بخشی از مقاله
بررسی پیامدهای ناشی از گردشگری بر کیفیت زندگی ساکنان در نواحی روستایی با رویکرد پایداری(نمونه موردی: روستای زیارت گرگان)
چکیده
توسعه و گسترش گردشگری روستایی به عنوان عاملی کارآمد برای بازسازی توسعه اقتصادی، اجتماعی و زیسـت محیطـی در ایـن نواحی است که از این رو تمایل به بهبود رفاه جامعه میزبان دارد و باعث شناخت عوامل موثر بر کیفیـت زنـدگی مـی شـود. هـدف اصلی از این تحقیق، بررسی توسعه گردشگری و شناسایی آثار آن بر ابعاد کیفیت زنـدگی سـاکنین در روسـتای زیـارت در اسـتان گلستان می باشد. در این پژوهش ابتدا گردشگری روستایی و رویکرد کیفیت زندگی مورد ارزیابی قرار گرفته، پس از بررسـی بسـتر پژوهش اقدام به تهیه پرسشنامه و تحلیل SWOT شده است. جامعـه آمـاری ایـن پـژوهش شـامل (اهـالی روسـتا، گردشـگران و مسئولین) بوده که از طریق فرمول کوکران و به روش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. بهمنظور تحلیل متغیرهـا از روش های آماری توصیفی و استنباطی فریدمن و پیرسون با استفاده از نرمافزار SPSS و مدل SWOT برای تعدیل ضعف ها و تهدیدها استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که گسـترش گردشـگری در روسـتای زیـارت و پیامـدهای آن بـر کیفیـت زنـدگی ساکنین، بیشترین تاثیر مطلوب را در ابعاد اقتصادی و بیشترین تاثیر نامطلوب را در ابعاد زیست محیطی داشته است. به بیان دیگـر با توجه به معناداری رابطه بین متغیرهای تحقیق، گردشگری در جامعه میزبان در اقتصاد و معیشت از اهمیـت بسـیاری برخـوردار بوده و به عنوان یک فرصت بر ابعاد مهم کیفیت زندگی از جمله ایجاد فرصتهای شغلی، درآمدزایی، بهبـود کیفیـت مسـکن تـاثیر مثبت و بر ابعاد زیست محیطی و اجتماعی تاثیر منفی داشته است.
واژههای کلیدی: گردشگری، گردشگری روستایی، کیفیت زندگی، توسعه پایدار، گردشگری پایدار، روستای زیارت گرگان.
-1 مقدمه
توسعه روستایی فرایندی چندبعدی است که موضوع آن بهبود و ارتقای کیفیت زندگی اقشار آسیبپذیر روستایی است. در دوره-های اخیر توسعه روستایی در قالب توسعه مشارکتی مطرح شده که دربردارنده ابعاد توسعه روستایی یکپارچه و مشارکت مردم است. یکی از ابعاد این توسعه که میتواند تاثیری همهجانبه بر زندگی مردم روستایی داشته باشد، بسط و گسترش گردشگری روستایی است (نوابخش و رفیعیفر.(2:1389گردشگری روستایی، یکی از حوزههاینسبتاً جدید در توسعه روستایی است که میتواند فرصتها و امکاناتی را به ویژه برای اشتغال و درآمد روستایی فراهم کند و در احیاء و نوسازی نواحی روستایی موثر باشد.
در ادبیات گردشگری پایدار همواره بر نقش کلیدی نگرش ساکنان و گردشگران به عنوان مولفههای اصلی گردشگری پایدار تاکیـد شده است. به منظور درک و ارزیابی مداوم عقاید، طرز فکر و نگرش ساکنان و گردشگران،عمدتاً از شـاخصهـای ذهنـی اسـتفاده شده و تلاشها در جهت بسط این نوع شاخصها بوده است. یکی از این برنامـهریـزیهـا و مـدیریتهـایی کـه بـرای شـکلگیـری گردشگری پایدار روستایی مطرح میشود، مساله بررسی تاثیرات گردشگری بر شاخصهای کیفیت زندگی ساکنان مـیباشـد. بـرای شناخت و سنجش سطح کیفیت زندگی روستاییان علاوه برشکافتن ابعاد و مولفههای تاثیرگذار بر مقوله کیفیـت زنـدگی، نگـرش بستر را از منظر شاخصهای ذهنی کیفیت زندگی، در هشت قلمرو آموزش، سلامت و بهداشت، امنیت، محیط سکونتی، زیرساخت ها، اشتغال و درآمد، گذران اوقات فراغت و تعامل و همبستگی اجتماعی مورد سنجش قرار میدهد.
