تحقیق در مورد آبزیان زینتی

بخشی از مقاله

آبزیان زینتی

پرورش آبزيان :
آبزيان به موداتي گفته مي شود كه در آب هاي شيرين ، نيمه شيرين و شور زندگي مي كنند و به دو دسته ي گياهان و جانوران آبزي تقسيم مي شوند .
آبزيان جانوري را به دو گروه تك سلولي و پرسلولي تقسيم مي كنند . ماهي و ميگو از مهم ترين آبزيان پرسلولي هستند .

نقش آبزيان در زندگي انسان :
آبزيان يكي از عمده ترين منابع تأمين پروتئين مورد نياز بدن انسان هستند. خوشبختانه در سال هاي اخير با استفاده بهينه از منابع آبي كشور توليد آبزيان افزايش يافته و به عنوان يكي از غذاهاي سالم و بهداشتي مردم مطرح شده است.

اصول و مبانی کارگاههای تکثیر و پرورش ماهیان زینتی
اگر بتوان پرورش ماهي در محيط باز (استخر بتوني يا خاكي، حوض ،تانكهاي با ظرفيت متوسط در محيط باز(500 ليتر به بالا - از جنس پلاستيك يا فايبرگلاس يا ....)) را در زمره سيستم پرورشي باز دسته بندي كرد كه در ان دماي آب متاثر از دماي محيط است و ساير شرايط محيطي نيز در پرورش مستقيما تاثير گذار باشند.در زماني كه دماي هوا به 25 درجه سانتيگراد و دماي آب به حدود 22 درجه سانتيگراد ميرسد ميتوان بيشتر گونه هاي پرورشي گرمابي را در آن پرورش داد(لااقل تا زماني كه شرايط محيطي مناسب است(از حدود اواخر ماه دوم

بهار تا آخر تابستان و نهايتا تا مهر ماه در استان گيلان)).اين پرورش ميتواند از تخم گيري تا پروار بندي لاروها و بچه ماهيان و به وزن رساندن ماهيان با استفاده از غذاهاي طبيعي توليد شده در آب و استفاده از غذاهاي تكميلي باشد.اينكه چه گونه هايي ميتوانند از اين شرايط استفاده كنند شايد بتوان از نمونه هاي ماهي آروانا،اسكار ،آنجل ،خانواده زنده زاها،خانواده گوراميها و .... را نام برد.

اينجانب تجربه نگهداري گورامي مرواريدي،گورامي زرد و سه خال ،گوپي ،مولي بالن و ساده،پلاتي ،خانواده گلدفيش(دم چتري،مرواريدي،كله شيري(اوراندا) را در استخر بتوني داشته ام .آنها با استفاده از غذاي طبيعي و دستي به سرعت رشد يافته و به وزن ميرسند.البته پرورش در اين جايگاهها نسبت به تانكهاي كوچكتر محيطهاي بسته مزايايي دارد كه از جمله آنها ميتوان به موارد زير اشاره كرد.

- استفاده از غذاي طبيعي توليدي در جايگاههاي باز و صرفه جويي در هزينه تغذيه.
- افزايش ضريب رشد ماهي با بهبود شرايط پرورشي(تراكم كمتر و فضاي زيستي بيشتر براي هر گونه ،استرس كمتر ناشي از كاهش اثر تراكم ذخيره سازي،كاهش مواد آلاينده محيط آبي در واحد سطح ،كاهش برخورد اجتماعي بين ماهيان،بهيود كمي و كيفي تغذيه و ...)
- كاهش ابتلا به بيماري در اثر تقويت جسمي و بنيه ماهي و بهبود عملكرد سيستم ايمني بدن ماهي.
- كاهش زمان به وزن رساندن ماهي براي عرضه به بازار.
- امكان از بين بردن عامل محدوديت فضاي پرورشي براي تكثير گونه هاي خاص.
- كاهش هزينه پرورش

- عوامل ديگري نيز وجود دارند كه از حوصله حقير و اين پست خارج است.
معايب سيستمهاي باز:
- بايد اطلاع دقيقي از شرايط زيستي گونه پرورشي داشته باشيد تا بتوانيد آن را با شرايط جايگاه باز منطبق كنيد.
- بايد اطلاع درستي از تغييرا ت كليمايي(آب و هوايي) محل پرورش داشته باشيد و دامنه متوسط تغييرات محيطي را براي محل جايگاه بدانيد.
- بايد توان شناسايي بيماريها و تهديدات محيطي جديد (نسبت به كار در محيطهاي كنترل شده و آكواريومها) كار در جايگاههاي باز را دانسته و راهكار مناسب را نيز شناسايي كرده باشيد.

