بخشی از مقاله
موضوع : كتاب آموزش قرآن اول راهنمايي
عنوان : درس يازدهم ـ آيات 20 تا 28 سوره لقمان
هدف كلي : يادگيري قرائت صحيح و مفاهيم آيات 20 تا 28 سوره لقمان
حيطه : شناختي ، عاطفي
هدفهاي اجرايي نهايي :
مخاطبين : 28 نفر دانش آموز كلاس اول راهنمايي مدرسه راهنمايي آرميتا مصلي نژاد
شرايط : 90 دقيقه وقت ، روش ـ پرسش و پاسخ ، سخنراني ، آزمايش
وسايل كمك آموزشي: تخته ، گچ ـ كتاب ، كارت آموزشي ، چرخ گردون و استامپ .
رئوس مطالب و مفاهيم درس :
1 ـ روان خواني آيات 20 تا 28 سوره لقمان .
2 ـ آشنايي با معناي برخي از كلمات پر استعمال قرآن .
3 ـ ترجمة برخي عبارات و تركيبات قرآني .
4 ـ علاقه و انس بيشتر به قرائت و فهم آن .
5 ـ آشنايي با معارف قرآن و جنبه هاي اعجاز آميز آن .
6 ـ معرفت به حكمت آميز بودن افعال خداوند.
هدفهاي درسي (جزئي )
دانش آموزان پس از گذراندن اين درس بايد :
1 ـ آيات 20 تا 28 سوره لقمان را روان بخوانند .
2 ـ كلمات جدول شماره 1 را معنا كنند .
3 ـ تركيبهاي قرآني جدول شماره 2 را ترجمه كنند .
4 ـ درست يا نادرست بودن عبارات قرآني را تشخيص دهند .
5 ـ درباره عظمت قرآن و جنبه هاي اعجاز آميز آن 3 دقيقه صحبت كنند.
6 ـ نمونه هايي از مخلوقات حكمت آميز خدا را (كه انسان به آنها رسيده) بيان كنيد.
رفتارهاي ورودي دانش آموزان
دانش آموزان :
1ـ با آداب قرائت قرآن آشنا بوده و آنها را رعايت كنند.
2ـ علائم ، صداهاي كوتاه و كشيده را تشخيص داده و دروس گذشته را قرائت كنند.
3ـ لغات مربوط به دروس گذشته را معنا كنند.
4ـ عبارات و تركيبات دروس گذشته را ترجمه نمايند.
5ـ درستي ترجمه عبارات قرآني را با ذكر علت بيان كنند.
مراحل تدريس
1ـ مهارت آغازين 1 دقيقه
2ـ ارزشيابي تشخيصي 5 دقيقه
3ـ آمادگي فراگير و ايجاد انگيزه 2 دقيقه
4ـ ارائه مطلب و شروع درس 1 دقيقه
5ـ استفاده از نوار آموزشي 5 دقيقه
6ـ ارزشيابي مستمر 5 دقيقه
7ـ حل جدول شماره 1 7 دقيقه
8ـ حل جدول شماره 2 2 دقيقه
9ـ حل جدول شماره 3 2 دقيقه
10ـ حل جدول شماره 4 2 دقيقه
11ـ بحث شناخت (راز سر انگشتان) 8 دقيقه
12ـ ارزشيابي پاياني 3 دقيقه
13ـ ارزشيابي آتي 1 دقيقه
14ـ اختتام 1 دقيقه
مراحل تدريس
1ـ مهارت آغازين :
دعاي شروع ، احوالپرسي ، حضور و غياب
2ـ ارزشيابي تشخيصي :
تعدادي كارت آموزشي كه لغات دروس گذشته روي آنها نوشته شده ميان دانش آموزان توزيع مي شود. (در ضمن آن ، بچه ها حتماً درس قبل را خوب خوانديد و ياد گرفتيد البته مي دانيد كه هر جلسه مروري بر لغات دروس گذشته داريم) قبل از شروع از دانش آموزان پرسيده مي شود كه اگر از دروس گذشته اشكالي دارند بيان نمايند. جهت ارزشيابي هر بار
2 دانش آموز خوانده شده و هريك بعد از تلاوت چند آيه از درس گذشته لغاتي را كه توسط
دانش آموزان كلاس به ترتيب نشان داده مي شود معنا مي كنند. به اين ترتيب درس گذشته
2 بار مرور مي شود. ( از هر دانش آموز 4 لغت از درس گذشته و 2 لغت از دروس ديگر پرسيده
مي شود)
3ـ آمادگي فراگير و ايجاد انگيزه :
بچه ها اگر بخواهيد پيش فرد بزرگي كه خيلي دوستش داريد برويد و از صحبتها و راهنمائيهايش استفاده كنيد چه حس و حالي داريد ؟ حال اگر بدانيد اين فرد بزرگ و عزيز مي خواهد چيزهاي خيلي خيلي مهم كه راز و رمز موفقيت و خوشبختي شما در زندگي است برايتان بگويد آن موقع با چه شور و حالي در حضورش آماده مي شويد و به حرفهايش گوش مي دهيد؟ چقدر مواظبيد يك لحظه حواستان پرت نشود ؟ ديگر سرا پا مي شويد چشم و گوش . اگر بتوانيد چند تا ؟ … ديگه هم ؟ …
حال وقتي ما قرآن مي خوانيم در محضر چه كسي هستيم ؟ كي با ما حرف مي زند ؟ چي به ما مي گويد ؟ … آنچه را كه در طول زندگي ، زندگي دنيا و آخرتمان بهش احتياج داريم . آنچه باعث سرافرازي ، آرامش و سعادتمان مي شود را به ما مي گويد. براي همين سفارش شده (كارت آموزشي ، اذا قري القران… مقابل دانش آموزان نصب مي گردد)با ايما و اشاره هنگاميكه قرآن تلاوت مي شود. سكوت كنيد و گوش فرا دهيد.
4ـ ارائه مطلب و شروع درس :
خوب در اين درس با آيات چه سوره اي آشنا مي شويد ؟ بله آيات 20 تا 28 سوره لقمان.
بچه ها لقمان چه كسي بوده ؟ چرا سوره أي از قرآن به نام اوست ؟ چرا سخنانش در قرآن ذكر شده است ؟ كدام گروه داوطلب است در مورد شخصيت لقمان تحقيقي داشته باشد و براي جلسه آينده به كلاس ارائه دهد ؟
( ضبط صوت آماده شده است) خطاب به دانش آموزان طبق معمول يكبار با دقت به نوار گوش مي كنيد و بعد زمزمه وار طوري كه صداي قاري را بشنويد تكرار كنيد.
5 ـ استفاده از نوار آموزشي :
ضبط صوت را روشن كرده دانش آموزان با تمركز تمام گوش نموده و تكرار مي نمايند. در صورت لزوم بعضي آيات تكرار و تأكيد بيشتري مي شود.
6ـ ارزشيابي مستمر :
از چند دانش آموز داوطلب خواسته مي شود آياتي از درس را قرائت نمايند (چنانچه تعداد داوطلبين زياد باشند براي انتخاب از چرخ گردون استفاده مي شود)
7ـ حل تمرين كار در كلاس شماره 1 :
بچه ها براي حل اين تمرين ابتدا خودتان با استفاده از كلمات داده شده جدول را كامل كنيد بعد به كمك هم گروه تان كنترل نمائيد. هر گروه كه زودتر تمام كرد اعلام آمادگي كند. (هر كلمه را كه داخل جدول قرار داديد با مداد يك خط كمرنگ روي آن بكشيد)