بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر توانمندی اجتماعی بر کارایی فعالیتهای گروهی در امور شهری در نزد شهروندان همدانی است. این تحقیق کاربردی و از لحاظ روش جزء تحقیقات توصیفی از نوع همبستگی میباشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه شهروندان همدانی در سال 1395 میباشند که تعداد کل آنان نامحدود در نظر گرفته میشود. نمونه آماری شهروندان در این پژوهش با توجه به جامعه آماری و با استفاده از جدول مورگان و کرجسی به روش تصادفی نسبی - به نسبت نواحی شهری - به تعداد 550 نفر برآورد گردید.
نتایج به دست آمده نشان داد که توانمندی اجتماعی بر کارایی فعالیتهای گروهی در امور شهری تاثیر مثبت و معنی داری دارد. همچنین تمامی ابعاد توانمندی اجتماعی از جمله تحلیل اطلاعات اجتماعی، قابلیتهای اجتماعی و دانش مسائل اجتماعی توانایی پیشگویی کارایی فعالیتهای گروهی در امور شهری را دارند.
مقدمه
امروزه بهطور مستقیم از توانمندی اجتماعی1 بهعنوان یکی از جنبه های توانمندی یاد میشود. توانمندی اجتماعی به معنای نوعی تحلیل اطلاعات اجتماعی است که شامل ارزیابی مهارتها و آگاهی های اجتماعی میباشد
به عبارتی توانمندی اجتماعی توانایی برای درک دقیق، ارزیابی و بیان روابط و تعاملات؛ توانایی برای درک مربوط به اطلاعات اجتماعی پیرامونی فرد و توانایی برای ارتقاء رشد روابط اجتماعی در سایه آگاهی و دانش اجتماعی می باشد
توانمندی اجتماعی سبب می شود که فعالیتهای اجتماعی و قابلیتهای اجتماعی افراد در جامعه در راستای اهداف اجتماعی افزایش پیدا نماید و سطح مشارکت فرد در مسائل اجتماعی از جمله انجام کارهای اجتماعی ارتقاء مییابد و همچنین حس مسئولیت پذیری، مشارکت و درگیری آنان در محیط های گروهی به مراتب بیشتر می گردد
شهروندانی که دارای توانمندی اجتماعی بالاتری هستند، در هماهنگ کردن تلاش های خود با محیط اجتماعی موثرتر بوده و در کل دارای توانایی پذیرش دیدگاه های دیگران و متقاعد کردن آنان هستند
بسیاری از فعالیت های امروزی جامعهها در حدی از پیچیدگی و گستردگی قرار دارند که افراد نمی توانند همچون گذشته با تکیه بر فعالیت های فردی، به انجام موفق این امور در جامعه نائل گردند. منظور از کارایی فعالیتهای گروهی در امور شهری، تلاش های هماهنگ و تشریک مساعی کلیه افرادی است که سعی در کنترل و مدیریت مسائل اجتماعی در زمینه امور شهری دارند
مدیریت امور شهری یک فرایند است که در مجموع به یک نظام تصمیم گیری منجر خواهد شد. میزان موفقیت و یا عدم موفقیت مدیریت شهری بستگی به قدرت و مشروعیت و ساختار حقوقی و اجتماعی و اقتصادی جامعه مورد نظر است. از نگاهی، این نوع مدیریت را میتوان نوعی حکومت محلی و خودگردان برای جلب مشارکت پذیری شهروندان دانست که باعث سبک شدن بار دولتها خواهد شد. برای شناخت مفهوم مدیریت شهری، توجه به ترکیب دو واژه مدیریت و شهر لازم است. مدیریت شامل هنر انجام کارها به وسیله دیگران است و میتوان آن را فرایند برنامه ریزی، ساماندهی، هدایت و کنترل اعضای جامعه برای دستیابی به اهداف تعریف شده دانست
توانمندی اجتماعی به شهروندان کمک میکند تا بتوانند ارتباطی سازنده در جهت پیشبرد اهداف گروهی در جامعه با دیگر شهروندان داشته باشند. حال مسأله اصلی که سبب شد پژوهشگر به بررسی این موضوع بپردازد این است که شهروندان همدانی تلاش و فعالیتی مثال زدنی و چشمگیر در زمینه ارتقای کارایی در امور شهری انجام نمی دهند. به طور مثال شهروندان دارای نوعی بی تفاوتی اجتماعی نسبت به محیط شهری پیرامون خویش هستند که این سبب میشود که رفته رفته شهر از استانداردهای خود خارج شده و مکان مناسبی برای زندگی نباشد.
