بخشی از مقاله

مقدمه:

سیر تهاجم فرهنگی در ایران محققان برآناند که مبدأ تاریخی تهاجم فرهنگی غرب در ایران را باید از آغاز حکومت قاجاریه و کمی قبل از آن فرض کرد؛ زمانی که نادر از دنیا رفت و مملکت ایران دچار آشوب وبینظمی شد و کمپانی هند شرقی تحرکات خود را شدت بخشید( اردکانی،ص(79 شروع این حرکت با تأسیس مذاهب جعلی، مانند وهابیگری در مذهب اهل سنت، و شیخیگری و بهائیت در مذهب تشیع اشاره کرد. این مذاهب جدید به منظور تغییر در اعتقادات واقعی دین اسلام و ایجاد اختلاف در میان مسلمانان طراحی شدند( همان،ص(91-106 این حرکت در جامعهی ایران از زمان اولین اعزام ایرانیان به غرب برای تحصیل، و بازگشت آنان به کشور، شدت بیشتری به خود گرفت. مشخصهی تمامی این فرنگرفتگان، خودباختگی در مقابل مظاهر تمدن غرب و ترویج غربگرایی در ایران بود؛ برای مثال، آخوندزاده علت عقبماندگی ایرانیان را دین اسلام و خط عربی میداند (حقانی،1375،ص(156

تعریف فرهنگ:

صاحب نظران و دانشمندان ایرانی تعریف های گوناگونی از فرهنگ دارند »فرهنگ مجموعه وکلیت بهم تافته وپیچیده از ایده ها وباورها وآرمانها،ارزشها،هنجارها،نمادها،سمبلها وسایر آموخته های عادتی است که حاصل دستاورد نسلهای مردم جهان ومنطقه یک ملت (یا دولت یاکشور وسرزمین ) می باشد( احمدی،ص» (47فرهنگ عبارت ازنظام جامع وهماهنگ،منسجم ویکپارچه مشتمل بر عناصری نظیر اندیشه ،بینش،باور،گفتارو.... که

بیانگر شیوه زندگی یک جامعه یا یک گروه انسانها ست به عنوان میراث اجتماعی قابل انتقال تغییر،تحول ،رشد توسعه یاضعف،زوال وانحطاط است.)« مدیرت تحقیق وپژوهش، 1387، ص( 26

تعریف تهاجم فرهنگی:

تهاجم فرهنگی جنگ نابرابرانه وغافلگیر فرهنگ غرب علیه ملت ها وارزشهای فرهنگی به خصوص ایدئولوژی اسلام و انقلاب اسلامی است. در تعریف پدیدهی تهاجم فرهنگی دیدگاه حضرت آیتاللّه خامنهای، رهبرمعظم انقلاب، قابل توجه است. از نظر ایشان تهاجم فرهنگی عبارت از: »تهاجم فرهنگی یک مجموعهی سیاسی یا اقتصادی، برای رسیدن به مقاصد خاص خود و اسارت یک ملت، به بنیانهای فرهنگی آن ملت هجوم میبرد. در این هجوم، باورهای تازهای را به زور و به قصد جایگزینی بر فرهنگ و باورهای ملی آن ملت وارد کشور میکنند )« .سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی، 1373، ص( .3

»تهاجم فرهنگی جریانی دقیق و پنهان از قبل برنامه ریزی شده که بابه کارگیری روشها وشیوه ها ی متعددوعناصرومظاهرجذاب،برای سست کردن اعتقادها وانحراف افکار،تقویت ارزشهای کاذب،ازبین بردن آداب وسنن ملی ودینی ونابودی هنجارها وسمبل های اخلاقی جامعه توسط استعمارگران جهانی طرح می شود. ) « شورای سیاست ائمه جمعه،شماره.( 57:1

تهاجم فرهنگی عبارت از پوچ وپوک وتهی کردن تفکر وذهنیت وفرهنگ وتمدن ملی واصیل یک جامعه وتضعیف شخصیت انسانی افراد با تحمیل ترس وهراس دائم والقای اصول فکری وتحمیل فرهنگ کشور مهاجم به جای آن این جز از دست دادن خویشتن و پایه های فکری واخلاقی اصیل وملی صورت نمی گیرد)« جمشیدی،1374،ص(17

