بخشی از مقاله
چکیده:
این پژوهش به بررسی رابطه بین خطای پیش بینی سود هر سهم و بازده غیر عادی شرکتهای تازه پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دو مقطع زمانی سال ورود به بورس و یکسال پس از ورود به بورس می پردازد. بدین منظور ، داده های مربوط به 84 شرکت جدیدالورود در بورس اوراق بهادار تهران، طی دوره زمانی 2008 - 2003 گرد آوری شده است . نتایج حاصل از پژوهش با استفاده از تحلیل رگرسیون خطی چند متغیره نشان می دهد ؛ بین خطای پیش بینی سود هر سهم و بازده غیر عادی سهام شرکتهای جدیدالورود ،در دو مقطع زمانی مورد مطالعه ، رابطه مثبت معناداری وجود دارد و موید این مطلب است که سود برآوردی هر سهم دارای محتوای اطلاعاتی است و بر تصمیم گیری سرمایه گذاران بالفعل و بالقوه اثر گذاشته و باعث افزایش یا کاهش قیمت سهام می گردد، همچنین نوع صنعت نیز بر این رابطه تأثیر گذار است .
واژه های کلیدی: عرضه اولیه اوراق بهادار، بازده غیر عادی ، خطای پیش بینی سود هر سهم ، نوع صنعت
1-مقدمه
امروزه به دلیل گسترش فعالیت های اقتصادی ، توسعه بازارهای مالی و رونق سرمایه گذاری در بازارهای سرمایه به خصوص بورس اوراق بهادار توسط اشخاص حقیقی و حقوقی ، مهم ترین ابزار جهت اتخاذ تصمیمات درست و کسب منفعت مورد انتظار و استفاده بهینه و مطلوب از امکانات مالی ، دسترسی به اطلاعات درست و به موقع و تحلیل دقیق و واقع بینانه آن می باشد .تغییرات قیمت سهام شرکت ها تحت تأثیر عامل مختلفی است . یکی از عوامل موثر بر روند قیمت سهام یک شرکت ، نشانه ها و علایمی است که به صورت اطلاعات مختلف از داخل آن شرکت انعکاس می یابد و در دسترس سرمایه گذاران قرار می گیرد . از جمله اطلاعات منتشره از سوی شرکت ها ، اعلان سود پیش بینی شده هر سهم برای سال مالی آینده است .
پیش بینی سود هر سهم ، تغییرات قیمت سهام و واکنش مستقیم بازار سرمایه را در پی دارد. از طرفی در محیط تجاری کنونی به دلیل تغییرات سریع فناوری و شرایط مالی ، مدیران از دورنمای تجاری شرکت ارزیابی درستی ندارند و از این رو بروز خطاها در برآوردهای حسابداری ،اجتناب ناپذیر است. این مسئله در مورد شرکتهای جدیدالورود به بورس ،به دلیل عدم سابقه معاملاتی و در نتیجه اطلاعات تاریخی اندک ، از اهمیت بیشتری برخوردار است و عدم تقارن اطلاعاتی نیز میان مدیران و سرمایه گذاران بالقوه ، در این شرکت ها بالااست (جاگ و مک کنومی،2003).
بدین ترتیب پژوهش حاضر قصد دارد به بررسی رابطه بین خطای پیش بینی سود هر سهم و بازده غیر عادی سهام شرکتهای جدید الورود در بورس اوراق بهادار تهران در دو مقطع زمانی پایان سال ورود به بورس و یکسال پس از ورود به بورس بپردازد. با توجه به نتایج این تحقیق، سود برآوردی هر سهم دارای محتوای اطلاعاتی است و باعث واکنش بازار می گردد و نحوه برخورد افراد با این اطلاعات جدید ، نوسانات قیمت ها را شکل می دهد. این مقاله در ادامه به مرور پیشینه پژوهش وتبیین فرضیات ، روش شناسی، یافته های پژوهش و تجزیه و تحلیل داده ها و در بخش پایانی به نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات می پردازد.
