بخشی از مقاله
چکیده
در حال حا ضر ناتوانی های یادگیری م سئله ای جهانی ا ست وبه منزله ی علت ا صلی م شکلات شدید یادگیری تحصیلی شناخته شده است کودکان و نوجوانان مبتلا به ناتوانی های یادگیری در هر کلاس درس یافت می شوند و معمولا چاره ای جز ترک تحصیل ندارند مگر اینکه مشکلات انان به موقع شناسایی و درمان شوند .ناتوانی های یادگیری عارضه ای گیج کننده است زیرا هرفرد مجموعه ی استعدادها و ویژگی های منحصر به فردی دارد.
[7]با توصیف این شرایط اینک باید گفت که با گذشت بیش از 5دهه از شروع به کار مراکز اختلالات یادگیری هنوز پی شرفت چ شمگیر و دامنه داری در این خ صوص صورت نگرفته و م شکلات قابل توجهی در همه ی ابعاد وجود دارد لذاضروری است مسئولین وزارت اموزش و پرورش با ایجاد تمهیدات لازم نسبت به ایجاد بسترمناسب و زیرساخت لازم در جهت رشد و شکوفایی استعدادهای بالقوه ی دانش اموزان دارای مشکلات خاص یادگیری اقدام نموده، تاشاهد توسعه و تعالی هرچه بیشتر کشوردرزمینه ی اموزش و پرورش کودکان با نیازهای ویژه باشیم.
مقدمه
یادگیری یکی از مهم ترین زمینه ها در روان شنا سی امروز ا ست که به جرات می توان ان رابنیادی ترین فرایندی دانست که در نتیجه ی ان ،موجودی ناتوان و درمانده در طی زمان و در تعامل با رشد جسمی، به فرد تحول یافته ای می ر سد که توانایی های شناختی و قدرت اندی شه ی وی حد و مرزی نمی شنا سد .[1] تنوع ب سیار زیاد و گستره ی زمانی یادگیری انسان که به گستردگی طول عمر اوست باعث شده که علیرغم تفاوتهای زیادی که انسانها در یادگیری با هم دارند، برخی افراد در روند عادی یادگیری و اموزش دچار مشکل شوند. این افراد که گروه ناهمگنی از کودکان را در بر می گیرند و معمولا 5تا15 درصد کودکان مدرسه ای را شامل می شوند [13]،کودکانی هستند که از لحاظ هوشی و ظاهری هیچ تفاوتی با کودکان عادی ندارند اما در یادگیری خواندن ،نو شتن و ریا ضی موفق نی ستند واین ناتوانی ها با سن تقویمی ،هو شبهر، شرایط در سی و تح صیلی انان مطابقت ندارد.
17]در حال حا ضر متخ ص صان اموزش و پرورش برای ت شخیص و ت صمیم گیری درباره ح ضور اختلالات یادگیری بر رفتار و کیفیت عملکرد تحصیلی کودکان در مدرسه تکیه دارند ودر شناسایی کودکان مبتلا به اختلال یادگیری ویژه ،مشکلات تحصیلی ،ناهمخوانی بین استعداد و موفقیت و اختلال نوروپسیکولوژیک - روانی - عصبی - انان را بدون در نظر گرفتن عواملی همچون - نارسایی بینایی ،شنوایی،معلولیت ذهنی ،ناتوانی حرکتی و هیجانی ویا عوامل محیطی - در نظر می گیرند .[16]اما بدیهی است که این شناسایی کار اسان و هر کسی نیست و لازم است کمیته های چند- تخصصی متشکل از روانشناس ،گفتار درمانگر ، ارزیاب اموزشی ،معلم اموزش ویژه ،معلم مدر سه و والدین کودک، ارزیابی دقیقی به عمل اورند تا ضمن متمایز نمودن ناتوانی های یادگیری از سایر عارضه ها ،تفاوت میان توانایی های بالقوه و موفقیت ها مشخص شوند.
تئوری و پیشینه تحقیق
بدون شک بارها برای معلمان مدارس اتفاق افتاده است که با وجود یکسان بودن روش تدریس در یک کلاس ،بعضی از دانش اموزان در یک یا چند درس از دیگر شاگردان کلاس عقب افتاده اند نخستین تصوری که به ذهن اکثر معلمان و یا حتی افراد عادی در مورد چنین شاگردانی خطور می کند این ا ست که ممکن ا ست عقب مانده ذهنی باشند .این تصور از چندین دهه ی قبل بر نظام اموزشی حاکم بوده اما امروزه به تدریج صاحبنظران ،معلمان و د ست اندر کاران اموزش و پرورش بین عقب ماندگان ذهنی و عقب افتادگان در سی تفاوتهای ا شکاری قائل بوده و هستند[15] و مشاهده و اختصاص این تفاوت ها منجر به پیدایش گروه دیگری از دانش اموزان شده که مشکل انان را اختلالات یادگیری یا ناتوانی های ویژه یادگیری - learning disabilities - نامگذاری کرده اند بیش از 50 سال پیش ،در سال 1962در یک کنفرانس با حضور والدین و متخصصان اموزش و پرورش ، ساموئل کرک ا صطلاح اختلالات یادگیری را مطرح کرد.
