بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بِســــمِ اللّـهِ الرَّحـمنِ الّرَحــيم
رازداری در علوم پزشکی (دندانپزشکی)
اسلاید 2 :
آشنایی با اهمیت رازداری در حرفۀ دندانپزشکی
درک پیچیده بودن رازداری در زندگی واقعی
راز چیست و شامل چه مواردی می گردد؟
رابطۀ الزام قانون به افشاء و رازداری حرفه ای چیست؟
راز داری در دندانپزشکی مطلق است یا نسبی؟
اسلاید 3 :
رسول الله صل الله علیه و آله:
«من ستر على أخيه ستره اللَّه في الدّنيا و الآخرة»
هر کس پرده پوش برادر خود شود، خدا در دنیا و آخرت برایش پرده پوشی می کند.
رازداری در کلام حضرت خاتم الانبیاء (ص)
ریاض السالکین، سیدعلی خان، ج6، ص115 / کنز العمال، هندی، ج3، ص248 / مسند احمد، ج2، ص296
اسلاید 4 :
مورد اول
شما به عنوان یکی از دندانپزشکان درمانگاه خیریه ”ب“ به همراه سه همکار دیگر مشغول ارائه خدمات دندانپزشکی هستید. در این حال، بصورت کاملاً اتفاقی، آقا کامران همسر دختر خاله شما به دلیل درد شدید دندان به درمانگاه مراجعه می کند و توسط یکی از همکارانتان درمان می شود.
پس از اتمام درمان، همکارتان بیمار دیگری را نمی پذیرد و همه وسایل خود را با دقت جهت استریل کردن جمع کرده و سپس خداحافظی می کند. شما از دیدن این صحنه متعجب شده و تلفنی جریان را بدون اینکه همکارتان متوجه رابطه خویشاوندی شما بشود می پرسید. او اظهار می کند که به دلیل ابتلای بیمار به هپاتیت، نگران آلودگی خود و سایر بیماران شده و لذا خواسته که احتیاط بیشتری بکند.
اسلاید 5 :
1.2 موضوعات اخلاقی مربوط به کیس اول (ادامه)
1.2.1. سؤال کنجکاوی ممنوع!
1.2.2. پاسخ دادن به سؤال کنجکاوی ممنوع!
1.2.3. تفاوت قائل شدن بین بیمار غریبه و بیمار آشنا (private) زمینه ساز بد اخلاقی ها
1.2.4. وظیفه اخلاقی ما پس از دریافت پاسخ سؤال کنجکاوی: نگهداری بدون قید و شرط راز در قلب خویش و برای همیشه
اسلاید 6 :
1.2 موضوعات اخلاقی مربوط به کیس اول (ادامه)
1.2.5. حمایت از رازداری در ساختار و طراحی فضای درمانگاه
1.2.6. هر گونه گفتگو با بیمار، همسر و پزشک معالجش ممنوع
1.2.7. وظایف و مسئولیت های پزشک معالج:
1.2.7.1. مدیریت اخلاقی و حرفه ای کیس (آقا کامران، همسر و فرزندانش)
1.2.7.2. عدم موفقیت در قانع کردن کردن بیمار نسبت به همسرش=تنها وظیفۀ پزشک اطمینان از مراجعۀ بیمار به مرکز مشاورۀ بیماری های رفتاری (خاص)
اسلاید 7 :
1.2 موضوعات اخلاقی مربوط به کیس اول (ادامه)
1.2.9. آثار منفی افشای راز در ابعاد خانوادگی، اجتماعی، روحی و روانی، شغلی و . در میان و بلند مدّت
1.2.10. رازداری و بی تفاوتی نسبت به سلامتی همسر بیمار!!
1.2.10.1. اجرای مسئولیت اخلاقی و حرفه ای توسط پزشک معالج
1.2.10.2. تلاش پزشک برای جلب رضایت و همکاری بیمار
اسلاید 8 :
رازداری در پزشکی غالباً به یکی از اشکال زیر آسیب می بیند:
تعارض بین دو اصل رازداری و سلامت فیزیکی/جانی افراد
غالبا در حوزه درمان اتفاق می افتد
سهل انگاری / ساده انگاری کردن در مورد اصل رازداری
در حوزه درمان و حوزه های پژوهشی
سهم قابل توجهی از موارد افشای راز
مربوط به افشای غیر تعمدی است.
رازداری چگونه آسیب می بیند؟
اسلاید 9 :
برخی از مصادیق سهل انگاری در رازداری
صحبت کردن در مورد بیماران بستری در آسانسور یا راهروی بیمارستان
صحبت کردن در مورد بیماران بخش در سرویس رفت و آمد به محل کار، خوابگاه، منزل و . (تاکسی، اتوبوس، سرویس دانشگاه)
گفتگو در مورد بیماران در محیط خوابگاه یا در منزل برای اعضای خانواده
بی توجه بودن به وجود و حضور همراهان بیمار در زمان انجام فرآیندهای پزشکی
پذیرش بیش از یک بیمار در یک زمان
چسباندن یا علامت گذاشتن روی کارتکس، تخت یا اتاق بیمار
اسلاید 10 :
برخی از مصادیق سهل انگاری در رازداری
نوشتن نام بیمار و نوع بیماری روی نمونه های خون، بافت و .
