دانلود مقاله تاریخچه ظهور ایدز

بخشی از مقاله

در 1981، 8 مورد وخيم ابتلا به بيماري ساركوم كاپوسي (KAPOSI’S SARCOMA) كه نوعي سرطان بدخيم عروقي است، در ميان مردان همجنس‌ گراي نيويورك گزارش شد. اين نوع سرطان نادر است و معمولا ً سالمندان را گرفتار مي‌ كند. همزمان با اين رويداد، شمار مبتلايان به ‌نوعي عفونت نادر ريوي نيز در نيويورك و كاليفرنيا افزايش يافت. مسئولان بهداشت و درمان آمريكا در آن زمان علت شيوع ناگهاني اين دو بيماري را نمي‌ دانستند؛ اما امروزه اين دو واقعه پزشكي مصادف با تولد بيماري ايدز در زندگي بشري در نظر گرفته مي ‌شود. طي يك سال، اين بيماري ناشناخته گسترش يافت و در 1982، AIDS (ACQUIRED IMMUNE DEFICIENCY SYNDROME) به ‌معني «سندروم نقص ايمني اكتسابي» نام گرفت. رفته‌رفته، اين بيماري نه تنها همجنس‌گرايان، بلكه گروه‌هاي مختلفي از مردم را مبتلا كرد. بيماران هموفيلي و معتادان گروه‌هاي بعدي بودند.

در اين سال‌ها، بيماري جديدي در فقيرترين قاره جهان به معضلي جدي تبديل شد. اين بيماري را آفريقايي‌ها در زبان بومي اسليم (SLIM) به‌ معني مرگ در نتيجه تحليل تدريجي بدن مي‌ ناميدند، به دنبال تحقيقات بيشتر مشخص شد كه اين بيماري همان ايدز است .در 1984، تلاش دانشمندان و محققان براي كشف علت بيماري كشنده ايدز به نتيجه رسيد. گروهي تحقيقاتي به سرپرستي رابرت گالو ادعا كرد كه عامل اين بيماري را شناسايي كرده‌ است. البته اين گفته به‌ شدت با اعتراض محققان فرانسوي كه ماه‌ها قبل ويروس HIV را شناسايي كرده بودند رو به‌ رو شد.

براساس آخرين تحقيقات بر روي ويژگي‌هاي ژنتيكي ويروس HIV، اين ويروس از تركيب دو ويروس مختلف در شامپانزه به ‌وجود آمده است. ويروس HIV از ديدگاه علم ويروس ‌شناسي به گروهي از ويروس‌ها تعلق دارد كه در ميمون‌ها بيماري‌زا هستند. يافته ژنتيكي مذكور اين نظريه را كه ايدز طي يك قرن گذشته در جنگل‌هاي غرب آفريقا ظهور كرده است، تأييد مي‌ كند. به اعتقاد دانشمندان، انسان براي اولين بار در نيمه اول قرن گذشته در نتيجه شكار و تغذيه گوشت شامپانزه، سنتي كه هنوز در آفريقا ادامه دارد، به اين ويروس آلوده شده است. بسياري از دانشمندان بر اين باورند كه انتقال ويروس بيش از يك بار اتفاق افتاده است، زيرا انواع متفاوتي از اين ويروس باعث بروز بيماري ايدز در انسان مي ‌شود.

جالب آنكه هرچند نخستين مورد ابتلا به ايدز در 1981در آمريكا گزارش شده ، شواهد نشان مي‌دهد كه اولين قرباني ايدز در اين كشور يك جوان سياه ‌پوست بوده كه در 1969درگذشته است.

در توجيه كشف همزمان اين بيماري در دو نقطه جغرافيايي گفته مي ‌شود كه افزايش تعداد سفرهاي بين‌المللي پس از دهه 1960، به گسترش ويروس HIV در نقاط مختلف جهان كمك كرده است.

ادوارد هوپر، خبرنگار انگليسي، در كتاب خود با عنوان رودخانه نظريه جالبي را درباره نحوه انتقال اين ويروس از شامپانزه به انسان مطرح كرده است. به ادعاي هوپر، در اواخر دهه 1950، براي توليد نخستين نمونه‌هاي واكسن خوراكي فلج اطفال، 400 شامپانزه شكار شده‌اند و استفاده از كليه شامپانزه‌هاي آلوده به ويروس HIV براي توليد واكسن، ويروس را به دست‌كم يك ميليون نفر از اهالي كنگو، روندا و بوروندي منتقل كرده است. براساس شواهد موجود، محل‌هاي 28پروژه توليد واكسن با مكان‌هايي كه اولين موارد آلودگي به ويروس HIV ثبت ‌شده همپوشاني داشته است.

