بخشی از مقاله
بررسی فرضیه چهار : بین بازدة حقوق صاحبان سهام شرکت و نسبت P/B رابطه وجود دارد در این فرضیه مدل مورد برری دررگرسیون عبارت است از :
P/Bit = .+1ROEit+ it
تحلیل همبستگی
ضریب همبستگی بین متغیر مستقل بازدة حقوق صاحبان سهام شرکت و متغیر پاسخ نسبت P/B برابر 742/0 می باشد و مقدار احتمال آن برابر 0.000 می باشد که 05/0 کوچکتر بنابراین با اطمینان 95% وجود ارتباط مستقیم و معنی داری مورد تأیید قرار می گیرد.
تحلیل مدل رگرسیونی :
ضریب تعیین مدل برابر 551/0 می باشد و بدین معنی است که حدود 55/0 از تغییرات متغیر پاسخ (نسبت P\B) بوسلیه متغیر مستقل (بازده حقوق صاحبان سهام شرکت) قابل توصیف است.
مقدار احتمال مربوط به فرض عدم کفایت مدل برابر 0.00 می باشد که از 05/0 کوچکتر است بنابراین با اطمینان 95% این فرض رد می شود در نتیجه مدل از کفایت لازم جهت بررسی برخوردار است.
بررسی فرضیه یک : بین بازدة حقوق صاحبان سهام شرکت و ارزش بازار سهام عادی رابطه وجود دارد.
در این فرضیه مدل مورد بررسی در رگرسیون عبارتست از :
Log Market – Priceit = 0 + 1 ROE it + it
نتیجه مدلها در سطوح اندازه شرکت در جدول زیر خلاصه شده است:
جدول شماره (14-4) – نتایج فرضیه یک بر اساس اندازه شرکت
اندازه شرکتها میانگین ارزش بازار سهام میانگین ROE 0 1 r R2
شرکتهای کوچک
t-statistic
P-value 22507.05 0.5252 15744.868
3.082
0.005 11746.275
1.567
0.128 0.284
-
0.128 0.081
شرکتهای متوسط
t-statistic
p-value 95892.20 0.8395 21729.400
0.886
0.383 93274.806
3.357
0.002 0.536
-
0.002 0.287
شرکتهای بزرگ
t-statistic
p-value 174979.3 0.8996 90214.757
2.162
0.045 119621.7
2.328
0.033 0.492
-
0.033 0.242
بررسی فرضیه دو : بین رشد شرکت و نسبت P/B رابطه وجود دارد
در این فرضیه مدل مورد بررسی رگرسیون عبارتست از :
P/Bit - 0 + 1 Growthit + cit
نتیجه مدلها در سطوح اندازه شرکت در جدول زیر خلاصه شده است:
جدول شماره (15-4) نتایج فرضیه دو بر اساس اندازه شرکت
اندازه شرکتها میانگین نسبت P/B میانگین رشد شرکت 0 1 r R2
شرکتهای کوچک
t-statistic
P-value 2.362 1577/0 2.051
4.741
0.000 1.018
0.498
0.623 0.097
-
0.623 0.009
شرکتهای متوسط
t-statistic
p-value 3.4386 2338/0 2.021
1.809
0.081 6.603
1.460
0.155 0.262
-
0.155 0.067
شرکتهای بزرگ
t-statistic
p-value 4.3149 2908/0 2.132
1.582
0.124 7.405
1.757
0.198 0.305
-
0.098 0.093
بررسی فرضیه سه : بین رشد شرکت و نسبت P/E رابطه وجود دارد
در این فرضیه مدل مورد بررسی در رگرسیون عبارتست از :
P/Eit = 0 + 1 Growthit + cit
نتیجه مدلها در سطوح اندازه شرکت در جدول زیر خلاصه شده است:
جدول شماره (16-4) نتایج فرضیه دو بر اساس اندازه شرکت
شرکتهای کوچک
t-statistic
P-value 4.6848 0.1577 5.306
5.333
0.000 1.587-
0.342-
0.735 0.070-
-
0.735 0.005
شرکتهای متوسط
t-statistic
p-value 5.8039 0.2338 1.400
1.602
0.297 18.92
3.573
0.001 0.560
-
0.001 0.313
شرکتهای بزرگ
t-statistic
p-value 5.8768 0.2908 6.363
3.860
0.001 1.329-
0.254
0.801 0.048-
-
0.801 0.002
همانطور که در بررسی فرضیه سه ملاحظه کردیم وجود ارتباط معنی داری بین رشد شرکت و نسبت P/E مورد تأیید قرار نگرفت . حال با دقت به جدول فوق ملاحظه می شود فرضیه سه با توجه به اینکه مقادیر احتمال مربوط به شیب خط در شرکتهای کوچک و بزرگ از 0.05 بزرگتر می باشد مورد تأیید قرار نمی گیرد ولی در شرکتهای متوسط با توجه به اینکه مقدار احتمال مربوط به شیب خط کوچکتر از 0.05 می باشد می توانیم فرضیه را مورد تأیید قرار دهیم. بنابرانی فرضیه سه در مورد شرکتهای کوچک و بزرگ برقرار نیست ولی در مورد شرکتهای متوسط صادق است.