در این بین، قابلیتهای اجتماعی باعث میشود که شهروندان بیشتر از قبل خود را در زمینه مسائل اجتماعی توانمند احساس کرده و لذا بیشتر با سازمانهای مرتبط همکاری نمایند. بنابراین این پژوهش به دنبال جواب به این سوال است که آیا توانمندی و قابلیتهای اجتماعی شهروندان میتواند سطح کارایی آنان در زمینه مدیریت در امور شهری را افزایش دهد؟
روش پژوهش
پژوهش حاضر از لحاظ هدف یک تحقیق کاربردی، از لحاظ روش جزء تحقیقات توصیفی از نوع همبستگی و از لحاظ شیوه گردآوری دادهها یک تحقیق کمی میباشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه شهروندان همدانی در سال 1395 میباشند. نمونه آماری شهروندان در این پژوهش با توجه به جامعه آماری و با استفاده از جدول مورگان و کرجسی به روش تصادفی ساده به تعداد 550 نفر برآورد گردید. در این پژوهش جهت گردآوری دادهها از ابزارهای زیر استفاده شد:
الف: پرسشنامه توانمندی اجتماعی ابزار اندازه گیری توانمندی اجتماعی، پرسشنامه 21 سوالی توانمندی اجتماعی کراون - 2007 - میباشد که این پرسشنامه دارای سه بعد تحلیل اطلاعات اجتماعی، قابلیتهای اجتماعی و آگاهی های اجتماعی است. طریقه نمره گذاری این پرسشنامه براساس طیف پنج گزینهای لیکرت بود، به طوری که خیلی کم1=، کم2=، متوسط3=، زیاد4= و خیلی زیاد5= میباشد.
ب: پرسشنامه کارایی فعالیتهای گروهی در امور شهری ابزار اندازه گیری کارایی فعالیتهای گروهی در امور شهری، پرسشنامه 24 سوالی کارایی فعالیت های گروهی در امور شهری سیدجوادین - 1393 - می باشد. طریقه نمره گذاری این پرسشنامه براساس طیف پنج گزینهای لیکرت بود، به طوری که خیلی کم1=، کم2=، متوسط3=، زیاد4= و خیلی زیاد5= میباشد. همچنین برای میزان پایایی، ضریب آلفای کرونباخ2پرسشنامهها بر روی 30 نفر از نمونه مورد مطالعه، در جدول - 1 - اندازه گیری گردید.
یافتههای پژوهش فرضیه اصلی پژوهش
توانمندی اجتماعی بر کارایی فعالیتهای گروهی در امور شهری شهروندان همدانی تاثیر مثبت دارد.
جهت تائید فرضیه های پژوهش از تحلیل رگرسیون 3 به روش همزمان4 استفاده گردید. برای اجرای این آزمون پیش فرضیه تحلیل رگرسیون - نرمال بودن متغیرها، همبستگی بین متغیرها، تبیین مدل، وجود رابطه خطی، استقلال بین خطاها و نرمال بودن باقی مانده استاندارد رگرسیون - اجراء و مورد تائید قرار گرفتند. جدول - 1 - در این راستا ضرائب رگرسیون را به نمایش میگذارد.
جدول : - 1 - ضرائب رگرسیون در فرضیه اصلی پژوهش
با توجه به جدول فوق میتوان گفت که سطح معناداری آزمون مقدار ثابت کمتر از 0/05 بوده بنابراین فرض مساوی بودن آلفا برابر صفر رد میگردد و مقدار ثابت بر متغیر ملاک تاثیرگذار است. به طوری که می تواند در معادله ضرایب غیراستاندارد شرکت کند. همچنین سطح معناداری آزمون ضریب متغیر توانمندی اجتماعی کمتر از 0/05 میباشد، بنابراین برای ورود به معادله ضرایب استاندارد مناسب است، یا به عبارتی میتواند بر متغیر ملاک اثر بگذارد.