راه هاي انتقال و تشخيص ايدز

ايدز يا AIDS مخفف کلمه "ACQUIRED IMMUNE DEFICIENCY SYNDROME" به معناي "سندرم نقص اکتسابي ايمني" است. ايدز در اثر اختلال عملکرد ايمني سلولي و هومورال رخ مي‌دهد و به دنبال آن بيمار درمقابل انواع عفونت‌ها و سرطان‌ها 3115 بي‌‌دفاع شده و در نهايت منجر به مرگ فرد مي‌شود. انسان‌هاي مبتلا حتي در مقابل بيماري‌ها و عفونت‌هاي بسيار سبک هم نمي‌توانند مقاومت کنند.

ايدز در آغاز در بين مردان هم‌جنس باز فعال از نظر جنسي و افراد معتاد به داروهاي وريدي در ايالات متحده شناسايي شد و تا سال 1985مردان هم‌جنس باز، عامل انتقال سه چهارم موارد ايدز بودند. در ايران اولين مورد ايدز، در يک کودک 6 ساله در سال 1366 مشاهده شد. وي از فرآورده‌هاي خوني وارداتي به کشور استفاده مي‌کرد و از آن زمان به بعد انجام آزمايش خون براي استفاده کنندگان از فرآورده‌هاي خوني اجباري شد.

عامل بيماري ايدز، ويروسي از خانواده رترو ويروس‌ها به نام ويروس نقص ايمني انسان (HIV) HUMAN IMMUNODEFICIENCY VIRUS است و هنوز واکسن يا درمان موثري براي آن وجود ندارد.

راه‌هاي انتقال ويروس ايدز

1- از راه خون و فرآورده‌هاي خوني آلوده: بررسي‌هاي انجام شده نشان مي‌دهد که بسياري از فرآورده‌هاي خوني از جمله پلاسما، گلبول قرمز متراکم، فاکتور انعقادي، خون کامل و پلاکت مي‌توانند باعث آلودگي شوند و آلبومين و گاماگلوبولين خطر آلودگي ندارد.

2- پيوند نسج آلوده

3- استفاده مجدد از سرنگ و سرسوزن‌هاي استفاده شده: اين عامل انتقال به‌خصوص در معتادان تزريقي، عامل مهم انتشار بيماري است.

4- استفاده از لوازم پزشکي و دندان‌پزشکي استريل نشده و آلوده

5- استفاده از ابزار مشترک جهت خال‌کوبي، ختنه، سوراخ کردن گوش، حجامت و ...

6- استفاده از تيغ سلماني مشترک

7- تماس جنسي دو فردي که يکي از آن‌ها آلوده به ويروس باشد. توجه داشته باشيد که سن، جنس، نژاد و رنگ تأثيري در انتقال بيماري ندارد.

برخلاف جداسازي ويروس ايدز از بسياري از ترشحات بدن مانند خون، ترشحات جنسي مردان و زنان، بزاق، ادرار، اشک، عرق، شيرمادر و مايع مغزي نخاعي و ... ، سرايت در اثر تماس با همه آن‌ها صورت نمي‌گيرد و فقط خون، ترشحات جنسي و شيرمادر، عامل انتقال هستند.
8- انتقال از مادر به کودک: احتمال انتقال بيماري قبل از زايمان، در حين زايمان و پس از زايمان از مادر آلوده به فرزند وجود دارد. البته انتقال در حين بارداري و وضع حمل از زمان بعد از زايمان بيشتر است. حدود 45- 20 درصد مادراني که آلوده هستند، عفونت را به فرزندان خود منتقل مي‌کنند. هم‌ چنين ثابت شده است، که شير مادران آلوده مي‌تواند سبب انتقال ويروس از مادر به فرزند باشد.

امروزه در اکثر کشورهاي دنيا خون و فرآورده‌هاي خوني را از نظر آلودگي به ويروس ايدز، مورد بررسي قرار مي‌دهند. متأسفانه در کشور ما انتقال بيماري در ميان استفاده کنندگان از سرنگ‌هاي مشترک (معتادان تزريقي) ميزان قابل توجهي از انتقال در سال‌هاي اخير را به خود اختصاص داده است.

