بخشی از مقاله
تاريخچه سيمان و كارخانه سيمان تهران
الف) تاريخچه سيمان
سيمان از اركان اصلي تشكيل دهنده بتن مي باشد. در عصر حاضر سازه هاي بتني به علل فراوان كه از جمله آن دسترسي آسان به مصالح مورد نياز مي باشد داراي رشد چشمگيري مي باشد. بالطبع سيمان نيز مورد توجه خاص مسوولان مي باشد.
سيمان كه چسب بتن نيز ناميده مي شود ابتدا توسط اروپاييان خصوصا انگليسي ها براي ساخت سازه هايشان(كليسا و سفارتخانه و تاسيسات بندري و...) استفاده شد.
در آن موقع ملات مورد استفاده ايرانيان نوعي ساروج بود كه از سنگ آهك و خاك رسي تشكيل يافته بود كه در مناطق مرطوب جنوبي بيشتر استفاده مي شد.
اولين پايه هاي ساخت سيمان توسط لي ويكاروي آهك هاي آبي بود كه به دنبال اين اكتشافات حدود 180 سال پيش از مخلوط مصنوعي سنگ آهك و خاك رسي يك نوع آهك آبي ساخته شد كه سيمان پرتلند نام گرفت.(پرتلند نام يكي از شهرهاي جنوبي انگلستان مي باشد كه يك بناي اين شهر از پخت مخلوطي از سنگ آهك و خاك رس ملاتي چسبنده بدست آورد).
اولين سازه ساخته شده با اين سيمان بناي پارلمان انگلستان بود.
ب) تاريخچه كارخانه سيمان تهران
در ابتداي ساخت تاسيسات راه آهن در ايران مقادير قابل توجهي سيمان وارد شد سپس تصميم گرفته شد با توجه به وفور مواد اوليه سيمان كارخانه سيمان در نزديكي كوه بي بي شهربانو در km7 جنوب تهران ساخته شود ظرفيت اسمي كارخانه ton100 در سال بود و بنام سيمان ري در سال 1312 شروع به فعاليت كرد.
بعلت زيست محيطي كارخانه ري تعطيل شد و معادن آن توسط كارخانه سيمان تهران مورد استفاده قرار گرفت.
كارخانه سيمان تهران در سال 1333 تاسيس شد و اولين كوه آن با ظرفيت روزانه ton300 در سال 1335 مورد بهره برداري قرار گرفت. بقيه واحدها به قرار زير مي باشد:
واحد شماره روش توليد ظرفيت اسمي(ton) سال تاسيس ملاحظات
1
2
3
4
5
6
7
8 تر
تر
تر
خشك
تر
خشك
خشك
خشك 300
300
600
2100
300
4000
1351
1349
1357
1364
1385 شركت سازنده F.L.S دانمارك
شركت سازنده F.L.S دانمارك
شركت سازنده F.L.S دانمارك
شركت سازنده F.L.S دانمارك
شركت سازنده يوليزيوسي آلمان
شركت سازنده پراگواينوس
شركت سازنده F.L.S دانمارك
13000
مجموع توليد كلينكر در سال 84: 2500000 ton
مجموع توليد سيمان در سال 84: 2900000 ton
سيمان تهران(شركت سهامي عام) در سال 1333 با سرمايه اوليه 805 ميليون ريال!!؟ به ثبت رسيد و حال سرمايه شركت در پايان سال 84 مبلغ 721875 ميليون ريال است كه بصورت سهام هاي هزار ريالي تقسيم و پرداخت گرديده است.
توليد 35161 ton سيمان چاه نفت كه %1 توليد شركت مي باشد.
توليد 2620000 ton انواع سيمان كه حدود %8 توليد كل كشور است.
توليد 731000 انواع سيمان پوزولاني با حاشيه سود بيشتر نسبت به ساير انواع سيمان كه در افزايش سود عملياتي شركت نيز موثرتر بوده است.
توليد 2529000 ton كلينكر كه حدود %8 توليد كلينكر كشور است.
همچنين كارخانه سيمان داراي دفتر مركزي واقع در:
تهران- خ كوشك- خ ارباب جمشيد شمالي- شماره 103- صندوق پستي 114567813
تلفن 2- 66708391 : WWW.tehrancement.com Web site
انواع توليدات كارخانه سيمان تهران
سيمان تهران قادر به توليد انواع سيمان هاي پرتلند(V,II,I)، سيمان حفاري چاه نفت، سيمان پوزولاني، سيمان 425-1(سيمان معمولي): از پودر كردن كلينكر + %4گچ( انواع آن داراي افزودنيهاي متفاوت مي باشد كه به علت برخورد زياد كارشناسان عمران از توضيح مفصل آن خودداري مي شود).
1- سيمان پرتلند نوع 1(معمولي) P.C-type I
در مواردي به كار مي رود كه هيچ گونه خواص ويژه در نظر نمي باشد.
2- سيمان پرتلند نوع 2 P.C-type II
استفاده عمومي و استفاده در مواردي كه گرماي هيدراتاسيون متوسط مورد نظر است.
3- سيمان پرتلند نوع 3 P.C-type III
سيمان زودگير با مقاومت بالا
4- سيمان پرتلند نوع 5 P.C-type V
ضد سولفات مي باشد.
انواع ديگر سيمان:
سيمان حفاري(چاه نفت): oil well cement
در سال 1346 براي اولين بار در خاورميانه اين نوع سيمان در كارخانه سيمان تهران توليد شد و داراي انواع مختلفي مي باشد:
- سيمان كلاس A: براي مصرف تا عمق m1830
- سيمان كلاس B: براي مصرف تا عمق m1800 و ضد سولفات
- سيمان كلاس D: براي مصرف تا عمق m3600 و ضد سولفات
- سيمان كلاس E: براي مصرف تا عمق m4300 و ضد سولفات
- سيمان كلاس G: براي مصرف در اعماق مختلف
(گل حفاري): در حفاري چاه نفت چون قطر دهانه چاه بيشتر از لوله ها مي باشد اولا براي پر كردن جداره بين لوله و چاه و مضافا براي عايق بندي و جلوگيري از نفوذ آب از سيمان حفاري استفاده مي كنند. اين سيمان بايد داراي خاصيت هاي زير باشد:
1- مقاومت در برابر املاح آب و ايزولاسيون لوله
2- بايد در فشار و درجه حرارت بالاتري از سطح زمين خودش را بگيرد.(هر m30 عمق 1 افزايش دما)
3- زودگير بوده و مقاومت بالايي داشته باشد.
سيمان حفاري فقط از سيمان و آب تشكيل مي شود و مصالح سنگي ندارد. مقدار آب سيمان %50 مي باشد كه بيش از دو برابر مقدار لازم است كه اثر منفي روي مقاومت دارد براي رفع مشكل از سيمان برتري استفاده مي كنند. در چاهاي داغ بايستي مقدار C3A سيمان به مقدار %4 كاهش داده شود و C2S را %45 افزايش دهند. معمولا مواد افزودني با توجه به چاه نفت و مورد بهره برداري آن در موقع مصرف براساس استانداردهاي API اضافه مي گردد.
انواع سيمان حفاري:
1- سيمان بتوني نايتي(خاصيت جلوگيري از هرز رفتگي آب سيمان)
2- سيمان پرليتي(به علت داشتن پرليت داراي جرم مخصوص كم است)
3- سيمان دياتومه اي(خاكهاي دياتومه اي باعث كاهش جرم مخصوص سيمان مي شود و مي توان حجم زيادي آب در تركيب به كار برد بدون آنكه باعث كاهش جرم مخصوص سيمان شود)
4- سيمان ژيستي(ژيست وقتي به سيمان اضافه مي شود سيمان سخت بدست مي آيد)
معادن
سنگ آهك تا %98 مواد اوليه كارخانه سيمان تهران را تشكيل مي دهد معادن سنگ آهك كارخانجات سيمان تهران به دليل كيفيت تنوع آن از نادرترين معدن آهكي كشور مي باشد.