- بايد توان و آگاهي لازم را براي استفاده از شرايط محيطي جايگاههاي باز و استفاده از آن به عنوان سيستم مكمل جايگاههاي بسته پرورش ماهيان را داشته و با تلفيق مناسب اين دو سيستم بتوانيد در پيشبرد اهداف پرورشي موفق شويد.

طبعا ميتوان گونه هايي از ماهيان زينتي را در تمام طول سال در جايگاههاي باز پرورش داد و يا بطور دائم آنها را در سيستمهاي بسته و كنترل شده پرورش داد .آنچه مهم است استفاده از امكانات سيستمهاي باز در كنار جايگاههاي بسته پرورش ماهيان زينتي است تا به عنوان عاملي مكمل در خدمت اهداف پرورشي قرار گيرد.همانطور كه در بسياري از موسسات داخلي يا خارجي از امتيازات هر دوگونه سيستم پرورشي در كنار يكديگر و به عنوان مكمل هم استفاده ميشود .هر چند لزومي بر استفاده توام آنها وجود ندارد.كاربرد سيستمهاي مدرن بسته پرورشي با كنترل تمام پارامترهاي تاثير گذار ، امكان پرورش هر گونه اي را در هر كجا و هر زمان مقدور ميسازد و هدف از ارائه توضيحات بالا براي آشنايي كلي با يكي از سيستمهاي بكار رفته بوده و هدف مقايسه اي را دنبال نميكند.

بهداشت و درمان ماهي :
از آن جايي كه ماهيان در آب زندگي مي كنند ، درمان بيماري هاي آنها بسيار دشوار است . جا به جا كردن ماهي ها براي درمان موجب ناراحتي آنها مي شود . ماهي در اثر بيماري اشتهاي خود را از دست مي دهد و دادن دارو به آن مشكل است .
از طرفي تزريق دارو نيز مقرون به صرفه نيست ؛ از اين رو رعايت موارد بهداشتي در پرورش ماهي اهميت خاصي دارد .
برخي از عواملي كه در پرورش ماهي از بروز بيماري جلوگيري مي كنند، عبارت اند از :

1- رسيدگي به موارد تغذيه اي و بهداشتي .
2- جلوگيري از طولاني شدن دوره ي پرورش .
3- عدم استفاده ي بيش از حد از مواد آلي در آماده سازي استخر .
4- رعايت استاندارد از نظر تراكم ماهي در هكتار .
تكثير ماهي :

نحوه ي تكثير در ماهيان متفاوت است و به دو صورت طبيعي و مصنوعي انجام مي گيرد .
تكثير طبيعي در آب هاي طبيعي ( درياها ، رودخانه و ... ) و تكثير مصنوعي در كارگاه هاي تكثير و تحت شرايط خاص انجام مي گيرد .
تشرح يك نمونه ماهي نام گذاري قسمت هاي مختلف بدن ماهي است و ماهي با آبشش تنفس مي كند . و در آب زندگي مي كند .
هضم گوشت ماهي از ساير گوشت ها ساده تر و ميزان جذب پروتئين آن بيش از 90 درصد است .

گوشت آبزيان از نظر موادي مانند كلسيم ، فسفر ، يد و ويتامين هاي محلول در چربي ( A-D-E-K ) غني است .
از آبزيان در تغذيه ي دام ، طيور و صنايع ديگر مانند صابون سازي و داروسازي استفاده مي شود .
امروزه بسياري از آبزيان مانند ماهي ، صدف و مرجان در آكواريوم ها به عنوان آبزيان زينتي نگه داري مي شوند .
ماهيان پرورشي :

يكي از عوامل مهم براي ادامه ي زندگي و رشد ماهيان ، دماي محيط زندگي ( آب ) آن هاست .
ماهيان پرورشي از نظر دماي آب به دو دسته ي ماهيان گرمابي و ماهيان سردابي تقسيم مي شوند .
ماهيان گرمابي دسته اي از ماهيان هستند كه در آب هاي گرم به سر مي برند و در حرارت بالاي 20 درجه ي سانتي گراد توليد مثل و رشد مي كنند.
بهترين دما براي رشد و نمو اين گونه ماهي ها 25 درجه ي سانتي گراد است . اين دسته از ماهيان در گرماي كم تر از 10 درجه ي سانتي گراد رشد و نموي ندارد . از معروف ترين ماهيان گرمابي كپور را مي توان نام برد .