2- پیشینه و فرضیات پژوهش
(i)پیشینه پژوهش :
قابلیت اتکای اطلاعات پیش بینی شده در گزارشهای شرکتهای جدید الورود به بورس توجه بسیاری از محققان را به خود جلب کرده است. فرت تحقيقي در مورد نقش برآورد سود براي 116 شركت داراي عرضه عمومي اوليه سهام در سنگاپور براي سال¬هاي 1992 تا 1999 انجام داده است. نتايج تحقيق وي نشان مي¬دهد كه ارتباط معني¬دار مثبت ميان خطاي برآورد سود و بازده غير عادي سهام وجود دارد (فرت، 2001) . يافته¬هاي کلارکسون و همکارش كه 267 شركت جديد الورود به بورس كانادا را بررسي كردند بيانگر اين است كه برآوردهاي داوطلبانه سود افشا شده در گزارش¬هاي شركت¬هاي داراي عرضه عمومي اوليه با ارزش بوده و بين دقت برآورد سود و بازده سهام رابطه منفي معناداري وجود دارد (کلارکسون و همکارش ، 2002) .
عمران، عملكرد كوتاه مدت و بلند مدت عرضه اوليه سهام براي نمونه¬اي از 53 مورد انتشار سهام كه در بازار سرمايه مصر بين سال¬هاي 1994 تا 1998 عرضه شده بود را بررسي كرد. وي دريافت سهام انتشار يافته داراي بازده¬هاي غير عادي مثبت از شروع انتشار تا يك سال بعد و سپس بازده¬هاي غير عادي منفي در دوره¬هاي زماني 3 تا 5 ساله مي¬باشد (عمران، 2004 ) .
احمد زالوکی و همکارانش عملکرد بلند مدت عرضه اولیه سهام را در مالزی بین سالهای 1990-2000 بررسی کردند. آنها دریافتند که عملکرد بلند مدت عرضه اولیه سهام از یک سال به سال دیگر متغیر است و برای سالهای مختلف مرتبط با مدلهای منظمی نمی باشد. همچنین عملکرد بلند مدت در صنایع مختلف متفاوت است (زالوکی و همکاران،2004) .
راوی لونکانی و مایکل فرت به بررسی عوامل موثر بر خطای پیش بینی سود شرکت های جدیدالورود به بورس تایلند پرداختند . تعداد 175 شرکت به عنوان نمونه در طی سالهای 1991-1996 انتخاب شده بود . متغیرهای مورد بررسی آنها شامل اندازه شرکت ، عمر شرکت ، ضریب پراکندگی سود (انحراف معیار بر میانگین سود سه سال قبل) در افق زمانی پیش بینی سود بوده است . با به کار گیری رگرسیون چند متغیره مقطعی نتایج آنها نشان داد که بین متغیرهایی همچون اندازه شرکت و افق زمانی پیش بینی سود و خطای پیش بینی سود رابطه مثبت وجود دارد و سایر متغیرها از نظر آماری معنی دار نبودند (لونکانی و فرت،2005) . کامران احمد به بررسي عوامل مؤثر بر خطاي پيش¬بيني سود شركت¬هاي داراي عرضه اوليه سهام در بازار بورس داكا (بنگلادش) پرداخته است. نمونه مورد بررسي وي شامل 202 شركت پذيرفته شده در بورس داكا برای سال های 1990-2006 بود. متغيرهاي مورد بررسي اين پژوهش كه به نظر مي¬رسيد بر خطاي پيش¬بيني سود مؤثر باشند شامل نسبت سود خالص به فروش، اهرم مالي، افق زماني پيش¬بيني، سهام تحت تملك مديران، اعتبار حسابرس و عمر شركت بوده است: نتايج وي بيان كننده اين بود كه بين شرايط رونق اقتصادي و خطاي پيش¬بيني سود رابطه معكوس و بين عمر شركت و خطاي پيش¬بيني سود رابطه مثبت وجود داشت. ساير متغيرهاي مورد بررسي معنادار نبودند (احمد ، 2007) . پژوهش¬هاي انجام شده توسط ليوتان و همكارش در مورد ارتباط پيش¬بيني سود و بازده غيرعادي شركت¬هاي داراي عرضه عمومي اوليه سهام در بورس سنگاپور ارتباط منفي معناداري ميان دقت برآورد سود و بازده غيرعادي سهام را تأييد مي¬كند (لیوتان،2008) . یانتی و فلورنس به بررسی رابطه بین اندازه شرکت، طول دوره پیش بینی، نوع صنعت، خطای پیش بینی سود و بازده سهام در بورس اندونزی پرداختند.آن ها دریافتند که متغیرهای اندازه شرکت، طول دوره پیش بینی، نوع صنعت و رتبه تجاری شرکت از عوامل تعیین کننده خطای پیش بینی سود هستند و خطای پیش بینی سود روی عملکرد کوتاه مدت سهام در عرضه های اولیه اثر می گذارد (یانتی و فلورانس، 2009) .