روش استخراج معادن بي بي شهربانو، صفائيه و مسگرآباد بصورت روباز مي باشد. و روش پلكاني اجرا مي شود و مشكلي در رابطه با آبهاي زيرزميني نيز ندارد. كه نياز به انجام عمل زهكشي باشد. (معدن لپه زنك نيز از معادن جديد مي باشد) ارتفاع تقريبي پله ها
(30 at 12 m) است و شيب انتخابي براي پايداري پله ها 70 نسبت به افق است و با آتشبازي سينه كارسنگ معدن مورد نياز جدا مي شود و با لودر به داخل دامپ تراك ميريزند. براي چال زني از دستگاهي به نام واگن دريل يا تام راك استفاده مي شود كه تعداد و نوع شكل چالها با نظر مهندسين معدن تعيين مي شود. عمق چالهاي دستي تا m4 و چالهاي حفاري(بوسيله دستگاه دريل واگن از دو نوع بهلر(Bohler) و اطلس كوپكر(Atlas copco) تا m30 متغير است و قطر اين چالها 8 تا 10 cm است و به فواصل m3 با شيب 70 الي 75 درجه بطرف سينه كار حفر مي گردد.
بعد از آتشباري با بولدوزرهاي(كاماتسو-كاترپيلار) مواد را جابه جا مي كنند. و بارگيري بوسيله لودر(ميشيگان- كاترپيلار) انجام شده و به وسيله كاسيون هاي فان FAUN(35 و 75 ton) به محل سنگ شكن ها حمل مي گردد.
- منطقه معدني بي بي شهربانو:
در شمال كارخانه واقع است و امتداد آن بصورت NW-SE مي باشد.
- منطقه معدني مسگرآباد:
در km10 شمال شرقي كارخانه سيمان قرار دارد و سطح در نظر گرفته شده براي استخراج به طول m1500 و عرض m650 مي باشد بلندترين نقطه اين معدن m1602 ارتفاع از سطح دريا دارد.
منطقه معدني صفائيه: كوه صفائيه m1800 طول و m400 عرض در حدود km7 كارخانه قرار دارد بلندترين نقطه اين كوه m1220 و پايين ترين نقطه آن m1080 از سطح دريا ارتفاع دارد. ذخيره سنگ آهك كوه صفائيه %28 كل ذخاير كارخانه است.
بي بي شهربانو صفائيه مسگرآباد
(ton) sure 97000000 127000000 18000000
درصد ذخيره نسبت به كل ذخاير %23 %31 %46
درصد برداشت نسبت به كل برداشت %7/53 %7/29 %7/16
معدن گچ: گچ مورد نياز از معدن گچ سرده ايوانكي كه در km73 شرق كارخانه در استان سمنان واقع است تامين مي شود مصرف ساليانه گچ ton90000 مي باشد.
معدن سنگ آهن: از معادن سمنان و ساوه مقدار 15 الي 30 هزار تن خريداري مي گردد.
ترانسپورت
براي حمل و نقل مواد از سينه كار بايد راههايي احداث گردد. بدين منظور توسط بولدوزر مسير ايجاد مي گردد عرض اين جاده ها نبايد كمتر از 15 متر باشد و حداكثر شيب مجاز آن %8 مي باشد(براي اينكه ماشينها بتوانند به راحتي حمل و نقل كنند)
ابتدا زيرسازي راه را با هموار كردن مسير جاده انجام مي دهند. بعد مقداري خاك نرم بصورت دستي بروي آن مي ريزند و جاده در اثر حركت كاميونهاي بسيار سنگين حامل بار كوبيده شده و عمل تراكم صورت مي پذيرد سپس روي جاده را با روغن مازوت مي پوشانند تا از گرد و خاك جلوگيري شود. نكته اي كه در طراحي جاده هاي معدن بايد همواره در نظر گرفته شود اينست كه شيب جاده ها بايد براساس سراشيبي ها طراحي مي شود. چرا كه اين ماشينها در سراشيبي به علت حمل بارهاي فوق سنگين(ton100) سرعت زيادي مي گيرند.
2 راه موجود براي كم كردن سرعت عبارتند از: 1- استفاده از ترمز(كه به علت سنگيني زياد به ترمزها آسيب مي رسد و از حالت نرمال خارج مي شود و حتي بر اثر حرارت و فشار زياد كاسه ترمزها متلاشي مي شود)
2- با دنده سنگين حركت كنيم: اين هم آسيبهاي جدي به موتور مي رساند چون موتور با دورپايين حركت مي كند ولي ماشين در اثر وزن خود و شيب جاده ميل به حركت سريعتر دارد براي حل اين مشكل در ماشينهاي سنگين يك نوع ترمز گيربكسي به نام ريتار در تعبيه شده است. اين ترمز داراي پروانه اي است كه در داخل يك مخزن روغن قرار دارد. روبروي اين پروانه نيز پروانه اي از موتور خارج شده و درون محفظه روغني قرار گرفته است. در حالت عادي اين پروانه در جهت يكديگر مي چرخند ولي وقتي از ريتار در استفاده مي شود پروانه مربوطه در
جهت عكس پروانه موتور شروع به چرخش مي كند و اين حركت از طريق روغن به پروانه موتور و در نتيجه خود موتور منتقل مي شود و حاصل آن گرم شدن روغن و همينطور كم شدن دور موتور مي باشد مشكل گرم شدن روغن با تعبيه لوله هاي مارپيچ خنك كننده كه روغن از آن مي گذرد حل مي گردد. مسير حركت اين ماشينها در هر پريود نبايد از km5 بيشتر شود. سرويس و تعميركاري اين ماشين آلات در 3 مرحله و h500 و h1000 و h80 مي باشد. (كه در هر مرحله با تشريح تعمير و تعويض قطعات فرسوده پيش بيني شده عمل مي شود). براي حل مشكل ترانسپورت معدن مسگرآباد بعلت دوري مسير(km10) كه استفاده از ماشين آلات حمل و نقل به صرفه نيست از نوار نقاله استفاده شده كه با نصب يكدستگاه سنگ شكن در مسگرآباد سنگ خرد شده به ابعاد كمتر از cm5 توسط نوار نقاله به محل كارخانه حمل مي شود.
فرآيند توليد سيمان
1- آماده سازي مواد خاك از استخراج از معدن تا پاي سنگ شكن ها
2- خرد كردن مواد اوليه(سنگ شكن)
3- مخلوط كردن و ذخيره سازي(سالن سنگ)
4- پودر كردن مخلوط مواد خام
5- تنظيم مواد خام
6- سيلو ذخيره سازي
7- پيش گرم كن ها(سيكلونها)
8- كوره
9- خنك كن(كولر)
10- سيلوي كلينكر
11- آسياب سيمان
12- سيلوي سيمان
13- بارگيرخانه
خرد كن مواد اوليه
خرد كردن مواد در سيستم سنگ شكن كه بخصوص خرد كردن سنگهايي تا ابعاد m2 مي باشد صورت مي گيرد. سنگ خرد شده كه بستگي به نوع سنگ شكن و خواص سنگ(سختي، رطوبت، چسبندگي، ساختمان كريستالي و...) دارد به حدود cm5 تقليل مي يابد.
در مواردي سنگ آهك به صورت قلوه سنگ همراه با خاك مي باشد. كه به اين مخلوط طبيعي مارل مي گورند. انواع سنگ شكن: 1- سنگ شكم فكي، چكشي، مخروطي و ضربه اي و استوانه اي.
البته سنگ شكن ها مي توانند متحرك نيز باشند(دليل آن به علت عقب رفتن سينه كار در اثر برداشت سنگ است) كه روي چرخ زنجيري، تاير و يا سيستمهاي هيدروليك سوار شده اند.
در معدن مسگر آباد به علت دوري راه همانطور كه در بخش ترانسپورت گفته شده سنگ شكني به ظرفيت ton/h750 قرار داده شده كه خروجي آن بوسيله تسمه نقاله به سمت كارخانه حمل مي شود. سنگ شكن هاي كارخانه بيشتر از نوع چكشي هستند.
فيدر(feeder): كه توسط 2 گيربكس كه با برق DC كار مي كنند تغذيه مي شود به سمت آسياب مي رود قدرت موتور آن در حدود kw6 است.
سنگ شكن هاي شماره 1 و 2 براي واحدهاي 1-2-3(روش تر) كار مي كنند.
آسياب سنگ شماره 2: (چكشي)
با ظرفيت ton/h350 است كه مواد توسط بك فيدر بروي 2 عدد غلتك ريخته و سنگهاي نرم از لاي غلتكها عبور نموده و سنگهاي درشت بطرف چكشها هدايت مي شوند.
بروي محور اصلي آ محور جابي و بروي هر كدام 2 چكش نصب مي شود. سنگها در اثر ضربات چكش ها و برخورد با سندان بتدريج خرد شده و از سرند ثابت عبور نموده و توسط نوار نقاله به سيلوي سنگ يا سالن سنگ حمل مي گردد. مواد خرد شده كمتر از in2 كه در موقع لزوم به سالن سنگ ton2100 توسط نوار نقاله قابل هدايت است.
آسياب سنگ شماره 3: (چكشي)
سنگ معدن توسط كاميونهاي فاون FAUN به ابعاد تقريبي m5/0 در داخل قيف ريخته كه اين سنگ شكم با ظرفيت ton/h350 مواد را خرد مي كند و داراي سيستم مدار بسته مي باشد داراي دو عدد فيدر غلتكي كه اولي صاف و دومي عاجدار و دور آن بيشتر نيز مي باشد مواد نرم از لاي غلتكها عبور و سنگهاي درشت بطرف چكشها هدايت مي شود بروي محور اصلي آسياب به محور جانبي و بروي هر كدام 12 عدد چكش نصب مي باشد در اثر ضربات چكش و پرت شدن آن به طرف سندان سنگ خرد شده و از روي سرند بروي نوار نقاله مي ريزد.
در سيستم مدار بسته با جدا نمودن سنگ خرد شده توسط يك مرند و پره سنگهاي درشت از inc1 به آسياب سنگ بازگشت داده مي شود از آسياب سنگ 3 علاوه بر تغذيه نمودن كوره 4 مي توان كوره هاي 1 و 2و 3 را تغذيه نمود سنگ خرد شده توسط نوار نقاله به سالن 2100ton و هم سيلوها و سالن سنگ واحدهاي تر قابل هدايت است.
آسياب سنگ 5(چكشي)
داراي 2 محور بروي هر محور جانبي 3 چكش جمعا 12 چكش بر روي هر محور نصب مي باشند جهت چرخش دو محور برخلاف هم مي باشد كه در وسط سندان قرار دارد اين آسياب سنگ فاقد غلتك مي باشد و سنگهايي از خرد شدن از قسمت زير از سرند ثابت عبور كرده و توسط نوار نقاله به سيلوي سنگ و اضافه آن در سالن سنگ تخليه مي شود.
آسياب شماره 4: (چكشي)
ساخت كارخانه(Hischman) با ظرفيت ton/h1000-750 مي باشد داراي يك محور اصلي و 12 محور جانبي و بروي هر محور جانبي 7 چكش نصب مي باشد سنگ معدن در بونكر قيفي شكل به ابعاد m1 تخليه مي شود و توسط يك نقاله فلزي به داخل آسياب مي ريزد مواد از سرندي عبور نموده و بروي نوار شماره يك ميريزد در زير نوار نيز يك نقاله زنجيري قرار دارد كه مواد نرم متوسط آن بروي نوار نقاله يك ريخته مي شود.
مواد خرد شده از روي نوار نقاله شماره يك بروي نوار نقاله شماره 2 كه براي تشخيص فلز مي باشد ريخته مي شود و در قسمت زير اين نوار آهن ربايي نصب شده در صورت بودن آهن سيستم خود به خود متوقف مي شود. و توسط نوار شماره 3 به قسمت نمونه گير برده شده و سپس به سيلوي سنگ يا سالن سنگ مي برند.
آسياب سنگ واحد 8: (غلتكي)
واحد تازه راه اندازي شده واحد 8 داراي آسياب سنگي با سيست غلتكي مي باشد بدين صورت كه مواد اوليه وارد آسياب شده و بين دو محور آسياب قرار گرفته و مواد بر اثر فشار خرد مي گردند.
آسياب سنگ شهداء(چكشي)
با توليد ton/h1000-750 مي باشد. كه در معدن مسگرآباد موجود مي باشد. با انتقال سنگ از طريق FAUN كاميونها به درون قيف آسياب ريخته و بعد از خرد شدن به ابعاد تقريبي cm5/2-3 مي رسد و سپس از طريق نوار نقاله به كارخانه انتقال مي يابد طول مسير انتقال km7 مي باشد.
سالن سنگ
هنگامي كه معادن داراي نوسانات زياد در تركيبات شيميايي سنگ مي باشد سنگ معدن بايستي قبل از پخت هموژن گردد در سالنهايي كه براي اين كار در نظر گرفته شده سنگ خرد شده را لايه لايه بروي هم انبار مي كنند بطوريكه ذخيره موجود حدودا تكافوي يك هفته را بنمايد. خاكريز آماده در سالن در جهت عرض لايه ها برداشت مي شود. در سالن تنظيم سنگ به اين ترتيب نوسانات شيميايي سنگ به مقدار زيادي كم مي شود كه توسط آزمايشگاه قابل كنترل است كه قبل از ريختن لايه هاي بعدي در صورت لزوم سنگ مورد نظر با مشخصات تعيين شده از طرف آزمايشگاه از معدن حمل گردد. سنگ آهن، خاك رس يا مواد املاحي بسته به نوع سيمان كه بايد توليد شود قبل از اينكه وارد آسياب مواد شوند به نسبت معيني مخلوط مي شوند.
سنگ انبار شده در سالن سنگ توسط كران به داخل سيلوي سنگ ريخته مي شود، سيلوي خاك در مجاورت سيلوي سنگ قرار دارد. از سيلوي سنگ و خاك مي توان تواما توسط فيدر خاك و سنگ را به نسبت لازم بداخل آسياب مواد فرستاد.
سالن سنگ واحدها داراي ظرفيت 4000 ton و از دو قسمت شرقي A و غربي B تشكيل شده است كه سنگ ريخته شده در دو قسمت متناوبا استفاده مي شود جهت ريختن سنگ در سالن پس از حمل با نوار نقاله بروي پلهاي B,A كه بروي آنها نوار نقاله نصب مي باشد در قسمت مورد نظر كه بايستي سالن پر شود از وسط سالن شروع و با ريختن سنگ در عرض سالن از روي پل بطور مارپيچ تا انتهاي سالن و جهت عكس با ريختن ده لايه تا يك قسمت سالن پر شود. در قسمت A با ريختن 61 رديف به عرض 30/1 اوليه لايه كه در هر لايه فوقاني يك رديف كسر مي شود و با 52 رديف لايه فوقاني كامل مي شود در قسمت B اولين لايه شامل 48 رديف است كه لايه فوقاني به 57 لايه مي رسد. در هر 24 ساعت حداكثر 5/2 لايه ريخته مي شود.
معمولا در هر 8 تا 10 متر كه دستگاه پل در سالن حركت مي كند سنگ آناليز مي شود و مقدار Mgo , ALM , SIM , LSF مي گردد. در صورت لزوم تغيير كيفيت سنگ با اطلاع به معدن سنگ مورد نظر حمل و خرد و به سالن هدايت مي شود نتيجتا در هنگام برداشت مقادير متوسط لايه ها تنظيم گرديده است در حركت عرضي از كليه لايه ها سنگ برداشت و بداخل شوتر ريخته مي شود.
سالن سنگ 2100 تني داراي يك نمونه گير دستي مي باشد نمونه بروي نوار نقاله قبل از ريختن به سالن در 10min يكبار يك بيل سنگ خرد شده را برداشت و بداخل نمونه گير ميريزد و به آزمايشگاه ارسال مي شود سالن 2100 ton با 90=LSF و 20/2=SIM و 50/1=ALM و 250=Mgo تنظيم مي شود.
سالن سنگ شماره 6
از دو قسمت بطول m130 و عرض 25m براي هر قسمت مي باشد ظرفيت هر قسمت حدودا 45 تا 50 هزار تن مي باشد سنگ از روي نوار نقاله شماره 4 توسط دستگاه انبار كننده(stacker) كه در وسط سالن جهت طولي حركت نموده سنگ را توزيع و انبار مي نمايد هر رفت و برگشت دستگاه 5/0 ساعت بطول مي انجامد و توسط كنترل مغناطيسي رفت و برگشت داده مي شود و بطور اتوماتيك توسط روندهايي كه در سر دستگاه نصب مي باشد در هر نوبت 20 تا 30cm بالا مي رود برداشت سنگ از قسمت پر شده سالن توسط دستگاه برداشت كننده(Reclamer ريكلمر) كه داراي چنگكهايي شبيه قاشق مي باشد برداشت مي شود و بروي نوار نقاله جهت حمل به سيلوي مي رود براي پر نمودن سالن سنگ در هر قسمت حدودا چهارصد لايه ريخته مي شود.
سيلوها
سيلوهاي مواد خام عامل عمده اي در يكنواخت كار كردن كوره و بالا بردن كيفيت كيلينكر و در نتيجه سيمان موثر است. به منظور همگن كردن يا هموژنيزه كردن مطلوب مواد خام، از سيلوهاي ذخيره مجهز به سيستم هاي پنوماتيك استفاده مي شود.
اين سيلوها عموما از بتن ساخته شده اند و طرح آنها طوري است كه قادر به بهم زدن مواد توسط هوا و همچنين نقل و انتقال مواد بوسيله هوا مي باشد بدين صورت كه كف سيلو فروش از سراميك هاي متخلخل است. كه محفظه دو جداره اي است كه جداره روي آن پارچه است و در داخل جداره هوا رسيده مي شود. هوا با عبور از پارچه وارد مواد
مي گردد و ضمن بهم زدن مواد، از سيلو خارج مي شود. در هر كارخانه چند سيلوي تنظيم و ذخيره مواد خام وجود دارد كه انواع و طرحهاي تفاوتي دارند. مواد خام از بالاي سيلو و لدر سيلو مي شود و پس از تنظيمات لازم از پايين سيلو تخليه و به كوره تغذيه مي گردد. ظرفيت سيلوها معمولا معادل 5 روز مصرف كوره مي باشد.
بنابر كيفيت مواد ما داراي سيلوهاي مختلف مي باشم كه بنا به توليد و مشخصات شيميايي آن از مقادير مختلفي از سيلوها استفاده مي شود كه با آزمايشات در آزمايشگاه X-Ray مقدار و درصد مصرف روزانه از هر سيلو مشخص مي شود.
در كنار سيلوهاي سنگ، سيلوي خاك نيز موجود مي باشد كه همانطور كه قبلا ذكر شد معدن خاك سيمان تهران در جنوب كارخانه موجود مي باشد و مي توان تواما از سيلوي سنگ و خاك توسط فيدر سنگ و خاك را به نسبت لازم بداخل آسياب مواد فرستاد.