اختلالات یادگیری از نیاز به ت شخیص و خدمت به دانش اموزانی برخا سته ا ست که به طور مداوم در کارهای در سی خود با شک ست مواجه می شوند و در عین حال در چارچوب سنتی کودکان استثنایی نمی گنجند .شاخه های علمی متعددی به این حیطه کمک کرده اند - مثلا پزشکی ،زبان شنا سی ، روان شنا سی ،اموزش و پرورش و ... - و حا صل این چند ر شته ای بودن سبب بوجود امدن ا صطلاحات و تعریف های متعددی بوده ،همچنین این چند رشته ای بودن سبب بوجود امدن تفاوت های میان تشخیصی پزشکی و اموزشی مربوط به مشکلات رفتاری و یادگیری دانش اموزان دارای مشکلات ویژه یادگیری می شود.
اهمیت و ضرورت مساله
شاید هیچ بخش از روانشناسی کودکان استثنایی به اندازه مشکلات یادگیری باعث تحقیقات مختلف و بحث های بسیار متعدد نشده است .مشکلات یادگیری باعث تعجب و سردرگمی پژوهشگران شده است زیرا کودکان مبتلا به این اختلالات از ضریب هوشی متوسط یا حتی بالا برخوردارند ولی در زمینه هایی که نمرات IQپیش بینی می کنند مخصوصا در یادگیری خواندن و نوشتن ،موفق نیستند.کسانی که اختلالات یادگیری دارند یکی از باورهای رایج درباره ی ان سانها را به چالش می ک شند :ک سی که معلول ذهنی نی ست ،ناراحتی روانی ،نقص های بینایی یا شنوایی ندارد ،فقیر نیست و از سایر محرومیت ها ی اجتماعی رنج نمی برد ،اصولا باید در مدرسه موفق با شد.
اما چرا چنین نی ست ؟ بدیهی ا ست مبحث اختلالات یادگیری یکی از مباحث عمده در حوزه روان شنا سی و اموزش و پرورش کودکان ا ستثنایی و روان شنا سی تربیتی ا ست که از دهه دوم و سوم قرن بی ستم در ک شور های پی شرفته ی دنیا ،به ویژه در اروپا و امریکا مورد توجه قرار گرفته و در ک شور ما نیز از زمانی که سازمان اموزش و پرورش استثنایی از چند دهه پیش تاسیس شده ،مورد توجه قرار گرفته است . به لحاظ همین اهمیت ،درس اختلالات یادگیری در رشته های روانشناسی و علوم تربیتی در دوره های کارشناسی و کارشناسی ارشد گنجانده شده ا ست و شاخه اختلالات یادگیری در سازمان اموزش و پرورش ا ستثنایی تا سیس گردیده و منابع در سی متعددو متنوعی نیز به فارسی تالیف یا ترجمه شده است.
همچنین در مناطق و نواحی مختلف اموزش و پرورش ،مراکز اختلالات یادگیری برای اموزش و توانبخشی دانش اموزان با مشکلات ویژه یادگیری تاسیس گردیده ا ست اما همینک این مراکز با م شکلات عدیده ای مواجه ه ستند که از ان جمله میتوان به کمبود نیروی انسانی ،عدم تخصص نیروی انسانی ،کمبود بودجه به دلیل عدم تعلق سرانه اموزشی به دانش اموزان دارای مشکلات ویژه یادگیری و غیره اشاره کرد که کار اموزش و توانبخشی را در این مراکز دشوار می نماید زیرادر مراکز اختلالات یادگیری هر کودکی ب سته به م شکلی که دارد نیازمند ان ا ست که با نگاهی ویژه نگری سته شود و این نگاه نیازمند تخصص توام با تجربه است و لازم است در همه ی جنبه ها هماهنگی های لازم به عمل اید تا به اینگونه دانش اموزان بهتر از پیش خدمات رسانی شود.
نتیجهگیری و جمعبندی
این مقاله که با استفاده از روش کتابخانه ای تدوین شده بر ان است تا با استناد به دانش موجود و چالش های پیش روی مراکز اختلالات یادگیری به برر سی فر صت ها و د ستیابی به نتایج کاربردی نائل اید .اینک با گذ شت بیش از نیم قرن از اولین توجهات به مبحث اختلالات یادگیری و با توجه به مشکلات متعدد و موجود ، زمان ان ر سیده ا ست تا جستجو ی فعالانه برای یافتن یک تعریف بهتر و جامعتر از اختلالات یادگیری ، ارائه ی رو شهای کاربردی منا سب درمان ، تربیت نیروی ان سانی متخ صص و ماهر ، تخ صیص اعتبار مالی و ان سانی لازم و کافی ، برگزاری همایش ها و کنفرانس های ملی و بین المللی با مو ضوعات تخ ص صی حوزه اختلالات یادگیری، ا سیب شناسی لازم صورت گرفته ، اهمیت و جایگاه بحث مشخص وپیشرفتهای بیشتری در حوزه ی اختلالات یادگیری را نصیب ما کند و به صاحبنظران ، پدران و مادران و مربیان اموزش و پرورش کمک کند تا به هر کودک نیازمند ،خدمات مناسب و ویژه عرضه گردد.