(ii ) فرضیه های پژوهش :
1- بين خطاي پيش¬بيني سود هر سهم و بازده غيرعادي سهام شرکت ها در سال ورود به بازارسرمایه رابطه وجود دارد.
2- بين خطاي پيش¬بيني سود هر سهم و بازده غيرعادي سهام شركت ها پس ازگذشت يك سال از ورود به بازارسرمایه رابطه وجود دارد.
3- نوع صنعت بر رابطه بين خطاي پيش¬بيني سود هر سهم و بازده غيرعادي سهام تأثير مي¬گذارد.
3- روش شناسی پژوهش
این پژوهش از نظر هدف ، کاربردی است و ازحیث روش و ماهیت ، توصیفی- همبستگی است . هدف این پژوهش بررسی رابطه بین خطای پیش بینی سود (متغیر مستقل) و بازده غیر عادی سهام ( متغیر وابسته) در دو مقطع زمانی سال ورود به بورس اوراق بهادار و یکسال پس از ورود به بورس اوراق بهادار است و از مدل رگرسیون خطی برای بررسی رابطه بین این دو متغیر استفاده شده است . فرضیه های پژوهش در سطح اطمینان 95% بررسی شده اند. لازم به ذکر است که آزمون رابطه غیر خطی بین متغیرهای تحقیق نیز انجام شده و با توجه به مقدار آماره F وسطح معنی داری ، مشخص شد رگرسیون خطی بهترین برازش را از متغیرها ارائه می نماید .
(i ) گردآوری داده ها و انتخاب نمونه
در اين پژوهش، برای جمع‌آوري داده‌های مورد نیاز، از روش كتابخانه‌اي و مراجعه به آرشیوها استفاده شده است. ابزار تحقیق، شامل صورت های مالی، یادداشت های همراه و گزارش های مالی شرکت های مورد مطالعه می باشد که از طریق نرم افزار ره آورد نوین و سایت رسمی بورس اوراق بهادار تهران گرد آوری شده و پس از طبقه بندی و محاسبه متغیرها در نرم افزار اکسل ، در نهایت اطلاعات حاصل با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است .
جامعه آماری پژوهش شامل کلیه شرکت های تازه پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 2003 تا 2008 بوده که تعداد آنها 109شرکت است و نمونه پژوهش با در نظر گرفتن ویژگی های زیر انتخاب شده است :
اطلاعات مورد نياز براي محاسبه متغيرهاي تحقيق براي شركت¬هاي مربوط، در طول دوره تحقيق وجود داشته باشد.
2-شركت¬هايي كه در دوره تحقيق و در سال پذیرش در بازار سرمایه ایران ، سهامشان مورد معامله قرار گرفته و دچار وقفه معاملاتي نشده باشند.
3-در طول يك سال (12 ماه) پس از عرضه اوليه هيچ¬گونه اطلاعيه¬اي در خصوص افزايش سرمايه و تجزيه سهام از سوي شركت (مجمع فوق العاده) منتشر نشده باشد، زيرا بر ميزان بازده سهام و سود واقعي هر سهم و در نتيجه بر خطاي پيش¬بيني سود مؤثر هستند.
در نهایت با توجه به معیارهای فوق تعداد 84 شرکت به عنوان نمونه هدفمند (سیستماتیک) تحقیق انتخاب گردیده است .
(ii ) مدل پژوهش و شیوه اندازه گیری متغیرها
مدل زیر برای آزمون فرضیه ها برآورد شده است ؛ در مدل ارائه شده تمام متغیرها به صورت سالانه محاسبه گردیده اند :
〖ABR〗_it = α 0 + α 1 〖FE〗_it + α 2 SIZe_it + α 3 Fl_it + α 4 ROA_it + α5〖 LAR〗_it+ α6 〖CFo〗_it + α7 〖Li /EQ 〗_it + α8 I_it + α9 〖( DPS/ EPS ) 〗_it+ 〖ε 〗_it (1)
تعریف متغیرها:
ABR : بازده غير عادي سهام (متغير وابسته)
FE : خطاي برآورد سود هر سهم (متغير مستقل)
SIZe : اندازه شركت (متغير كنترل)
Fl : اهرم مالي (متغير كنترل)
ROA : بازده دارايي (متغير كنترل)
LAR : بازده دارايي¬هاي ثابت (متغير كنترل)
CFo : وجوه نقد عملياتي (متغير كنترل)
Li / EQ : نسبت بدهي به حقوق صاحبان سهام (متغير كنترل)
I : هزينه بهره (متغير كنترل)
DPS/ EPS : توزيع سود نقدي (متغير كنترل)
ε : خطاي برآورد
α 0 : عرض از مبدأ رگرسيون
α 1 تا α 9 : برآورد كننده شيب خط رگرسيون
متغیر وابسته :
متغير وابسته در اين پژوهش بازده غیر عادی سهام مي¬باشد. برای تعیین بازده غیر عادی سهام در دوره زمانی پژوهش در هر سال مالی از مدل تعدیل شده بازار استفاده شده است . در این مدل فرض شده است ، بازده بازار نتیجه فرآیند مورد انتظار بازده سهام شرکت ها در هر دوره زمانی به شمار می رود . بنابراین تفاضل بازده واقعی سهام و بازده بازار در دوره زمانیt نشان دهنده بازده غیر عادی سهام در دوره t است :
ABRit = Rit – Rmt ( 2)
Rit= (Pit+Dit-Pi0)/Pi0 (3)
Rmt= (Imt-Im0)/Im0 (4)
: ABRitبازده غیر عادی سالانه سهامi درزمان t
Rit : نرخ بازده سالانه سهام i در زمان t
Rmt : نرخ بازده سالانه بازار در زمان t
Pit : قيمت سهام i در انتهاي زمان t
Pio : قيمت سهام i در ابتداي زمان t
Dit : سود سهام پرداختي توسط شركت i در زمان t
Imt : شاخص كل بورس در پايان زمان t
Imo : شاخص كل بورس در ابتداي زمان t
((b متغیرمستقل :
در این پژوهش خطای پیش بینی سود هرسهم به عنوان متغیر مستقل در نظر گرفته شده است. براي اندازه¬گيري خطاي پيش-بيني سود هر سهم از شاخص زير استفاده مي¬شود:
FE=(At-Ft)/Ft×100 (5)
At : سود واقعي شركت در زمان t
Ft: سود پيش¬بيني شده شركت در زمان t
( (cمتغیرهای کنترل :
*اندازه شرکت(SIZE) :
(6) (قيمت بازار سهام × تعداد سهام) LOG SIZE
* اهرم مالي( (FL:
(7) FL (ها بدهی کل)/(ها دارایی کل)
*بازده دارایی ( : (ROA
(8) ROA=(مالیات کسر از پس زیان و سود)/(ها دارایی کل ) *بازده دارایی ثابت ( : (LAR
(9) LAR= (ها درآمد جمع)/(ثابت ی ها دارایی خالص)
*وجوه نقد عملیاتی( : (CFO
(10)
CFO=(عملیاتی نقد وجوه)/(سهام تعداد)
* نسبت بدهي به حقوق صاحبات سهام (LI/EQ) :
(11) LI/EQ=(بدهی کل)/(سهام صاحبان حقوق)
* هزينه بهره ( I ) :
(12) I=(بهره هزینه)/(سهام تعداد)
* توزيع سود نقدي (DPS / EPS) :
(13) DPS / EPS=(شده تقسیم نفدی سود)/(سهم هر سود)
4-یافته های پژوهش و تحلیل داده ها
جداول 1و2 بیانگر اطلاعاتی در مورد شاخص های توصیفی متغیرهای پژوهش در دو مقطع زمانی است. مقايسه دو جدول ميزان تغيير در شاخص¬ها را در دو مقطع زماني A و B نمايش مي¬دهد كه به عنوان مثال ميانگين بازده غير عادي سالانه شرکتها در سال ورود به بازار سرمایه ایران (مقطع زماني A ) 545/33 – و پس از يك سال از ورود به بازار سرمایه (مقطع زماني B ) 90/16 مي¬باشد و نشان دهنده افزایش میانگین بازده غیر عادی است.
(i ) آزمون فرضیه اول
برای بررسی رابطه بین متغیر مستقل (خطای پیش بینی سود هر سهم)،متغیر وابسته (بازده غیر عادی سهام) و متغیرهای کنترل در سال ورود به بازار سرمایه ، مدل رگرسیون چند متغیره خطی برآورد شده است . نتایج برآورد مدل و ماتریس ضرایب همبستگی بین کلیه متغیرهای پژوهش در جداول 3 و4 ارائه شده است. همانطور که در جدول شماره (3 ) مشاهده می شود ، با توجه به مقدار آماره فیشر و سطح معنی داری آن که به ترتیب 154/2 و 041/0 هستند ، مدل کفایت لازم را دارد . از طرف دیگر آماره دوربین واتسون نیز به مقدار 594/1 محاسبه شده و بیانگر استقلال باقی مانده ها است . آماره t برابر با 563/2 و سطح اهمیت برابر با 014/0 با ضریب مثبت 941/0 رابطه مثبت معناداری را بین خطای پیش بینی سود هر سهم و بازده غیر عادی سهام در حضور متغیرهای کنترل تایید می کند . همچنین مقدار ضریب تعیین (254/0) بدین معنی است که مدل رگرسیون چند متغیره حدود 4/25 درصد از کل تغییرات بازده غیر عادی سهام را در سال ورود به بازار سرمایه تبیین می کند و 6/74 درصد از تغییرات آن تحت تاثیر سایر عوامل است . لازم به ذکر است که هیچ یک از متغیرهای کنترل در مدل معنی دار نیستند. در نهایت ، فرضیه اول پذیرفته شده و مدل رگرسیون به صورت زیر ارائه می گردد:
y=-19/034+./941 FE_it +ε_it
نتایج این پژوهش با یافته های کلارکسون (2002) ، فرت(2001) ،لیوتان (2008)، یانتی و فلورانس(2009)، جرجیا(2003) مطابقت دارد . در جدول 4، ماتریس ضرایب همبستگی بین متغیرهای مورد بررسی نشان داده شده است . نکته قابل ذکر در مورد ماتریس ضرایب همبستگی ، محاسبه سطح خطای قابل قبول اصلاح شده برای کمترین فرصت ایجاد خطای نوع اول(α) ، به منظور بررسی وجود هم خطی بین متغیرهای کنترل است. یک روش استفاده از روش بن فرنی است که در آن سطح معنا داری (5%) تقسیم بر تعداد همبستگی های محاسبه شده می شود (0011/0= 45 / 05/0). یک ضریب همبستگی زمانی معنا دار است که سطح اهمیت آن کمتر از سطح قابل قبول اصلاح شده (0011/0)باشد.چون سطح اهمیت ضرایب همبستگی محاسبه شده بین متغیرهای کنترل ، بیشتر از سطح قابل قبول اصلاح شده است، بنابراین ضرایب همبستگی محاسبه شده معنی دار نیستندو هم خطی بین متغیرهای کنترل وجود ندارد.
((ii آزمون فرضیه دوم
همانند فرضیه اول ، رابطه بین خطای پیش بینی سود هر سهم و بازده غیر عادی سهام پس از یکسال از ورود به بازار سرمایه در حضور متغیرهای کنترل آزمون شده است .نتایج برآورد مدل و ماتریس ضرایب همبستگی بین کلیه متغیرهای پژوهش در جداول 5 و 6 ارائه شده است. با توجه به نتایج حاصل از جدول شماره (5 ) ،آماره t برابر با 917/3 و سطح اهمیت برابر با 000/0 با ضریب مثبت 470/0 رابطه مثبت معناداری را بین خطای پیش بینی سود هر سهم و بازده غیر عادی سهام در حضور متغیرهای کنترل تایید می کند . هم چنین با توجه به مقدار آماره فیشر و سطح معنی داری آن که به ترتیب 877/2 و 006/0 هستند ، مدل کفایت لازم را دارد . از طرف دیگر آماره دوربین واتسون نیز به مقدار 831/1 محاسبه شده و بیانگر استقلال باقی مانده ها است . مقدار ضریب تعیین محاسبه شده (282/0) بدین معنی است که مدل رگرسیون چند متغیره حدود 2/28 درصد از تغییرات بازده غیر عادی سهام را پس از گذشت یکسال از ورود به بازار سرمایه تبیین می کند و8/71 درصد از تغییرات بازده غیر عادی سهام تحت تاثیر سایر عوامل است .در این مقطع زمانی نیز هیچ یک از متغیرهای کنترل در مدل معنی دار نیستند.در نهایت، فرضیه دوم پذیرفته شده و مدل رگرسیون به صورت زیر ارائه می گردد:
y=-5/596+./470〖FE〗_it+ε_it
در جدول 6 ، ماتریس ضرایب همبستگی بین متغیرهای مورد بررسی نشان داده شده است . در این مقطع زمانی نیز،چون سطح اهمیت ضرایب همبستگی محاسبه شده بین متغیرهای کنترل ، بیشتر از سطح قابل قبول اصلاح شده (0011/0 )است، بنابراین ضرایب همبستگی محاسبه شده معنی دار نیستند و هم خطی بین متغیر های کنترل وجود ندارد.
((iii آزمون فرضیه سوم
نتایج آزمون فرضیه سوم در جدول 7 ارائه شده است. همانطور که در جدول 7 مشاهده می شود ، از بین صنایعی که بر اساس بیشترین فراوانی در جامعه آماری پژوهش ، مورد آزمون قرار گرفته اند ؛ ضریب تعیین تعدیل شده ، سطح معنی داری ، آمارهF مربوط به ارتباط بین متغیر مستقل و متغیرهای کنترل با متغیر وابسته و فرضیه تایید شده در صنایع مختلف ،متفاوت می باشد .بنابراین فرضیه فرعی تایید می شود و بیانگر این است که نوع صنعت بر رابطه بین خطای پیش بینی سود هر سهم و بازده غیر عادی سهام تاثیر می گذارد.لازم به توضیح است که بالاترین همبستگی بین متغیر های مورد مطالعه در دو مقطع زمانی مورد مطالعه در صنعت ساخت فلزات اساسی مشاهده می شود.
5- نتیجه گیری
یافته های پژوهش بیانگر رابطه مثبت معنادار بین خطای پیش بینی سود هر سهم و بازده غیر عادی سهام شرکتهای جدیدالورود به بازار سرمایه ایران در دو مقطع زمانی مورد مطالعه است که بیانگر محتوای اطلاعاتی متغیر سود است . به عبارت دیگر انحراف سود پیش بینی شده باعث انحراف در نرخ بازده غیر عادی سهام می شود . با مقایسه دو مقطع زمانی مورد مطالعه مشخص می شود ،شرکتهایی که در سال ورود به بازار سرمایه خطای بیشتری در پیش بینی سود داشته اند در سال بعد بازده غیرعادی بیشتری نیز داشته اند و این امر می تواند ناشی از افزایش یا کاهش تقاضا برای خرید یا فروش سهام شرکت باشد.در نهایت می توان بیان کرد که شرکتها، یکسال پس از ورود به بازار سرمایه (مقطع زمانی B ) جایگاه خود رادربازار سهام پیدا کرده و مدیران شرکت نیز ارزیابی دقیق تری از دور نمای تجاری شرکت داشته و این باعث افزایش دقت پیش بینی سود و کاهش نوسانات قیمت سهام شده است . همچنین متغیرهای کنترل در نظر گرفته شده در مدل رگرسیون معنی دار نبودند. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها به تفکیک نوع صنعت نیز ، نشان دهنده تاثیر نوع صنعت بر روابط بین متغیرها بوده و در صنعت ساخت فلزات اساسی بالاترین ارتباط بین دو متغیر خطای پیش بینی سود و بازده غیر عادی در هردو مقطع زمانی مشاهده شد. همچنین پیشنهاداتی بر اساس یافته های تحقیق به شرح زیر ارائه می شود :
1 ـ فراهم آوردن بستري مناسب جهت اطلاع رساني سريع، دقيق و صحيح
2 ـ تأكيد بورس اوراق بهادار ، مبني بر اين كه شركت¬هاي جديد الورود با دقت بيشتري سود هر سهم را پيش¬بيني كنند؛ زيرا سرمايه¬گذاران معمولاً با استفاده از اين معيار اقدام به تعيين قيمت سهام مي¬كنند. عدم دقت در پيش بيني سود هر سهم، مي¬تواند منجر به كسب بازده غيرعادي براي عده¬اي از سرمايه¬گذاران و زيان غيرعادي براي عده ديگري شود.