ماهيان سردابي در حرارت 10 ـ 8 درجه ي سانتي گراد زندگي مي كنند. ماهي قزل آلا از اين نوع ماهيان است .
ماهيان گرمابي در استخرهاي خاكي كه شيب مناسبي دارند ، پرورش داده مي شوند . اين استخرها داراي دريچه ي ورود و خروج آب هستند . در انتخاب محل استخر پرورش ماهيان گرمابي باد عواملي از قبيل شرايط اقليمي ، وضعيت آب و خاك مورد بررسي قرار بگيرد . محل احداث استخر بايد آب كافي و مناسب داشته باشد و خاك آن نيز حداقل داراي 30 درصد رس باشد .

براي آماده كردن استخر پرورش ماهي كارهاي زير را بايد انجام داد :
1- خشك كردن استخر پس از تخليه .
2- سوزاندن گياهان .
3- ضدعفوني كردن استخر ( آهك پاشي ) .

4- تعميير ديوارهاي استخر .
5- شخم زدن و كود دادن براي بالا بردن رشد گياهان استخر .
غذاي ماهي ها چگونه تأمين مي شود ؟
غذاي ماهي به دو صورت طبيعي ( زنده ) و تريكس تأمين مي شود . به همه ي موجودات گياهي و جانوري كه ماهي از آن تغذيه مي كند غذاي طبيعي ( زنده ) مي گويند . در رورش ماهيان گرمابي با آماده سازي استخر ( شخم زدن و كوددهي ) توليد غذاي زنده ا افزايش مي دهند . غذاي زنده ماهيان گرمابي برحسب نوع آنها متفاوت است . از آن جا كه براي پرورش اين ماهيان از انواع گوناگون استفاده مي شود . شناخت غذاي آنها بسيار مهم است .

غذاي تركيبي دسته اي از غذاهاست كه با توجه به نياز ماهي يا روزانه تهيه مي شود و در اختيار آنها قرار مي گيرد . اين گونه غذاها ممكن است در كارگاه هاي پرورش ماهي يا كارخانه ها به صورت حبه ( پلث ) تهيه شود .

غذاي تركيبي براي پرورش ماهيان گرمابي را با توجه به انواع ماهي موجود در استخر تعداد هر نوع و سن آنها تهيه مي كنند .

امروزه ماهیان زینتی (ornamental fish ) به دلیل زیبایی و تنوع بسیاری که دارند در اغلب کشورهای جهان مورد استقبال قرار گرفته اند. محیط زنده و زیبا و پر تحرک آکواریوم ها سبب گردیده که انسان ها به داشتن یک آکواریوم هر چند کوچک در خانه و یا محل کار خود علاقه نشان دهند.

براساس آمار FAO در حدود 150 کشور در جهان به پرورش ماهیان زینتی مشغول هستند و رقم زیادی را در تجارت جهانی در زمینه صادرات و واردات ماهیان زینتی و صنایع جانبی آن به خود اختصاص داده اند، که سرآمد این کشورهای تولید و صادرکننده، کشورهای نظیر سنگاپور، مالزی، تایلند می باشند. که در این میان ، ماهیان کشور سنگاپور با داشتن آب و هوا و شرایط اقلیمی مساعد مرکز جهانی تجارت و تکثیر و پرورش آبزیان زینتی شده است و روزانه میلیون ها گونه آبزیان زینتی به اقصی نقاط دنیا صادر می کند. داشتن اطـلاعات مفید و در عین حال قـابل درک آسـان برای عموم می تواند کمک بسیار مفیدی برای کمک به فرهنگ سازی در مورد آکواریوم وموارد مربوط به آن و همچنین ارتقاء سطح کیفی آن در کشور باشد.
ماهیان زینتی را می توان از لحاظ محیط و شرایط زیست در آب ، به 2 دسته: ماهیان آب شیرین و ماهیان آب شور تقسیم کرد.