برخلاف جداسازي ويروس ايدز از بسياري از ترشحات بدن مانند خون، ترشحات جنسي مردان و زنان، بزاق، ادرار، اشک، عرق، شيرمادر و مايع مغزي نخاعي و ... ، سرايت در اثر تماس با همه آن‌ها صورت نمي‌گيرد و فقط خون، ترشحات جنسي و شيرمادر، عامل انتقال هستند. بنابراين ويروس ايدز از راه تماس‌هاي عادي مانند کار کردن با هم، صحبت کردن، هم سفر شدن، غذا خوردن، هم‌چنين از راه استخر، توالت، حمام، دست دادن، بغل کردن، بوسيدن، استفاده از ظروف غذاخوري مشترک، عطسه، سرفه، گوشي تلفن و ... قابل انتقال نيست.

سير بيماري، علايم و تظاهرات بيماري:
از زمان ورود عامل بيماري به بدن تا شروع علايم بيماري، مدت زماني طول مي‌کشد که به اين مدت، دوره نهفتگي يا کمون يا بدون علامت گويند. اين دوره به طور دقيق مشخص نيست، ولي فاصله ي زمان بين شروع عفونت تا ظهور بيماري از 6ماه تا 5 سال و حتي 10 سال مي‌تواند باشد. دوره کمون طولاني از اهميت خاصي برخوردار است، زيرا ممکن است ويروس در طي اين مدت به جامعه راه يافته و علايم باليني وقتي شناخته و ظاهر شود که ويروس ميزان وسيعي از جامعه را آلوده کرده باشد، زيرا در طي دوره کمون افراد آلوده از نظر ظاهري به هيچ وجه قابل تشخيص نيستند، ولي مي‌توانند بيماري را انتقال دهند.

از زمان ورود عامل بيماري به بدن تا شروع علايم بيماري، مدت زماني طول مي‌کشد که به اين مدت، دوره نهفتگي يا کمون يا بدون علامت گويند. اين دوره به طور دقيق مشخص نيست، ولي فاصله ي زمان بين شروع عفونت تا ظهور بيماري از 6ماه تا 5 سال و حتي 10 سال مي‌تواند باشد.
بيماري در 4 مرحله تظاهر پيدا مي‌کند، که البته همه آن‌ها به‌طور الزامي در افراد آلوده مشاهده نمي‌شود.

1- مرحله حاد عفونت که يک هفته بعد از آلودگي ايجاد مي‌شود و حدود 12- 6 هفته يا بيشتر طول مي‌کشد. فرد آلوده، علايم عمومي مثل تب، سردرد، بي‌اشتهايي، درد مفاصل، بزرگ شدن غدد لنفاوي، گلودرد و ... دارد که اغلب در اين مرحله بيماري تشخيص داده نمي‌شود. اين علايم 2- 1 هفته بعد از بين مي‌روند. اين علايم به طور کامل مشابه بيماري‌هاي عفوني مثل سرماخوردگي و ... بوده و به همين علت تشخيص بيماري در اين مرحله به ندرت امکان‌پذير است.

2- مرحله بدون علامت

3- مرحله عمومي پيش رونده

4- کمپلکس ايدز: عوارض مشخص اين دوره که آخرين مرحله بيماري است شامل تب بيشتر از يک ماه، اسهال، کاهش وزن به ميزان ده درصد، بي‌حالي، تعريق شبانه، خستگي و ... است. در نهايت به دليل نقص کامل سيستم ايمني، شخص مستعد ابتلا به انواع عفونت‌ها، سرطان‌ها و... مي‌شود.

راه‌هاي تشخيص بيماري ايدز:
آزمايش‌هاي تشخيصي نبايد فقط در کساني که در معرض بيشتر خطر هستند، مثل معتادان تزريقي، بيماران هموفيلي، دريافت کنندگان خون، همسر و فرزندان فرد آلوده به HIV، هم‌جنس بازان، افراد بي‌بند وبار جنسي، کارکنان موسسات بهداشتي- درماني و پرنسل آزمايشگاه‌ها انجام شود، بلکه بهتر است در افراد مختلف انجام شود تا اطمينان کافي از سلامت حاصل شود. آزمايش بايد در محيطي محرمانه و سازگار با قوانين اجتماع انجام پذيرد. مشاوره قبل و بعد از آزمايش نيز بايد انجام شود تا اطمينان افراد به اهميت و عواقب نتايج تست بيشتر شود.

تشخيص عفونت با کشف آنتي‌بادي سرمي بر عليه عامل ايجادکننده بيماري (HIV) به‌ وسيله روش ELISA انجام مي‌شود. اين روش در کشف آنتي بادي HIV بسيار حساس است، اما افرادي که به تازگي آلوده شده‌اند،ممکن است آنتي‌بادي منفي باشند، به عبارتي امکان دارد تست در اوايل بيماري با وجود حساسيت بالا به خطا، منفي گزارش داده شود. در افرادي که مشکوک به آلودگي بوده ولي جواب آزمايش آن‌ها منفي است، بايد آزمايش مجدد در هفته 6، ماه 3 و ماه 6 انجام شود. آزمايش‌هاي ELISAکه به خطا، مثبت گزارش شوند (بدون وجود آلودگي با HIV) بسيار نادر است و در صورت رخ دادن، در مبتلايان به اختلالات خود ايمني ممکن است ديده شود.

در شيرخواراني که از مادران آلوده به عفونت HIV به دنيا آمده‌اند و مادران آن‌ها درمان ضد‌ ويروسي دريافت نکرده‌اند، 20 تا 30 درصد احتمال ابتلا به عفونت وجود دارد. اما بايد توجه داشت که در تمام اين کودکان به علت وجود آنتي‌بادي ضد ويروس مادري در گردش خون، تست ELISA مثبت خواهد بود. آنتي‌بادي‌هاي مادري در 6 ماهگي ناپديد مي‌شوند و مثبت بودن تست ELISA بعد از 6 ماهگي، مويد آلودگي شيرخوار است.

براي تشخيص زود هنگام عفونت مي‌توان از روش‌هاي حساس بررسي RNA ويروس در پلاسما يا روش کشف آنتي‌ژن HIV P24(PCR) در گردش خون استفاده کرد.

افزايش اشتها در مبتلايان به ايدز

از آنجايى كه در مبتلايان به ايدز، اختلال در حس چشايى وجود دارد ، منجر به كاهش اشتها و در نتيجه لاغرى مفرط در آنها مى شود. بنابراين براي بهبود وضعيت اشتها ،در زير به برخى مواد غذايى اشتها آور اشاره مى كنيم:

هويج :دم كرده تخم هويج، به مقدار يك قاشق قهوه خورى تخم هويج براى يك فنجان آب جوش مقوى، مدر و اشتها آور است و عوارض پوستى را هم كاهش مى دهد. آب هويج خام نيز بسيار مفيد است. آب هويج علاوه بر اين كه از منابع بسيار عالى ويتامينA در بدن است، اشتها آور هم هست.

شلغم پخته:
شلغمداراى فسفر است و براي مغز و اعصاب مفيد مي باشد . اشتها آور نيز است.
ترب :
اشتها آور است و داراى ويتامين هاىA , B , C, و فسفر است. يك باور قديمى در اين زمينه وجود دارد كه زهر عقرب در بدن كسى كه ترب خورده باشد، موثر نيست.

روغن زيتون :
:مصرف روغن زيتون همراه با غذا اشتها آور بوده و به دليل اسيد هاى چرب مفيدى كه درآن است بسيار توصيه مى شود چنانچه بهترين روغن براى آشپزى همين روغن زيتون است.
زنجبيل :
اين ماده غذايى علاوه بر درمان دارويى از دير باز به عنوان يكى از بهترين طعم دهنده ها به خصوص در آسياى شرقى استفاده مي شد.
از ديگر سبزيجات و مواد غذايى مفيد براى اين بيماران مى توان به موارد زير اشاره كرد.

قارچ: انواع قارچ هاى خوراكى به دليل پروتئين هاى موجود در آنها بسيار مفيد مي باشند. همچنين عصاره نوعى قارچ به نام قارچ شى يتيك (shiitake) بسيار مفيد است. در آزمايشى كه در كشور ژاپن به عمل آمده بود مشخص شد كه عصاره اين قارچ ضد ويروس ايدز است و اثر داروى معروف ضد ايدز به نامT-Z-A را بيشتر مى كند.

سير: امروزه سير به عنوان اولين گياه دارويي در بين گياهان است و اين به دليل وجود ماده اى به نام اليلين در سير است. اين ماده حاوى گوگرد، سيليس و يد است كه بدن را از خيلى از بيمارى ها محفوظ نگه مى دارد و توان بدنى را افزايش مى دهد. البته مصرف آن به كسانى كه داراي عارضه هاى پوستى يا مشكلات گوارشى شديد بوده و يا قرص آسپيرين مصرف مى كنند، توصيه نمى شود، ولى مصرف آن به شكل پودر سير مانعى ندارد.

انجير:سرشار از ويتامين هاىA , B , C و قند است. انجير مناطق گرمسير شيرين تر است و وقتى كاملاً برسد، 30 تا 40 درصد آن قند است ، بنابراين به افراد ديابتى توصيه مى شود در مصرف آن احتياط كنند. انجير داراى مواد ازته، آهن، برم، منگنز و كلسيم است. بسيار مغذى است و علاوه بر اينها از گذشته براى افرادى كه دوره نقاهت را مى گذرانند توصيه مي شود.

گلپر :نام علمى آن هراكلئوم اسفنديليوم است و به فرانسه برس و به آلمانى گمين بيرنكلو ناميده مى شود. پيشينيان براى آن خواص بى شمارى برشمرده اند و چنين پنداشته اند كه موجب افزايش نيروى بدني مى شود و به همين جهت آن را به هركول پهلوان افسانه اى يونان ( كه همان هركول رومى است ) نسبت داده اند و ناميده اند.اين ماده غذايى براي تحريك اشتها و تقويت هاضمه بسيار مفيد است.

عسل :
در عسل املاح و ويتامين هاى بسيارى وجود دارد، از آن جمله آهن، كلسيم، اسيد فسفريك و ويتامينC . اگر به طور مرتب مصرف شود، داراى خواص معجزه گري است. همچنين در افزايش وزن بسيار سودمند است. بنا به تجربه ثابت شده ، افرادي كه به بيمارى هاى عفونى و شديد مثل سل مبتلا بوده اند، پس از مصرف عسل بهبود يافتند كه به دليل ويتامين ها و املاح فراوان موجود در آن است.
انار:
مصرف انار و ليمو ترش نه تنها شفابخش بوده، بلكه در حفظ سلامتى و جلوگيرى از بيمارى ها موثر است. اين خاصيت شفابخش انار به دليل وجود ويتامينC،B1،B2،B6، فسفر، آهن و منگنز است . انار عمل تنظيم كننده و تعادل دهنده مايعات بدن به خصوص خون را داراست. نكته جالب اينجاست كه بسيارى از مردم معتقدند كه انار شيرين اثر درماني بيشتري دارد و علم هم اين موضوع را ثابت مى كند، زيرا انار شيرين انارى است كاملاً رسيده و تركيبات شيميايى آن كامل شده و تاثيرات آن بهتر است. انار سموم بدن را دفع مى كند و نشاط آور است.
شكلات:سال هاى اخير دانشمندان به اين نكته پي برده اند كه در شكلات ، آنتى اكسيدان هاى فلاوونوئيد وجود دارد و مصرف اين آنتى اكسيدان ها در تندرستى بدن موثر است. البته ميزان آ«تي اكسيدان ها در شكلات تيره خالص بيشتر است. ولي بايد بدانيد كه مصرف شكلات يا قهوه همراه با شير موجب عدم جذب كلسيم شير توسط بدن مى شود.

عرق شا تره: يكى از عرقياتى است كه مصرف آن به شكل شربت شاه تره معمول است، علاوه بر تامين مايعات بدن، اشتها آور هم است .

