بخشی از مقاله
نقش پدران در دوران حاملگی
آقایان به عنوان یک پدر رل مهمی را بعهده دارند . پدران باید در نظرداشته باشند که سلامتی و آرامش همسرشان به کمک آنها بستگی دارد . محیط آرام و مسرت بخش خانه در رشد و سلامت فرزند آینده شان بسیارموثر است سلامت جسم و روح و رشد احساسات مادری در زن بستگی فراوانی به گرمی و صمیمیت و حمایت شوهر در دوران حاملگی دارد پدران با مهربانی و توجه زیاد به همسر خود
می توانند محیطی آرام و پر از محبت را در خانه ایجاد نماید و توجه ز ن حامله برا ی سلامتی او و رشد فرزند آینده بسیارا همیت دارد پدران گاهی می توانند همراه همسران خود نزد پزشک بروند در آنجا نکاتی از پزشک تذکر داده خواهد شد این موارد سبب افزایش اطلاعات پدران خواهد گردید و به این وسیله لذت شرکت در مواظبت و نگهداری از فرزند خود را زا دست نخواهند داد .
حالت روحی بسیار از زنان در دوران حاملگی دائما در تغییر است آنها ممکن است یک موقع خوشحال و در موقع دیگر بسیار حساس و ناراحت باشند و به آسانی و بدون دلیل گریه کنند و یا احساس کسالت و افسردگی نمایند و پدران اگر کمی صبرو حوصله و توجه داشته باشند می توانند بیش از حد به همسرانشان کمک کنند این تغییر احساسات و تغییر وضع روحی همه موقتی است .
سلامتی و آرامش در دوران حاملگی
با مراقبت از خود و پوشیدن لباسهای راحت و مناسب نه تنها شما در دوران حاملگی و کاملا راحت و آسوده خواهید بود بلکه قادر به ادامه ی فعالیتهای اجتماعی خود نیز خواهید شد طرز تغذیه شما در دوران حاملگی برا ی تامین سلامتی خود شما و رشد صحیح نوزادتان بسیار مهم است تحقیقاتی که درباره ی رابطه تغذیه مادر و رشد نوزاد صورت گرفته است نشان می دهد مادرانی که غذای سالم و کافی مصرف کرده اند نوزادشان سالم تر بوده و رشد ونمو آنها بهتر از نوزاد مادرانی است که غذای کافی و مناسب نداشته اند .
منظور از غذای کافی برا ی مادر و نوزاد این نیست که مادر باید دو برابر انچه قبلا می خورده غذا میل کند بلکه زن باردار به غذاهای مخصوص احتیاج دارد که کمک به رشد و نمو نوزاد او نموده و سلامتی خودش را نیز تامین کند اگرشما عا دت به خوردن غذاهای متنوع مانند شیر ؛ گوشت ؛ تخم مرغ؛ میوه جات و سبزیجات تازه داشته اید ممکن است تغییرات کمی در غذای شما در دوران حاملگی داده شود بخصوص د راواخر ماههای حاملگی ممکن است مقدار غذاهای ذکر شده افزوده شوند . در اوایل حاملگی ممکن است کم اشتها ویا نسبت به بعضی غذاهایی میل باشید ولی معمولا بعد از ماه سوم حاملگی اشتها بهتر شده وشاید هم بیشتر اوقات میل بسیار به غذا خوردن داشته باشید بعضی زنان در دوران حاملگی ؛ اشتیاق به خوردن غذای مخصوص را پیدا خواهند کرد ولی این زیاد معمول نیست اگر بعد از خوردن سبزیجات و میوه جات تازه از بین ببرید تا بیش از حد لزوم و طبیعی اضافه وزن پیدا نکنید لازم است خوردن غذاهای شیرین و چرب را محدود کنید از خوردن کیک دسرهای مملواز خامه و مواد شیرین پرهیز کنید .