بررسی فرضیه چهار : بین بازدة حقوق صاحبان سهام شرکت و نسبت P/B رابطه وجود دارد
در این فرضیه مدل مورد بررسی در رگرسیون عبارتست از :
P/Bit = 0 + 1 ROEit + it
نتیجه مدلها در سطوح اندازه شرکت در جدول زیر خلاصه شده است:
جدول شماره (17-4) نتایج فرضیه دو بر اساس اندازه شرکت
اندازه شرکتها میانگین نسبت P/B میانگین ROE 0 1 R R2
شرکتهای کوچک
t-statistic
P-value 2.0362 0.5252 1.099
2.906
0.007 2.138
3.472
0.002 0.563
-
0.002 0.317
شرکتهای متوسط
t-statistic
p-value 3.4386 0.8395 0.0732
0.107
0.916 4.119
5.419
0.000 0.703
-
0.000 0.495
شرکتهای بزرگ
t-statistic
p-value 4.3149 0.8996 0.166-
0.241-
0.811 4.768
6.911
0.000 0.789
-
0.000 0.622
همانطور که در بررسی فرضیه سه ملاحظه کردیم وجود ارتباط مثبت و معنی داری بین بازدة حقوق سهام شرکت و میانگین نسبت P/B مورد تأیید قرار گرفت. حال با دقت به جدول فوق ملاحظه می شود فرضیه چهار با توجه به اینکه مقادیر احتمال مربوط به شیب خط در شرکتهای کوچک, متوسط و بزرگ از 0.05 کوچکتر می باشند مورد تأیید قرار می گیرد. بنابراین فرضیه چهار در مورد هر سه گروه صادق است.
تحلیل آماری و تفسیر نتایج
فرضیه اول : بین بازده حقوق و صاحبان سهام شرکت و ارزش بازار سهام عادی رابطه وجود دارد .
در این فرضیه وجود ارتباط مثبت و معنادار بین بازده حقوق صاحبان سهام شرکت و ارزش بازار سهام عادی به اثبات رسید و نتیجه گرفتیم که به ازاء هر ریال افزایش در بازده حقوق صاحبان سهام شرکت 861/0 ریال به ارزش بازار سهام عادی افزوده می گردد. که این نتیجه با تحقیق آقایان پترچن وگانگ در سال 2002 و تحقیق آقای ریچارد در سال 2003 سازگار می باشد.
ضمناً در مطالعه وجود ارتباط بین بازده حقوق صاحبان سهام شرکت و ارزش بازا سهام عادی به تفکیک اندازه شرکت، وجود ارتباط مستقیم و معنادار در شرکت های متوسط و بزرگ تأیید می شود ولی در شرکتهای کوچک علی رغم وجود ارتباط مستقیم در سطح 95% معنی دار نمی باشد ولی وجود ارتباط معنادار در سطح 85% را می توان مشاهده نمود.
همچنین با مطالعه ارتباط بین بازدة حقوق صاحبان سهام شرکت و ارزش بازار سهام عادی به تفکیک صنایع، وجود ارتباط مستقیم و معنادار در صنعت محصولات غذایی ومواد شیمیایی به اثبات رسید ولی در صنایع فلزات اساسی، کانی غی رفلزی، محصولات چوبی و کاغذ، ماشنی آلات و تجهیزات، ارتباط مستقیم ولی غیر معنی دار و در صنایع نساجی و وسایل موتوری و تجهیزات حمل و نقل ارتباط معکوس و غیر معنی دار مشاهده گردید.
فرضیه دوم : بین رشد شرکت و نسبت رابطه وجود دارد.
در فرضیه دوم وجود ارتباط مثبت و معنادار بین رشد شرکت و نسبت به اثبات رسید و نتیجه گرفتیم که به ازاء هر یک واحد افزایش در رشد شرکت 346/7 واحد افزایش در نسبت شرکت را شاهد خواهیم بود که با تحقیقات آقایان پترچن و گانگ در سال 2002 و تحقیق آقای ریچارد در سال 2003 سازگار است.
همچنین در مطالعه وجود ارتباط بین رشد شرکت و نسبت به تفکیک اندازه شرکت، وجود ارتباط مستقیم .و معنی دار در سطح 90% در شرکتهای بزرگ مشاهده می شود ولی در شرکتهای کوچک و متوسط ارتباط مستقیم غیر معنی دار مشاهده گردید.
همچنین با مطالعه ارتباط بین رشد شرکت و نسبت به تفکیک صنایع، در صنایع محصولات غذایی و مواد شیمایی ارتباط مستقیم ومعنی دار و در صنعت محصولات چوبی و کاغذ ارتباط معکوس و معنی دار مشاهده گردید ولی در سایر صنایع ارتباط معنی داری مشاهده نمی شود.
فرضیه سوم : بین رشد شرکت و نسبت رابطه وجود دارد.
در این فرضیه وجود ارتباط معنی داری بین شرکت و نسبت مشاهده نگردید. علی رغم اینکه نوع ارتباط مستقیم می باشد، ولی بعلت ضعیف بودن آن (معناداری در سطح 85%) در سطح 95% مورد تأیید قرار نگرفت. ولی آقایان پترچن و گانگ و ریچارد همچنین تحقیق انجام شده توسط سازمان مدیریت صنعتی در سال 80 بر روی 100 شرکت برتر ایران ارتباط مستقیم و معنی دار بین رشد شرکت و نسبت را نشان می دهد.
ضمناً در مطالعه وجود ارتباط بین رشد شرکت و نسبت به تفکیک اندازه شرکت، وجود ارتباط مستقیم و معنی دار در شرکتهای متوسط مورد تأیید قرار می گیرد (در سطح اطمینان 95%)، ولی در شرکتهای کوچک و بزرگ ارتباط معنی داری مشاهده نمی شود.
همچنین در بررسی فرضیه سوم در رابطه با ارتباط بین رشد شرکت و نسبت به تفکیک صنایع، وجود ارتباط معنی دار در هیچ یک از صنایع مشاهده نشد ولی صنایع فلزات اساسی و محصولات چوبی و کاغذ ارتباط معکوس و غیر معنی دار مشاهده گردید در سایر صنایع ارتباطات مستقیم و غیر معنی مشاهده می شود.
