بخشی از مقاله
کارآموزی در شرکت آب و فاضلاب
1) تاريخچه فعاليت شرکت :
شرکت آب و فاضلاب غرب استان تهران در تاريخ 31/3/71 به صورت شرکت سهامي خاص تأسيس شده و شماره 91000 مورخ 31/3/1371 در اداره کل ثبت شرکت ها و مالکيت صنعتي شهرستان کرج به ثبت رسيده است شرکت در تاريخ 31/3/71 با انتقال اموال و دارايي ها و تأسيسات آب مشروب از شرکت ها و دستگاههاي قلبي و چهارچوب قانون نشان شرکت هاي آب و فاضلاب و قانون تجارت آغاز به کار کرد.
2) فعاليت اصلي شرکت :
موضوع فعاليت شرکت طبق ماده 2 اساسنامه ايجاد و بهره برداري از تاسیسات مربوط به توزیع آب شهری و همچنین جمع آوری و انتقال و تصفیه فاضلاب در داخل محدوده قانونی شهرها و امورات تابعه است .
3) وضعیت اشتغال :
تعداد کارکنان دائم و موقت با شرح ذیل می باشد :
شرح 30/12/83 29/12/82
کارکنان دائم 686 نفر 708 نفر
کارکنان شرکت خدماتی 50 نفر 193 نفر
2) مبنای تهیه صورتهای مالی :
بر اساس قانون تشکیل شرکتهای آب و فاضلاب یکبار به تاریخ 29/12/71 و بعداً تحویل آبرسانیها در خصوص کلیه دارائیها تجدید ارزیابی شده و صورتهای مالی از آن تاریخ اساساً بر بهای تمام شده تاریخی تهیه و در موارد تخصصی از ارزش های جاری نیز استفاده شده است .
3) خلاصه اهم رویه های حسابداری :
1-3 موجودی مواد و کالا = موجودی مواد و کالا به اقل بهای تمام شده و خالص ارزش فروش گروه های اقلام مشابه ارزشیابی در صورت فزونی بهای تمام شده نسبت به خالص ارزش فروش مابه التفاوت به عنوان ذخیره کاهش ارزش موجودی شناسایی می شود بهای تمام شده موجودیها با به کارگیری روش میانگین تعیین می گردد.
2-3 سرمایه گذاریها = سرمایه گذاری های بلند مدت به بهای تمام شده پس از کسر هر گونه ذخیره بابت کاهش دائمی در ارزش هر یک از سرمایه گذاریها ارزشیابی می شود در آمد حاصل از سرمایه گذاریها در زمان تصویب سود توسط مجمع عمومی صاحبان سهام شرکت سرمایه پذیر ( تا تاریخ ترازنامه ) شناسایی می شود .
3-3 دارائیهای ثابت شهود :
1-3-3 نحوه ثبت دارائیهای ثابت = دارائیهای ثابت شهود بر مبنای بهای تمام شده در حسابها ثبت می شود .
مخارج بهسازی و تعمیرات اساسی که باعث افزایش قابل ملاحظه درخواست یا عمر مفید دارائی های ثابت یا بهبود اساسی در کیفیت بازدهی آنها مي گردد . در صورتيکه مبلغ آن با اهمت به عنوان مخارج سرمايه هايي محصوب و طي عمر مفيد باقي مانده دارائيهاي مربوطه مستهلک مي شود .
هزينه هاي نگه داري و تعميرات جزئي که به منظور حفظ يا ترميم منافع اقتصادي مورد انتظار واحد تجاري از استانداردهاي عملکرد ارزيابي دارايي اوليه انجام مي شود. هنگام وقوع به عنوان هزينه هاي اجرايي تلقي و به حساب سود و زيان دوره منظور مي گردد.
دارايي هاي ثابت مشهود ايجاد يا خريداري شده از محل منابع طرح هاي عمراني و ةيا ساير کمک ها در صورت اطمينان از احراز شرايط تا قبل از اتمان طرح تحت عنوان پروژه هاي در در جريان تکميل در حسابها منعکس و پس از اتمام طرح و آغاز بهره برداري به حساب دارائي هاي ثابت مشه ود شرکت منظور مي گردد.
روش و نرخ استهلاک :
استهلاک داراييهاي ثابت با توجه به عمر مفيد برآوردي دارايي هاي مربوطه به صورتجلسه مشترک وزارتخانه هاي امور اقتصادي و دارايي هاي نيرو بر اساس نرخ هاو روش هاي زيؤ محاسبه مي شود.
دارائي نرخ استهلاک روش استهلاک
ساختمانها
10 ساله
خط مستقيم
تأسيسات 30-15-8 ساله خط مستقيم
ماشين آلات 10 ساله خط مستقيم
وسائط نقليه 5 ساله خط مستقيم
اثاثيه و منصوبات 10 ساله خط مستقيم
براي دارايي هاي ثابتي که در خلال مال تحصيل مورد بهره برداري قرار مي گيرد استهلاک از اول ماه بعد محاسبه و در حسابها منظور مي شود. در مواردي که هر ي: از دارايي هاي ثابت استهلاک پذير پس از آمادگي جهت بهره برداری به علت تعطيل کار و يا علل ديگر براي مدتي مورد استفاده قرار نگيرد. ميزان استحلاک آن براي مدت ياد شده معادل 3% نرخ استهلاک منعکس جدول صفحه قبل است .
مخارج تأمين مالي :
مخارج تأمين مالي به عنوان هزينه سال شناسايي مي شود به استثنا مخارجي که مستقيماً قابل انتساب به ساخت دارائي هاي واجد شرايط است.
ذخيره مزاياي پايان خدمت کارکنان :
ذخيره مزاياي پايان خدمت کارکنان بر اساس يک ماه آخرين حقوق ثابت براي هر سال خدمت آنان محاسبه و در حساب آنها منظور مي شود.
کمکهاي مردمي ، هدايا و منابع طرح هاي عمراني براي توسعه :
در صورت اطمينان از شرايط احراز از کمک هاي مردمي ، هدايا و منابع طرح هاي عمراني که انتقال مالکيت آن محدود بوده و ما به ازاء آن در قالب تسهيلات بلند مدت مطالبه خواهد شد ؛ تحت سر فصل بدهيهاي بلند مدت انعکاس يافته اتس و کمک هايي که براي جبران هزينه ها و يا زيان گذاشته و يا کمک درآمد عملياتي پرداخت شده مستقيماً به حساب سود و زيآن سال جاري منظور شده است.
معافيت مالياتي :
طبق ماده 1 قانون تشکظيل شرکتهاي آب و فاضلاب مورخ 10/11/1369 اين شرکت به مدت 15 سال از پرداخت حساب سود و زيان سال جاري منظور خواهد شد.
حقوق انتفاعي مشترکين :
حق انشعاب :
وجوهي که مشترکين براي برخورداري از خدمات آب شهري و دفع فاضلاب به شرکت پرداخت مي نمايد پس از برقراري امکان خدمات از سوي شرکت با توجه به تسير تبصره 1 ماده 4 قانون تشکيل شرکت هاي آب و فاضلاب بر اساس قانون ماده واحد مصوب مجلس شوراي اسلامي مورخ 24/2/77 به عنوان منبع سرمايه اي شناسايي در صد در صد آن تحت سر فصل حقوق عمومي ( حق انشعاب) ثبت مي گردد. اين حسابها قابل تقسيم يا تبديل به سهام يا قابل مصرف براي جبران زيان عملياتي نبوده و به عنوان حقوق عمومي تلقةي مي گردد و صرفاً وقتي منابع جديدي تکافوي بازخريد انشعاب را در دوره مالي ننمايد ممکن است کاهش يابد حق تفکيکي بابت بخشي هزينه هاي برقراري انشعاب دريافت مي شود و جزء حقوق عمومي محسوب مي گردد.
مشارکت مردم براي ساخت و نوسازي شبکه هاي توزيع آب ، تأسيسات ، ماشطن آلات مشخص و يآ تأمين بخشية از منابع سرمايه اي اجراي طرح هاي محلي از سوي افرار حقيقي و يا حقوقي به شرکت پرداخت مي شود.
و اين پرداخت ها جزء حقوق عمومي تلقي مي شود.
حوزه عملياتي شرکت :
حوزه عملياتي شرکت شهرستان کرج مي باشد که با توجه به تقسيم بندي به شرح ذيل مي باشد :
هزينه :
عمليات مالي شرکت ک تمامي عمليات مالي شرکت در ستاد صورت مي گيرد. و ادارات تابعه شرکت توسط يک نفر کارپرداز که از طريق ستاد انتخاب مي شود انجام مي گيرد. بدين صورت که در اول سال مالي با توجه به حجم عملياتي شهرهاي فوق الذکر دبلغي تحت عنوان دلخواه تحت اختيار کارپرداز قرار ميگيرد لازم به توضيح است که مبلغ تعيين شده فقط به انجام هزينه هاي جزئي و روزمره امور اقتصادي انجام هزينه هاي کلان که از قبل در بردار تعيين شده با برنامه ريزي مدول از طريق ستاد صورت مي پذيرد.
تنخواه گردان * * *
بانک * * *
طي سال مالي کارپردازةي موظف است در هر بار يک سوم سقف تنخواه خود را هزينه کرده و جهت شارژ مجدد به امور مالي ستاد ارسال نمايد .
در اين صورت ثبت ذيل صورت مي پذيرد :
هزينه ها * * *
تنخواه گردان * * *
ثبت زير جهت شارژ تنخواه زده مي شود :
تنخواه گردان * * *
بانک * * *
با توجه به ثبت بالا مجدداً سقف تنخواه به همان رقم اوليه مي رسد ، اين عمل تا پانزدهم استفند هر سال ادامه مي يابد و بعد از اين تاريخ کليه کارپردازي ها مي بايست نسبت به صفر نمودن تنخواه خود اقدام نمايد.
در اين صورت ثبت هاي ذيل صورت مي پذيرد :
در صورت ارائه اسناد و مدارک به اندازه رقم تنخواه :
هزينه ها * *
تنخواه گــــردان * *
در صورت ارائه وجه نقد ( واريز رقم تنخواه به حساب جاري شرکت) :
بانـــک * *
تنخواه گــــردان * *
کليه هزينه هاي توليد با توجه به مراحل ترسيم شده در بالا صورت مي پذيرد :
مرحله استحصال – مرحله تسويه – مرحله انتقال – مرحله ذخيره و مرحله توزيع
هزينه استحصال آب :
ابتدا درخواست هزينه اتسحصال آب را بررسي مي کنيم براي هزينه استحصال آب ماليات آن را (5%) حساب مي کنيم آن با شرح ذيل :
هزينه تعمير و نگهداري تأسيسات * *
مالـيات پرداخـتني * * 490000= 5% × 980000
اشخاص و شرکتهـا * * 9310000 = 490000 – 980000
9800000 هزينه بابت نصب پمپ شناور
در آمد :
حق انشعاب منابعي که بابت حق انشعاب از مردم رفته مي شود و به عنوان در آمد محسوب نمي شود بلکه يک اندوخته است و حالت سرمايه اي دارد .
آبهاي مصرفي در آمد اصلي شرکت به حساب مي آيد و هر ساله يک نرخي به آن اضافه مي شود که در اين دو سال اخير طبق مصوبه دولت افزايش نرخ نداشته است .
آبونمان : مبلغي که هر ماه بابت يک سري از خدمات شرکت ( چه از اين خدمات استفاده شود يا نه ) هزينه اي به نام آبونمان پرداخت مي شود که بر اساس کنتور اين نرخ را به دست مي آورند که خانگي و تجاري مبلغ هاي خاص خود را دارند.
( فرم گزارش ، فروش آب بها به تفکيک تاريخ )
تبصره 2 : شهرهايي که طرح فاضلاب آنها در دست احداث است 1% آب بها تا زمان نصب انشعاب از مشترکين دريافت مي شود .
تبصره 3 : ارقامي تحت عنوان حق مشارکت طرح هاي بازسازي از مصرف کنندگان در سطح استان تهران اخذ مي گردد.
درصد تبصره × مبلغ کل آب بها تبصره 2
ح دريافتي تجاري * * بانک * *
جمع کل درآمد * * جمع دريافتي تجاري * *
ثبت فروش آب بها ثبت وصول آب بها
ضمانتنامه : بانک * *
سپرده حين انجام تعهدات * *
ضمانتنامه حين انجام تعهدات : 5% از مبلغ اوليه قرارداد براي پيمانکار به قرارداد با مبلغي پايين مي بندند.
ضمانتنامه پيش پرداخت : به همان مبلغ پيش پرداخت بايد تضمين ارائه بدهد.
در اين شرکت سفته ها معمولاً از راننده ها بابت تضمين قرارداد و همچنين از کارپردازها اخذ مي گردد.
حسابهاي انتظامي * * طرف حسابهاي انتظامي * *
طرف حسابهاي انتظامي * * حسابهاي انتظامي * *
ثبت بابت دريافت تضمين ثبت برگشت تضمين
براي ضمانتنامه يک ماه قبل از سر رسيد آن بابت تسويه مجدد سررسيد بايأ درخواست بدهيم .
براي برگشت ضمانتنامه شرايطي خاص وجود دارد : در صورتي که ضمانتنامه حسن انجام تعهد باشد پيمانکار يا صاحب تضمين بايد درخواست استرداد تضمين بدهد و به دستگاه نظارت ارجاع دهد ( وقتي درخواست دهد که قراردادش تمام شده باشد )
چک تاريخ دار : بابت بدهي از مشترکين اخذ مي گردد و به حساب واريز مي شود.
چک هاي بانکي : که به حساب واريز مي گردد.
چک هاي تضميني : تاريخ ندارد و فقط شامل مبلغ و امضاء و شرح است در وجه
شرکت بابت تضمين (تنخواه)
دارايي هاي ثابت :
دارايي هاي ثابتي که در اين شرکت مورد بحث است :
1) زمين 2) تأسيسات و فرآيند توليد 3) ماشين آلات و تجهيزات 4) ابزار و لوازم فني توليد
5) وسايل نقليه 6) اثاثيه
سيستم دارايي ثابت سيستمي جدا از حسابداري است که در پايان اين دو سيستم بايد با هم بخوانند.
در اين شرکت مبلغ بيشتر از 10.000 جزء دارايي حساب مي شود کمتر از آن هزينه يا مصرفي است.
استهلاک :
براي محاسبه استهلاک دارائي ها ابتدا دارائي را از ابتداي دوره اي که ايجاد شده است ثبت مي کنيم و بعد از استهلاک آن را محاسبه مي کنيم و بعضي از سيستم هاي دارايي خودش استهلاک را محاسبه مي کند.
تنها زمين جزء دارايي است که استهلاک ندارد.
اگر تاريخ بهره برداري ثبت آن از ابتداي ماه تا 15 باشد استهلاک را از همان ماه حساب مي کنيم ولي اگر 15 به بعد باشد آن ماه را حساب نمي کنيم .
انواع استهلاک 1) نزولي 2) مستقيم
سند زيل را دارائي ثابت زده و آخر منتقل مي کند ، به سيستم حسابداري :
هزينه استهلاک * *
ذخيره استهلاک * *
ثبت استهلاک در آخر سال
استهلاک بر اساس استاندارد ها طبق تخصص هاي لازم بررسي مي شود اين هزينه به قيمت تمام شده آن اضافه مي شود و به عنوان الحاق و گسترش مي باشد نه به عنوان هزينه
اگر عمر مفيد بيشتر از يک سال باشد دارايي کمتر از يک سال هزينه محسوب مي شود.
رابط حسابداري انبارها و دارايي ثابت :
صادر کنندگان سند براي کنترل و بررسي بيشتر از حساب رابط استفاده مي کنند که اگر درست ثبت شده باشد به کحساب مربوطه ( دارائي ثابت ) منظور و از حساب رابط کسر مي شود که در هر زمان بايد مانده و صفر داشته باشد ثبت آن به شرح زير مي باشد :
رابط * * دارائي ثابت * *
بانک * * رابط * *
انبار * *
تنخواه * *
اين سيستم را از حساب دارايي ثابت صادر مي کنند
طريقه محاسبه استهلاک :
استهلاک آنها سال به سال با هم متفاوت است و صفر هم نمي شود :
10.000= 10 100.000
ا س مستقيم :
به صورت مساوي و يکنواخت سالي 10.000 کسر مي گردد.
قيمت تمام شده * *
ذخيره استهلاک (* *)
ارزش دفتري * *