دانلود مقاله زباله های جامد و بازیافت آن

بخشی از مقاله

زباله های جامد و بازيافت آن
براي دفع صحيح و بهداشتي زباله ها، بايستي زباله ها را با توجه به جنس اجزاء تشكيل دهنده آن جدا سازي كرد. زباله ها شامل زباله هاي تر و خشك است.زباله هاي تر مثل پوست ميوه، سبزيجات، پسمانده هاي فضاي سبز و ... زباله هاي خشك و فساد ناپذير مانند انواع فلزات، پلاستيكها، پارچه، شيشه، چوب و كاغذ است.
پس مانده هاي گياهي و حيواني براي ساخت كود و كمپوست استفاده مي شود. به كود تهيه شده از مواد آلي موجود در زباله، كمپوست گفته مي شود. شيشه را براي تبديل و بازيافت آن، كاغذ را براي استفاده مجدد در ساخت كاغذ و مقوا بايد در محل هاي جداگانه گذاشت. از اين مواد بي مصرف مي توان با انجام اعمال و تغييراتي بر روي آنها، دوباره استفاده كرد.
بازيافت ضايعاتي مثل آلومينيم، شيشه و كاغذ و لحاظ اقتصادي بسيار با صرفه است.
بازيافت فلزات
جستجو درباره بازيافت فلزات در نشريات چاپ شده می تواند بسيار مشکل باشد زيرا منابع جداگانه زيادی با اطلاعات مربوطه موجودند.گروه هايی که با اين موضوع سر و کار دارند عبارتند از:مهندسين متالورژی.مهندسين شيمی.مهندسين معدن.شاغلان مديريت زباله.مهندسان محيط زيست و دانشمندان و هر کدام از اين ها با بحث هايی که به منابع انرژی و آلودگی اشاره دارند ارتباط نزديک دارند.مانند بحث های اجتماعی.اقتصادی و سياسی.بنابراين نتايج مطالعات و اطلاعات علمی می تواند در شمار عظيمی از مجله ها.گزارش ها و کتاب ها ظاهر شود.هدف اين فصل عبارت است از: بررسی مختصر بحث های مهمتر اين موضوع .معين کردن نشريات مهم و معرفی کردن واژگان و تعريفاتی که برای صنعت فلزات ثانوی استفاده می شوند.يکی از اهداف اصلی اين کار مهيا کردن شرح کامل تکنولوژی مدرن فلزات ثانوی است.

بقای منابع به وسيله استفاده دوباره و بازيافت مواد شايد به هزار سال افزايش يابد که بازيافت فلزات و آلياژها می تواند نمونه ای از اين فعاليت ها باشد.به طوری که تخمين زده می شود از زمانی که تمدن شکل گرفته تا سال 1900 يک ميليارد تن فلز توليد شده است.اين رقم تا سال 1950 به پنج ميليارد تن افزايش يافته است و در سال 1980 به تنهايی ۵.۸ ميليارد تن فلز توليد شده است.اين افزايش سرسام آور توليد فلزات گروه های مربوط به محيط زيست و جنگل ها را برانگيخت که در طی بيست سال اخير برای کاهش آلودگی مقدار مصرف اوليه را تعديل کنند و سطح بازيافت را افزايش دهند.به گونه ای که به ازای هر تن فلزی که بازيافت می شود زباله هايی که از توليد مواد اوليه به وجود می آيد کاهش می يابد:
چهار تن برای آهن

دويست تن برای مس
دويست هزار تن برای پلاتين
در مجموع 50 الی 90 درصد کاهش مصرف انرژی
به علاوه با توجه به آمارهای بالا سالانه دويست الی سيصد ميليون تن فلز

