بخشی از پاورپوینت
--- پاورپوینت شامل تصاویر میباشد ----
اسلاید 1 :
مفهوم سکولاریسم
v
vواژة سكولار «Secular» از «Seculum» ـ به‌معناى قرن و سده ـ گرفته شده است .
vدر لغت به‌معناي دنيوي، عرفي، زميني و يا آنچه متعلق به دنيا است، اطلاق ميشود.
v
vدر انديشة عرفي گرايي، مقولة دولت از دين جدا است و سكولاريسم، الگويي از زندگي و تنظيم مناسبات اجتماعي است که در آن تمشيت امور بر مبناي علم و عقلانيت ابزاري و بدون توجه به آموزههاي وحياني صورت ميگيرد.
v
vسکولاريسم اين داعيه را طرح ميکند كه ميتوان جهان را به‌طور کامل و تنها با استفاده از خود جهان شناخت، اين در حالي است که معتقدين به ايمان ديني بر اين باورند که معنا و ارزش حقيقي زندگي تنها را رجوع به عامل متعالی و فوق مادی است.
v
vدرزبان عربى، ازاين واژه به «العلمانيه» تعبير شده است. و گفته شده كه از كلمة عالَم مشتق شده است.
v
اسلاید 2 :
الف: مادی گرایی
علم سياست و به طور كلي علوم انساني غربي در بستر سكولاريسم نشو و نما يافته است. سكولاريسم در واقع واكنشي در برابر مسيحيت تحريف شده و تحولات قرون وسطا بود.
عملكرد ناصواب كليسا، فقدان توان پاسخگويي به شبهات تعارض علم و عقل با دين، و تباهي سازمان كليسا از عواملي به شمار ميروند كه به رشد سکولاریسم کمک کرده است.
اسلاید 3 :
در ارزیابی اندیشه سکولار
- در انديشه سكولار، اصولاً يا اعتقاد به خداوند وجود ندارد و عملاً الحاد و بيديني حاكم است و يا اگر اعتقاد به خدا وجود دارد در حوزه صرفا فردي قرار دارد .
- آيين مسيحيت به علت وقوع تحريف و اشتمال بر گزارههايي حاكي از تقسيم كار ميان قيصر و ارباب كليسا، بستر مساعدي براي رشد سكولاريسم به شمار ميرود. در حالي كه انديشه اسلامي به علت جامعيت و مصونيت از تحريف و ايجاد ارتباطي منطقي ميان دنيا و آخرت، اسلام سرزمين مساعدي براي رشد بذر سكولاريسم نيست.
اسلاید 4 :
- اگرچه بانيان انديشه سكولار، مدعي آزادي فكر و انديشهاند
جوامعي كه اينك پذيراي سكولاريسم شدهاند، شاهد استبداد انديشهاي خاص هستند. در اين جوامع، دين به عنوان يك انديشه جايگاهي ندارد و غرب آن را در عرصه جامعه و محيطهاي آموزشي و فرهنگي تحمل نميكند.
. ر. ك: دفتر تحقيقات اسلامى؛ مجله اسلام و غرب، شماره 7 و 8 و 9؛ بهويژه ر. ك: مصاحبه با ميشل روكار نخستوزير پيشين فرانسه در شماره 9، ص 69.
اسلاید 5 :
يكي از مباني اساسي سکولاريسم در انديشه غربي اومانيسم است.
در انديشه اومانيسم، انسان مدار ارزش است: فَقَالَ اَنَا رَبُّكُمُ الاَْعْلي . نازعات 79، 24.
اسلاید 6 :
در ارزیابی اندیشه اومانیسم توجه به چند نکته ضروری است:
- شعاع دريافت عقل و علم بشري محدود است.
- روح انديشه اومانيسم استيلاجويي است.
ديدگاههايي چون نظم نوين جهاني، اروپا محوري، برخورد تمدن‌ها و غير آن، همه ريشه در روحيه برتري طلبي غربي دارد و شعارهايي چون حقوق بشر، دمكراسي و آزادي، شعارهاي واقعي نيستند و براي آنها تعاريف خاصي وجود دارد.
براى آگاهى بيشتر ر. ك: تفسير الميزان، ذيل آيه 200 سوره آل عمران.
اسلاید 7 :
- اومانيسم و اصالت انسان، حركتي احساسي در قبال مواضع كليسا درباره انسان در قرون وسطا است و فاقد استدلال و قدرت تبيين مدعاي خود ميباشد؛ برخلاف انديشه خدامحوري كه از ديرزمان استدلالهاي فلسفي، كلامي و عرفاني بر آن اقامه شده است.
اسلاید 8 :
ج: لیبرالیسم
ليبرال در لغت به معناي «آزاديخواه» است.
ليبراليسم به عنوان يك ايدئولوژي در قرن نوزدهم مطرح شد
يكي از شاخصههاي ليبراليسم در حوزه اقتصاد را عدم دخالت دولت در تنظيم بازار ذكر ميكنند كه نتيجه آن پيدايش نظام سرمايهداري است.
دومين ويژگي ليبراليسم فردگرايي Individualism است. يعني فرد و حقوق وي مقدم بر هر امري است و فلسفه وجودي حكومت ايجاد امنيت در راستاي برخورداري فرد از حقوق خويش است.
سومين ويژگي ليبراليسم آن است كه به لحاظ فلسفه اخلاق پيرو مكتب سودانگاري است؛ يعني انسان در پي نفع فردي خويش است و هر فردي داور تشخيص خود است.
اسلاید 9 :
- در انديشه سياسي اسلام، آزادي ارزش مطلق نيست. در اسلام اصالت كمال انسان در سايه قرب الهي مطرح است.
- ليبراليسيم بر انسانشناسي مادهگرايانه استوار است. و در نتيجه روح و نيازهاي معنوي وي را ناديده ميگيرد.
- دولت در انديشه ليبرالي به دنبال ايجاد نظم و امنيت است.
در انديشه اسلامي، دولت فضيلتمدار است؛ يعني علاوه بر ايجاد نظم و امنيت درصدد رشد و تعالي اخلاق و معنويت افراد جامعه است و حافظ حدود الهي است: تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ فَلاَ تَعْتَدوهَا. بقره 2، 229.
- 4. يكي از آثار ليبراليسم «تساهل و تسامح» است، كه در انديشه اسلامي حد و مرز خاصي دارد.
اسلاید 10 :
الف: عرفی گرایی در غرب
تأمل در منحني روند تحولاتي که در غرب و هم زمان با آغاز رنسانس به وقوع پيوست، نشان داد که از سال 1500 تا 1800 و طي سه سده به تدريج از قلمرو دين مسيحيت کاسته و علم و عقلانيت ابزاري جايگزين آن گرديد.
ب: عرفی گرایی در ایران
در ايران روند تحولات عرفي گرايي به آغاز حمله روس‌ها به ايران در عصر فتحعليشاه باز ميگردد. هم زمان با مشروطه اين جريان لايه‌هايي از حاکميت سياسي را به دست گرفت.
نظام جمهورى اسلامى ايران به مثابه رژيمى حقوقى ـ سياسى بر پايه نظريه «ولايت فقيه»، با طرح نگاهى جديد، انديشه و رفتار حاكم بر غرب را با چالش مواجه كرد
