بخشی از مقاله
چکیده:
در جهان پرشتاب امروز فناوری اطلاعات و ارتباطات ،تحولی عظیم در زمینه آموزش و یادگیری ایجاد کرده است به گونه ای که امروزه آموزش های جدید به صورت الکترونیکی در حال جایگزینی روش ها و شیوه های آموزش سنتی هستند. فناوری اطلاعات و ارتباطات بالقوه توانایی تقویت کیفیت و اثر بخشی در فرآیند یاددهی و یادگیری را دارد.از طرفی تغییرات به وجود آمده در حوزه های علم و دانش و فناوری همانند اقتصاد و اجتماع و تکنولوژی سبب شده است که برای پاسخگویی به نیازهای دنیای رقابتی مدرن نظام های آموزشی نوین از فناوری اطلاعات و ارتباطات در امر یاددهی و یادگیری استفاده کنند این مقاله به بررسی نقش فناوری اطلاعات در فرآیند یاددهی و یادگیری می پردازد و سعی بر آن دارد تا با بررسی هر چه بهتر آن چالش های رو در روی این برنامه را در آموزش و پرورش ایران بیان و پیشنهاداتی جهت جل این چالش ها ارائه نماید.
واژگان کلیدی: فناوری اطلاعات و ارتباطات ، فرآیند یاددهی و یادگیری ، آموزش و پرورش ، آموزش های نوین
مقدمه :
علم و فناوری هر دو سازنده تمدن بشری هستند و توسعه هر کدام بدون دیگری ممکن نیست . علم به معنی شناخت عالم هستی و یافتن قوانین حاکم بر طبیعت است. در صورتی که منظوراز فناوری کاربرد علوم و یافته های علمی در عمل با استفاده از رویه ها و مطالعات منظم و جهت دار در برابر ارضای نیازها و خواسته های مادی است و غالبا با اختراع ها و کاربرد وسایل و تجهیزات همراه است. فناوری دانستن چگونگی انجام کار و فرایندخلاقی است که در آن ابزار ، منابع و نظام ها برای حل میائل به کار گرفته می شوند تا کنترل انسان را در محیط های طیعی افزایش دهند و شرایط زندگظ انسان را بهبود بخشند. - یونسکو ، - 1384
تحول های حوزه فناوری همواره نظام های آموزشی را تحت تاثیر قرار داده اند. در واقع از شاخص های نظام های پیشرو در تعلیم و تربیت می توان به ایجاد ظرفیت های تازه اشاره کرد که در سایه تحول های فناوری ایجاد شده است - مهر محمدی ، - 1383 امروزه بزرگترین انتظارها از کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات را می توان در فرآیند یاددهی و یادگیری یافت - استین سیکر و همکاران، - 2007 زیرا به یاری فناوری اطلاعات و ارتباطاتاست که می توان فرآیند یاددهی و یادگیری را تسهیل و سرعت بخشید - جانج ، - 2005رشد سریع تغییرات و پیشرفت های فناوری تنها در روش زندگی و برقراری راههای ارتباطی با یکدیگر موثر نبوده است بلکه در روش های تدریس و یادگیری و آموزش ما نیز بسیار موثر بوده است.
ورود رایانه های شخصی و دسترسی گسترده به اینترنت محیطی را فراهم آورده که نظام های تعلیم و تربیت در سطح جهان را ملزم به تغییراتی بس عمده در ساختار آموزش و پرورش خود کرده است. - بریین و همکاران ، - 2001یکی از کاربرد های فناوری اطلاعات و ارتباطات که در کلیه امور قابل مشاهده است سرعت و توسعه آن است که این سرعت ناشی از بستر ارتباطی نسبتا مناسبی است که اکنون در جهان گسترده شده است . استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان ابزار توسعه بیشتر مورد توجه کاربران است ، تبدیل متون کاغذی به الکترونیکی ، ایجاد لوح های فشرده چند رسانه ای از نمونه ها ی بارز آن است - کریمی و همکاران ، - 1388
مزیت های عمده کاربست فناوری اطلاعات و ارتباطات
با توجه به آنچه ذکر شد و استفاده از شواهد و مدارک مزیت های عمده کاربست فن آوری اطلاعات و ارتباطات در نظام های آموزش و پرورش جهان در جهت افزایش میزان رشد و توسعه عبارتند از : افزایش کانال های ارتباطی از طریق ابزار هایی همچون پست الکترونیک ، پروه های بحث و مناظره و و اتاق های گفت و گو - راوات و راوات ، - 2006 توسعه سبک های یادگیری ، آسان نمودن برنامه ریزی درسی ، افزایش و بهبود گزارش تحصیلی به والدین ، افزایش بهره وری و بهبود کیفیت از طریق مشارکت با مواد آموزشی و راهنمایان بیشتر - جلالی و همکاران ، - 1383
تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر آموزش وپرورش
فناوری اطلاعات و ارتباطات فراتر از آنکه بتوان فکرش را هم کرد ما را به هم نزدیک کرده است و فرصت های یادگیری در هر سطح ،در هر زمان و مکان و برای هر جنس به طور عملی و واقعی فراهم آمده است . اگر چه از استفاده از این فناوری در عرصه آموزش و پرورش مدت زمان زیادی نمی گذرد اما در همین مدت زمان کوتاه توانسته است شرایط تحقق بعضی از رویاها و اهداف قدیمی تعلیم و تربیت را مهیا سازد . که بعضی از این رویاها و اهداف عبارتند از :
-1 نزدیک ساختن و بردن محیط یادگیری نزد یادگیرنده به جای آوردن یادگیرنده به محیط یادگیری -2 تمرکز بر نقاط قوت و نیازهای قردی یادگیرندگان -3 ایجاد محیز یادگیری مداوم و مادام العمر - کمیسیون آموزش و پرورش آمریکا ، - 2000با امکانات بسیار گسترده و زیادی که فناوری اطلاعات و ارتباطات برای یاددهی و یادگیری فراهم نموده است ماهیت آموزش و پرورش را به گونه ای بنیادی تغییر داده است که این تغییر شامل تغییرات در فضای فیزیکی نیز می شود . در سه دهه قبل تصور این نبود که زمانی فرا رسد که هر بچه ای به راحتی یک وسیله ارتباطی همچون تلویزین و تلفن در اختیار داشته باشد و هر کودکی قادر باشد در خانه و مدرسه از کامپیوتر استفاده کند یا هر فردی هرکجا که هست به وسیله تلفن و موبایل به شبکه اینترنت وصل شود اما آنچه مسلم است یک ادبیات وسیعی درباره واقعیت مجازی ، مدارس مجازی ، و سازمان مجازی وجود دارد - بیر ، - 2002
ضرورت کاربست فناوری اطلاعات و ارتباطات در فرآیند یاددهی و یادگیری