قراضه کاهش می يابد.
در سال 1974 در ايالت کينگ دام نشريه ای با عنوان "جنگ با زباله و سياست بازيافت" چاپ شد.که گر چه فقط شامل چند توصيه بود ولی باعث شد که امر بازيافت به طور عمومی و سياسی افزايش يابد. به دنبال آن در سال 1976 اولين گزارش انجمن مديريت زباله (W.M.A.C) منتشر شد تحت عنوان "يک مديريت فراگير زباله بايد در کنار علم و اقتصاد به عنوان يک هدف مطرح شود به گونه ای که از توليد بيشتر زباله جلوگيری شود و از موادی که توليد می شوند در تمام مراحل استفاده بهينه شود."مهمتر عمل "کنترل آلودگی" در سال 1974 و عمل "حفاظت محيط زيست" در سال 1990 بود که موجب شد بسياری از نوشته ها به سياست بازيافت به عنوان تنها راه چاره بنگرند.

اهميت بازيافت مواد از زباله ها از چند لحاظ است:
۱.افزايش بهای بعضی از سنگ های معدنی.
۲.اين حقيقت که بهره برداری طولانی از منابع سبب تمام شدن آن ها خواهد شد اگر بازيافت صورت نگيرد.
۳.تلاش ملی و بين المللی برای حفظ بهای معادن مانند اعمال سازمان OPEC
۴.حفظ واردات (فلزات و انرژی)
۵.افزايش فشار بر کشورها برای خود کفايی در استراتژيک کالا
۶.افزايش اهميت کنترل آلودگی
۷.افزايش پس اندازها

۸.و اينکه افزايش بهای موادی که مستقيم از سنگ معدن به دست می آيند موجب استفاده بيشتر از مواد بازيافتی می شود.
قابل توجه است که هر جامعه به طور کلی هنگامی که دارای تجهيزات کمی است متوجه منابع خود نيست و هنگامی که در خطر و تهديد است به محيط زيست خود توجهی نمی کند.
برای استفاده بهتر از منابع بايد با بقای مواد و هزينه انرژی تعادل برقرار کنيم.بحران انرژی 1973 باعث شد که بسياری از پروژه ها به بقای انرژی توجه کنند.اما بعد از آن به نظر می رسد که مصرف انرژی و مواد اوليه افزايش يافته است.يکی از دلايل کاهش بهره برداری از معادن و سنگ های معدنی توليد بيشتر زباله است که اين باعث توجه بيشتر به زباله ها نيز شده

است.به علاوه احساس نياز به زمين جمع آوری زباله در حال افزايش است.در بعضی کشورها زمين جمع آوری خود يک منبع کمياب است.چنين عواملی باعث شده است که بهره برداری از منابع محدود شود.
مباحثه های زيادی در اين مورد و موضوع های وابسته وجود داشته است که بعضی از مناسب ترين مشاهدات به طور خلاصه اينگونه است:
"ممکن است روزی بيايد که سياستمداران ما منابعی را که در طی 350 سال به وجود آمده اند مصرف کنند.که به خاطر اين گناه نسل آينده هرگز ما را نخواهند بخشيد."
"جامعه مدرن بيشتر به انهدام تاکيد دارد تا کنترل و بازيافت.و اينکه منابع ما محدود هستند و از آن جايی که روش های دفع زباله هنوز خيلی ابتدايی است. از قبيل سوزاندن. دفن کردن.ريختن در رودخانه ها و درياها که اينها توام شده اند با تکنيک های پيشرفته فشردن و سوزاندن که به عنوان انهدام زباله به کار می روند. "

" تقريبا خيلی دير است برای بيدار شدن از کابوسی که ممکن است جهان ما در ميان زباله های خود غرق شود."
"دستاوردهای محیطی حاصل از افزايش بازيافت کاهش می يابند به خاطر استخراج ته مانده های معدنی و افزايش آشغال ها و آلودگی ها که خود اينها سبب کاهش انرژی و گسترش زمين های زباله دانی می شوند."

از اين ملاحظات مختصر می توان چنين دريافت کرد که بازيافت نقش مهمی در مورد محيط زيست.انرژی.منابع و آلودگی ايفا می کند که در مورد هر کدام ذيلا توضيح داده شده است.
انرژی:بقای درست به اين معنا است که از منابع حداکثر استفاده شود با حداقل تلفات هم برای مواد و هم برای انرژی.به طور متوسط مصرف کننده به مشکلات دفع زباله فکر نمی کند.بی مقدمه می توان گفت شيئی که به سطل زباله انداخته می شود فراموش شده است.مثلا دور انداختن يک ظرف نوشيدنی آلومينيومی معادل است با اتلاف انرژی برابر با دور ريختن بنزين به اندازه نصف همين ظرف.(ساختن يک پوند آلومينيوم از مواد اوليهBTU 95000 انرژی مصرف می کند در مقايسه با ساختن يک پوند آلومينيوم به وسيله بازيافت که BTU 4300 انرژی مصرف می کند) جدول زير به وضوح کاهش انرژی را که به وسيله بازيافت حاصل می شود برای بعضی از مواد معمولی نشان می دهد.

آهن و فولاد آلومينيوم کاغذ
7۰-60% 95-90 % 55-30% کاهش انرژی مصرفی
95% 100% 130% کاهش زباله های جامد
30% 95% 95% کاهش آلودگی هوا
انرژی مورد نياز برای توليد آلومينيوم بيشتر در سلول های کاهش مصرف می شود.به همين دليل هزينه کل انرژی مانند بيشتر فلزات به قيمت سنگ معدن وابسته نيست.با وجود اين انرژی مورد نياز برای برای استخراج آلومينيوم به وسيله معدن کاری بوکسيت تا رسيدن به شمش نهايی حدود 300000 مگاژول بر تن است.در مقايسه با انرژی مورد نياز برای آلومينيوم ثانوی که 9288 مگاژول بر تن برای قطعات و صفحه ها و 17996 مگاژول بر تن برای سيم ها و کابل های کهنه است.از اين رو حتی کاهش قيمت ها تاثير چندانی در هزينه نهايی توليد از سنگ معدن ندارد و اين خود مزيتی است که گرايش را به سوی مواد ثانوی (قابل بازيافت) افزايش می دهد.
بازيافت كاغذ

معمولاً به نامه ها و دست نوشته هاي به درد نخور و آگهي هاي تبليغاتي به عنوان خطري زيست محيطي فكر نمي كنيم، فقط وجود آنها را مزاحم به حساب مي آوريم. ولي اگر يك سال تمام كاغذهاي ناخواسته (به ازاي هر نفر) جمع آوري شود معادل 5/1 اصله درخت خواهد بود اگر همه اين كار را انجام دهند مجموع كل آن به 100 ميليون اصله درخت در سال مي رسد. كاغذ بازيافت شده مي تواند به سهولت و بدون افت كيفيت، جانشين كاغذ تازه شود. روزنامه ها، راحت ترين مواد براي بازيافت كاغذ هستند. كاغذهاي بازيافتي كه معمولاً در رنگ هاي تيره تر موجود هستند از نظر بهداشتي با كاغذهاي سفيد تفاوتي ندارند.

كاغذهاي تحرير سفيد، كاغذ روزنامه، دفتر مشق، كاغذ دستگاه تكثير، مجله و مقوا براي بازيافت مناسب هستند. كاغذهايي مانند كاغذهاي قديمي زرد شده، كاغذ فاكس، كاغذ كاربن، كاغذ گلاسه و براق، كاغذ برچسب دار از كاغذهاي نامناسب براي بازيافت هستند.
آيا مي دانيد براي توليد يك تن كاغذ جديد بايد پانزده درخت تنومند را قطع كنيم، در حالي كه براي تهيه

همين مقدار كاغذ از كاغذ بازيافتي احتياج به چوب نيست. در روش بازيافتي، ميزان انرژي مورد نياز به یک چهارم كاهش مي يابد و همچنين آب مورد نياز در اين فرآيند به كمتر از یک صدم تقليل مي يابد.
بازيافت پلاستيك و شيشه
در حال حاضر مي توان مانند گذشته به جاي كيسه هاي پلاستيكي از كيسه هاي پارچه اي و يا كيف هاي با دوام براي خريد كردن استفاده كرد. براي صرفه جويي در مصرف كيسه پلاستيك، مي توان از كيسه پلاستيكهاي مصرف شده به جاي كيسه زباله استفاده كرد.
براي نگاهداري مواد غذايي مي توانيم از ظروف آلومينيومي، لعابي و يا پلاستيكي در دار به جاي كيسه هاي فريزر و يا طلق هاي پلاستيكي چسبان استفاده كنيم.
بهتر است بطري ها و شيشه ها پس از مصرف محتويات آن شسته شود.

در موقع خريدن وسايل پلاستيكي، هرگز پلاستيك هاي رنگي را انتخاب نكنيد و تا آن جايي كه ممكن است از مصرف ظروف يك بار مصرف اجتناب كنيد.
آيا مي دانيد با به كاربردن شيوه هاي صحيح و ساده زندگي، مي توان مصرف پلاستيكها را محدود كرد. پلاستيك ها از نفت كه منبعي غير قابل تجديد است، ساخته مي شود. پلاستيكها به علت اينكه غير قابل تجزيه هستند از زباله هاي پايدار آلودة محيط زيست محسوب مي شوند.

در ضمن يادتان باشد شيشه هاي حاوي مواد شيميايي، داروها و ... را در داخل جعبه هاي مخصوص جمع آوري شيشه براي بازيافت قرار ندهيد.
شيشه اي كه امروز دور انداخته مي شود، ممكن است پس از هزار سال ديگر هم روي زمين قرار داشته باشد. براي توليد شيشه مقدار زيادي انرژي به مصرف مي رسد و اين در حالي است كه با بازيافت شيشه هاي قديمي علاوه بر استفاده از شن و ماسة كمتر، انرژي كمتر نيز مصرف خواهد شد.

