بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
اصالت فلسفه اسلامی
الیور لیمان مقدمه تاریخ فلسفه اسلامی
}نظرات
◦1- تردید در اصالت فلسفه اسلامی
فلسفه اسلامی اصالت ندارد و شرح و انتقال همان فلسفه یونانی است.
تقلیدی و وارداتی است
اسلامی نیست و بیگانه است (از طرف برخی متدینان)
رد دینی بودن هر گونه فلسفه
◦2- پذیرش اصالت و نو آوری فلسفه اسلامی
فروکاهیدن فلسفه به کلام:
فلسفه اسلامی زاییده محیط اسلامی است و دانش یونانی نقش زیادی در شکل گیری آن نداشت
پذیرش استقلال فلسفی برای فلسفه اسلامی:
جریانات فکری اسلامی مراحل رشد خود را طی کرد و در مرحله ای که خود به رشد عقلی و فلسفه آفرینی رسیدند فلسفه یونانی را دریافت کردند و حتی فلسفه های دیگر
اسلاید 2 :
ریشه داشتن عمیق در جهان بینی قرآنی
تحول معنای عقل در اسلام از عقل جزئی و عقل کلی توماسی
فلاسفه اسلامی به واقع مسلمان متعهد بودند.
فلسفه اسلامی تاثیر شگرفی بر فلسفه های یهودی، مسیحی و هندی داشته است.
دیگر حوزه های تفکر اسلامی از آن بهره های فراوان گرفته اند.
اسلاید 3 :
فلسفه عربی یا اسلامی
عربی بودن
◦برخی خاورشناسان
منک
ودی ولف
امیل برییه
◦تاریخ نگاران عربی
لطفی السید
نقد (دکتر نصر همان):
◦این نامگذاری فقط زبانی است و محتوایی نیست
◦تاقبل از قرن چهاردهم سابقه ای تاریخی ندارد
◦برخی آثار به زبان فارسی است
◦بسیاری از فلاسفه فارسی زبان بوده اند
◦بسیاری از آثار فلسفه یهودی به زبان عربی است اما آن را عربی نمی خوانند و نیز فلسفه مسیحی
اسلاید 4 :
مخالفان فلسفه در فرهنگ اسلامی
1ـ اهل حدیث و سنت: از موضع تعبد و اخلاص دینی
2ـ متکلمان:
◦افرادی همچون باقلانی، اشعری، یحیی نحوی اسکندرانی (که به نظر مؤثرترین فردبر غزالی بوده است)
◦ابن حزم (که بیشتر منتقد آراء کندی است)
◦و نهایتاً غزالی که کتاب تهافت الفلاسفه را نوشت. در نظر وی فلاسفه فقط شارحان فلسفه افلاطون و ارسطو هستند.
◦نکته:
علاوه بر غزالی علاءالدین طوسی و قطب راوندی نیز تهافت الفلاسفه دارندکه به تبع غزالی بوده است.
شهرستانی: مصارعه الفلاسفه
3ـ عرفا: ایشان عقل را حجاب می‌دانند و راه وصول به حقیقت را شهود می‌دانند نه دلیل و برهان.
اسلاید 5 :
ماهیت فلسفه اسلامی
نظریه اهل تفکیک
نظریه علامه طباطبایی
نظریه شهید مطهری
اسلاید 6 :
اهل تفکیک
چهار مرحله:
◦1- ظهور اسلام و معارف اصیل اسلامی
◦2- ائمه و تبیین معارف اصیل اسلامی
◦3- شیوع مباحث کلامی و پیدایش معتزله
◦4- نهضت ترجمه و شیوع افکار خارج از جهان اسلام
نتیجه
◦1و2 اسلامی اصیل
◦3 همان کلام
◦4 فلسفه مشایی از کندی به بعد و مکاتب دیگر
اسلاید 7 :
علامه طباطبایی
المیزان ج 5 ص 254-283
کلام فی طریق الذی یهدی الیه القرآن
مخالفت مستدل با بی نیازی از فلسفه در اسلام
رد بیگانه بودن فلسفه اسلامی
اسلاید 8 :
شهید مطهری
مقالات فلسفی 3/ 21-32
مسائل فلسفی
◦1- مسائل صرف ترجمه:
اکثر مسائل منطق، مقولات، علل اربعه، تقسیمات علوم
◦2- مسائل تکمیل شده
امتناع تسلسل، تجرد نفس، اثبات واجب، امتناع صدور کثیر از واحد، اتحاد عاقل و معقول و...
◦3- مسائل با تغییر محتوایی بدون تغییر عنوانی
نظریه مثل
◦4- مسائل نوین و ابتکاری
مسائل عمده
اصالت وجود، وجود ذهنی، وحدت وجود، حرکت جوهریه، جسمانیه الحدوث و روحانیه البقاء، بعد چهارم بودن زمان و ...
◦نتیجه: فلسفه اسلامی تقلیدی نیست و استقلال دارد.
اسلاید 9 :
منابع 1
}الف: تواریخ حکماء و فلاسفه
◦1- تاریخ الحکماء، حنین بن اسحاق و اسحاق بن حنین
ú2. صوان الحکمة؛ سجستاني.
ú3- تتمه صوان الحکمه، بیهقی
ú4- طبقات الاطباء، ابن جلجل
◦5- الفهرست؛ ابن نديم.
ú6- الامد الی الابد، ابو الحسن عامری
ú7- طبقات الامم، قاضی صاعد اندلسی
ú8- نزهة الارواح؛ شهرزوري.
◦9-اخبار العلماء باخبار الحكماء؛ قفطي.
◦10- عیون الانباء، ابن ابی اصیبعه
◦11- محبوب القلوب، قطب الدین اشکوری
◦12- روضات الجنات، میرزا محمد خوانساری
◦13- مجالس المومنین، قاضی نورالله شوشتری
◦14- نامه دانشوران، محمد علی تبریزی
◦15- ریحانه الادب، محمد علی تبریزی
اسلاید 10 :
منابع 2
}ب: کلمات قصار حکماء
◦مختار الحکم، ابن فاتک آمری
◦سمر الفلاسفه، عبدالستار لاهوری
}ج: فهرست مآخذ
◦کشف الظنون، حاجی خلیفه
◦اعیان الشیعه، جبل عاملی
◦الذریعه، آقا بزرگ تهرانی
}د: کتب تاریخی
◦التنبیه و الاشراف ، مسعودی
◦تاریخ بیهقی
}ه: کتب کلامی و ملل و نحل
◦جاحظ بغدادی
◦شهرستانی
الملل و النحل
◦فخر رازی
المباحث المشرقیه
}و: کتب عرفانی
◦شرح های بر فصوص
}ز: کتب فلسفی
◦اسفار
}ح: آثار درباره فلاسفه اسلامی
◦1) سه حکيم مسلمان نوشته دکتر نصر
◦2)الكندي فيلسوف العرب نوشته احمد فؤاد الاهواني.
}