جدول 1 . آمار توصیفی متغیرها در سال ورود به بازار سرمایه ایران
متغیرها میانگین واریانس انحراف معیار حداکثر حداقل دامنه تغییرات
بازده غیرعادی
54/33- 88/4551 46/67 128 137- 265
خطای پیش بینی سود 15/5 61/552 50/23 82 77- 159
اندازه شرکت
05/11 05/8 83/2 8/13 11/1 69/12
اهرم مالی
60/0 04/0 21/0 30/1 04/0 26/1
بازده دارایی
91/15 64/100 03/10 60/42 42/3- 02/46
بازده دارایی ثابت 40/651 1137695 62/1066 8/8267 2/39 6/8228
وجوه نقد عملیاتی 82/611 3/548722 75/740 2849 718- 3567
نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام 88/2 39/18 28/4 2/27 05/0 15/27
نسبت هزینه بهره 63/93 5/18166 78/134 07/804 0 07/804
توزیع سود نقدی 73/0 192/0 43/0 33/3 0 33/3
جدول 2. آمار توصیفی متغیرها یکسال پس از ورود به بازار سرمایه ایران
متغیرها میانگین واریانس انحراف معیار حداکثر حداقل دامنه تغییرات
بازده غیرعادی
90/16 95/2128 14/46 164 53- 217
خطای پیش بینی سود 75/0 42/2529 29/50 179 139- 318
اندازه شرکت
68/11 90/1 38/1 93/13 60/1 33/12
اهرم مالی
60/0 04/0 22/0 04/1 0 04/1
بازده دارایی
49/14 03/137 70/11 50/41 14/35- 64/76
بازده دارایی ثابت 66/996 1/6543176 96/2557 15654 0 15654
وجوه نقد عملیاتی 88/823 2156775 5/1468 4802 6068- 10870
نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام 48/2 89/26 18/5 2/26 29- 2/55
نسبت هزینه بهره 80/0 09/0 31/0 87/1 0 87/1
توزیع سود نقدی 74/131 98/63811 61/252 3/1972 0 3/1972
جدول3. نتایج آزمون فرضیه اول
سطح معنی داری آماره آزمون(t) ضرایب رگرسیون متغیرها
712/0 291/0- 034/19- مقدار ثابت
014/0 563/2 941/0 خطای پیش بینی سود
926/0 093/0 346/0 اندازه شرکت
450/0 761/0- 384/45- اهرم مالی
669/0 431/0- 603/0- بازده دارایی
170/0 394/1 017/0 بازده دارایی ثابت
904/0 122/0- 002/0- وجوه نقد عملیاتی
425/0 805/0 911/1 نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام
270/0 116/1- 072/0- نسبت هزینه بهره
583/0 552/0 139/12 توزیع سود نقدی
504/0 ضریب همبستگی
254/0 ضریب تعیین
121/0 ضریب تعیین تعدیل شده
594/1 آماره دوربین – واتسون
154/2 آماره F
041/0 سطح معنی داری آمارهF
توزیع سود نقدی نسبت هزینه بهره نسبت بدهی به حقوق صاحبان وجوه نقد عملیاتی بازده دارایی ثابت بازده دارایی اهرم مالی اندازه شرکت خطای پیش بینی سود هر سهم بازده غیر عادی سهام
146/0
271/0 193/0-
141/0 007/0-
959/0 142/0-
282/0 190/0
148/0 005/0
970/0 245/0-
061/0 097/0
467/0 404/0
