بخشی از مقاله
چکیده
امروزه مدیریت منابع انسانی به عنوان یکی از مهمترین چالشهای پیشروی سازمانها میباشد. از آنجا که پلیس به عنوان یک سازمان انسانافزار مطرح است و نقش مهمی در سطح جامعه ایفا میکند. بنابراین، خصوصیات جمعیتی از جمله اندازه، ساختار سنی و جنسی، آموزش و ... نقش مهمی در فرآیند رشد سازمانی و تخصیص منابع آن دارد. هدف از این مقاله تجزیه و تحلیل ساختار آموزشی افسران پلیس ناجا با استفاده از رویکرد پویاییهای سیستم است.
به طوریکه محققین با استفاده از این رویکرد به دنبال تحلیل تأثیرات ساختار بازخوردی بر مدیریت آموزش پرسنل میباشند. با توجه به اینکه ماهیت ساختاری سازمانهای نظامی دارای یک سیستم بسته بوده و از ساختار سلسله مراتبی پیروی میکند بنابراین، رویکرد پویاییهای سیستم و مدل پیشنهادی این قابلیت را برای مدیران و برنامهریزان آموزشی فراهم میسازد تا بتوانند با استفاده از این ابزار تحلیلی، سیاستهای کنترلی مختلفی را اتخاذ نموده و یا بهبود بخشند و همچنین پارامترهای موجود را برای بهبود عملکرد سازمان مورد آزمون قرار دهند. در نهایت اتخاذ سیاستهای صحیح کنترلی، مدیران را قادر به تدوین فرآیند آموزشی مناسب و بهبود مستمر در راستای رشد و تعالی افسران پلیس خواهد ساخت. در پایان نتایج حاصل از شبیهسازی مدل پیشنهادی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
.1 مقدمه
امروزه با توجه به شرایط متغیر محیطی، آینده سازمانها تا حد زیادی غیر قابل پیشبینی است و این امر مدیران را با چالشهای زیادی مواجه میسازد. از اینرو، رویکرد پویاییهای سیستم که نگاهی مبتنی بر دیدگاه تفکر سیستمی به مسائل دارد این امکان را برای مدیران فراهم میکند تا بتوانند با بررسی روابط علّی معلولی فیمابین و همچنین تحلیل سناریوهای تصمیم پیشرو، روندهای حاکم بر سیستم را در بازههای زمانی مختلف مشاهده نمایند و با تحلیل و بهبود سیاستها در جهت اجرای آنها گام بردارند و در نهایت به درک مناسبتری از سیستم خود نائل گردند.
از آنجا که پلیس ناجا به عنوان یک سازمان انسانافزار مطرح است و نقش مهمی در سطح جامعه ایفا میکند. بنابراین، مدیریت صحیح بر منابع انسانی نقش بسیار مهمی در رسیدن به اهداف و سند چشمانداز آن در آینده خواهد داشت
از سوی دیگر، با توجه به استراتژی رشد و توسعه پلیس و معماری پیچیده آن و همچنین شرایط پویای محیطی، نیاز به داشتن آگاهی درست از ترکیب پرسنلی، فرآیند آموزشی افسران و تجزیه و تحلیل آن از اهمیت زیادی برخوردار است.[1] در این میان آنچه که باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد، این است که به واسطه شرایط متغیر محیطی در پلیس ناجا، فرآیند مدیریت آموزش افسران آن باید با دیدگاهی متفاوت نسبت به گذشته مورد بررسی و تجدید نظر قرار گیرد . نظر به ضرورت پاسخگویی به تغییرات سازمانی و اتخاذ تصمیمات اثرگذار درخصوص آینده، متصدیان مدیریت آموزش پلیس باید با تفکری کلنگر و سیستمی به مسئله بنگرند.
این تحقیق به تشریح مدل پویاییهای سیستم در راستای تجزیه و تحلیل ساختار فرآیند آموزشی افسران پلیس ناجا در طول دوره خدمتی آنها میپردازد. از آنجا که این نیروی نظامی شامل مولفههای دوگانه عملیاتی و آموزشی بوده و دارای ماهیت ساختاری بسته و سلسلهمراتبی است. بنابراین، رفتار پویای فرآیند آموزش افسران در یک حوزه چهار سطحی مورد بررسی قرار گرفته است.