بعضی از زنان باردار فکر می کنند با خوردن غذای کم ؛نوزاد آنا زیاد بزرگ نشده و در نتیجه زایمان آنها آسانتر خواهد بود این فکر هرگز درست نیست محدود کردن غذا باید حتما باید تحت نظر با مشورت پزشک باشد در تمام دوران حاملگی نباید بیش از 12-10 کیلوگرم به وزنتان اضافه شود اضافه شدن وزن دراین محدوده کاملا طبیعی است ولی زنانی که در شروع حاملگی و در حالت عادی اضافه وزن داشته اند لازم است در دوران حاملگی دقت نماید که زیاد اضافه وزن پیدا نکنند .
شیر غذای بسیار مهمی است سعی کنید در طول دوران بارداری روزانه چند لیوان شیر میل کنید شیر حاوی مواد پروتینی لازم جهت رشد و نمو جنین
می باشد و نیز دارای کلسیم و فسفر است که هر دو از عناصر بسیار مهم برای رشد و نمو استخوانها و دندان ها می باشد تمام فراورده های شیر نیزبه همان اندازه برای رشد و نمو بچه مفید است .
غذاهایی که حاوی پروتین است برای رشد و نمو و تشکیل عضلات بدن جنین
بسیار مهم هستند بنابراین سعی کنید حداقل روزی یک تخم مرغ و دو وعده غذای گوشتی میل نمایید از خوردن پنیر ؛کره ؛ ماهی دردوران حاملگی غفلت نکنید در اواخر دوره حاملگی جنین احتیاح به آهن بیشتری دارد بنابراین سعی کنید حداقل دو هفته یک بار جگر میل کنید جگر منبع آهن و ویتامین های مختلف است .
در دوران حاملگی شما احتیاج به خوردن سبزیجات تازه دارید زیرا سبزیجات منبع ویتامین و مواد معنی لازم برای رشد و نمو جنین هستند و شما می توانید باخوردن سبزیجات و میوه جات علاوه بر رساندن مواد لازم وضروری به بدن سبب رفع اشتهاء بیش از حد و جلوگیری ازاضافه وزن شوید خوردن میوه جات مانند پرتغال گوجه فرنگی ؛ سیب ؛ گلابی و .............. در دوران حاملگی بسیار ضروری است .
مراقبتهای حاملگی
در صورتی که کوچکترین احتمال حاملگی در بین باشد باید هرچه زودتر مراقبتهای ویژه شروع شود این اقدامات بلا فاصله بعد از قطع پریود ماهانه صورت می گیرد مخصوصا در افرادی که احتمال سقط جنین وجود دارد و یا سقطهایی قبلا داشته اند باید هرچه زودتر تحت نظر قرار بگیرند زن بارداری که تحت مراقبت قرار می گیرد در ابتدا شرح حالی از وی گرفته شده و آزمایشات و معاینات فیزیکی صورت می گیرد درابتدا در صورت احتمال وجود حاملگی آزمایش ادرار جهت اثبات حاملگی به عمل می آید . بعد زیر مورد بررسی قرار می گیرند :
- آیا زن آمادگی ادامه حاملگی رادارد؟
- بررسی تمام مسائل از نظراثبات سلامتی زن
- بررسی بیماریهای قبلی مخصوصا در حاملگی های قبلی
- نتیجه و سرانجام حاملگیهای قبلی
-بررسی درمانهای قبلی که صورت گرفته
- بررسی داروهایی که به علت بیماریهای خاص مصرف می کند .
در کنار این بررسی های ارزیابی فیزیکی اولیه نیز صورت می گیرد که شامل اندازه گیری فشار خون قد و وزن می باشد و در کارت مخصوص ثبت می گردد آزمایشهای لابراتوری که متعاقب صورت می گیرد که شامل آزمایش خون (هموگلوبین ؛ گروه خونی؛ هماتوکریت ؛ تعداد گلبول قرمز ؛ آزمایشهای سرولوژیک و. .....) می باشد .آزمایش ادرار ؛ شامل اندازه گیری قند و پروتئین و کشت ادراری جهت تشخیص وجود باکتری در ادرار بعمل می آید .در ملاقاتهای بعدی
ارزیابی های فیزیکی ؛هر گونه درمان و یا آزمایشی که صورت می گیرد بطور مرتب در پرونده بیمار یادداشت می شود.