نحوه نگهدا رى از ماهيا ن زينتى آ بهاى لب شور در آ كواريوم :
براى نگه دارى از ماهيا ن زينتى آ بهاى لب شور در آ كواريوم ، بايستى 80 در صد از حجم آ ب تانك را با آ ب شيرين كه ph آ ن بين 5/7-8 باشد ( قليا ئى ) و20 درصد حجم تانك را با آ ب شور دريا يا آ بى كه با املاح مخصوص شور ميشود، پر شود ( نسبت 5 به 1 ) براى حفظ قليا ئيت آ ب شيرين ميتوان كف تانك را با خُرده مرجان پُر كرد دماى آ ب هم بين 30-27 درجه سانتى گراد باشد.

سايز تانك بايستى كوچك نباشد تا ماهيان به راحتى شنا كنند ( كمتر از 60 سانت نباشد ) و آکواریوم از سيستم هوا د هى وفيلترا سيون مناسبى برخوردا ربا شد.
اين ماهيا ن جزء ماهيان همه چيز خوار هستند وباستى تركيبى از غذا هاى گياهى و حيوانى براى
آ نها در نظر گرفت ، غذا هاى پلت با كيفيت كه در تركيبات آ نها مواد اوليه گياهى و حيوانى موجود باشد بسيار مناسب هستند . به عنوان غذاى كمكى ميتوان از لارو آ رتميا استفا ده كرد شما حتى ميتوانيد علاوه بر آ رتميا از انواع كرمها ( حتماً استريل شده باشند) و بچه ماهى استفاده كنيد.
برا ى سلامتى ورشد بيشتر اين ماهيها از نوردهى منا سب استفاده شود لازم به ذكر است اگر براى نگه دارى ماهى اسكات مقدارى درصد آ ب شور بيشتر باشد ماهى از سلامتى و رنگ ظاهرى بهترى برخوردار خواهد شد

نقش مكملها بر روى ماهيان زينتى
تهيه غذا يكى ا زمهمترين اركان در توليد ماهيان زينتى به شمار ميرود و هزينه غذا به طورمعمول 30 تا 60 درصد كل هزينه لازم براى يك مجموعه توليد ماهيان زينتى را تشكيل ميدهد. بنابراين غذاهاى مصنوعى بايد با توجه به ا صول علمى فرموله شوند وفرآ يندهاى لازم به طور مطلوبى روى آنها صورت گيردبدين ترتيب، در سيستمهاى پرورش ماهى با تراكم بالا تغذيه نامناسب به رشد غير متناسب وبيما ريهاى تغذيه اى مى انجامد واز سوى ديگر ، به علت وجود شرائط نا كافى ، احتما ل ابتلا به بيماريها نيز افزايش ميابد . به منظور تا مين تمامى تركيبات غذا ئى مورد نياز در حد لازم ، به كارگيرى مقادير متعادلى از آ نها براى دستيابى به رشد مناسب ضرورى است.

اصولاً اجزاى جيره به دسته هاى ذيل تقسيم بندى ميشوند : منابع پروتئين ، منابع چربى ، منابع ويتامين ، منابع مواد معدنى ، مواد رنگدانه و . . . .
اغلب توليد كنندگان ونگهدارندگان ماهيان زينتى با استفاده از دل گاو ، دل مرغ ، گوشت ماهى وميگو ، پودر ماهى و. . . . نيازهاى پروتئينى وتا حدودى چربيهاى ضرورى ماهيان زينتى را تا مين ميكنند اكثراً تصور ميكنند چربى براى ماهيان زينتى مضر ميباشد ولى چربيهاى ضرورى براى رشد و سلامتى ماهيان زينتى بسيار ضرورى هستند اين چربيها عمدتاً در روغن ماهى وروغن كبد ماهى وروغنهاى گياهى كه عمدتاً شامل روغن سويا ، ذرت ، با دام زمينى و آ فتابگردان ميباشند البته اين نكته ضروريست كه تمامى اين روغنها بويژه روغنهاى حاصل از

آبزيان دريائى را بايد با استفاده از تركيبات آ نتى ا كسيدان تثبيت نمود كمبود چربيهاى ضرورى در ماهيان زينتى باعث كاهش رشد ، خراشيدگى باله دُ مى ، التهاب كبد ، تاخير در بلوغ جنسى ، كاهش خروج ماهيها از تخم وبر بقاء لارو اثر گذار است البته اين نكته قابل تذكر است كه در مصرف چربيها در خوراك نبايستى زياده روى كرد زيرا مصرف بيش از حد چربيها براى ماهى مضر ميباشد