این مطالعه بر موضوع کیفیت محیط زندگی جامعه میزبان در امر گردشگری تاکید میکند. اصلیترین هدف این تحقیـق تعریـف و تحلیل مفهوم گردشگری در نواحی روستایی و هم چنین میزان تاثیر این نوع گردشـگری بـر کیفیـت زنـدگی جامعـه بـومی اسـت. بنابراین با توجه به اهداف ذکر شده پاسخگویی به دو سوال اصلی مدنظر قرار میگیرد که عبارتند از:
.1 کدام راهبردها و راهکارها موجب توسعه گردشگری، توسعه روستایی و همچنین ارتقاء کیفیـت زنـدگی در روسـتای زیـارت میشود؟
.2 پیامدهای ناشی از گردشگری در مناطق روستایی(روسـتای زیـارت) از منظـر پایـداری - اجتمـاعی، محیطـی و اقتصـادی-کدامند؟
-2 پیشینه پژوهش
در مطالعات محیطی، استفاده ار تجارب سایر کشورها میتواند بهعنوان پلی در جهـت ارائـه راهبردهـای لازم بـرای بهبـود شـرایط گردشگری روستایی در کشورمان باشد. در جدول شماره (1) به بیـان تجـارب کشـورهای امریکـا و اسـترالیا در زمینـه گردشـگری روستایی و اقدامات آنها در جهت پیشبرد اهداف توسعه پرداخته میشود.
-1-2 تجارب خارجی
در بسیاری از کشورهای جهان گردشگری بهعنوان نوش دارویی برای درمان بیماری فقر روستایی نگریسته میشود و این واقعیـت که گردشگری به سادگی تنها بخشی از نظام روستایی است که میبایست هماهنگ با دیگر بخشهای کشاورزی، صنایع روسـتایی، بخش مسکن و کالبدی و غیره عمل کند، نادیده گرفته میشود .(Horner & Swarbrooke,2012)
جدول :(1) تجارب امریکا و استرالیا در زمینه گردشگری روستایی(منبع: .(irshad,2010
ردیف کشور تجربیات
انجام پروژه توسعه منطقهای و ایالتی جهت افزایش اثربخشی گردشگری روستایی و فعالیتهای کشاورزی.
1 امریکا ترویج گردشگری روستایی و کشاورزی از طریق بروشورهای تبلیغاتی، توسعه نشریههای آموزشی، ارائه و توسعه
کنفرانسهای تخصصی برای کشاورزان در خصوص گردشگری کشاورزی، توسعه برنامه آموزشی برای مدیران بازارهای
کشاورزی و برنامههای اطلاعات بازاریابی برای سایر کشاورزان به صورت آموزش از راه دور.
توجه و تمرکز بیشتر بر روی گردشگری کشاورزی:
2 استرالیا تعطیلات مزرعه، سفر از طریق اسبسواری، بازدید از مزرعه در روز و تورهای فنی است. انجمن گردشگری استرالیا
همچنین بر ترویج گردشگری کشاورزی و اقامت در مزرعه به عنوان جزئی از خدمات و محصولات خود تأکید میکند.
-2-2 تجارب داخلی
سید علی بدری و همکاران در مقالهای تحت عنوان " سنجش شاخصهای ذهنی کیفیت زندگی در نواحی روستایی مطالعه موردی: دهستان جعفربای جنوبی شهرستان ترکمن" به شناخت و سنجش سـطح کیفیـت زنـدگی روسـتاییان سـاکن در محـدوده ناحیـه روستایی میپردازد و نگرش جامعه را با ویژگیهای خاص قومی و فرهنگی از منظر شاخصهای ذهنـی کیفیـت زنـدگی، در هشـت قلمرو آموزش، سلامت و بهداشت، امنیت، محیط سکونتی، زیرساختها، اشتغال و درآمد، گذران اوقات فراغت و تعامل و همبستگی اجتماعی مورد سنجش قرار میدهد. مقالهای دیگر با عنوان بررسی نقـش گردشـگری در تغییـرات کیفیـت زنـدگی مقصـد (نمونـه موردی دهستان کلارآباد شهرستان تنکابن، مازندران) تالیف مصطفی قدمی و همکاران در سال 1389 به بررسی توسعه گردشـگری و اثرات آن بر ابعاد مختلف کیفیت زندگی در جامعه محلی پرداخته است. در این پژوهش از سه گویه وابستگی اقتصادی خـانوار بـه گردشگری، وابستگی کل حوزه به گردشگری و اهمیت گردشگری در حوزه، استفاده شده است. همچنـین کیفیـت زنـدگی جامعـه بومی با استفاده از شش مولفه کیفیت سلامت و امنیت، کیفیت مسکن، کیفیت بهداشت، کیفیت زیرسـاختهـا، کیفیـت اشـتغال و درآمد و کیفیت گذران اوقات فراغت مورد بررسی قرار گرفت.