ايدز و راه هاي درمان

در حالي كه وارد هزاره جديد شده ايم، ويروس از بين برنده سيستم ايمني بدن انسان يا همان HIV به ايفاي نقشي بـرجستـه در بـه خـطر انـداختـن سـلامتي بشر در سراسر جهان ادامه مي دهد. آمـارهـاي ارائـه شـده اخـير از سوي سـازمـان مـلل نـشان مي دهـد كه تقريباً 34 ميليون نفـر از مردم جهان به اين بيماري مبتلا هستند و هر ساله تعـداد 5.6 ميليون نفر به اين تعداد افزوده مي گردد. فاجعه انساني مربوط به ايدز بي مانند است.
بيشتر موارد راه هاي انتقال ويروس HIV مي تـواند بـه طرق مخـتلف بـه رفـتـار بشر مربوط گردد؛ مانند مواد مخدر و فعاليت هاي جنسي. در حالي كـه ايـن گونه رفتارها در بـرخي از جوامع رواج بسياري يافته است، اغلب آنها را مي تـوان بــا آموزش و مشاوره منـاسب تـغيـير داد يا اصـلاح نـمـود. چـندين كشور از قبيل تايلند و اوگاندا توانسته اند با سعي بسيار در اين زمينه، با موفقيت ميـزان انتشار ايــن بـيـماري را كاهش دهند.
اســتفــاده از وسايل پيشگيري، اعمال جنسي ايمن و پرهيز از رفتارهاي پـرخــطر ديـگر، «استانداردهاي طلايي» راهبردهاي پيشگيري از ايدز محسوب مي شـوند
در كشـور آمـريـكا بـا ايـن كه رفتارهاي مخاطره انگيز در برخي از گروه ها هـمانـنـد مــردان همجنس گرا به طور قابل توجـهـي كـاهش يـافـتـه اسـت، گزارش هاي اخير حاكي از طغيان مجدد اين بيماري مي باشند. اين تجديد فعاليت قطعاً به صـورت چند عاملي بوده و بخشي از آن به دليل حمايت عمومي و سياسي متزلزل مي باشـد. روش هـاي مـبـارزاتي عـمــده براي تغيير دادن رفتارها در طول زمان داراي نتايجي متغير و متناقض بوده است. به علاوه توان بالقوه پزشكان ( يا متخصصان باليني ) در جهت تأثير گذاري بر اعمال و رفـتار بـيـماران، متأسفانه عمدتاً فراموش شده است. برخلاف كشيدن سيگار، مشاوره و اطلاع رساني درباره پيشـگيـري از ايـدز در كـمـتـر از يـك درصـد مـوارد مـراجعه بـيـماران بـه پـزشـك عـمومي خـود ارائـه مي گردد. در نهايت، دستيابي علم پزشكي به معالجات جديد، كه باعث حفظ جان و سلامتي و جلوگيري از ابتلا به بسياري از بيماري هاي ويروسي مي شود نـيـز مـمـكن اسـت تـرس از دچـار شـدن به ايدز را كاهش دهد. متـأسـفانه اين روش هاي درماني براي همه جواب نداده، انجامشان مشكل بوده و منوط به داشتن پتانسيل پادزهري و عوارض بلندمدت خواهد بود.
از آنجايي كه احتمال توليد يك دارو يا واكسن در آينده نزديك كم است ، تلاش براي كاستن بيماري مسري ايدز بايد به عـنوان هدفي اوليه بر پيشگيري از اين بيماري تمركز يـابد. پــزشكان و ارائه كنندگان اقلام بـهداشتي بايد نقش عمـده اي در ارائه مشـاوره و اطلاع رساني هاي پيشگيرانه ايفا نمايند. براي پزشكان مهم است كه بدانند پيشگيري از ايدز نيازي به مهارت هاي مشاوره اي و مداخلات روان شناختي گسترده ندارد. پيشگيري بـه عنوان بخشي از آموزش سلامتي روزمره است و با تشخيص و سنجش ريسك و فراهم آوردن اطلاعات مي توان رفتارهاي پر خطر را اصلاح نمود.
چه افرادي در معرض خطر ابتلا به اين بيماري قرار دارند؟
گفته مي شود بيش از يك ميليون نفر در آمريکا مبتلا به ايدز هستند و هر ساله بين 40 تا 80 هزار نفر به اين تعداد اضافه مي شود. به طور قابل توجهي ملاحـظه شد كه در بـيـن مـردان هـمـجنس گرا و معتادان تزريقي همچنان كه بيماري مسري ايدز گـستـرش يافته، گروه هاي در مـعـرض خـطـر و راه هـاي انـتـقـال تـغـيير يـافـته است. زنان، جوانان و نـوجـوانـان و اقــليت هـاي نژادي، سريع ترين جمعيت در حال گسترش مبتـلا بـه ويـروس ايـدز به شمار مي روند.
مهم ترين و سريع ترين عامل انتقال ويروس HIV از طريق رفتارهاي مخاطره انگيز جنسي مي باشد؛ در حالي كه موارد بيمار به صورت سنتي در مراكز شهـري متمـركـز شـده و به تـدريج در حال انتقال به حومه شهرها نيز مي باشد.
بنابراين در جواب سؤال «چه افرادي در معرض خطر اين بيماري قرار دارند؟» در يك كلمه پاسخ اينست -همه! پزشكان فرض را بـر اين مي گيرند كه تمامي بيمارانشان - نوجوانان و جوانان - در معرض خطر ابتلا قرار دارنـد. آنـها از هـر كـدام سـؤالاتي خاص درباره رفتارهاي جنسي و رفتارهاي پر خطر ديگر مي پرسند، و بر اين اساس مشاوره و آموزش خود را ارائه مي نمايند. تصور اين كه فردي در خطر ابتلا قرار ندارد، يك فکر خطرناك و گمراه كننده است.