001/0 1
ضریب همبستگی سطح معنی داری بازده غیر عادی سهام
171/0
195/0 096/0-
472/0 119/0-
371/0 093/0-
484/0 045/0
736/0 168/0
203/0 321/0-
013/0 172/0
192/0 1
404/0
001/0 ضریب همبستگی سطح معنی داری خطای پیش بینی سود
205/0
120/0 044/0
739/0 119/0
370/0 077/0
563/0 003/0-
984/0 038/0
775/0 029/0-
826/0 1
172/0
192/0 097/0
467/0 ضریب همبستگی سطح معنی داری اندازه شرکت
201/0-
126/0
396/0
002/0 577/0
011/0 007/0
957/0 144/0-
277/0 448/0-
002/0 1
029/0-
826/0 321/0-
013/0 245/0-
061/0 ضریب همبستگی سطح معنی داری اهرم مالی
164/0-
215/0
220/0-
094/0 473/0-
006/0 448/0
004/0 065/0
627/0 1
448/0-
002/0 038/0
775/0 168/0
203/0 005/0
970/0 ضریب همبستگی سطح معنی داری بازده دارایی
197/0-
134/0
007/0-
957/0 062/0-
642/0 121/0-
363/0 1
065/0
627/0 144/0-
277/0 003/0-
984/0 045/0
736/0 190/0
148/0 ضریب همبستگی سطح معنی داری بازده دارایی ثابت
120/0
367/0
124/0
187/0-
157/0 1
121/0-
363/0 448/0
004/0 007/0
957/0 077/0
563/0 093/0-
484/0 142/0-
282/0 ضریب همبستگی سطح معنی داری وجوه نقد عملیاتی
349/0
031/0-
818/0 285/0
029/0 1
187/0-
157/0 062/0-
642/0 473/0-
006/0 577/0
011/0 119/0
370/0 119/0-
371/0 007/0-
959/0 ضریب همبستگی سطح معنی داری نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام
019/0-
888/0
1
285/0
029/0 124/0
349/0 007/0-
957/0 220/0-
094/0
396/0
002/0 044/0
739/0 096/0-
472/0 193/0-
143/0 ضریب همبستگی سطح معنی داری نسبت هزینه بهره
1
019/0-
888/0 031/0-
818/0 120/0
367/0 197/0-
134/0 164/0-
215/0 201/0-
126/0 205/0
120/0 171/0
195/0 146/0
271/0 ضریب همبستگی سطح معنی داری توزیع سود نقدی
جدول 4. ماتریس ضرایب همبستگی بین کلیه متغیرهای تحقیق در سال ورود به بازار سرمایه ایران
جدول 5. نتایج آزمون فرضیه دوم
سطح معنی داری آماره آزمونt ضرایب رگرسیون متغیرها
908/0 116/0- 596/5- مقدار ثابت
000/0 917/3 470/0 خطای پیش بینی سود
682/0 412/0 474/1 اندازه شرکت
52/0 641/0 217/24 اهرم مالی
591/0 539/0- 344/0- بازده دارایی
712/0 371/0 001/0 بازده دارایی ثابت
641/0 469/0- 002/0- وجوه نقد عملیاتی
506/0 669/0 295/2 نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام
421/0 81/0- 017/0- نسبت هزینه بهره
626/0 490/0- 966/7- توزیع سود نقدی
531/0 ضریب همبستگی
282/0 ضریب تعیین
185/0 ضریب تعیین تعدیل شده
831/1 آماره دوربین واتسون
877/2 آماره F
006/0 سطح معنی داری آماره F