-3 مبانی نظری پژوهش
در کشــورهای جهــان از گردشــگری بــهعنــوان کاتــالیزوری کــارآمــد بــرای بازســازی و توســعه اجتمــاعی نــواحی یــاد شــده است(.(Sharply2002: 233 بالا رفتن سطح درآمد، افزایش ایام فراغت، تغییرات و نگرشهای جدید به مفاهیم زندگی و ضرورتهـا ایجاب میکند که گردشگری به شدت گسترش یابد (صیدالی و همکاران.(71 :1391 توسعه پایدار گردشگری توسعهای اسـت کـه در آن توازن و تعادل، حفظ ارزشها و کیفیت اخلاقیات و اصول و مزیتهای اقتصادی همه به همراه هم دیده شده و کوشش میشـود تا توسعهای متعالی و متعادل و همهجانبه جایگزین توسعه صرفاً اقتصادی گردد. در این دیـدگاه توسـعه گردشـگری بـا اسـتفاده از منابع موجود بهگونهای است که ضمن پاسخ دادن به نیازهای اقتصادی، اجتمـاعی- فرهنگـی و ضـوابط قـانونی جامعـه و انتظـارات گردشگران بتوان وحدت و یکپارچگی، هویت فرهنگی، سلامت محیطزیست، تعادل اقتصادی و رفـاه مـردم محلـی را تـامین کـرد ( الوانی.(10: 1372 رهیافت گردشگری پایدار، گردشگری را در غالب مرزها بررسی میکند و رابطهی مثلثوار مطابق شکل شماره (1) میان جامعه میزبان و سرزمین را از یکسو و جامعه میهمان یعنی گردشگران را از سویی دیگر با صنعت گردشگری برقرار میسـازد و قصد دارد فشار و بحران موجود بین سه ضلع مثلث را تعدیل و در طولانیمدت موازنـهای را برقـرار سـازد (رکـنالـدین افتخـاری و همکاران، .(5 :1389
شکل :(1) مثلث گردشگری پایدار (قدمی و فیروزجایی، (1391
-1-3 گردشگری روستایی
امروزه گردشگری بهعنوان بزرگترین صنعت خدماتی در جهان محسوب میشود. تحولات جهانی در زمینه شهرنشینی بعد از جنـگ جهانی دوم، گسترش شهرها، آلودگیهای ناشی از شهرها و افزایش اوقات فراغت باعث شکلگیری گردشگری روستایی شـده اسـت. در دهههای بعدی گردشگری بهعنوان ابزاری برای توسعه روستایی محسوب میشود. بنابراین کارشناسان سعی در گسـترش نقـش گردشگری با استفاده از مدلهای مختلف در توسـعه روسـتایی دارنـد(.(Bahrami,Noori 2013:2 توریسـم روسـتایی بـه مجموعـه فعالیتها و خدماتی که در ارتباط با یک شخص گردشگر، در هنگام مسافرت به مناطق روستایی انجام گیرد، گفته میشـود و مـی-تواند شامل توریسم کشاورزی، توریسم مزرعه، توریسم طبیعی و توریسم فرهنگی باشد(گودرزی سروش.(95:1390
سازمان جهانی گردشگری معتقد است که گردشگری پایدار دنیای امروزی، رهیافت جامعی است که خواهان رشد بلندمدت صـنعت گردشگری بدون تاثیرگذاری مخرب بر زیستبومهای طبیعی است و بر این نکته تاکید دارد که در قالـب توسـعه گردشـگری، بشـر قادر خواهد بود که جوانب مشخصی از محیط را در جهت مثبت یا منفی تعدیل یا دستکاری کنـد. بنـابراین توسـعه گردشـگری در نواحی روستایی از یک طرف میتواند نقش مهمی در متنوعسازی اقتصاد جوامع روستایی داشته و بستر و زمینهساز توسـعه پایـدار روستایی باشد و از طرف دیگر وسیلهای برای تحریک رشد اقتصـاد ملـی از طریـق غلبـه بـر انگـارههـای توسـعه نیـافتگی و بهبـود استانداردهای زندگی مردم محلی بهحساب آید(شریفزاده ومراد نژاد.(53-55: 1381 اساس گردشگری روستایی، ترکیب محیطزیست روستایی، فعالیتهای مزرعه و فرهنگهای خاص موجود در روستا بهمنظور فراهمآوردن زمینه تفـریح و تنـوع بـرای گردشـگران و ایجاد فرصتی برای افراد محلی در جهت کسب درآمد بیشتر، ایجاد اشتغال و آشنایی با فرهنگهای مختلف و ایجاد ارتباط بـا افـراد خارج از روستای خود است(.