پيشگيري از HIV و رفتارهاي جنسي
به منظور ارائه مشاوره و آموزش مؤثر در مورد ايدز، يك پزشك ابتدا بايد بتواند از سابـقـه و گـذشته جنـسي فـرد به صـورتي جـامع و فراگير آگاهي حاصل نمايد. اين هدف زماني عملي مي گـردد كه مباحث مربوط به مسائل جنسي به راحتـي مـطرح شـود، تـفـاوت هاي فردي محترم شمرده شود، از واژه هاي عاميانه قابل فهم توسط همه بيماران استفاده شود و سؤالاتي واضح در مورد رفتـارهـاي بـخصوص پرسيده شود - نه اين كه فقط سؤال شود، «آيا روابط جنسي داشتي؟»
مباني HIV
ويروس HIV از طريق عمل جـنسي با در مـعـرض قـرار گـرفتـن غشـاءهـاي مـخـاطي آلت تناسلي مرد، دهان، مهبل و مقعد با مني مبتلا به ويروس ايدز، پيش انزال، ترشـح هـاي مـهبـلي يـا خـون انـتـقال مـي يـابد.
پيشگيري از HIV و مواد مخدر
گفته مي شود يك سوم مبتلايان به HIV معتادان تزريقي هسـتـنـد. ايـن آمار شامل تـعـداد افـرادي كـه هـم زمـان با اعتياد به مواد مخدر (تزريقي و غير تزريقي) يـا الـكـل، از طريق رفتارهاي پر خطر جنسي دچار HIV مي شوند، نمي گردد.افرادي كه آلوده به مواد مخدر هستند بايد نكات زير را رعايت نمايند:
- پرهيز كلي از مصرف مواد مخدر
- مراجعه به برنامه هاي درمان و ترك اعتياد
- استفاده از سرنگ هاي تميز و خودداري از به كارگيري شراكتي سرنگ
- دوري از ارتباط جنسي خطرناك يا هر نوع عملي كـه ديـگران را در مـعـرض خـطــر قرار دهد.
متأسفانه اين نکات هميشه عملي نمي شوند. بيماران خيلي اوقات مـايـل يـا قـادر بـه تغيير دادن اعمال و رفتار، پـذيـرش درمـان يــا دستـيابي بــه خـدمات بـه كارگيري روش هاي مناسب نيستند. از آنجايي كه اين سناريو اغلب تكرار مي شود، راهبرد پيشگيري از HIV بيشتر شبيه يك مدل كاهش آسيب مي بـاشـد. اين مدل مي پذيرد كه استفاده از مواد مخدر وجود داشته و اتفاق مي افتد، امـا ســعي در به حداقل رساندن پي آمدهاي مضر آن رفتار مي نمايد.

قالَ عليٌ عليهِ السَّلامُ : کـَم مِن شَهوَةِ ساعَةٍ اَورَثـَت حُزناً طـَويلاً.
علي عليه السلام فرموده است: چه بسا يک ساعت کامروايي و شهوت، اندوه طولاني به بار مي آورد و غم و غصه ي فراوان از پي دارد.