سهل انگاری در نگه داری از پسورد کامپیوتر بخش
نامناسب بودن محل کارتکس ها
سرزده و ناگهانی وارد شدن به اتاق بیماران
بلند سؤال پرسیدن در مورد مراحل درمان و آزمایشات بیمار از سایر همکاران
بی دقتی بخاطر اعتماد داشتن نامناسب به محیط درمانی و هر کسی که در آنجا کار می کند
زیاد حرف زدن
اسلاید 11 :
بر لبش قفلست و در دل رازها
لب خموش و دل پر از آوازها
عارفان که جام حق نوشیدهاند
رازها دانسته و پوشیدهاند
هر کرا اسرار کار آموختند
مهر کردند و دهانش دوختند
اسلاید 12 :
نکته 1:
چالش های رازداری را چگونه حل کنم؟
غالباً بهترین فرد برای حل چالش های مربوط به افشای راز در علوم پزشکی، خود بیمار (صاحب راز) است.
تنها باید راه/روش مناسب برای کنش با بیمار را متناسب با شرایط و شخصیت او پیدا کرد؛
و این خود مستلزم صرف وقت و انرژی لازم از جانب پزشک است
اسلاید 13 :
مورد دوّم
خانم دختری به همراه پدر خود به مطب شما مراجعه کرده و نوبت گرفته است. در حین معاینۀ دندان های دختر، پدر به شما می گوید که آقایی به نام ”بهروز“ به خواستگاری دخترش آمده و وضعیت دندان و لثۀ او نامناسب و مشکوک بوده است! در تحقیقات، پدر متوجه رابطۀ قوم و خویشی شما و بهروز شده و خواسته که واقعیت را از شما بپرسد. لذا شما را قسم می دهد که .
شما می دانید که بهروز بسیار سیگار می کشد و مدتی گرفتار بیماری شدید لثه [پريودونتيت (پيوره)] بوده است.
شما جواب پدر را چگونه می دهید؟
اسلاید 14 :
چرا رازدار بودن در پزشکی اهمیت دارد؟
چه چیز بیماران را مجبور می کند تا اطلاعات حساس (اطلاعات کاملاً خصوصی و خجالت آور) خود را برای تیم درمان آشکار کنند؟
بیمار مجبور به افشای اطلاعات حساس خود می باشد. در حالی که اگر در این موقعیت (بیمار بودن) نبود، این اطلاعات را افشا نمی کرد.
چرا رازدار بودن در پزشکی اهمیت دارد؟
اسلاید 15 :
کدام اطلاعات بیمار راز محسوب می شود؟
تمام اطلاعاتی که بیمار یا همراه او مستقیماً با اعضای کادر درمان مطرح می کنند
کلیه اطلاعاتی که دندانپزشک به واسطه شغلش مستقیم یا غیر مستقیم به آنها دست می یابند. برخی از مصادیق آن عبارت است از:
اطلاعات مربوط به رادیوگرافی ها، آزمایشات خون، نمونه های بافتی و .
اطلاعات مربوط به سابقه بیماری ژنتیکی یا سابقه رفتاری فرد و .
اطلاعات مربوط به شغل بیمار و اعضای خانواده او و .
.
افشای راز بیمار یا هر گونه استفاده از آن به هر نحو [کلامی، کتبی، اشاره وار و.] بدون اعلام رضایت بیمار، افشای رازداری تلقی می گردد.
راز چیست؟ چرا تعهد به رازداری ضروری است؟
اسلاید 16 :
1- احترام به اتونومی بیمار و حق وی در کنترل بر امور شخصی خویش
2- تضمین حفظ حریم خصوصی افراد
3- تعهد ناشی از قسم نامه فارغ التحصیلی در جهت برآوردن انتظارات حرفه ای
4- افشای راز تأثیرات منفی گسترده اعم از خانوادگی، اقتصادی، اجتماعی و . دارد
چرا تعهد به رازداری در پزشکی لازم است؟
اسلاید 17 :
مورد سوّم-شهادت در دادگاه
شما به عنوان دندانپزشک معالج به دادگاه احضار شده اید. در احضاریه از شما خواسته شده است که درباره سلامت دهان و دندان آقای ”ب“، یکی از بیماران قدیمی تان، اظهار نظر کنید. شما می دانید که ایشان بصورت ژنتیکی دچار شکل خفیف عارضۀ دیسپلازی اکتودرمی است. این عارضه درمان هم ندارد
عملکرد اخلاقی در این مورد چیست؟
اسلاید 18 :
به غیر از دندانپزشک، سایر اعضای تیم درمان، حتّی پرسنل دفتری و منشی مطب هم ملزم به رعایت اصل رازداری هستند.
بنابراین این وظیفه دندانپزشک است که از آشنایی پرسنل تحت نظارت خود نسبت به اهمیت رازداری در پزشکی و پایبندی به آن اطمینان حاصل کند.
نکته 2: رازداری و پرسنل تحت نظارت دندانپزشک؟
اسلاید 19 :
رازداری در کلام امام معصوم علیه السلام
امام على (علیه السلام):
أقْبَحُ الْغَدْرِ إذاعَةُ السِّرِّ
زشتترين خيانت، فاش كردن راز است.
مستدرک الوسائل: 12 / 305
اسلاید 20 :
واکنش بیماران در قبال افشای راز