طراحان تهاجم فرهنگی:

تهاجم فر هنگی از ناحیه دشمنان اسلام به صورت عام و دشمنان انقلاب اسلامی به صورت خاص است در قرآن کریم به انواع دشمنان اشاره می کند به طور کلی به سه گروه تقسیم می شود. گروه اول :دشمن ایمانی(شیطان وبعضی از همسران وفرزندان) گروه دوم: دشمنان خارجی سیاسی(یهود مشرک،کافر) گروه سوم: دشمنان داخلی سیاسی(منافق) . است. (.پوراوند ،فصلنامه قرآنی نور مبین،ص104-113،شماره 4،بهار ) دشمنان عصر حاضر اسلام وانقلاب اسلامی استعمار واستکبار جهانی به خصوص آمریکا و رژیم صهیونیست است.

هدف دشمن از تهاجم فرهنگی:

اساسی ترین هدف دشمن از تهاجم فرهنگی اسلام زدایی وضربه زدن انقلاب اسلامی ونظام جمهوری اسلامی ایران تا از این طریق رهبر جهان شود به غارت وچپاولگری خود ادامه دهدمقام معظم رهبری در این باره می فرمایند»استمرار فعالیتهای فرهنگی در طول سالیان دراز در کشورها یک اسلام زدایی و اصالت زدایی بوجود آورده است که همه اصالتهای اسلامی به تدریج مورد تهدید قرار گرفته است« در جای دیگر می فرمایند»تهاجم فرهنگی برای بی اعتقاد کردن نسل نو انجام می گیرد هم بی اعتقاد کردن به دین وهم بی اعتقاد کردن به اصول انقلابی وهم بی اعتقاد کر دن به آن تفکر فعالی که امروز استکبار وقلمرو قدر تهای استکباری به خطر وحشت انداخته است). « دفتر عقیدتی سیاسی فرماندهی معظم کل قوا،1374،ص(.53 وهدف های دیگر عدم تربیت انسانهای مسلمان واسلامی . زیرا در این صورت آنها دیگر نمی توانند به غارت خود ادامه دهند اصولا وجود انسانهای آگاه وبیدار با تربیت والای اسلامی بامنافع نا مشروع مستکبران منافات دارد .امام خمینی در این زمینه می فر مایند»فرهنگ اساس ،اساس واستقلال یک ملت است لهذا کرده اند سعی کرده اند که فرهنگ را استعماری کنند کوشش کردند نگذارند انسان پیدا شود آنها از انسان می ترسند نه از آدم« از جای دیگر می فر مایند»نقشه این بود

که نگذارند نیروی فعال این مملکت رشد کند وبه فعالیت انسانی خود ادامه دهد لهذا از طریق های مختلف با بر نامه های وسیع ومختلف کوشیدند که نیروی انسانی مارا نگذارند رشد بکند آنها از نیروی انسانی می ترسند اصلا از انسان می تر سند)«امام خمینی،1369،ج6،ص.(40

عوامل تهاجم فرهنگی:

عوامل تهاجم فرهنگی را می توان به دو دسته تقسیم کرد : الف) عوامل برون زا: زمینه ها،عناصر وابزاری که به نحوی رد پای کشور های خارجی(غربی) درآن دیده شود ازجمله اعزام مستشرقین، تلاش برای دین زدایی از طر یق مختلف ایجاد روحیه خود باوری فرهنگی ساخت و فروش وسایل ار تباطی نظیر ماهواره وویدئو و........ سیاستگذاران وطراحان کشورهای سلطه جو این عوامل را طراحی وبرنامه نویسی می کنند وافراد داخلی آنرا اجرا می کنند. ب) عوامل درون زا: زمینه ها وابزارهای که ریشه داخلی داشت وغیر مستقیم ومستقیم به پذیرش تهاجم فرهنگی کمک می کنند عوامل بیرون زا هستند از جمله زمینه های همچون بیکاری ،فقر اقتصادی، نابسامانی خانواده غفلت مسئولین فرهنگی واجتماعی ناآگاهی جوانان ونوجوانان و(.. مسگرزاده، 1373 ،ص(38،

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید