بخشی از مقاله
چکیده
خلیج فارس، این منطقهر ژئوپلیتیکی ایرانی - عربی، به ترتیب با دارا بودن 41 و 61/5 درصد ذخایرطبیعی گاز و نفت جهان همواره کانون توجه جهانیان، بهرویژه قدرتهاي صنعتی بوده است.ربهرطوریکه این مزیت ویژه موجبات رقابت قدرتهاي منطقهراي و فرامنطقهراي را برسر تصاحب اینرمنابع و مسیرهاي انتقال، آن فراهم آورده است .ردر حال حاضر روزانه 17 میلیون بشکه نفت خام و 3/5 میلیارد فوت مکعب گاز مایع در این منطقه تولید میرشودکه.ر عمدتاً توسط، خطوط لوله و تانکرهاي نفتکش به بازارهاي مصرف سراسر دنیا صادر میرگرددر. بر پایهري پیشربینیرها، دست کم در 25 سال آینده نگاهرهاي جهانی به منطقهري خلیجرفارس دوخته خواهد شد.رعلت این امر افزایش تقاضاي جهانی براي انرژي است.ربر پایهري پیشربینیرهاي صورت گرفته مصرف جهانی نفت تا سال 2020 روزانه به 111/5 میلیون بشکه خواهد رسید.رکه در این بین سهم خلیج فارس از کلرتولید جهانی به 45 درصد تولید جهانی، یعنی 49/8 میلیون بشکه در روز خواهد رسید.ربنابراین با در نظر گرفتن روند رو به رشد تقاضا براي انرژي، و نقش این منطقه در پاسخ به افزایش نیاز جهانی انرژي، افزایش جایگاه ژئوپلیتیکی این منطقه و مسیرهاي انتقال انرژي آن، بهرویژه تنگه هرمز قابل پیشربینی خواهد بود.ردر این تحقیق با استفاده از شیوه توصیفی- تحلیلی سعی گردیده از یک سو به بررسی و تحلیل ژئوپلیتیکی انرژي و ذخایر آن در منطقه خلیج فارس و مسیرهاي انتقال آن پرداخته شود و از سوي دیگر دورنماي ژئوپلیتیک انرژي این منطقه را تبیینرمیرنماییم.رر
کلمات کلیدي: منطقه خلیج فارس، انرژي (نفت و گاز)، خطوط لوله و ژئوپلیتیک انرژي.
مقدمهرر
منطقه خلیج فارس با دارا بودن ذخایر عظیم نفت و گاز جایگاهی برجسته در بازار انرژي جهان دارد.رهم اکنون چهار کشور نخست تولیدکننده نفت جهان، در این منطقه قرار دارندو.ر روزانه تقریباً 17 میلیون بشکه نفت خام و 3/5 میلیارد فوت مکعب گاز مایع توسط خطوط لوله و تانکرهاي نفتکش از طریق تنگه هرمز و دیگر مسیرها به بازارهاي شرق آسیا و کشورهاي غربی بهرویژه اروپا و آمریکا صادر میرشودرعربیعی,ر,1388ر 81لا. بنابراین با در نظر گرفتن روند افزایش تقاضا جهانی براي انرژي و جایگاه این منطقه در تأمین این نیاز بدون شک در آینده شاهد افزایش هر چه بیشتر جایگاه ژئوپلیتیکی، و ژئواکونومیکی آن در سطح جهان بهرخصوص نزد قدرتهاي صنعتی خواهیم بود.رلذا انجام پژوهشی در راستاي تعیین نقش و جایگاه منابع انرژي و مسیرهاي صدور این منطقه ضروري میرنماید.ررر
روش تحقیق
ما در این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانهراي و اینترنتی به روش توصیفی-ر تحلیلی، بهردنبال این سؤال هستیم که به لحاظ ژئوپلیتیکی، انرژي این منطقه و مسیرهاي انتقال آن چه وضعیتی دارند و چه آیندهراي براي آن میرتوانر متصور شد؟ رر
ذخایر انرژي منطقه خلیج فارس
-1 کارشناسی ارشد جغرافیاي سیاسی دانشگاه تربیت مدرس، Tahmores_heidari@yahoo. comرر -2 کارشناسی ارشد جغرافیاي سیاسی دانشگاه تربیت مدرسرر
جغرافیاي سیاسی ١٢
ررربراساس آمار مؤسسه اطلاعات انرژي آمریکا١رکه در ماه ژوئن