هدف اصلی این تحقیق، تحلیل ساختار آموزشی افسران پلیس ناجابا استفاده از ترسیم نمودار علّی معلولی بوده که بیانگر پویاییهای سیستم و ساختار بازخوردی در نیروی نظامی مورد نظر است، به طوریکه محققین با استفاده از این رویکرد به دنبال تجزیه و تحلیل تأثیرات ساختار بازخوردی بر روی مدیریت آموزش پرسنل می-باشند. رویکرد پویایهای سیستم به عنوان یک ابزار قدرتمند از تفکر سیستمی بر روی روابط علّی معلولی و اطلاعات بازخوردی سیستم متمرکز شده تا از این طریق بتواند رفتار متغیرهای اصلی سیستم را در بازههای مختلف شبیهسازی، تشریح نماید
در این تحقیق پس از بیان صورت مسئله به بیان پیشینه تحقیق و مدلهای طراحی شده در تحقیقات قبلی که در حوزه سازمانهای نظامی بوده پرداخته شده است. سپس، با توجه به هدف و مسئله تحقیق، نمودارهای علّی معلولی و جریان ترسیم و پس از تعیین روابط و فرمولهای ریاضی، شبیهسازی مدل با نرم افزار Powersim انجام شده است. از آنجا که کاربرد این مدل برای نیروی نظامی میباشد. بنابراین، محقق پس از انجام عملیات شبیهسازی در پی یافتن سیاستهای بهینه است. با توجه به مطالب مذکور، گامهای تحقیق به شرح زیر است:
• شناسایی ساختار و ویژگیهای سیستمهای بسته و سلسله مراتبی در پلیس ناجا.
•شناسایی متغیرها و رسم نمودار علّی معلولی به منظور ترسیم ساختار بازخوردی فرآیند آموزشی پلیس ناجا.
· ترسیم نمودار جریان و شبیهسازی مدل و در نهایت تحلیل حساسیت و بهبود سیاستهای مدنظر مدیران و فرماندهان.
با توجه به ساختار سازمانی و قوانین و دستورالعملهای حاکم بر سیستم آموزشی افسران پلیس میتوان گفت که مفروضات اولیه تحقیق به صورت زیر میباشد:
· افزایش تقاضا برای آموزش در درجات بالا موجب افزایش تقاضا و نیاز آموزشی در تمامی درجات سطوح پایینتر به صورت زنجیرهای میشود.
· توجه فرماندهان و مدیران سازمان به افزایش ظرفیت نیروهای عملیاتی - نیروهای صف - منجر به کاهش
موقتی توجه به نیروهای آموزشی و به طور کلی سیستم آموزش خواهد شد.
· با توجه به ساختار سلسلهمراتبی سیستمهای نظامی و اینکه سازمان ناگزیر به انتخاب مربیان و اساتید دوره های آموزشی از بین پرسنل درجات بالاتر میباشد. بنابراین افزایش تقاضا برای آموزش در درجات پایینتر باعث افزایش تقاضای آموزش در درجات بالاتر میشود.
.2 مبانی نظری و ادبیات تحقیق
-1-2 پیشینه و ضرورت انجام تحقیق
امروزه با توجه به اهمیت مبحث مدیریت منابع انسانی و حوزههای زیرمجموعه آن از جمله حوزه مدیریت آموزش پرسنل تحقیقات گستردهای انجام شده است. جان ونگ1 و همکاران یک راه حل تحلیلی در راستای اجرای برنامه آموزشی فرماندهان برای توسعه یک سازمان نظامی در کشور استرالیا ارائه نمودند
این برنامه تحلیلی آموزشی بر اساس این فرضیه استوار بود که نیروهای آموزشی که قابلیت آموزش دادن سایر نیروها را دارا میباشند پس از طی فرآیند آموزشی نبایستی به سطح نیروهای عملیاتی برگردند. این در حالیست که اگر یک نیروی نظامی از سیستم آموزشی بسته برخوردار باشد. فرضیه فوق فاقد اعتبار است.[12] بنابراین آنها در یک تحقیق دیگر در همین راستا، اهداف خود را در یک سازمان نظامی با سیستم آموزشی بسته مورد بررسی قرار میدهند.
