بخشی از مقاله

یونجه

-مبدا اوليه يونجه
ظاهراً ارزش يافتن گياهان علوفه اي همزمان بااهلي كردن حيوانان وحشي بوده است.هرچه بشر بيشتر به فراورده هاي دامي احتياج پيدا مي كرد اهميت اقتصادي نباتات علوفه اي بارزتر مي شد. تا آنجا كه اين بخش امروز در زراعت اساسي ترين قسمتها راتشكيل ميدهد وشناسائي آن همانطور كه گفته شد بااستفاده از حيونانات شروع مي شود.
تاريخ كشت يونجه به دوران مادها وهخامنشي ها مي رسد.اين علوفه درموقع حمله خشايارشاه ازايران به يونان برده شد واز آنجا به ايتاليا وبالاخره ساير كشورهاي اروپايي منتقل گرديد.
يونجه در دوره سلسله ماد ها جزو علوفه اسب محسوب مي شد بهمين جهت ريشه گياه شناسي آن Hema media كه به معني مادها مي باشد . يونجه معمولي يا medicago sativy مناطق گرم راترجيح مي دهد وكشت آن ازخاكهاي مناسب بهترين عملكرد رادارد در صورتي كه اززمينهاي شني وهواي سرد محصول مناسبي نمي دهد.

-انواع يونجه ايران:
درايران چهار نوع يونجه وجود دارد:
1-يونجه بغدادي: اين يونجه مخصوص نواحي گرمسير است كه درنواحي جنوب ايران واستان خوزستان كشت وكار مي شود.
2-يونجه همداني: برتري اين نوع به ساير يونجه هاي ايراني مقاومت زياد به زمستان ومناطق سرد است. دراتفاعات زياد يعني بيشتر درحوالي همدان واستان كردستان كشت مي شود.


3-يونجه يزدي: اين يونجه مخصوص نواحي گرمسير است كه به علت خوبي جنس وزيادي عملكرد مورد توجه است.اين يونجه به خلاف يونجه همداني كه مخصوص نواحي سردسير ويونجه بغدادي كه مخصوص نواحي گرمسير است يونجه يزدي مخصوص نواحي معتدل است وبدون زمستانهاي سخت.
4-يونجه بمي : يونجه بمي برخلاف دورقم فوق (همداني –يزدي) مانند يونجه بغدادي مخصوص نواحي حاره يا گرم است.شاخ وبرگ آن زياد وحد آن حد واسط يزدي وبمي است.


خواص گياه شناسي يونجه :
يونجه گياهي است چند ساله باريشه مستقيم وعميق وضخيم كه ازآن تعداد زيادي انشعابات ياجاني پديد مي آيد . غده هاي باكتري دريونجه در روي ريشه هاي ظريف بطور منفرد قرار گرفته وشكل استوانه اي شكل وباريك ونازك دارد .ساقه يونجه درنزديك سطح زمين توليد انشعابات زيادي نموده كه به مرور زمان چوبي وضخيم شده است وبه يك طوقه تبديل مي گردد. وبعد ها ازاين محل ساقه هاي كوتاه منشعب وضخيم توليد مي گردند كه تبديل به ساقه هاي بلند واصلي يونجه مي شود. تعداد ساقه هاي يونجه بين 5 تا25 عدد مي باشد كه ازطوقه خارج شده وازهرساقه به ساقه ديگري بعد ازچيدن يارسيدن توليد مي گردد. بعد ازگذشت چند سال از ريشه يونجه طوقه يونجه به صورت توده انبوهي درمي آيد كه درسطح زمين ويا در زير خاك دفن مي گردد. ساقه هاي هوائي كه مردم ازمحل طوقه يونجه درآيد مي گردد ساقه هايي است داراي رنگ سبز پوشيده از كرك هاي نرم بوده كه هركدام توليد انشعابات كوتاهي درمحور اوليه برگ مي نمايد.


ارتفاع اين ساقه به بيش ازيك متر مي رسد. ساقه هاي سبز هوائي يونجه داراي مغز زيادي بوده وارزش غذائي آن زياد وقابل توجه است.
درروي ساقه هاي يونجه برگهاي 3 برگچه اي به صورت متناوب در روي دمبرگ باريك وشيار دار كه پوشيده ازكركهاي نرم مي باشد قرار گرفته وقاعده هربرگ بوسيله دو گوشواره بزرگ ونوكدار احاطه شده است. از قاعده دمبرگ گوشوارك ها به هم پيوسته است .

رنگ برگچه ها سبز تيره ،تخم مرغي شگل وسطح زيرين آنها خيلي بيشتر نسبت به سطح فوقاني ازكرك پوشيده شده است.برگچه وسط داراي يك دمبرگ كوتاه است. درحالي كه برگهاي جانبي فاقد دمبرگ بوده ومستقيماً به دمبرگ متصل مي باشد. هركدام ازاين 3 برگچه ها داراي يك نوك تيز مي باشد .گل آذين يونجه به صورت يك خوشه مركب ازمحل محور برگ خارج مي گردد وداراي يك دمگل بلند كه طول آن حدود يابلندتر ازدمبرگ است .
هرگل داراي براكتر (Bract) خيلي ضعيف ولوله (alyx) با كاسه بلند ومستقيمي مي باشد كه درنصف طول خود به پنج لبه نوكدار وباريك تقسيم مي گردد. گلبرگ داراي رنگ بنفش بارگه هاي تيره مي باشد .ميوه يونجه داراي نيامي به شكل خاص است در پيچش توليد شده در ميان كه دراثر رشد سريع طرف تحتاني آن بوجود مي آيد باعث پديد آمدن نيام حلزوني شكل مي گردد.نيام محتوي چندين بذر است وبذرها داراي سطح نسبتاً صاف (طول آنها بيش ازعرض) وكم وبيش قلوه اي شكل وتاحدودي متقارن است. و بذر داراي رنگ زرد قهوه اي مي باشد.

 

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید