بخشی از مقاله
چکیده
تخصیص بهینه منابع یکی از اساسی ترین مفاهیم مورد توجه در علم اقتصاد است. لذا موضوع ارزیابی اقتصادی طرح ها مورد بررسی قرار می گیرند می توان نقش بسیار همی در این زمینه خصوصاً در کشورهای در حال توسعه ایفا نماید . در بخش کشاورزی ایران عامل سرمایه یکی از محدودکننده ترین عوامل تولیدی بوده و استفاده صحیح و بهینه از این نهاده می تواند نقش مهمی در رشد اقتصادی کشور داشته باشد. استفاده مطاوب از عامل سرمایه در طرح های بخش کشاورزی مستلزم تجزیه و تحلیل و ارزیابی دقیق و کامل طرح ها می باشد. هدف از این بررسی ارزیابی طرح توجیهی پذیری پرورش کرم ابریشم و کارگاه نخ ریسی و مقایسه این دو طرح از طریق شاخص های ارزیابی پروژه شامل دوره برگشت سرمایه((PBP، معکوس دوره برگشت سرمایه((PPR، نرخ بازده حسابداری (ARR)،نرخ بازده داخلی((IRR، ارزش فعلی خالص((NPV، شاخص سود آوری (PI)، روش نسبت فایده به هزینه((BCR طرح های مورد نظر می باشد.
کلمات کلیدی: ارزیابی اقتصادی، طرح توجیهی، توسعه نوغانداری.
مقدمه
بخش کشاورزی از اهمیت ویژهای در اقتصاد ایران برخوردار بوده و یکی از بخشهای کلیدی در اقتصاد کشور محسوب میشود. این بخش به مثابه بخش محوری در رشد و توسعه اقتصادی و بخش راهبردی در تأمین نیازهای غذایی جمعیت رو به رشد است(لایقی،.(1391 امروزه اقتصاددانان تشخیص دادهاند، بخش کشاورزی و اقتصاد روستایی جای اینکه بهعنوان بخشی انفعالی و حمایتی در نظر گرفته شوند، باید بهعنوان عناصر پویا و پیشروی استراتژی توسعه تلقی گردند( کلانتری و فمی، .( 1390 اما به دلیل فصلی بودن کار کشاورزی درکشورهایی نظیر ایران، بکارگیری و بهره برداری از تمامی نیروی کار موجود در طول سال عملا" امکان پذیر نبوده وحتی بخشی از نیروی کار فعال و توانمند در پاره ای از موارد بلا استفاده باقی میمانند. توسعه شهرنشینی روند مهاجرت به شهر، عملاً روستاها را با کمبود نیروی انسانی لازم برای فعالیت کشاورزی مواجه میسازد که پیامد حاصل از این پدیده توقف فعالیتهای زراعی و در نتیجه کمبود تولیدات کشاورزی اعم از مواد غذایی و مواد اولیه صنایع و ...خواهد بود. در این میان فعالیتهای جنبی کشاورزی اعم از صنایع تبدیلی و صنایع دستی که علاوه بر ایجاد اشتغال، انگیزههای لازم اقتصادی برای تداوم روستانشینی و جلوگیری از مهاجرت را فـــراهم مینمایند، بسیارحائز اهمیت میباشند.
1
بیان مسئله
تخصیص بهینه منابع یکی از اساسی ترین مفاهیم مورد توجه در علم اقتصاد است. لذا موضوع ارزیابی اقتصادی طرح ها مورد بررسی قرار می گیرند می توان نقش بسیار مهمی در این زمینهخصوصاً در کشورهای در حال توسعه ایفا نماید. تصمیم گیری بر اساس عایدی طرح ها در مقایسه با هزینه های انجام گرفته اساس ارزیابی اقتصادی طرح ها را تشکیل می دهدبا توجه به کمیابی عوامل تولید و لزوم استفاده بهینه از این عوامل جادارد که از ارزیابی به عنوان یکی از ارکان اصلی برنامه های توسعه یاد کنیم. بنابراین در هر زمینه تولیدی انجام برآوردهای مالی و اقتصادی به منظور بررسی، توجیه و در اولویت قرار گرفتن فعالیت ضروری می باشد]رضایی،.[1386 پرورش کرم ابریشم نقش مهمی در استفاده از منابع روستایی در بهترین شکل ممکن، در اجرای فعالیتهای اقتصادی – اجتماعی، امرار معاش مردم، اشتغال و تولید درآمد ایفا میکند(.(Malik et al., 2008 همچنین پرورش کرم ابریشم با دیگر فعالیتهای کشاورزری به طور تؤام امکان پذیر است و در نتیجه میتوان از نیروی کارگری و دیگر منابع به خوبی استفاده نمود. علاوهبر این فرآوردههای جنبی تولید ابریشم در دیگر فعالیتهای کشاورزی قابل استفاده است. هدف از این بررسی ارزیابی طرح توجیهی پذیری پرورش کرم ابریشم و کارگاه نخ ریسی می باشد که سناریو اول احداث کارگاه پرورش کرم ابریشم سناریو دوم احداث کارگاه نخ ریسی و سناریو سوم احداث دوکارگاه با هم می باشد.
روش تحقیق
در تحقیق حاضر از روشهای مورد استفاده در ارزیابی طرح های کشاورزی، روش های رایج و استاندارد که در ادبیات علم اقصاد و مقوله ارزیابی مالی و اقتصادی شناخته شده و کاربرد دارند استفاده شده است.
