بخشی از مقاله
چکیده - سازمانها جهت دستیابی به موقعیت پایدار به سیستمهاي اطلاعاتی کارآمد نیاز دارند. آنچه براي مدیران بانکها و شرکتها و موسسهها داراي اهمیت است، آگاهی از رخدادهاي شرکت و رسیدگی سریعتر به مشکلات و شناسایی فرصتهاست.[1] در این میان، سیستم اطلاعاتی حسابداري ابزاري قدرتمند است که پیشرفت، کارایی و اثربخشی فرآیند گزارشگیري را آسان میکند. از اینرو در این مقاله به بررسی وضعیت سیستم اطلاعاتی بانکها و موسسات مالی در ایران میپردازیم.
در این مقاله به بررسی وضعیت سیسستمهاي اطلاعاتی حسابداري در بانکها ، موسسات مالی و اعتباري و صندوقهاي قرضالحسنه میپردازیم. نتایج تحقیق نشان میدهد رویکرد کنونی سیستمهاي اطلاعاتی حسابداري در موسسات مالی وضعیت مطلوبی دارند، با این حال همسویی با تکنولوژي روز میتواند این وضعیت را بهبود بخشد. همچنین تاکید بیشتر بر سیستم کنترل داخلی و حفاظت از داراییها ضروري به نظر میرسد.
کلید واژه- سیستم اطلاعاتی حسابداري، مدیریت بر داده، ایجاد اطلاعات، سیستم کنترل داخلی
1
-1 مقدمه
امروزه به دلیل افزایش چالشهایی پیش روي مدیران واحدهاي تجاري قرار دارد، جهت استفاده بهینه از فرصتهاي موجود، نیاز به استفاده از سیستمهاي اطلاعاتی ضروري به نظر میرسد. تصمیمگیري صحیح و به موقع، نیازمند اطلاعاتی مفید است که برگرفته از سیستم اطلاعاتی مطلوبی باشدبلم. سیستم اطلاعات حسابداري به عنوان زیر سیستم اطلاعات حسابداري مدیریت جحعقض مورد مطالعه قرار می گیرد. براي بررسی حسابداري به عنوان سیستم اطلاعاتی شاید حداقل تعریف حسابداري را بتوان مدنظر قرار داد. براي اولین مرتبه در سال
1966، انجمن حسابداري رسمی آمریکا بصم بیان کرد:
حسابداري در حقیقت سیستم اطلاعات است و اگر ما بیشتر دقت داشته باشیم، حسابداري عملکرد نظریات کلی اطلاعات در زمینه فعالیتهاي اقتصادي موثر و متشکل از بخش اصلی اطلاعاتی است که شکل کمی آن ارائه شده است. به طور کلی، سیستم هاي حسابداري کنونی کاملا با سایر سیستم هاي اطلاعاتی در ارتباط هستند. دادههاي خام وارد سیستم اطلاعاتی میشوند و پس از پردازش، به صورت اطلاعاتی قابل استفاده خارج میشوند. جهت تهیه اطلاعاتی که در جهت تصمیمگیري سودمند باشند، نیاز به سیستم اطلاعاتی است که در اجراي این مراحل به نحو مطلوب عمل کند.
امروزه با توجه به رشد روزافزون تکنولوژي و افزایش بینش عقلی، علمی و حرفهاي، استفاده از سیستمهاي اطلاعاتی مکانیزه بر عملکرد گزارشگري و تصمیمگیري سازمانها تاثیر مثبت داشته است و این سیستمها به مرکز تصمیمگیري و کنترل این سازمانها تبدیل شدهاند که معلول افزایش کارایی تکنولوژي اطلاعات استبخم. مطالعات نشان داده اند که سیستم هاي حسابداري باید متناسب با سه مولفه باشند:
(1) محیطی که سازمان در آن قرار دارد،
(2) ارزشهاي فرهنگ و
(3) مشکلات و مسایل سازمانبزم.
-2 اهمیت تحقیق
سیستم اطلاعات حسابداري به عنوان یک ساختار واحد و یکپارچه با هدف جلب رضایت اطلاعات مورد نیاز کاربران مختلف در داخل یا خارج سازمان، دادههاي خام اقتصادي را به اطلاعات مالی قابل استفاده تبدیل میکندبخم. از اینرو داشتن شناخت کامل از وضعیت سیستمهاي اطلاعاتی در سازمانها میتواند نقش بسزایی در پیشبرد اهداف سازمانی داشته باشد. یک
سیستم اطلاعاتی مطلوب میتواند در بهبود بهرهوري عملیات و تصمیمگیري دقیق و به موقع و همچنین به اشتراك گذاشتن دانش و تخصص، در شرایط رقابتی مثمر ثمر باشدب،م.
-3 اهداف تحقیق
وظیفه اصلی سیستمهاي اطلاعاتی حسابداري شامل جمعآوري، نگهداري و کنترل دادهها و در نهایت تولید اطلاعات است. سیستمهاي اطلاعاتی کارا و اثربخش منجر به خروجی سودمند و انعطافپذیر جهت تصمیم گیري میشوند.
در این مقاله به بررسی موارد زیر در رابطه با سیستمهاي اطلاعاتی حسابداري در بانکها و موسسات مالی و اعتباري و قرضالحسنه در ایران میپردازیم:
1( بررسی وضعیت امنیت وب سایتهاي و معاملات اینترنتی
2( کسب اطلاعات در مورد روشهاي سیستم حسابداري
3( شناسایی نوع سیستم در موسسات مالی و اعتباري
4( بررسی انعطاف پذیري ومقرون به صرفه بودن سیستمهاي حسابداري
5) شناسایی سیستمهاي پردازش اطلاعات
6( میزان رضایتمندي مدیریت از سیستم کنترل داخلی
7) بررسی اثربخشی سیستم اطلاعاتی حسابداري
8) نحوهي ارزیابی پرسنل توسط مدیریت
9( چگونگی تهیه نرم افزارها و سخت افزارهاي مورد استفاده در سازمان
(10 سایرخدمات ارائه شده به مشتریان
-4 روش تحقیق
وضعیت سیستم اطلاعات حسابداري را می توان با تأثیر آن بر روي پیشرفت فرآیند تصمیم گیري، کیفیت اطلاعات حسابداري، ارزیابی عملکرد، کنترلهاي داخلی و تسهیل معاملات ارزیابی کرد. هدف عمده این تحقیق، اعمال و اجراي هریک موارد مذکور در بانکها و موسسات مالی ایران است. در این تحقیق بانکها و موسسات مالی به پنج گروه زیر تقسیم میشوند:
بانکهاي تجاري دولتی، بانکهاي تخصصی دولتی، بانکهاي غیردولتی، موسسات مالی واعتباري و
2
قرض الحسنه ها جهت جمعآوري داده، تعداد 39 بانک و موسسه به
تفکيك زير مورد بررسي قرار گرفت:
شرح تعداد نمونه درصدپاسخگویی
بانکهاي تجاري دولتی 3 3 %100
بانکهاي تخصصی دولتی 5 5 %100
بانکهاي غیردولتی 19 17 %89/47
موسسات مالی واعتباري 12 12 %100
قرض الحسنه ها 11 2 %18/18
مجموع 50 39 %78
نگاره 1تعداد نمونههاي مورد بررسی
دادهها براساس بررسی تک تک اعضاي نمونه و با استفاده از پرسشنامهاي که توسط مدیران و کارمندان عالی رتبه تکمیل گردید، جمع آوري شد.
-5 نتایج تحقیق
با توجه به بررسیهاي صورتگرفته، نتایج این پژوهش به
صورت زیر ارائه میگردد: