بخشی از مقاله
چکیده:
منازل مسکونی از جمله ساختارهای دست ساخت بشر هستند که میزان مصرف انرژی در آنها زیاد می باشد. بدلیل فرایندهایی که در تبدیل سوخت به انرژی نقش دارند در دراز مدت اثرات منفی بر محیط زیست خواهند گذاشته و خواهند گذارد .بنابراین، آرامش و آسایش در محیط و فضای زیستی تحت تاثیر آلاینده های انرژی و نحوه تامین انرژی می باشد. بهره گیری از خورشید بعنوان یکی از منابع مهم انرژی آز آن سو اهمیت دارد که در سراسر گیتی و بخصوص در ایران، در دسترس بوده، و فاقد اثرات مخرب زیست محیطی می باشد.
همچنین از دیرباز، به روشهای گوناگون مورد استفاده بشر قرار می گرفته است . بنابراین رویکردهای معماری و شهرسازی در حال حاضر باید بر مبنای طراحی ساختمانها و فضاهای شهری پایدار و به گونه ای باشد که منابع طبیعی محفوظ بمانند و انواع انرژی های تجدیدپذیر، به ویژه انرژی خورشیدی، تا حد امکان به طور گسترده مورد استفاده وبهره برداری قرار گیرد. این مقاله با رویکرد توصیفی تحلیلی خود، ضمن معرفی نحوه کاربست انرژی خورشیدی در منازل مسکونی بعنوان رده های ساختمان های با انرژی پرمصرف، به ذکر چندین نمونه منزل طراحی شده با رویکرد بهره گیری از انرژی خورشیدی، و نمونه خانه های موجود که مجهز به این سیستم انرژی شده اند، می پردازد.
مقدمه:
بحران انرژی که از دهه 1960 آغاز گردید، کشورهای جهان را بر آن داشته که با مسائل مربوط به انرژی، برخوردی متفاوت داشته باشند .در این میان جایگزینی انرژی های فسیلی با انرژی های تجدیدپذیر و از جمله انرژی خورشیدی به منظور کاهش و صرفه جویی در مصرف انرژی و کاهش انتشار گازهای آلاینده با استقبال فراوانی روبرو شده است. - محمدی اردهالی، - 1382کشورهای صنعتی، بدلیل تعدد کارخانجات و شهری صنعتی شدن سیستم زندگی، از جمله آلوده ترین مکان ها در گیتی هستند و با برنامه ریزی های بلندمدت و بکارگیری تخصص های گوناگون درصدد کاهش اثرات پالاینده ها در فضاهای زیستی خود می باشند.
از جمله این برنامه ها، احداث شهرها و شهرک ها با درجه صفر انرژی، بهره گیری از طبیعت سبز در هر فضا در مقیاس شهر و خانه، احداث و تجهیز خانه ها به راهکارها و تدبیرهای مختلف همچون بهره گیری از انرژی خورشیدی .این مقاله از آنجا اهمیت پیدا می کند که اگرچه برنامه و راهبردهای جامع و تفصیلی در کشورمان جهت بکارگیری و ایجاد صنعت های مربوط به انرژی های تجدیدپذیر در مقیاس کلان و خرد وجود ندارد، لکن می توان با تمهیدات حداقل، در ایجاد خانه های با انرژی پاک و شهر پاک، اقدام نمود - .نشریه سازمان انرژی های نو ایران، سال سوم -
انرژی خورشید و طبیعت آن:
سرمنشا تمام اشکال مختلف انرژیهای شناخته شده تاکنون شامل - سوختهای فسیلی ذخیره شده در زمین، انرژی های بادی، امواج دریا، انرژی زمین گرمایی، بیوماس و ... موجود در کره زمین از خورشید می باشد - - www wikipedia.org خورشید، کر ه عظیم و درخشانی است که در مرکز منظومه ی شمسی واقع شده و نور، گرما و دیگر انرژی های کره زمین را تامین میکند .اکثر انرژی های موجود بر روی زمین از خورشید تامین م یشوند .فقط انرژی اتمی، انرژی درون زمین و جذر و مد ماه هستند که توسط خورشید تامین نم یشوند .خورشید را م یتوان به عنوان یک منبع عظیم انرژی به حساب آورد چراکه در هر ثانیه حدود 0/0×0101 کیلووات ساعت انرژی از آن ساطع می شود.
این در حالی است که فقط دو میلیاردم این انرژی - معادل 0/5×0101کیلووات ساعت در سال - به سطح بیرونی جو زمین برخورد می کند. - نشریه سازمان انرژی های نو ایران، سال سوم - انرژی خورشید همانند سایر انرژی ها بطور مستقیم یا غیرمستقیم م یتواند به دیگر اشکال انرژی تبدیل شود، همانند گرما و الکتریسیته و ... ولیکن موانعی شامل - کمبود منابع علمی و تکنیکی در تبدیل بعلت کمبود دانش و تجربه میدانی، متغیر و متناوب بودن مقدار انرژی به دلیل تغییرات جوی و فصول سال، جهت تابش محدوده توزیع بسیار وسیع - موجب گردیده که نتوان استفاده مناسبی از این منبع داشت. - - www.wikipedoa.org.2013
پتانسیل انرژی خورشیدی در ایران:
در ایران روزانه بطور متوسط 5.5 کیلووات ساعت انرژی خورشیدی بر هر متر مربع از سطح زمین میتابد و 300 روز آفتابی در 90 %خاک کشور داریم .مساحت ایران تقریبا 1600000 کیلومترمربع است. میزان کل تابش خورشید در طول روز برای ایران تقریبا برابر است با 9000000000 مگا وات ساعت .اگر تنها از 1 درصد مساحت ایران انرژی خورشیدی را جذب کنیم و راندمان سیستم دریافت انرژی تنها % 10 باشد باز هم میتوانیم روزانه 9000000 مگا وات ساعت انرژی از خورشید دریافت کنیم - نشریه سازمان انرژی های نو ایران، سال سوم. -
نقشه تابش در ایران:
آز آنجا که ایران روی کمربند خورشیدی جهان قرار دارد، یکی از کشورهایی است که از تابش خورشیدی با توان مطلوب برخوردار است . از سوی دیگر ایران یک کشور کوهستانی است که به طور متوسط 0111 متر بالاتر از سطح دریا قرار دارد . بنابراین با توجه به این که ثابت شده است هر چه ارتفاع از سطح دریا بیشتر باشد توان دریافتی از تابش خورشیدی بیشتر میشود، پس ایران دارای پتانسیل انرژی خورشیدی مناسب است . ایران را می توان از نظر دریافت تابش کل خورشیدی سالانه به چهار منطقه زیر تقسیم کرد. - ضبیحی،ص ، - 1376
1. منطفه تابش کم، دارای تابش کمتر از 350 cal/cm2در روز
2. منطقه تابش متوسط، دارای تابش بین 350-390 cal/cm2در روز
3. منطقه تابش زیاد، دارای تابش بین 390-430 cal/cm2در روز
4. منطفه تابش خیلی زیاد، دارای تابش بالاتر از 430 cal/cm2در روز
