بخشی از مقاله
چکیده
در عصر حاضر و با پیشرفت شگرف علم و فناوری در همه ی عصر ها، و عدم انکارپذیری رسوخ این تکنولوژی ها در همه ی ابعاد زندگی بشر، کاربرد این فناوری اطلاعات وارتباطات بر همگان ضروری و لازم است. یکی از مهم ترین بعد زندگی انسان و هم چنین هر حکومتی ، نظام آموزش و پرورش هر کشور است. از این رو ضرورت دیده شد تا پژوهشی تحت عنوان کاربرد فن آوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش انجام شود. روش این پژوهش علمی ترویجی می باشد.اهداف درنظر گرفته شده هم آشنایی با چرایی و چگونگی ضرورت تکنولوژی در آموزش هست.
نتایجی که این پژوهش به آن دست یافته را می توان چنین بیان داشت که ؛ فن آوری اطلاعات و ارتباطات چه بسا موجب راحتی امر آوزش شده اما نباید غافل شد که صرف بکارگیری این فن آوری در آموزش کافی نیست بلکه بایستی امکانات مناسب و لازم را نیز بکارگرفت علاوه بر آن ،سواد علمی معلمان برای کاربرد تکنولوژی در آموزش بسیار حائز اهمیت است .در صورت فراهم بودن شرایط لازم و کافی برای بهره مندی از این فنآوری می توان اظهار داشت که کاربرد فن آوری در اطلاعات و ارتباطات موجب تسهیل امر آموزش وبهبود فرآیند یاددهی-یادگیری ×می شود.
مقدمه
پدیده آموزش الترونیکی ، به عنوان دستاورد دانشمندان حوزه علم و فلسفه ، در واقع پاسخی به نیازهای نوین اطلاعاتی ، آموزش و تربیتی بشر برای زندگی در جامعه اطلاعاتی است. در دنیای دیجیتال، پیشرفت های حاصل ازفناوری اطلاعات و ارتباطات همراه با تحول رسانه ای، حوزه های زیادی را تحت تاثیر خود قرار داده است؛ ازجمله شیوه ارتباط ، تفکر، کار، عمل و در یک سخن زندگی اجتماعی انسان ها را تغییر داده است، به گونه ای که امروزه همه دستاوردهای بشری به سمت الکترونیکی شدن و دسترسی از دور گام برمی دارند.
تکنولوژی اطلاعات در واقع نمود قدرت فن آورانه انسان جدید در عرصه فکر و اندیشه بود وهدف از پدید آمدن آن نیز، کمک به انسان بود تا بتواند ازمیان انبوه دادگان موجود در محیط اطرافش، دادگان لازم را جستجو و بازیابی کند و در راستای دستیابی به یک هدف معین، به سازماندهی آنها بپردازد - تولید ×اطلاعات - و در قدم بعدی با بکارگیری آنها در محتوای مختلف به دانش دست یابد
سرمایه اصلی هر کشور نیروی انسانی آن کشور است. به منظور تعاملات بین المللی و رشد فعالیت های پژوهشی، کشور نیازمند برنامه ریزی دقیق و هدایت کنترل شده نیروی انسانی است. آموزش و پرورش به عنوان نهاد اصلی وزیر بنایی هرکشور ، باید براساس آموزش جهانی استوار باشد تا نیروی انسانی و قشر جوان ما بتوانند با اطمینان خاطر و احساس هم ترازی با کشورهای پیشرفته، به فعالیت های پژوهشی بپردازند.