مقدار 25 تا 30 سى سى روغن در يك كيلو خوراك توصيه ميگردد البته وقتى تمامى اجزاخوراك با هم مخلوط گرديد در آ خرين مرحله روغن را اضافه ميكنيم و غذائى كه روغن به آ ن اضافه شده است را بهتر است بعد از چند ساعت از اضافه كردن روغن براى تغذيه ماهيها استفاده شود ويتامينها ومواد معدنى وجود ويتامينها و موا د معدنى براى بقا ، رشد وتوليد مثل ماهيان زينتى بسيار ضرورى هستند مواد غذائى طبيعى ممكن است به تنهائى براى حفظ حيات جمعيت ماهيان زينتى در يك سيستم پرورشى كافيست اما براى بالا بردن كيفيت توليد

از تمامى جهات ومتعاقب آن يك سود دهى قابل قبول اين مواد غذائى كافى نيستند كمبود ويتامينها ومواد معدنى در ماهيان زينتى شامل : كاهش اشتها ، طولا نى تر شدن دوره رُشد ماهى ، تا خير در بلوغ جنسى ماهى ، كاهش در تعداد ودفعات تخمريزى ، در توليد اسپرم ، افزايش حساسيت ماهى به عوامل بيماريزا واسترس ، خونريزى داخلى وخارجى ،ايجاد ناهنجارى در شكل ظاهرى ماهى ( مانند تغيير در شكل وفُرم باله ها ، كوتاهى طول بدن ، كوتاه شدن سرپوش آ بششى ، تغيير شكل فكها ، انحناء ستون فقرا ت و. . . . )

بى رنگ شدن ماهى ، خراشيدگى باله ها ، كاهش جذب كلسيم از آ ب محيط اطراف ، تورم
در كبد وكليه ، فعاليت اندك ماهى ( عدم تحرك ماهى ) ، ترس از نور در برخى از گونه ها ، مات شدن چشمها ، ايجاد ضايعات سياه در بدن وآ بششها ، از دست رفتن رنگدانه ها وسياه شدگى در ماهى ، ريزش فلسها ، تجمع چربى در كبد ، طولانى شدن ترميم زخمها و خراشها ايجاد بيمارى سوراخ در سر ماهيها به خصوص در سيچلايدها ، تلفات در لاروها وايجاد حالت پريشانى وبيحالى در ماهى ميبا شد اغلب توليد كنندگان ماهيان زينتى به غذاى دست ساز خودشان ، مولتى ويتامين انسانی و يا سبزيجات مختلف اضافه ميكنند كه تصور

ميكنند نياز ويتامين ماهيان خود را تامين ميكنند شما بايد اين نكته را بدانيد كه ويتامينهاى انسانى بدليل مايع بودن ، اكثر آ ن به دليل نفوذ در آ ب ا كسيده ميشوند وخاصيت اصلى خود را از دست ميدهند ودر ضمن محيط آ بى محل زندگى ماهيان را آ لوده ميكنند وباعث رشد كنترل نشده ميكروارگانيسمها شده كه متعاقب آ ن سطح اُ كسيژن آ ب كاهش يافته و عوامل استرس زا در محيط بوجود مى آ يند كه اين وضعيت بهيچ وجه براى توليد كننده مناسب نيست.

توصيه ميشودمكمل ويتامين وموا د معدنى استفاده شود كه اولاً مخصوص آ بزيان باشند و ثانياً به صورت پودر بوده ودر برا بر حرارت و رطوبت مقاوم باشند البته اين نكته قابل تذكر است مصرف سبزيجات مثل : اسفناج پخته ، نخود فرنگى پخته پوست گرفته شده ، جوانه گندم ، فلفل ،كلم قرمز پخته ، حبوبات پخته شده ، سويا ، يونجه و . . . . بسيار خوب است و براى ماهى بسيار مفيد است اما براى رشد ، بقا وتوليد مثل ايده آ ل در يك محيط پرورش متراكم كامل وكافى نميبا شد و مصرف زيا دآ نها باعث آ لودگى آ ب ميشود ازويتامينهاى ضرورى

