بخشی از مقاله
زمين لرزه ها
زمين لرزه تكان ناگهاني زمين مي باشد كه در اثر شكسته شدن يا جابجا شدن سنگهاي زير سطح زمين بوجود مي آيد . زمين لرزه ها مي توانند باعث فرو ريختن ساختمان ها و پل ها ، سقوط خطوط تلفن و آتش سوزي ، انفجار وريزش كوهها شوند . همچنين زمين لرزه ها مي توانند باعث ايجاد امواج بسيار عظيمي شوند كه سونامي ناميده شده و مي توانند مسافت زيادي را تا رسيدن به مناطق ساحلي و برخورد به اين منطقه ها طي نمايند . در زير مطالعاتي ارائه شده است كه شامل دستورالعمل هايي براي ايمني و آمادگي داشتن در برابر زلزله مي باشد . از آنجايي كه فنون پيشگيري از آسيب در ايالت هاي مختلف با يكديگر متفاوت است ، ازاينرو توصيه مي شود كه با اداره كنترل حوادث غير مترقبه ، سازمان بهداشت يا انجمن محلي سازمان صليب سرخ بين المللي آمريكا تماس حاصل نماييد .
قبل از زمين لرزه چه اقداماتي ميتوان انجام داد :
1ـ آشنايي با اصطلاحات مرتبط با زمين لرزه
• زمين لرزه ، يك تكان و لغزش ناگهاني بخشي از پوسته زمين مي باشد كه درپي يك سري لرزش ها اتفاق مي افتد .
• پس لرزه ، يك زمين لرزه با همان شدت يا شدتي كمتر كه پس از زمين لرزه اصلي رخ مي دهد .
• گسل ، جابجايي پوسته زمين در راستاي گسل ـ منطقه اي ضعيف كه در آنجا دو قطعه پوسته از هم جدا شده اند . در زمين لرزه هاي شديد ، پوسته تنها چند اينچ يا چند فوت حركت مي كند .
• مركز زلزله ـ منطقه اي از سطح زمين ، درست بالاي مبدأ يا خاستگاه زلزله
• امواج لرزه اي ـ ارتعاشاتي هستند كه از مركز زمين لرزه با سرعت هايي معادل چندين مايل درثانيه به سمت بيرون حركت مي كنند . برخي ازاين ارتعاشات مي توانند بعضي ساختمانها را چنان با سرعت تكان دهند كه باعث فرو ريختن آنها شوند .
• بزرگي ـ نشان مي دهد كه چه مقدار انرژي آزاد شده است . اين انرژي را مي توان با استفاده از ايستگاه ثبت اندازه گيري كرده و يا بوسيلة خطوط گرافيكي برحسب مقياس ريشتر نمايش داد . شدت زمين لرزه اي معادل 7 برحسب مقياس ريشتر نشان دهنده يك زمين لرزه بسيار قوي مي باشد . هر عدد صحيح در مقياس ريشتر نشان مي دهد كه ميزان انرژي آزاد شده تا 30 برابر افزايش يافته است . بنابراين زلزله اي به شدت 6 نسبت به زلزله اي به شدت 5 ، تقريباً 30 برابر قويتر مي باشد .
2ـ مواردي را در منزلتان پيدا كنيد كه مي تواند در موقع بروز زلزله ايجاد خطر كند .
• سيم كشي هاي برق خراب و خطوط گاز نشتي را تعمير كنيد .
• دستگاههاي آب گرمكن و دستگاههاي گازي را در محل استقرارشان محكم كنيد . ( اين دستگاهها داراي يك سيستم خودكار گاز مي باشند كه درموقعوقوع زمين لرزه به كار مي افتد .)
• اشيا سنگين يا بزرگ را در قفسه هاي پايين تر قرار دهيد . قفسه ها را محكم به ديوارها وصل كنيد اشيا بلند و بسيار سنگين را در محل استقرارشان محكم كنيد .
• غذاهاي نگهداري شده در بطري ، ظروف شيشه اي چيني و ديگر ظروف شكستني را در قفسه هاي پايين تر يا كابينت هايي كه درب آنها محكم بسته مي شوند نگهداري كنيد .
• وسايل روشنايي سقفي را محكم كنيد . ترك هاي گچي عميق درسقف يا ستون ساختمان را يافته و تعمير كنيد . توصيه هاي كارشناسانه را بخصوص درصورت مشاهدة علائمي از نواقص ساختاري ، بكار بريد .
• مطمئن شويد كه پي ساختمان كاملاً محكم مي باشد .
• براي جلوگيري از نشت آب يا گاز از لوله هاي ارتجاعي مناسب استفاده كنيد . وسايل ارتجاعي در برابر شكستگي مقاوم ترند .
3ـ بدانيد كه چه وقت و چگونه بايد آب ، برق و گاز را از شير فلكه يا كليد اصلي قطع نمود .
4ـ دستورالعمل هاي مقابله با زلزله را با اعضاي خانواده تان تمرين كنيد .
