بخشی از مقاله
چکیده
آنچه که تاکنون مشخص شده، تأثیر رسانهها بر یادگیری و آموزش است که توانسته آنگونه که باید جای خود را در نظام-
های آموزشی بازکند اما توجه کردن به نوع رسانهها و نوع یاددهی آنها ذهن را با این سوال روبرو میکند که براستی در نظامهای آموزشی مدرن امروزی کدام رسانهها میتوانند موفقیت بیشتری را در سیستمهای آموزشی و یادگیری کسب کنند؟ هدف از مقاله حاضر بررسی نقش رسانههای دیجیتال در شکلدهی یک کلاس دیجیتالی برای دانشجویان و تأثیر این رسانهها بر فرایند یاددهیـ یادگیری آنان میباشد. رسانههای دیجیتالی به دانشجویان و معلمان کمک بسزای می-
کند. نکته قابل توجه رسانههای دیجیتال درگیری فراگیران در امر آموزش و یادگیری است. برعکس تصور خیلی ازمجریان آموزشی که معتقدند رسانهها بین فراگیران با محیط اجتماعی فاصله میاندازد بایدگفت که استفاده از این رسانهها، فراگیران را قادر میسازد که با مجموعه بزرگ و وسیعی از دیگر فراگیران و معلمان ارتباط برقرارکنند و به تبادل اطلاعات و تجربیاتشان بپردازند و یک سیستم باز را تشکیل میدهند که هم از عوامل بیرونی و هم از عوامل درونی آموزش بهره میگیرند. یافتههای این پژوهش نشان خواهد داد که استفاده از رسانههای دیجیتال و تشکیل کلاسهای دیجیتالی نه تنها بر روی عملکرد دانشجویان و فرایند یاددهی آنها تاثیر مثبت میگذارد بلکه باعث هماندیشی، تشکیل اتاق فکر و توسعه هر چه بیشتر فرایند یاددهیـ یادگیری میشود و اطلاعات و آموختههای فرد را در پهنهای وسیع از تبادل افکار همفکران خویش قرار میدهد.
کلیدواژهها: رسانههای دیجیتال، فرایند یاددهی – یادگیری، دانشجویان
1ـمقدمه وبیان مسئله
در دنیای پرهیاهوی فناوری امروز این وسائل ارتباطی هستند که تعاملات انسانی را رقم میزنند. رسانههای دیجیتال
نمونهای از این وسائل ارتباطی هستند که مرزها را از سر راه خویش برداشتهاند و نظامهای آموزشی مدرن در پی استفاده روز افزون از این ونه رسانهها برآمده اند. در پژوهشی هایدن و فایف3 استفاده از رسانه را در آموزش دانشجویان ارزشمند و مؤثر می-
دانند(هایدن و فایف، .(2005 رسانههای جدید با فراهم آوردن فرصتهای مناسب برای تشخیص استعدادها و علائق شخصی
فراگیران، به بهبود نظام آموزشی کمک شایانی میکنند( مشتاقی و همکاران، .(1387
دراین بین چیزی که ذهن هر متخصص آموزشی را به خود مشغول داشته استفاده از فناوری دیجیتال و فراهم کردن یک فضای دیجیتالی با استفاده از رسانههای دیجیتال در آموزش و یادگیری است، جایی که فراگیر با حجمهای وسیع از اطلاعات روبروست و به سهولت میتواند به تبادل اطلاعات با همفکران خویش بپردازد جایی که دی ر روشهای سنتی در آموزش، جای اه خود را تا حدود زیادی از دست میدهند و کلاس از حالت منفعلی و یکطرفه خارج شده و فراگیر در مرکز این سیستم یاددهی و یادگیری قرار میگیرد. مطالعات نشان میدهند که بهره گیری از تکنولوژیهای روز در کلاسهای درس این امکان را به فراگیران میدهد که با سرعت بیشتر و عملکرد بهتر بیاموزند و احساس رضایت بیشتری ازحضور در کلاس داشته باشند(ملیکن و بارنز، .(2002
در فرایندیادگیری، میتوان از وسائل کمک آموزشی به عنوان مکمل، تقویت کننده و حمایت کننده آموزش استفاده کرد.
استفاده از ابزار صحیح سبب درک مفاهیم و حفظ اطلاعات ضروری می شود. با تاکید بر مفاهیم و نکات اصلی، فرایند پیچیده
٣ Hyden and fife.
٢
نگهداری اطلاعات در حافظه کوتاه مدت و پردازش آن برای ذخیره در حافظه دراز مدت تسریع میشود. به عبارتی دیگر، با استفاده مناسب از این وسائل می توان توجه فراگیر را جلب و در یادآوری اطلاعات مهم به او کمک کرد. علاوه بر این، با روشن کردن ارتباط میان مفاهیم و اهداف، یادگیری برای فراگیر ساده تر میشود و در محدوده زمانی کم، مطالب بیشتری به فراگیر منتقل می شود(فرهنگ کرمانی، .(1388
توسعه و کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در نظامهای آموزشی باعث شده است دانشجویان به هنگام استفاده از رسانه-
های دیجیتال با کوله باری از دانش و تجربیات خویش و تحت تاثیر اطلاعات و تعاملات درون آن قرار گیرند. خارج شدن یادگیری از خانه، مدرسه و دانش اه و گرایش به سمت استفاده از رسانههای دیجیتال که عنوان فضای چهارم را نیز یدک می-
کشد فضایی برای هماندیشی و همفکری و تبادل اطلاعات ایجاد کرده است این بحث مغایر با این نیست که مدارس کارکردهای اجتماعی خود را از دست میدهند بلکه باید از چشم انداز وسیع و بازتری به دنیای رسانههای دیجیتال ن ریسته شود چرا که این ونه رسانهها نه تنها روابط اجتماعی را محدود و محسور نمیکنند بلکه میتوان به جرأت گفت که در یک فضا و محیط دیجیتالی دانشجویان با تشریک مساعی و روابط اجتماعی بالا دوش تا دوش هم آموختهها و اطلاعات و تجربیات خویش را به معرض اشتراک میگذارند و این امر در فرایند یادهی و یادگیری آنها کمک بسزایی میکند، ودر پیشرفت تحصیلی دانشجویان و مهارتهای حل مسئله و ارتقای روابط اجتماعی مؤثر و موجب گسترش چشم انداز از مفهوم برای فرد می شود(شعبانی،.(1386