(Li 2005:133 از طرفی پیدایش بحرانهای اجتماعی، فرهنگی، زیسـتمحیطـی ناشـی از گردشـگری انبوه، باعث ایجاد تحولی عمیق در رویکردهای نظری شده و شکلگیری رهیافت گردشگری پایدار روستایی نتیجهی آن بود کـه در این رهیافت بهجای گردشگری انبوه، انواع گونههای گردشگری چون: طبیعتگردی، گردشگری زراعی، گردشگری فرهنگی و مـوارد دیگر ترویج میشده است. گردشگری روستایی منبعی است که برای مقاصد مختلفی از آن بهرهبرداری مـیشـود و مسـلماً در کنـار فوایدی که دارد آث ار منفی نیز بدنبال دارد. علاوه بر این موارد همه اقسام گردشـگری از جملـه گردشـگری روسـتایی تـا حـدی بـر طبیعت و محیط فرهنگی و اجتماعی مناطق توریستی تاثیر منفی میگذارد. باید توجـه داشـت همـانطـور کـه فوایـدی از توسـعه گردشگری روستایی حاصل میشود توسعه نامتناسب آن نیز آثار منفی بدنبال دارد(شارپلی.(43: 1380
-2-3 کیفیت زندگی
در ادبیات گردشگری پایدار همواره بـر نقـش کلیدی نگرش ساکنان و گردشـگران بـه عنـوان مولفههای اصلی گردشگری ایدار تاکید شده و نقطه عطف تمامی ارزشیـابیهـای انجـام شـده، همانا سنجش میزان تامین اهـداف و نیازهـای فعلــی و آشــتی گردشــگران و جوامــع روســتایی میزبان است. توسعهی تدریجی گردشـگری در نواحی روستایی، تاثیراتی را به لحـاظ اجتمـاعی،اقتصادی و محیطی روی این نواحی برجای میگذارد که با برنامهریزی راهبردی میتواند، در نهایت اهداف اساسی وسـعهی پایـدارروستایی را برآورده کند و به رشـد اقتصادی و ارتقای کیفیت زنـدگی ساکنان مناطق گردشـگرپذیر و در نهایت دستیابی به توسعهی ملـی کمک کند.
عبــارت "ســاخت ویژگــیهــای مفهــوم جــامع کیفیــت زنــدگی از مشترک ساکنان از تجربه در مکان و ارزیـابی ذهنــی آنهــا از شــرایط ساخته شده" گرفته شده است(.(Hikmat et al,2009 در اوایل دهه 90 سازمان ملل، گزارش توسعه را با رویکرد به توسعه انسـانی منتشر کرد و از اواسط این دهه در اهداف توسعه تغییراتی اساسی حاصل گردید و بهزیستی اجتماعی و کیفیت زنـدگی در رأس، اهداف توسعه قرار گرفت. توجه همزمان به ابعاد اجتماعی، سیاسی و فرهنگی توسعه به عنوان هدف اصلی توسعه مورد تاکید قـرار گرفت(غفاری و امیدی .(10:1387گریسون و یانگ((1994 ذکر کردهاند که به نظر میرسد یک توافق عام در مـورد تعریـف کیفیـت زندگی وجود دارد که دو مولفه اساسی را دربر میگیرد: عواملی که شرایط ذهنی و روانی را شامل میشـوند و عـواملی کـه شـرایط خارجی و عینی را در بر میگیرند(.(Lotfi,Solaimani 2009
کامینس هفت بعد کیفیت زندگی را تعریف میکند که شامل رفاه، بهداشت، خلاقیت، صمیمیت، امنیت، سعادت جامعـه و سـلامت روان میشود. موسسه تحقیقات توسعه اجتماعی ملل متحد در تعریف مفهوم کیفیت زندگی در مقیاس جهانی، نـه بعـد اساسـی را مطرح میکند که شامل تغذیه، مسکن، بهداشت، آموزش، تفریح و اوقات فراغت، محیط فیزیکی، تامین امنیت، پایداری اجتمـاعی و درآمد میباشد(قدمی و همکاران .(4-5 : 1389 بنابراین برای معرفی یک چارچوب دقیق و منطقی در جهت سنجش و ارزیابی شرایط و وضعیت رفاهی یا کیفیت زندگی در نقاط روستایی، شکل شماره (2) مطابق با معیارهای بالا درنظـر گرفتـه شـده اسـت (بـدری و همکاران .(1392
شکل(:(2 ابعاد اصلی کیفیت زندگی(بدری و همکاران (1392
-1-2-3 رابطه گردشگری و کیفیت زندگی
بررسی رابطه میان گردشگری و کیفیت زندگی جامعه محلی مقصد، موضوعی است که در برخی از تحقیقات مورد توجه قرار گرفته است و عموماً این رابطه در قالب سه جنبه اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و محیطی طبقهبندی میشود. بدین روی گردشـگری بـه-عنوان فعالیت پایهی بالقوهای که میتواند زمینههای اصلی بهبود سطح کیفیت زندگی ساکنان محلـی را فـراهم آورد، اهمیـت دارد.
نقش گردشگری در ایجاد کیفیت زندگی مطلوب، از طریق استانداردهای بالای سطح زندگی، درآمدهای مالیاتی روزافزون، فرصـت-های شغلی بیشتر، درآمد سرانه بالا، تنوع اقتصادی، ارتقاء و بهبود سطح تسهیلات فراغتی، ارتقای کیفیت و توسعه زیرسـاختهـا و خدمات عمومی در جامعه، تبادل فرهنگی، افزایش سطح آگاهیهای مردم و گردشگران نسبت به یکدیگر و ماننـد آن قابـل انـدازه-
گیری است(قدمی و همکاران .(4-6:1389
سطح کیفیت زندگی جامعه محلی با مراحل مختلف مدل چرخه حیات گردشگری در ارتباط است. اهمیت این موضوع از آن جهـت است که در ادبیات گردشگری، همواره بر نقش و اهمیت نگرش جامعه محلی بهعنوان یکـی از ارکـان موفقیـت توسـعه گردشـگری تاکید شده است. ساکنان، بازیگران مهمی هستند که بر موفقیت و شکست گردشگری محلی تاثیر میگذارند و بررسی نگرش آنهـا درباره اثرات توسعه گردشگری ضروری است. اهمیت نسبی نگرش ساکنان محلی، نسبت بـه گردشـگری در جـذابیت کلـی نـواحی توریستی در مطالعات زیادی مورد تاکید و تایید قرار گرفته است(همان ماخذ).
-4 روش شناسی پژوهش
تحقیق حاضر از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی است. در ابتدا بـرای جمـعآوری اطلاعـات مـورد نیـاز در مـورد متغیرهای اصلی پژوهش، از روشهای اسنادی اقدام به یادداشتبرداری نموده که در مراحل تحقیق از آنها اسـتفاده مـیشـود. در مطالعات میدانی در روستای زیارت ابتدا سه جامعه آماری شامل جامعه میزبان، جامعه میهمان و مسئولین در نظر گرفتـه شـد و بـا استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه تعیین که به ترتیب به تعداد 120، 100 و 10 نفر بوده و به روش نمونهگیری تصادفی سـاده انتخاب گردیدند. شاخصهای پیشنهادی و ارتباط متقابل این شاخصها با متغیرهـای پـژوهش مطـابق جـدول شـماره ( (2 پـس از بررسی مطالعات انجام شده پیشین در این زمینه، در چهار دستهبندی کلی اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی، زیستمحیطی و مدیریتی قرار گرفت. در ابتدا برای نظرسنجی از ساکنان در مورد نگرش آنها نسبت به وضعیت گردشگری در ناحیـه مـورد مطالعـه و نحـوه تاثیرگذاری بر زندگی افراد ساکن از پرسشنامه که از نرمافزار SPSS برای تحلیل دادههـا و اطلاعـات اسـتخراج شـده از پرسشـنامه استفاده میشود. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامهای است که با توجه به اهداف پژوهش تهیه شده و اساسا از سـوالات بسـته بـا پاسخهایی در طیف لیکرت پنج مقیاسی تشکیل شده است. برای سنجش اعتبار درونی متغیرها، از روش اعتبار محتوا برای افزایش اعتبار پرسشنامه استفاده شد .در این روش، پرسشنامهی تدوین شده در دو مرحله مقدماتی و نهـایی پـر شـد و بـا بررسـی نهـایی تدوین گردید. پس از آن برای ارزیابی و شناسایی پتانسیلها و محدودیتهای جذب گردشگر، عوامل تاثیرگذار بر گردشگری پایـدار روستایی و ارتقاء سطح کیفیت زندگی از طریق اطلاعات بدست آمده از تکنیک SWOT استفاده میشود تا بتوان از این راه ضعفها را به قوت و تهدیدها را به فرصت تبدیل کنیمنهایتاً. در راستای ارتقاء شاخصهای کیفیت زندگی با توجه به گسـترش گردشـگری روستایی در روستای زیارت راهکارهایی بهصورت کلی پیشنهاد میشود.