به منظور ارتقاء کیفیت آموزشی و استفاده بهینه از پتانسیل های انسانی، نیاز به همگام شدن نظام آموزشی با فناوری اطلاعات احساس می شود ؛ زیرا دیگر ابزارها و روش های قدیمی نمی تواند جوابگوی نیازهای فرآیند یاددهی-یادگیری باشند ، نتیجه این امر جایگزینی فناوری و روش های جدید آموزشی به جای روش های سنتی است
یادگیری سنتی، یادگیری غیر مشارکتی، غیر فعال و وابسته به معلم است وهمین امر باعث کاهش انگیزه یادگیری می شود، در مقابل فن آوری، توانایی بالقوه ای را در ارتقاء فرایند یاددهی-یادگیری ایجاد کرده است از جمله در مواردی مانند؛ انفرادی کردن آموزش، بهبود کیفیت تدریس، مقابله با مشکلات آموزش جمعی، ایجاد فرصت ها برای ×آموزش ، فراهم کردن آموزش مستمر، تقویت نقش معلم، تاکید برجنبه های انسانی آموزش
تکنولوزی جدید با فراهم آوردن فرصت های مناسب در جهت استعداد ها و علایق شخصی دانش آموزان به بهبود نظام آموزشی مدارس کمک شایانی می کنند. مطالعات - شفیع پور مطلق، و عباسپور ، - 2012 ، نشان داد که به رهگیری از تکنولوزی های روز - مثل رایانه و شبکه جهانی - در کلاس های درس این امکان رابه دانش آموزان می دهد که با سرعت بیشتر و عملکرد بهتر بیاموزند و احساس رضایت بیشتر از حضور در ×کلاس درس داشته باشند.
فناوری اطلاعات و ارتباطات دانش آموزان را برای شرکت در یک تغییر سرعت در جهان آماده می کند. دانش آموزان ابزار فناوری اطلاعات و ارتباطات را برای پیدا کردن ، کشف ، تجزیه و تحلیل ، تبادل و ارائه اطلاعات استفاده می کنند. آن ها باید یاد بگیرند که چگونه فناوری ×اطلاعات و ارتباطات راجهت دسترسی سریع برای ایده ها و تجارب خود به کار گیرند.
آموزش ویادگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات یک فرایند مداوم است. تغییر برنامه های آموزشی آموزش وپرورش نیاز به بروز رسانی این دانش و مهارت دارد.معلمان نیز به یادگیری فناوری دیجیتال دارند. رشد و پیشرفت معلم کمک بزرگی به روند تغییرات کلی در آموزش و پرورش خواهد نمود.آموزش معلمان به سیاست و روش هایی گفته می شود که آن ها را به دانش، رفتارها و مهارت های مورد نیاز برای اجرای فعالیت ×های به طور موثر در کلاس و مدرسه تجهیز نماید.
با راهیابی کامپیوترواینترنت به حوزه ی تعلیم و تربیت، فرایند یاددهی-یادگیری دچار انقلابی عظیم شد. این دگرگونی از سال 1984و پس از ×ارائه ایده ی مدارس هوشمند توسط دیوید پرکینز، بیشتر نمایان شد.
ایده هوشمند سازی مدارس در مالزی،در سال 1997پیشنهاد شد و در سال 1999عملیاتی شد.حدود هفتادوهشت میلیون دلار به این پروژه ×اختصاص داده شد که درصد بزرگی حدود سی وهشت درصد به خرید مواد آموزشی صرف شده است
درکشور مالزی،به طورگسترده براستفاده از فناوری اطلاعات در فرایند تدریس و یادگیری تاکید می شود. ازسال 1999 تا سال2010 تلاش دولت در پیاده سازی مدارس هوشمند برای اطمینان از دسترسی به فناوری اطلاعات و اتباطات پیشرفته صورت گرفته است.
مدرسه هوشمند موسسه ای است آموزشی که به گونه ای سیستماتیک برای آماده کردن کودکان ازنظر شیوه یاددهی و یادگیری و همچنین مدیریت مدرسه ابداع گردیده است.