براى ماهيان زينتى ميتوا ن به ويتامين A ، B1 ، B2 ، B5 ، B6 ،B12 ، C ، D3 ، E ، H (بيوتين) ، K3 و كولين كُلرايد اشاره كرد واز موا د معدنى ضرورى ميتوان به منگنز ، آ هن ، روى ، سلنيم ، يُد ، كُبالت اشاره كردالبته مقدار مصرف عناصر ذكر شده داراى يك حد استاندارد ميباشد كه بايستى تحت نظر يك تخصص آ بزيان مصرف شود البته اين نكته قابل ذكر ميبا شد كه هر يك از ويتامينها ومواد معد نى داراى تاثير مخصوص به خود ميباشند و كمبود هر يك كدام ا ز ويتامينها را ساير ويتامينها نميتوانند جبران كنند وما بايستى ويتامينها ومواد معد نى را به صورت تركيبى از انواع ويتامينها ( به صورت كمپلكس مولتى ويتامين ومواد معد نى ) و مواد معدنى ، البته با محاسبه دقيق مقدار مورد نياز براى رشد ، بقا وتوليد مثل براى ماهيان زينتى مصرف نمائيم

رنگدانه ها
هميشه رنگ ماهيان زينتى در فروش و تقاضاى آ نها تاثير بسيار مهمى داشته است ما شاهد اين هستيم كه در بازار، ماهيان توليد شده در داخل نسبت به ماهيان واردا تى از رنگ ودرخشندگى كمترى برخوردار هستند كه اين مسا له مربوط به مديريت بهداشتى وتغذيه اى سالن توليد ماهيان زينتى ميشود.

عده اى از توليد كنند گان با اضافه كردن گياهان رنگى مثل اسفناج ، چغندر ، فلفل دُلمه اى قرمز و. . . . به خوراك ماهيان زينتى تصور ميكنند ميتوان باعث تقويت رنگ ظاهرى ماهى شد اما اين عمل در سيستم پرورش متراكم براى تقويت رنگ ماهى كامل نميباشد وما بايستى درجيره غذائى مقدارى رنگدانه خالص البته با مشورت يك فرد متخصص به خوراك اضافه كنيم تا ماهيان زينتى به يك كيفيت بالا از نظر رنگ برسند كاروتنوئيدها مهمترين رنگدانه ميباشد كه خود آ ن شامل انواعى از رنگدانه ها ميباشد مانند آ ستازانتين ، زيزانتين ، كانتازانتين ، زانتوفيل ، لوكانتين زرد و. . . .

رنگدانه ها محلول در چربى هستند ودرماهيان زينتى درعضلات ، پوست وغدد جنسى ذخيره ميشوند اما ماهيان قادر به ساختن رنگدانه در بدن خود نيستند واز محيط اطراف خود رنگدانه را دريافت ميكنند رنگدانه ها علاوه بر تاثير بر رنگ ودرخشندگى ظاهرى ماهى ، تاثير برتحريك دستگاه ايمنى، نقش در توليد مثل وسلامتى لاروها دارند
براى مصرف رنگدانه در خوراك ماهيان زينتى بايستى اول آ ن مقدار معين از رنگدانه را در روغن مايع مخلوط كرده وسپس در غذاى ماهيان زينتى مخلوط كرد البته اين نكته لازم به ذكر است اگر با رنگدانه ها مكمل ويتامينى هم در غذاى ماهيان استفاده شود تاثير قويترى بر روى رنگ ودرخشندگى ماهى خواهد داشت
پرورش ماهي تزييني در ايران غيرعلمي است

مدير شيلات سازمان جهاد ‌كشاورزي خراسان رضوي گفت: فعاليت‌هايي كه جهت تكثير و پرورش ماهي‌هاي زينتي انجام مي‌گيرد، اغلب تجربي است و در اين زمينه هنوز به سمت علمي شدن پيش نرفته‌ايم.

مهدي‌زاده در گفت‌و‌گو با خبرنگار اقتصادي خبرگزاري دانشجويان ايران(‌ايسنا) - منطقه خراسان، با بيان اين‌كه هر نوع ماهي، شيوه تكثير و پرورش خاصي دارد، خاطرنشان كرد: اطلاعات علمي و تكنولوژي لازم را براي گسترش اين صنعت در ايران نداريم.
وي با اشاره به رونق بسيار گسترده تكثير و پرورش و صادرات ماهيان زينتي در ساير كشورها به خصوص تايوان، چين و سنگاپور گفت: درآمد سنگاپور از صادرات ماهيان زينتي به سرتا‌سر دنيا، شش برابر درآمدي است كه ايران از صادرات نفت كسب مي‌كند.