بازيافت آلومينيم
براي حفظ بهداشت محل نگهداري قوطي هاي مصرف شده آلومينيمي و بازيافت صحيح تر وبهداشتي تر مي توان آنها را شسته و در جايي معين جمع آوري نمود. ظروف وضايعات آلومينيم به هر شكلي كه باشد قابل بازيافت است، بنابراين فويل آلومينيمي قوطي هاي نوشابه و كنسرو، بشقاب، چارچوب پنجره ها و حتي تراشه هاي آلومينيم در كارگاهها و حلقه هاي بازكننده قوطي نوشابه ها را مي توان جمع آوري و بازيافت كرد.
آيا مي دانيد توليد آلومينيم از آلومينيم بازيافت شده به 90 درصد انرژي كمتري از توليد آن از سنگ معدن نياز دارد و همچنين بازيابي آلومينيم، آلودگي هاي مربوطه را 95 درصد كاهش مي دهد.
بياييد با جمع آوري و بازيافت آلومينيم، آلودگي هاي زيست محيطي را به مقدار زياد كاهش داد و در مصرف انرژي صرفه جويي نماييم.
كاهش زباله از طريق پيروي از الگوي صحيح مصرف و بهبود رفتارها چگونه است؟
1- حتي الامكان بايد از مصرف نايلون خودداري كنيم زيرا پلاستيك هايي كه مورد استفاده ما هستند اغلب قابل استفادة مجدد نيستند. پلاستيك ها از مواد غير قابل تجزيه هستند و محيط زيست را به شدت آلوده مي كنند.
2- تا جايي كه امكان دارد بايد از ظروف يك بار مصرف استفاده نكنيم.
3- بهتر است خريدهاي هفتگي يا روزانه را محاسبه كرده و به اندازه نياز خود و خانواده خريد كنيم تا مواد غذايي سالم را به خاطر كهنه شدن و فساد به زباله تبديل نكنيم.
4- در خريدهاي روزانه، غالباً بيش از حد لزوم از پاكت، نايلكس، مقوا و ... براي حمل جنس هاي خريداري شده استفاده مي شود. بايد از مصرف بي مورد اين موارد خودداري كنيم.
5- از ظروف پلاستيكي با دوام و در دار براي نگهداري مواد غذايي در يخچال و يا مواد غذايي خشك مانند قند و شكر و يا ادويه استفاده كنيم.
6- از تمام قسمتهايي كاغذ و همين طور دوروي كاغذ استفاده كنيم.
7- بهتر است به همراه دستمال كاغذي، يك يا دو دستمال پارچه اي نرم وقابل شستشو به همراه داشته باشيم تا به اين ترتيب مصرف دستمال كاغذي را كاهش دهيم.
8- از لامپ هاي كم مصرف و يا لامپ هاي مهتابي كه برق كمتري نسبت به لامپ هاي معمولي مصرف مي كنند، استفاده كنيم.
9- بايد غذا را به اندازه اي كه مي خواهيم بخوريم در ظرف بريزيم تا به اين ترتيب مواد غذايي را تبديل به زباله نكنيم.
10- از خرده نان، پس مانده هاي سبزي ها، مي توانيم براي تغذيه طيور خانگي و پرندگان استفاده كنيم.
11- به پس مانده هاي غذايي، آب اضافه نكنيم و آنها را به صورت خشك در ظرف مخصوص زباله و پس مانده مواد غذايي قرار دهيم.
طرح مديريت زباله های جامد
اهداف
به علت سرويس دهی نا کافی جهت جمع آوری زباله جامد و همچنين عدم آگاهی زيست محيطی ساکنين، برخی زباله های جامد توليد شده به داخل رودخانه ها رها شده و سپس وارد تالاب می شوند. همچنين مکانی جهت دفن زباله های خطر ناک موجود نمی باشد و ظرفيت دستگاههای زباله سوز جهت سوزاندن زباله های بيمارستانی کافی نمی باشد. بنابر اين ديدگاه اين طرح کاهش ميزان زباله های کنترل نشده و کاهش آلودگی ناشی از زباله های خطرناک کارخانجات است.
آموزش زيست محيطی برای مشارکت در امر بازيافت زباله
حتی در مناطق شهری نيز که زباله های جامد هر روزه جمع آوری می شوند، زباله ها درون رودخانه تخليه می شوند اين مشکل ريشه در عادت ساکنان منطقه دارد و در طويل المدت باعث استمرار درانجام اين کار شده است. بنا براين ارتقای آگاهيهای زيست محيطی ساکنان منطقه امری ضروری است. در اين فعاليتها، مردم به بازيافت همگانی زباله های قابل بازيافت نظير بطری ها، قوطيها و کاغذ تشويق می شوند. اين فعاليتهابه صورت ماهانه هماهنگ شده و سپس پس از جمع آوری زباله های قابل بازيافت، آنها را به کارخانه های بازيافت زباله می فروشند.
معرفی سيستم جمع آوری زباله جامد با صرف حد اقل هزينه
به منظور توسعه سرويس دهی سيستم جمع آوری زباله لازم است که باز دهی اين سيستم را در مناطق شهری بهبود بخشيم. سيستم زير بر اساس شبيه سازی گزينه ها پيشنهاد می شود و بستگی به موارد زير دارد:(1) جمع آوری مداوم زباله(2) تعداد مکانهای جمع آوری(3) نوع و ميزان زباله جمع آوری شده و تفکيک زباله از مبدأ
• زباله های قابل بازيافت توسط گروههای مردمی جمع آوری شده و به بازيافت کنندگان فروخته شود.
• دفعات جمع آوری زباله بايد سه بار در هفته باشد نه بصورت جمع آوری هر روزه کنونی
• بجای جمع آوری زباله از خانه ها ، مکانهايی برای 20 خانوار در نظر گرفته شده و از آنجا جمع آوری گردد.
اين تغييرات هزينه جمع آوری زباله فعلی را تا 70 % کاهش خواهد داد. هزينه کاهش يافته باعث می شود که سيستم جمع آوری زباله تمامی نواحی روستايی رانيز پوشش دهد . به شرط آنکه زباله ها يکبار در ماه جمع آوری شوند و هرجامعه روستايی فقط يک مکان جمع آوری زباله داشته باشد.