برنامهریزی گردشگری.
-5 قلمرو پژوهش
استان گلستان در بخش شمالی کشور و در کرانه جنوبشرقی دریای خزر واقع گردیـده اسـت. شهرسـتان گرگـان در جنـوب ایـن استان از دو بخش به نامهای مرکزی و بهاران تشکیل شده که روستای زیارت مطابق شکل شماره (3) در مرکز بخش مرکـزی و در غرب دهستان استرآباد جنوبی قرار دارد. این روستا در انتهای جاده گرگـان- نهـارخوران قـرار گرفتـه و بـه دلیـل شـرایط خـاص توپوگرافی منطقه امکان ارتباط با مکان دیگری را ندارد و در واقع در یک بنبست توپوگرافیکی واقع شده است.
روستای زیارت بهعنوان یکی از روستاهای هدف گردشگری شهرستان گرگان و دارای بافت باارزش معرفی شده است. این روسـتا از جمله مناطق ییلاقی مهم این شهرستان بهشمار میرود و هرساله گردشگران داخلی و خارجی بسیاری را به سوی خود جذب مـی-کند. گردشگری در این روستا به دو شکل عمده طبیعتگردی(عبوری و بدون اقامت) و ساخت خانههای دوم دیده میشـود کـه در سالیان اخیر شکل انبوهی به خود گرفته اسـت. هـدف از معرفـی روسـتای زیـارت بـه عنـوان روسـتای هـدف گردشـگری، ایجـاد زیرساختهای گردشگری به منظور توسعه این صنعت در استان گلستان بود ولی پس از گذشت این سالها نه تنهـا شـاهد توسـعه زیرساختهای گردشگری در منطقه نیستیم بلکه ساز و کار دیگری جز گردشگری برای منطقه تعریف شده است.
شکل :(3) موقعیت روستای زیارت در استان گلستان و در شهر گرگان(منبع: طرح بازنگری روستای زیارت،(1392
-1-5 بررسی طــرحهــای
فرادســـــت مصوب
تعیــین نقــش و جایگــاه روســتا
در طـــرحهـــای فرادســـت بـــه
عنــوان راههــایی در جهـــــــت
شناخت راهبرد و خطــوط اصــلی
ایــن طــرحهــا نســــبت بــــه
سطوح بـالاتر، از مــوارد مهــم در
بررسی و شناخت هر مکانی است. در این راستا خلاصـهای از عملکـرد طـرحهـای مصـوب در خصـوص روسـتای زیـارت در بخـش گردشگری در جدول شماره (3) آورده شده است.
یافتههای پژوهش
با استفاده از شاخصهای ذهنی و پرسشنامه از جامعه میزبان و مهمان، جایگاه گردشگری در ابعاد متفاوت کیفیت زندگی سـاکنین تعیین شد. اثرات گردشگری بر مولفههای هشتگانه کیفیت زندگی در جامعهی محلی مورد بررسی قرار گرفتـه اسـت. در ادامـه بـا استفاده از نتایج حاصل از شاخصهای ذهنی به تبیین نقاط تحلیل سوآت و ارائه راهبرد پرداخته شده است.
-1-6 یافتههای حاصل از پرسشنامه
-1-1-6 پیامدهای اقتصادی
توسعه گردشگری در روستای زیارت پیامدهای اقتصادی متنوعی داشته که مهمترین آنها عبارتنـد از: بـالا رفـتن قیمـت زمـین و مسکن، فاصله گرفتن از شغل غالب روستا یعنی کشاورزی و دامداری و افزایش درصد بیکاری طی سالهای 1385 تـا )1391از %0 به (%14/23 و گسترش فعالیتهای خدماتی ناشی از گردشگری.