مباني HIV در خصوص مصرف مواد مخدر
اولين قدم، آموزش صحيح است. در مورد بيماراني كه مرتباً از مواد مخدر تزريقي استفاده مي كنند نيز نحوه انتقال را شرح مي دهيم - ويروس HIV هنگـامي از طـريق مصرف مواد منتقل مي شــود كه خون يا ديگر مايعات بدن از يك فرد مبتلا به شخصي كه هنوز مبتلا نشده انتقال يابد. بايد دانست كه سوزن ها يا سرنگ هـاي مشـتـرك متداول ترين راه انتقال بيماري ايدز در بين معتادان تزريقي محسوب مي گردد. معتادان بايد براي هر تزريق از سرنگ هاي استريل شده استـفاده نمايند. اشخاصي كه همچنان به استفاده اشتراكي از سرنگ مبـادرت مـي ورزند، بـايد از جـزئيات كامل نحوه ضدعفوني نمودن وسايل خود آگاهي يابند.

ويروس HIV به طور مؤثر از طريق شستشوي مناسب وسايل استعمال مواد بـا آب تميز از بين مي رود. بعد از آب كشيدن، بايد آن را حداقل به مدت يك دقيقه در يك مـايع ضـدعفوني كننده قوي خيـسـاند يا شستشو داد. در برخي كشورها محل هايي وجود دارد كه معتادان تزريقي مي تـوانند سوزن هاي مستعمل و آلوده خود را با سوزن هاي استريل تعويض كنند. مطالعات نشان داده كه برنامه هاي تعويض سوزن ، انتقال بيماري را در بين معتادان تزريقي كاهش داده و يك ايده مفـيـد بـراي هـر بـرنامـه فـراگير پيـشگيري از ايـدز است. اگرچـه،

بــرخــي نـقـادان بيم دارند كه چنين برنامه هايي معتادان تزريقي را از يافتن راه هاي درمان بازداشته و مــمكن است بــر استـفاده از مــواد مــخدر صحه بگذارد؛ هيچ مـدركي ايـن ادعـاهـا را تـصديــق نمي كند. با حمايت هاي شديد انجمن هاي علمي، مذاكره درباره برنامه تعويض سوزن ظاهراً بيشتر جنبه سياسي پـيـدا كرده تا جـنـبـه سلامـتـي همگاني.

پيشگيري از HIV و بارداري
هيچ كدام از برنامه هاي پيشگيري از HIV به اندازه برنامه هاي پيشگيري در زنان باردار موفق نبوده است. 90 درصد از مـوارد بـيـماري ايـدز در كـودكان بـه دليل انتقال آن از طريق مـادر- فـرزنـدي روي مي دهد. در آمريكا سالانه 7000 كودك از طريق مادران مبـتـلا بـه HIV متولد مي شوند، ولي تعداد نادري از اين كودكان حامل ويروس ايدز نيستند. در كشورهاي در حـال تـوسـعـه ايـن تــعداد بسيار بسيار بيشتر است. در خلال بارداري يـا زايـمـان اگـر درمان هاي مناسبي صورت نگيرد، ويروس HIV مي تواند در بيش از يـك سـوم موارد از مـادر به فرزند

انتقال يابد. در سال هاي اخـير معالجات دارويـي در خصـوص مبــارزه با HIV موارد ميزان انتقال بيماري را كاهش داده اند. يك داروي خاص به نام AZT يا ZIDOVUDINE، وقتي هم به مادر باردار و هم به كـودك تـازه بـه دنيا آمده داده مي شود، مي تواند به ميزان 8 درصد انتقال بيماري را كاهش دهد. داروهاي ديگر HIV نـيـز مـمـكن اسـت مـؤثر باشند ولي در اين خصوص مطالعات كافي صورت نگرفته است.

زنان باردار بـايد تـست HIV را حتماً انجام دهند و از مشاوره صحيح در اين زمينه برخوردار گردند. زنــاني كه مبتلا به HIV هستند بايد اطلاعات كافي در مــورد جـلوگيــري از بــارداري، خطر انــتقـال ويــروس HIV از مادر به فرزند، و به كارگيري داروهـــاي ضـد ايدز جهت كاستن احتمال انتقال، از پزشك خود كسب نمايند. همـچنـيـن بـراي زنـان مـبــتلا به HIV بخصوص كساني كه شوهرشان HIV منـفـي هسـتـنـد لازم است تا مشاوره اي صحـيـح در مـورد رفـتـارهاي جنــسي ايـمن دريافت كنند، و اگر قصد بارداري دارند، جايگزين هاي آميزش محافظت نشده را بياموزند.