بخشی از پاورپوینت
--- پاورپوینت شامل تصاویر میباشد ----
اسلاید 1 :
هماتولوژی
Haematology
Hematology
مطالعه سلول های خون
تعریف خون: نوعی بافت پیوندی است که سلول های خونی جزء سلولی و پلاسما مایع بین سلولی یا ماتریکس آن را تشکیل می دهد.
وظیفه خون: به واسطه سلول ها و پلاسمای خود در دفاع از بدن، حمل و نقل مواد و جلوگیری از خونریزی دخالت دارد.
اسلاید 2 :
یک فرد بالغ حدود 6 لیتر خون دارد که 7 تا 8 درصد وزن بدن وی را تشکیل می دهد.
در افراد بالغ به ازای هر کیلوگرم وزن بدن 75 سی سی خون و در نوزادان 80 سی سی خون وجود دارد.
به طور متوسط قلب در هر دقیقه 70 بار می زند. در هر ضربان 70 سی سی برون ده قلبی دارد، پس درهر دقیقه تمام خون بدن یکبار از قلب عبور می کند.
سیستم گردش خون با مرکزیت قلب
سیستم لنفاوی: گردش مایعات بین سلولی؛ تنظیم آب بدن؛نقش در سیستم ایمنی
در نهایت مایع لنف از مجرای توراسیک وارد خون می شود.
اسلاید 3 :
خون در بدن دو فیلتر دارد :
فیلتر سلولی : طحال ( (Culling , Pitting, Immune Function, Storage
فیلتر متابولیکی: کلیه ها
طحال ( Spleen)
اسپلنومگالی (Splenomegaly)
اسپلنکتومی (Splenectomy)
هایپراسپلنیسم (Hypersplenism)
هایپواسپلنیسمHyposplenism))
اسلاید 4 :
فاز مایع (Liquid phase ): پلاسما (55%)
شامل آب،ماکروملکول ها، یون ها،ویتامین ها، آنزیم ها،گازها،هورمون ها
فاز سلولی (Cellular Phase = Formed Elements):
اریتروسیتها = گلبول های قرمز
Erythrocyte = Red Blood Cells ( RBCs)
وظیفه : محتوی پروتیین حیاتی به نام هموگلوبین که مسئول حمل و نقل اکسیژن و دی اکسید کربن بین شش ها و بافت های بدن می باشد. برای انجام وظیفه خود از رگ خارج نمی شوند.
اولین بار توسط وان لوون هوک با میکروسکوپ های اولیه شناسایی و اندازه گیری شدند.
White Blood Cells ( WBCs) = Leukocytes
Platelets ( Thrombocytes )
اسلاید 5 :
لکوسیت ها = گلبول های سفید
Leukocytes= White Blood Cells (WBCs)
لکوسیت ها : پنج نوع : ائوزینوفیل ها ، بازوفیل ها ، نوتروفیل ها ، مونوسیت ها ، لیمفوسیت ها
وظیفه: مسئول دفاع از بدن در مقابل آنتی ژن های بیگانه مثل باکتری ها و ویروس ها.
محل اصلی عملکرد آنها بافت ها بوده و دارای توانایی دیاپدز ( عبور از جداره رگ ها ) هستند.
پلاکت ها= ترومبوسیت
Platelets=Thrombocyte
وظیفه: ضروری برای هموستاز ( جلوگیری از خون ریزی ) ، از رگ خارج نمی شوند.
منشاء پلاکت ها سلول های مگاکاریوسیت است.
اسلاید 6 :
هماتوپوئز : دو مرحله پیش از تولد و بعد از تولد
در ماه اول زندگی قبل از تولد حدود روز 18 تا 19 جنینی؛ خون سازی در خارج از جنین در مزانشیم کیسه زرده (Yolk Sac) در جزایر خونیBlood Islands)) آغاز می شود. این سلول های اولیه اریتروبلاست های اولیهPrimitive Erythroblasts)) نام دارند.
سلول همانژیوبلاست دارای توانایی ساخت سلول های خونی اولیه و سلول های رگ می باشد. جزایر خونی از این سلول منشا می گیرند.
ویژگی اریتروبلاست های اولیه :
درون عروق تشکیل می شوند.
بسیار بزرگ و مگالوبلاست.
دارای هسته
از نظر محتوای هموگلوبولین متفاوت با سلول های بالغین.
اسلاید 7 :
در پستانداران این سلول ها به مکانی به نامAGM Aorta-Gonad-Mesonephros)) منتقل می شوند. تا این مرحله خون سازی رویانی است.
خون سازی در کبد در هفته ششم آغاز می شود. این مرحله شروع خون سازی جنینی است. کبد عضو اصلی خونسازی در اوایل و اواسط زندگی جنینی است.سلول های ایجاد شده اریتروبلاستهای قطعی Definitive Erythroblasts)) نام دارند.
- ویژگی اریتروبلاست های قطعی :
- بدون هسته
- تشکیل در خارج از عروق کبد
- هموگلوبین بیشتر جنینی است.
نکته : در این مرحله گرانولوپوئز و مگاکاریوسیت ها به مقدار کمتر شکل می گیرند و لمفوپوئز آغاز می شود
اسلاید 8 :
در اواسط دوران جنینی طحال و به میزان کمتر غدد لنفاوی نقش کوچکی در خون سازی دارند.
در نیمه دوم زندگی جنینی حدود ماه چهارم بارداری خون سازی در مغز استخوانBone Marrow)) آغاز می شود. نقش کبد کمرنگ می شود. BM بعد از ماه ششم عضو اصلی خون ساز است.
خون سازی در BM = مدولاری هماتوپوئز
خون سازی خارج از BM = اکسترامدولاری هماتوپوئز
در زمان تولد کل فضای مغز استخوان نوزاد را مغز استخوان قرمز اشغال کرده و تمام استخوان های نوزاد از نظر خون سازی فعال است.
با پیشرفت رشد بدن، افزایش فضای BM،کافی بودن بخشی از آن برای خون سازی؛ پس بقیه فضا توسط سلول های چربی اشغال می شود.
اسلاید 9 :
در حدود 18 سالگی، خون سازی تنها در استخوان های پهن رخ می دهد. مثل :
جمجمهSkull))
مهره ها Vertebrae))
قفسه سینهThoracic cage) )
شانه Shoulder) )
لگنPelvis))
دنده هاRibs))
قسمت های پروگزیمال استخوان های بلند مثل استخوان رانFemora)) و بازو(Humeri)
پس از تولد تولید لمفوسیت های B در مغز استخوان و اعضاء لنفاوی ثانویه ادامه می یابد؛ در حالی که لمفوسیت های T در تیموس و همچنین اعضاء لنفاوی ثانویه تولید می شوند.
پس از 13 سالگی تیموس آتروفی شده و سلول های T با قدرت خودبازسازی به حیات خود ادامه می دهند.
اسلاید 10 :
طحال موش و CFU-S
تکرار آزمایش در خارج از بدن In Vitro)) و CFU-C
نتیجه : یک سلولColony Forming Unit))که می تواند کلنی تشکیل دهد.
سلول های بنیادی، خاص مغز استخوان نیستند و هر بافتی سلول های بنیادی خاص خود را دارد. به سلول های بنیادی مغزاستخوان، سلول بنیادی خون سازHematopoietic Stem Cell)) می گویند.
منشاء CFU ها استم سل ها هستند.