براي گسترش صادرات، بايد به سمت علمي شدن، اصلاح ژنتيكي و توليد و پرورش فني برويم
وي افزود‌: براي گسترش صادرات در اين زمينه‌، بايد به سمت علمي شدن، اصلاح ژنتيكي و توليد و پرورش فني برويم‌.
وي با بيان اين‌كه استان اصفهان و شهر محلات استان مركزي رتبه اول و دوم تكثير و پرورش ماهيان زينتي كشور را دارند، افزود: در خراسان رضوي حدود 9 مركز داراي پروانه تكثير و پرورش و بهره‌برداري از ماهيان زينتي و 80 واحد فروش ماهي‌هاي آكواريومي فعاليت مي‌كنند و در حال پيگيري هستيم تا در اين خصوص به واحدهاي كوچكتر هم مجوز بدهيم.
70 درصد ماهي‌ها در داخل كشور تكثير مي‌شوند

مهدي‌زاده با اشاره به وجود 45 واحد فروشنده ماهيان آكواريومي در مشهد، افزود: از 25 هزار گونه ماهي شناخته شده در تمام دنيا، هزار گونه قابليت نگهداري در آكواريوم را دارند كه از اين تعداد 100 گونه در ايران موجود است.
مدير شيلات سازمان جهاد‌كشاورزي خراسان رضوي افزود: 70 درصد اين ماهي‌ها در كشور تكثير مي‌شوند وبقيه آن‌ها هم به دليل عدم آگاهي از نحوه تكثير و زادآوري از خارج به كشور وارد مي‌شوند.

وي خاطرنشان كرد: اكثر ماهي‌هاي تزييني ساكن آب‌هاي مناطق حاره و گرمسيري‌اند و هنوز در ايران گونه‌اي ثبت نشده كه قابليت نگهداري در آكواريوم را داشته باشد و مي‌توان گفت كه همه گونه‌هاي ماهي زينتي، وارداتي بوده‌اند.
گلدفيش، بارب، آنجل، فايتر، گورامي و اسكار مهمترين ماهي‌هاي زينتي استان است
وي گلدفيش، بارب، آنجل، فايتر، گورامي و اسكار را مهمترين ماهيان زينتي موجود در استان برشمرد و گفت: سعي داريم در كنار مزارع هيدروپونيك مشهد مراكز تكثير ماهي زينتي هم ايجاد كنيم كه براي اين كار اولويت را به كارشناسان خانمي كه به اين كار علاقه‌مند باشند اختصاص داده‌ايم.
وي افزود: اغلب آكواريوم فروش‌هاي سطح شهر مشهد ماهي‌هاي خود را از مراكز تكثير فعال در مشهد يا از ساير استان‌ها تهيه مي‌كنند، بخشي هم با هواپيما از ساير كشورها وارد مي‌شود اما تعداد زيادي از اين فروشندگان كار تكثير را در خانه انجام مي‌دهند.

مهدي‌زاده با اشاره به افزايش اشتغال و توسعه اقتصادي ناشي از توسعه اين صنعت، افزود: در حال تدوين آيين‌نامه‌اي هستيم تا افرادي كه قصد شروع فروش و يا تكثير ماهي‌هاي آكواريومي را دارند حتما قبل از آن يك دوره آموزشي را در زمينه مسايل بهداشتي و رعايت استانداردها بگذرانند.
به دليل كم بودن تعداد آكواريوم فروشي‌ها، نظارتي بر قيمت و نحوه عرضه ماهي در اين مراكز وجود ندارد

وي با بيان اين‌كه به دليل كم بودن تعداد آكواريوم فروشي‌ها، نظارتي بر قيمت و نحوه عرضه ماهي در اين مراكز وجود ندارد، افزود: خود فروشنده‌ها بر اساس زيبايي، رنگ، اندازه ماهي و سخت يا راحت‌تر بودن نحوه تكثير قيمت ماهي را تعيين مي‌كنند و نظارتي هم در اين زمينه نيست.
مدير شيلات سازمان جهاد‌كشاورزي خراسان رضوي خاطر نشان كرد: به دليل نبود كارشناس در گمرك بعضي از ماهيان به اسم ماهيان ديگري وارد مي‌شوند در حالي‌كه بعضا خطرناك و سمي‌اند و اصلا واردات اين گونه‌هاي سمي لزومي ندارد.

