بین کیفیت محیط اطلاعات داخلی و هزینه سرمایه ملاحظه نگردید.
-1 مقدمه
بحران های مالی اخیر جهانی اهمیت ساختار سرمایه شرکت را برای ثبات مالی مورد تأکید قرار داده و به تدوینکنندگان قانون و استاندارد خاطر نشان می سازد که در حال حاضر چارچوب مناسبی برای تطابق زمانی منابع وجود ندارد - کولای1 و همکاران 2015؛ فریس2 و همکاران، . - 2016 تحقیقات نشان می دهد که محدودیت در جذب منابع مالی خارجی، زمینههای پیش بحران 3را برای بحران های مالی جهانی آماده ساخته است
بنگاههای اقتصادی برای حفظ قدرت رقابت اقتصادی، رشد و توسعه خود نیازمند تامین منابع جهت خرید ماشینآلات و تجهیزات هستند. یکی از روشهای تامین مالی، استفاده از بدهی یا همان ساختار سرمایه است. ساختار سرمایه بر ارزش شرکت و ثروت سهامداران تاثیرگذار است بنابراین، تصمیمگیری در مورد سطح بدهی و ساختار سررسید بدهی امری حیاتی است
ساختار سرمایه به عنوان مهمترین پارامتر موثر بر ارزشگذاری شرکتها و جهتگیری آنان در بازارهای سرمایه مطرح شده است
محیط متغیر و متحول امروزی، درجهبندی شرکتها را از لحاظ اعتباری تا حدودی به ساختار سرمایه آنان منوط ساخته است.
اغلب شرکتها به نوعی از بدهی در ساختار سرمایه خود استفاده می کنند. ساختار بدهی 10یکی از شاخص های مهم تعیین کننده موفقیت شرکت است و باعث رشد پایدار شرکت می شود - بنرجی11 و همکاران، . - 2008 از این رو تصمیمات معطوف به ساختار بدهی برای، بقای تجاری شرکت حیاتی هستند
آبرت12 و همکاران - 2017 - بیان میدارند که سطوح بالاتر بدهی ریسک ورشکستگی را افزایش می دهد، از سوی دیگر علاوه بر تضاد موجود بین سهامداران و مدیران، تضاد منافعی نیز بین سهامداران و اعتباردهندگان وجود دارد؟ اعتباردهندگان ترجیح میدهند که مدیران پروژه هایی را که ریسک اندک دارند، انجام دهند. مدیران شرکتها به دنبال جذب منابع مالی - بدهی - با حداقل هزینه سرمایه هستند.
هزینه سرمایه یکی از مفاهیم اصلی در حوزه ادبیات مالی است. هزینه سرمایه در تصمیمات تأمین مالی شرکت و سرمایهگذاری نقش اساسی بازی میکند. مدیریت شرکت در راستای تعیین منابع مالی مناسب، باید هزینه تأمین منابع مالی را مشخص و آثاری که این منابع بر ریسک و بازده شرکت دارند، معین کند
هدف شرکت باید حداقل رسانی هزینه تأمین مالی - پس از کسر مالیات - باشد. از آنجا که هزینه سرمایه مبتنی بر نرخ بازده مورد انتظار سرمایهگذاران است، با میزان ریسک پذیرفته شده توسط آنها مرتبط است.
10 منظور از ساختار بدهی در ادبیات مالی ساختار زمانی سررسید بدهی ها است. بر اساس سررسید، بدهی ها در ساختار مالی شرکت به دو گروه بدهی های بلند مدت - با سررسید بیش از یکسال - و بدهی های کوتاه مدت - با سررسید کمتر از یکسال - تقسیم می گردد. میزانی از این دو گروه که شرکت در ساختار مالی خود می گنجاند، ساختار سررسید بدهی نامیده می شود.
با این حال انتخاب ساختار بدهی با هزینه سرمایه پایینتر آسان نیست و تصمیم گیری اشتباه منجر به هدایت شرکت به سوی بحران و ورشکستگی میگردد. مطالعه ادبیات نشان می دهد که رابطه بین ارزش شرکت و هزینه سرمایه در تحقیقات بسیاری مورد بررسی قرار گرفته است - همچنین ساختارمالکیت و هزینه سرمایه در تحقیقات قبلی بررسی شده است. اما تحقیقات چندانی درباره ارتباط محیط اطلاعات داخلی و هزینه سرمایه - و به خصوص در ایران - انجام نشده که نشان دهد کیفیت محیط اطلاعات داخلی چگونه میتواند بر هزینه سرمایه شرکت اثرگذار باشد؟ لذا این پژوهش به عنوان تنها پژوهش صورت گرفته در ایران به بررسی اثر کیفیت محیط اطلاعات داخلی بر هزینه سرمایه شرکت خواهد پرداخت.
اول، پیشبینی میشود که محیط اطلاعات داخلی در شرکتهای با پراکندگی عملیات جغرافیایی با اهمیتتر است و از اینرو هماهنگی بالاتر مورد نیاز است. یک محیط اطلاعات داخلی با کیفیت بالا، عدم تقارن اطلاعاتی را کاهش میدهد و هماهنگی اطلاعات را بین واحدهای تجاری مختلف بهبود میبخشد و در نهایت باعث کارایی برنامهریزی تأمین مالی شرکتها خواهد شد
دوم، پیشبینی میشود که عملیات شرکتها در محیطهای نامطمئنتر، منافع کمتری از یک محیط اطلاعات داخلی با کیفیت بالا را نصیب شرکتها خواهد کرد. برای این شرکتها، محیط اطلاعات داخلی با کیفیت میتواند به شناسایی بهتر فرصتهای جذب منابع مالی با هزینه کمتر کمک کند و تردیدهای را درباره استراتژیهای تأمین مالی شرکت کاهش دهد و به پیشبینی نتایج بالقوه برنامههای مالی واحد تجاری کمک زیادی کند لذا به نظر میرسد این شرکتها شرایط بهتری برای استفاده از راههای جذب منابع مالی با هزینه پایینتر داشته باشند.
محققان این پژوهش بر این عقیدهاند که برای درک نتیجه هزینه سرمایه، ضرریست تا نقش کیفیت » محیط اطلاعات داخلی8« شرکت را نیز در نظر بگیریم. لذا این پژوهش به بررسی تأثیر محیط اطلاعات داخلی بر هزینه سرمایه خواهد پرداخت. در واقع مسئله اصلی این پژوهش این است که آیا محیط اطلاعاتی داخلی شرکت بر هزینه سرمایه شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران اثرگذار است یا خیر؟ اگر تأثیر گذار است، این اثر چگونه قابل تفسیر و اندازهگیری است.
-2 مبانی نظری و فرضیههای پژوهش
ادبیات حسابداری مدیریت برای مدت طولانی بر این عقیده بوده است که کیفیت محیط اطلاعاتی داخلی، به بهبود فرایند تصمیمگیری منجر خواهد شد
یک محیط اطلاعاتی با کیفیت بالا فرایند تصمیمگیری را با فراهمسازی اطلاعات به موقع و قابل اتکا درباره وضعیت مالی شرکت و با رفع موانع بین چرخه های حسابداری بهبود خواهد بخشید
محیطهای اطلاعات داخلی با کیفیت بالا مواردی همچون؛ فرایند کسب و کار - معامله - تجاری استاندارد و متمرکز شده، زمان چرخه گزارشگری کوتاه و اطلاعات هماهنگ و یکپارچه واحد تجاری در موقعیتهای جغرافیایی مختلف را ارائه میدهد.