راهنمایی زن حامله
بعد از معاینات فوق الذکر به زن آبستن دستورهایی راجع به تغذیه ؛استراحت خواب ؛ اجابت مزاج روزانه ؛ورزشهای مناسب ؛ استفاده از هوای آزاد و آفتاب ؛ شستشو نوع لباس ؛ تفریح و مواظبت دندانهاو ....... داده می شود معمولا می توان به زن حامله اطمینان داد که همه چیز طبیعی بوده و مشکلی وجود ندارد . ولی در ضمن علائم خطر را به او گوشزد کرد تا در صورت بروز آنها فورا پزشک را مطلع کند .
تنفس مادر در دوران آبستنی
میزان تنفسی در حاملگی تغییرات مختصری پیدا می کند بدون شک در هنگام حاملگی تقاضای اکسیژن بیشتری می شود در هنگام حاملگی پرده یا دیافراگم مقداری بالا می رود . ناحیه قفسه صدری با وجود بالاآمدن دیافراگم افزایش یافته بطوریکه در واقع در طول آبستنی ظرفیت حیاتی ؛ مختصری ازدیاد می بیابد . نوع تنفس بیشتر توراسیک ؛ سرعت آن افزایش یافته و حجم دقیقه ای هوای تنفس نیزازدیاد پیدا می کند و پرده ی مخاط بینی و حلق ممکن است متورم و پرخون گرددکه تنفس صدادار بعضی از افراد حامله به این امر نسبت داده
می شود . درصد زیادی از خانمهای حامله درهنگام بارداری دچار تنگی نفس
می شوند احتمال می رود این نفس تنگی مربوط به افزایش تهویه ای باشد که همواره توام با آبستنی بوده و این امر به منظور بالا بردن گازی به نحو مطلوب در جفت بوقوع می پیوندد .
تغییرات دستگاه تنفسی
در طول دوران بارداری ممکن است ترشح بزاق افزایش یابد که در موارد شدید عموماً موجبات ناراحتی و شکایت مادران را فراهم می آورد. گاهی ممکن است اختلالاتی در حس بویایی و چشایی نیز پدیدار گردد. در این زمان در بعضی از افراد تمایلات غیر طبیعی به بعضی از مواد غذایی و یا غیر غذایی بوجود می آید که معمولاً این مواد به منظور تغذیه استعمال نمی شوند. در سه ماهه اول بارداری اختلالاتی چون تهوع ، استفراغ وبی اشتهایی شایع بوده و ممکن است با درجات متفاوتی در طول آبستنی پایدار بماند. تهوع و استفراغ صبح گاهی در سه ماهه اول را می توان با مصرف نان برشته ، بیسکوئیت یا شیرینی خشک در هنگام صبح و قبل از خارج شدن از رختخواب ، تخفیف داد. از مصرف غذاهای سرخ شده و چرب باید پرهیز شود. به جای سه وعده غذا در روز بهتر است چندین وعده کوچک غذایی مصرف شود. مایعات همراه با غذا نوشیده نشود، بلکه در فاصله بین وعده های غذایی مصرف شود. تا حد امکان بوهای تند غذاها در هنگام پختن غذا حذف شود.
یبوست نیز مسأله ای است که در دوران بارداری اکثراً بوجود می آید و به علت کاهش فعالیت حرکات دودی روده ها و زمان تخلیه معده بروز می نماید. خانم های باردار باید هر روز اجابت مزاج داشته باشند تا مواد زائد بدن خود و جنین را دفع کنند.
اصولاً در خانم های باردار یبوست ایجاد می شود ، بخصوص اگر رژیم غذایی نامناسب داشته باشد و یا آب کافی ننوشند. برای رفع این مشکل باید تا حد امکان از مصرف داروهای مسهل خودداری کنند و باید روزانه مقدار کافی آب بنوشند و از مقدار کافی میوه ، سبزیجات، سالاد ، کمپود و کاهو استفاده کنند. زیرا این غذاها دارای مواد سلولزی فراوانی می باشند و حجم مدفوع را افزایش داده و به دفع مدفوع کمک می کنند. انجام ورزش های متناسب زمان بارداری نیز در رفع این مشکل بسیار اهمیت دارد.
در حاملگی لثه ها پرخون و نرم شده و با کوچکترین ضربه یا تماس با مسواک ، خونریزی می کنند، هیپرتروفی و هورمونی و تورم لثه ها در دوران بارداری ، تحریک و عفونت دهان را امکان پذیر می کند، تغییر PH بزاق در دوره بارداری ممکن است منجر به پوسیدگی دندانها گردد. لازم است بطور مرتب دندان ها را مسواک کرده و با کمی آب و نمک دهان را بشویند.
مواد مورد نیاز باردار
میزان تصویه شده غذایی در طول مدت بارداری و حتی بیشتر از آن در طول شیردهی ، افزایش می یابد. بیشترین افزایش وزن جنین در طی دومین و سومین ، سه ماهه بارداری اتفاق می افتد ، زنان نیز در طی این ماهها نیاز بیشتری به انرژی پیدا می کنند. همان گونه که غذاهای مصرفی باید انرژی کافی داشته باشند ، باید پروتئین ها ، آب ، فیبر ، اسیدهای چرب ضروری ، ویتامین ها و مواد معدنی را نیز تأمین کنند. در این دوران پروتئین فراوانی مورد نیاز است. زیرا علاوه بر تکامل جنین ، پروتئین اضافی برای افزایش حجم خون ، رشد رحم ، جفت ، پستانها و عضلات اسکلتی لازم می باشد.
تقریباً نیاز به تمام ویتامین ها در طول دوران بارداری را افزایش می یابد. نیاز به بعضی از ویتامین ها بیشتر از بقیه است. البته مصرف بیش از حد بعضی از
ویتامین ها مانند ویتامین A اثر منفی بر جنین دارد. بنابراین از تجویز مکمل آن باید اجتناب کرد.
نیاز به بسیاری از مواد معدنی در طول بارداری افزایش می یابد. در طول بارداری در پاسخ به افزایش نیاز بدن ، میزان جذب مواد معدنی افزایش و مقدار دفع آن کاهش می یابد، بیشترین میزان افزایش غذایی در پاسخ به نیاز آهن است. به علت ذخیره محدوده آهن در بدن بسیاری از زنان ، احتیاجات جنین در حال رشد بویژه در سه ماهه آخر بارداری را افزایش پیدا می کند، لذا مکمل آهن در دومین و سومین سه ماهه بارداری تجویز می شود.
بطور کلی تعادل تمام مواد غذایی در رژیم غذایی ، بهترین موقعیت را برای هموستاز بدن فراهم می کند. احتیاجات غذایی بارداری شامل احتیاجات طبیعی مادر ، جنین، رحم ، جفت و ذخیره سازی مواد غذایی جهت زایمان و دوران شیردهی می باشد.
وضع حمل در خانم ها سالم که در طول دوران بارداری تغذیه سالمی را داشته اند، طبیعی تر و راحت تر صورت می گیرد. تغذیه مادر در دوران بارداری اهمیت زیادی دارد، زیرا نوزادانی که با وزن کم به دنیا آمده اند، بیشتر از مادرانی می باشند که دارای سوء تغذیه بوده اند. در صورتی که مواد غذایی مناسب در رژیم غذایی مادر وجود نداشته باشد ، کمبودهایی ممکن است در دوران بارداری در مادر بوجود آید. این قبیل کمبودها غالباً در مورد کلسیم ، فسفات آهن و ویتامین ها دیده می شود.