آكواريوم مي‌تواند خيلي از اين فشارهاي روحي رواني و استرس‌هاي محيطي را كم كند
وي بر لزوم فرهنگ‌سازي و ترويج استفاده از آكواريوم در منازل تاكيد كرد و با بيان اين‌كه بسياري از مردم از اثرات مثبت آكواريوم بر سلامتي روح و روان بي‌خبرند، گفت: مردم در طول روز با استرس‌هاي مختلفي مواجه‌اند و در خانه در يك محيط بسته و محدود به سر مي‌برند، آكواريوم مي‌تواند خيلي از اين فشارهاي روحي رواني و استرس‌هاي محيطي را كم كند و تاثير مثبتي در سلامت انسان و جلوگيري از سكته و بيماري‌هاي قلبي - عروقي خواهد داشت.

مدير شيلات سازمان جهاد‌كشاورزي خراسان رضوي افزود: در تلاش هستيم تا با همكاري ساير ارگان‌ها، در ادارات و اماكن عمومي مثل سالن‌هاي انتظار راه‌آهن آكواريوم قرار بدهيم تا موجب افزايش علاقه‌مندي مردم به نگهداري ماهيان زينتي شود.

مهدي‌زاده در رابطه با اصول اوليه نگهداري آكواريوم گفت: لازم است مردم قبل از استقرار آكواريوم زمينه اطلاعاتي لازم را پيدا كنند، جانمايي آكواريوم در منزل خيلي مهم است و مي‌توانند از فضاهاي بلااستفاده مثل اپن كه قابل ديد هم باشد، براي جاگيري آكواريوم استفاده نمايند.

وي ادامه داد: زير آكواريوم بايد يك لايه يونوليت قرار داده‌ شود و گرنه با كوچك‌ترين تكان ترك مي‌خورد، استفاده از رنگ‌هاي درخشان براي انتخاب ماسه و سنگ و نوار حاشيه آكواريوم به زيباسازي محيط داخلي آن كمك مي‌كند و حتما لازم است دو روز قبل قبل از رهاسازي ماهي در آكواريوم، آبگيري و ضدعفوني انجام شود و گرنه ريختن آب شهري به دليل كلر موجب مرگ ماهي‌ها خواهد شد.

مدير شيلات سازمان جهاد‌كشاورزي خراسان رضوي بر لزوم هماهنگي اندازه و شكل ظاهري ماهيان با يكديگر و توجه به گوشت‌خوار يا گياه‌خوار بودن آن‌ها در يك آكواريوم تاكيد كرد و گفت: ماهي‌هايي كه از كف تغذيه مي‌كنند يا گربه ماهي‌ها كه شيشه را تميز مي‌كنند و همچنين استفاده از گياهان طبيعي كه مواد دفعي ماهي را جذب مي‌نمايند، به تميز ماندن آب و محيط آكواريوم كمك مي‌كند.

وي تميز كردن فيلترها، تعويض كردن آب آكواريوم، بررسي PH آب با استفاده از كاغذ PH يا كيت‌هاي ارزان قيمت و توجه به تغذيه ماهي را از ديگر ضروريات نگهداري از ماهيان زينتي برشمرد و گفت: اگر تعامل در يك آكواريوم برقرار باشد زمان تعويض آب به تاخير مي‌افتد و حتي ممكن است هر 6 ماه يكبار نياز به تعويض وجود داشته باشد.
مدير شيلات سازمان جهاد‌كشاورزي خراسان رضوي افزود: در صورتي كه يك ماهي مشكل يا بيماري داشت بهتر است از ساير ماهي‌ها جدا و معالجه شود.

منابع:

http://ketabeoloum.blogspot.com/2008/01/blog-post_13.html
http://aftab.ir/news/2008/oct/23/c2c1224745536_economy_marketing_business_fisheries_fish.php

http://www.discus.ir/ashnae.html

http://www.discus.ir/taghziye.html

http://sabziran.ir/index.php?action=news&nid=5014&page=