مديريت همگانی زباله جامد در جوامع روستايی
با يک ديد واقع گرايانه در می يابيم که اصلا لازم نيست سيستم جمع آوری زباله در روستاها کاملا مشابه نقاط شهری باشد. بنابر اين يک سيستم مديريت همگانی زباله جامد معرفی شده است.(به تصوير زير توجه کنيد).

• زباله های قابل بازيافت توسط گروههای مردمی جمع آوری شده و به باز يافت کنندگان فروخته می شود.
• پسماند های مواد غذايی بايد توسط جوامع مردمی به کمپوست تبديل شود .
• ساير زباله ها ماهانه يکبار توسط شهرداری يا ديگر موسسات محلی جمع آوری می شوند.

احداث محل دفن بهداشتی زباله
زباله های جمع آوری شده بايد با استفاده از تسهيلات مناسب نابود گردند. اولين مرحله احداث مکانهايی برای دفن بهداشتی زباله می باشد به طوری که بتوان شي را به های حاصله را کاملأ کنترل نمود. يک شبيه سازی رايانه ای از انتخابهای انجام گرفته نشان می دهد که هزينه جمع آوری زباله، بيشتر ازهزينه احداث و راه اندازی مرکز دفن زباله می باشد و هزينه ای بيشتراز مديريت زباله جامد می طلبد. بنابراين توصيه می شود که سه مکان دفن زباله مشترک در بندر انزلی، رشت، خمام، سنگر و د يگر نواحی احداث گردد.

احداث تسهيلات پيش تصفيه ای برای زباله های جامد خطر ناک کارخانجات
زباله های خطر ناک که حاوی فلزات می باشند، بايد ابتدا با سيمان مخلوط شده و به شکل جامد در آيند و سپس به صورت بهداشتی در محل دفن زباله دفن شوند .

احداث دستگاه زباله سوز برای زباله های عفونی بيمارستانی
زباله های عفونی بيمارستانی بايد سوزانده شوند. دانشگاه علوم پزشکی گيلان در حال تحقيق در مورد تهيه دستگاههای مجهز زباله سوز برای سوزاندن زباله های عفونی بيمارستانی در بيمارستانهای مهم می باشد. ظرفيت پيشنهادی تقريبأ 3 تن در روز می باشد.
هماهنگی بين موسسات و سازمانها
به منظور ايجاد سيستم مديريت پايدار زباله جامد در زمينه مالی، توصيه شده است که جهت جمع آوری زباله ، از مردم شهريه دريافت شود. بر طبق محاسبات صورت گرفته، هزينه مديريت زباله جامد(شامل مبلغ سرمايه گذاری) پس از کسر هزينه مربوط به جمع آوری زباله ، به ميزان 000/50 ريال/تن بر آورد شده است. اين ميزان برای هر خانوار 4 نفره برابر با 000/70 ريال در سال می باشد.

برپايی جلساتی به منظور بهبود وضعيت زباله جامد
يک يا دوبار در طول سال بايد جلساتی با حضور افراد تأثير گذار و تأثير پذير در خصوص بهبود وضعيت زباله جامد و تبادل تجارب بر پا گردد. جلسه بهبود زباله جامد بايد شامل سه جلسه فرعی باشد. اين جلسات فرعی شامل جلسه مربوط به زباله های شهری( که توسط اداره کل حفاظت محيط زيست هماهنگ می شود)، جلسه مربوط به زباله های بيمارستانی ( که توسط دانشگاه علوم پزشکی هماهنگ می شود) و جلسه مربوط به زباله های خطر ناک است( که توسط سازمان صنايع و معادن هماهنگ خواهد شد). اين جلسات بايد در صورت لزوم بر پا شوند.