• در هر اتاق در زير يك ميز محكم و بادوام يا درمقابل يك ديوار تورفته ، مكان هاي امني را معين كنيد . با اجراي عملي اين دستورالعمل ها توسط خود و اعضاي خانواده تان ، آنها را به خوبي بياموزيد . نواحي خطرناك هر اتاق را شناسايي كنيد . اين نواحي شامل پنجره ها كه امكان فروريختن يا خرد شدن شيشه ها در آن وجود دارد ، قفسه هاي كتاب ومبلمان كه امكان افتادن آنها وجود دارد و روشنايي هاي سقفي كه امكان سقوط آنها وجود دارد مي باشد .
5ـ طرحي را جهت الحاق اعضاي خانواده به يكديگر در يك محل پس از وقوع طراحي كنيد . يك خط تلفن خارج شهري را در اختيار اعضاي خانواده قرار دهيد تا بواسطه آن بتوانند ديگران رادر جريان سلامت خود قرار دهند .
6ـ خط مشي هاي مربوط به اقدامات ايمني را بررسي كنيد . برخي آسيب ها و خسارات را مي توان بدون بيمه خاص زلزله پوشش داد . ازاوراق مهم شغلي و خانگي محافظت كنيد .
7ـ وسايل ضروري حياتي را براي حداقل سه روز آماده كنيد . يك كيف حاوي لوازم ضروري وقوع حوادث ناگوار را تهيه كنيد . ذخيره غذا و آب شرب را نگهداري كنيد . براي كسب اطلاعات بيشتر فصل “ تخليه ” و “ برنامه ريزي فوريتي و عملكردهاي ضروري در هنگام وقوع حوادث ناگوار ” را مطالعه كنيد .
در طول يك زمين لرزه چه اقداماتي بايد انجام داد ؟
تا زمان توقف لرزش در داخل ساختمان بمانيد البته بهتر اين است كه قبل از وقوع حادثه ازساختمان خارج شويد . بيشتر آسيب ها در طول زلزله زماني رخ مي دهد كه افراد در هنگام خارج شدن يا وارد شدن به ساختمان با اشياء در حال سقوط برخورد مي كنند .
1ـ ثابت در يك محل بمانيد ،خود را بپوشانيد و صبر كنيد !
با چند قدم خود را به نزديكي يك محل امن برسانيد .
تا زمان متوقف شدن لرزش ها در داخل ساختمان بمانيد و زماني كه مطمئن شديد خارج شدن از محل خطري را به دنبال ندارد ، از ساختمان خارج شويد .
2ـ اگر در داخل ساختمان هستيد ، خود را در زير يك ميز محكم و بادوام يا درمقابل يك ديوار داخلي مخفي كنيد و در همانجا بمانيد . خود را از شيشه ، پنجره ها ، دربهاي ساختمان يا ديوارها ، وسايل روشنايي يا مبلمان دور نگه داريد . اگر در تخت خواب هستيد در همانجا بمانيد و با استفاده از بالش از سرخود محافظت كنيد ، مگر اينكه در زير يك وسيله روشنايي سنگين كه احتمال سقوط آن وجود دارد قرار داشته باشيد .
3ـ اگر يك ميز يا نيمكت در نزديكي شما وجود ندارد ، صورت و سرتان را با دستانتان پوشانده و بصورت چمباتمه در يك گوشه از ساختمان بنشينيد . تنها زماني مي توان از چهارچوبهاي در بعنوان پناهگاه استفاده نمود كه آنها در نزديكي شما قرار داشته و اينكه بدانيد اين چهارچوب ها بوسيلة ديوارهاي حمال نگهداري شده اند .
4ـ اگر در خارج از ساختمان هستيد ، همانجا بمانيد . از ساختمان ها ، تيرهاي چراغ برق خيابان و سيم كشي ها فاصله بگيريد .
در طول وقوع زلزله خونسردي خود را حفظ كرده و در داخل ساختمان بمانيد . بيشترين آسيب ها در طول يك زمين لرزه زماني اتفاق مي افتد كه افراد درهنگام خروج از ساختمان و يا وارد شدن به آن با ويرانه هاي در حال سقوط برخورد مي كنند .
5ـ اگر در يك اپارتمان يا ساختمان چند طبقه زندگي مي كنيد دستورالعمل هاي زير را مد نظر داشته باشيد .
• به زير يك ميز رفته و در آنجا بمانيد و از پنجره ها و ديوارهاي بيروني فاصله بگيريد .
• در داخل ساختمان بمانيد ( بيشتر آسيب ها زماني اتفاق مي افتد كه افراد در هنگام فرار كردن با اشيا يا ويرانه هاي در حال سقوط برخورد مي كنند .
• توجه داشته باشيد كه احتمال خروج برق و شيوع سيستم هاي آب پاش وجود دارد .
• از آسانسورها استفاده نكنيد .
6ـ اگر در اماكن عمومي شلوغ هستيد :
• در همانجايي كه هستيد بمانيد . به سمت دربهاي خروجي هجوم نبريد .
• از قفسه هاي بلند ، كابينت ها و قفسه هاي كتاب كه حاوي اشيايي است كه احتمال سقوط آنها وجود دارد ، فاصله بگيريد .
• از يك شيء بعنوان سپر ، جهت حفاظت از سرو صورتتان در مقابل شيشه و ويرانه هاي در حال سقوط استفاده كنيد .
• توجه داشته باشيد كه سيستم برق را قطع كرده و سيستم هاي آب پاش و زنگ هشدار آتش سوزي را روشن كنيد .
