بخشی از مقاله
چکیده
شبکههای جمعآوری فاضلاب شهری با توجه به پهنه و وسعت شهرهای بزرگ، دارای متراﮊ لولهگذاری بالایی میباشند. به عنوان مثال طرح فاضلاب تهران بیش از ٩٠٠٠ کیلومتر و شبکه فاضلاب اصفهان قریب به ٣٠٠٠ کیلومتر طول خطوط فاضلابرو را در بردارد. با توجه به چنین حجم بالایی از کار برنامهریزی و اولویتبندی در بهرهبرداری ضروری بوده و میباید برنامه مدونی به منظور نگهداری،بازرسی و بازسازی در اختیار دستگاه بهرهبردار قرار گیرد. سوابق و آمار نشان می دهد که به طور کلی حدود ٨٠ درصد هزینه های بازسازی فرو ریزشهای فاضلابروها تنها مربوط به ١٠ درصد حوادث می باشد.
بنابراین با شناسایی و جلوگیری از فروریزشهای گرانقیمت، می توان صرفه جویی مالی زیادی به عمل آورد، بدین منظور طبقهبندی فاضلابروها اقدامی ضروری به شمار می رود تا با شناسایی فاضلابروهای بحرانی و تدبیر تمهیدات لازم برای این فاضلابروها در مراحل طراحی، ساخت و بهرهبرداری میزان بروز مشکل در این فاضلابروها را کاهش داده و در نهایت هزینههایی کلی پروﮊه را به حداقل ممکن رساند.
در مقاله حاضر ضمن معرفی فاضلابروهای بحرانی در شبکههای جمعآوری فاضلاب نسبت به ارائه روش شناسایی فاضلابروهای بحرانی و چگونگی استفاده از موقعیت فاضلابروهای بحرانی جهت برنامهریزی بازرسی و بازسازی شبکههای فاضلاب شهری خواهیم پرداخت. در نهایت رویههای طبقهبندی و تعیین فاضلابروهای بحرانی برای شبکه فاضلاب شهر اصفهان در قالب یک مطالعه موردی بررسی خواهد شد.
١- مقدمه
تعریف فاضلابرو بحرانی
با توجه به گذشت چندین دهه از احداث شبکه فاضلاب برخی شهرها و یا حتی بروز نقصهای قابل توجه در فاضلابروهای با عمر کم، تمهید تدابیر مناسب جهت بازسازی و اصلاح این فاضلابروها ضروری به نظر می رسد. یکی از اقدامات اساسی در این زمینه طبقه بندی فاضلابروها جهت شناسایی فاضلابروهای بحرانی است. با توجه به اینکه در مراحل مختلف طراحی، اجرا و بهره برداری، شناخت مختلفی از فاضلابروهای بحرانی وجود دارد، ضروری به نظر می رسد که ابتدا تعریف فاضلابروهای بحرانی از لحاظ بازسازی ذکر گردد، بدین ترتیب فاضلابروهای بحرانی، آنهایی هستند که بازسازی و اصلاح فروریزش یا خرابی در آنها بسیار پر هزینه و گرانقیمت می باشد.
در فاضلابروهای بحرانی اقدامات مقتضی جهت در اولویت قرار دادن عملیات بازسازی در آنها و همچنین به کار بستن شیوه های مناسب تر و واجد پارامترهای کیفیت و دوام بالاتر ضروری است تا نیاز به عملیات بازسازی مجدد در آتیه پروﮊه به حداقل رسانده شود.
از دیدگاه دیگر فاضلابروهای بحرانی چه در مرحله طراحی، ساخت و چه در مرحله نگهداری نیاز به برنامه ریزی دقیق تر و توجه بیشتر دارند چون عملیات بازسازی در آنها گران تر بوده و اخلال ناشی از چنین عملیاتی در نظم عمومی و ترافیک شهرها بحرانی تر خواهد بود و این امر لزوم طبقه بندی فاضلابروها در هر پروﮊه ای را بیش از پیش نمایان میسازد. در این مقاله شبکه فاضلاب موجود شهر اصفهان که هم اکنون نیازمند بازسازی و اصلاح است مورد مطالعه موردی قرار گرفته است.
٢- طرح مسأله و روشها
٢-١- طبقهبندی فاضلابروها
به طور کلی طبقه بندی کلیه فاضلابروهای شبکه در سه گروه انجام می شود، فاضلابروهای بحرانی - طبقه - A، آنهایی هستند که بازسازی و اصلاح فرو ریزش یا خرابی در آنها بسیار پر هزینه و گرانقیمت می باشد. فاضلابروهای طبقه C فاضلابروهایی هستند که بازسازی آنها ارزان قیمت است و گروه B نیز فاضلابروهای بینابین به شمار می روند که بازسازی حوادث درآنها نه خیلی گران و نه خیلی ارزان است.