برزونسکی - 2003 - عقیده دارد مدرسه هوشمند یک مرکز یادگیری است که از نظر فعالیت های یاددهی-یادگیری و مدیریت مدرسه به گونه ای ×سازماندهی شده است که بتواند دانش آموزان را برای ورود به عصر اطلاعات آماده کند
مدرسه هوشمند سازمانی است یادگیرنده که درآن نسلی خلاق و توانمند در عرصه های زندگی وتوانا در خلق دانش تربیت می شوند.
براساس تحقیق ارائه شده توسط آقای دیوید پرکینز از دانشگاه هاروارد که نقش اولیه را در طراحی و توسعه مدارس هوشمند ایفا کرده مدرسه هوشمند دارای 8اصل یا تئوری اساسی یادگیری می باشد - جعفری، - 1385که عباتند از مدرسه به عنوان سازمان یادگیری ، ازرشیابی یادگیری محور، دانش زاییشی، تاکید بر درک و شناخت اهداف، تاکید برهوش اکتسابی ، تاکید بر تدریس مهارت و انتقال، یادگیری محصول تفکر است و شمول همگانی.
به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدارس هوشمند موجب تحول در سیاست های سنتی ،مفاهیم سوادآموزی ،نقش معلم و دانش آموز،روش های ارزشیابی ،روش های تدریس وتعامل معلم و دانش آموز شده است
فن آوری اطلاعت و ارتباطات نه تنها نقش مهمی برای به انجام رساندن فعالیت های مهم آموزش از قبیل یادگیری ، تحقیق و پژوهش، مدیریت و یادگیری مشارکتی و توسعه برنامه های درسی را ایفا می کند ، بلکه سیستم آموزش را از طریق تجدید ساختار در روش ها و مدیریت، تعیین می کند. استفاده از خدمات هوشمند و فن آوری در آموزش و پرورش می تواند بهره وری و راندمان را بهبود بخشد. مدارس باید از فن آوری های مدرن به عنوان یک ابزار برای جستجوی دانش ، ارتباطات و ×همچنین یادگیری استفاده کنند.
هم زمان با تحولات جهانی و در مسیر تحول بنادین آموزش و پرورش ایران، طرح جامع فناوری اطلاعات و ارتباطات آموزشی در قالب برنامه راهبردی هوشمند سازی مدارس ایران و اجرای آن با ابلاغ شیوه نامه این طرح ملی در سال 1390 به مدارس سراسر کشور ، دروازه ورود به مرحله جدیدی از توسعه فناوری اطلاعات وارتباطات رادر نظام تعلیم وتربیت رسمی جمهوری اسلامی ایران گشوده است. این امر باعث به وجود آمدن مدارس هوشمند گردیده است. مدارس هوشمند،مدارسی هستند که نسبت به توانایی ها و ویژگی های دانش آموزان منعطف عمل میکنند و یادگیرندگان را به سازگار کردن خود با ملزومات از پیش تعیین شده وادار نمی کنند
پروژه مدارس هوشمند در ایران از یک پروژه مشابه انجام شده توسط وزارت آموزش و پرورش مالزی الهام گرفته شده است. براساس الگو و مدل کشور مالزی، پروژه مدرسه هوشمند در ایران در سال،2004راه اندازی شد. پس از انتشار »نقشه راه مدارس هوشمند در ایران « در سال2011، پروژه هوشمندسازی مدارس درآموزش و پرورش مناطق دیگر نیز گسترش یافت
در مدارس هوشمند باید به دنبال روش هایی باشیم که در این محیط فناورانه بتواند زمینه را برای تربیت ذهن کاوش گر ، افزایش تعاملات معلمان و دانش آموزان با یکدیگر ،با محتوا و با محیط گردد و زمینه را برای یادگیری معنادار و پایدار فراهم آورد؛ چنا نکه سیف - - 1393 معتقد است بنا به نظریه سطوح پردازش ، یادگیرنده هرچه بیشتر به جزئیات محرک توجه کند؛ پردازش اطلاعات بیشتری درباره آن محرک انجام ×خواهد داد و با احتمال بیشتری آن را به یاد خواهد آورد.
