بخشی از مقاله
كارآموزي شركت مهندسي توسعه انديشه آريابا موضوع ACCESS
مقدمه :
اين شركت ، شركت توسعه انديشه آريا ميباشد كه تعمير خودرو در آن انجام ميشود بدين صورت است كه دراين شركت خودرو وارد تعميرگاه شده و افراد معايب خود را به اپراتور مربوطه اعلام ميكند و اپراتور نيز آنها را در كامپيوتر ثبت نموده و يك شمارة پذيرش به دارندة خودرو ميدهد. حال اپراتور براساس معايب درج شده خود را به يكي از سالنهاي تعميراتي ميفرستد تا تعميرات در آن سالن روي خودرو انجام شود. حين تعميرات روي خودرو، تعميركار قطعات و لوازم يدكي مورد نياز جهت تعمير را از انبار درخواست نموده ودريافت مينمايد. بعد از اتمام تعميرات خودرو به قسمت حسابداري فرستاده ميشود و در آنجا با محاسبة قيمت تعميرات انجام شده روي خودرو فاكتور صادر شده و در آنجا با محاسبة قيمت تعميرات انجام شده روي خودرو فاكتور صادر شده و مبلغ مورد نظر از مشتري دريافت ميگردد و بعد از دريافت مبلغ، برگه خروج خودرو از تعميرگاه صادر ميشود.
كه ما در اين شركت بيشتر كارمان ساخت جداول به كمك ACCESS و ايجاد بانك اطلاعاتي براي ثبت اطلاعات موجود در شركت ميباشد.
مفهوم بانك اطلاعاتي
تعريف بانك اطلاعاتي
از بانك اطلاعاتي تعاريف ارائه شده است كه تعريف زير را از همه جامع ترين به نظر ميرسد: بانك اطلاعاتي مجموعهاي سازمان يافته از اطلاعات و داده هاي مرتبط به هم است. داده عبارتند از حقايق و ارقام يك موضوع خاص و اطلاعات عبارتند از نتايجي كه از تركيب دادهها حاصل ميگردند.موسسات و سازمانها معمولاً سيستم هاي اطلاعاتي، خود را به دو صورت تشكيل داده از آنها استفاده ميكنند.
استفاده از سيستم هاي اطلاعاتي ساده: در اين روش دادههاي در فايل هاي جداگانه قررا ميگيرند و براي استفاده از دادههاي موجود در آن فايل، سيستمهاي جداگانه طراحي ميشوند. به اين نوع سيستمهاي اطلاعاتي، سيستم پردازش فايلها ميگويند.
استفاده از بانك هاي اطلاعاتي: در اين روش موجود، به صورت مجتمع يا بانك مورد استفاده قرار ميگيرند. در چنين سيستمي كاربر ميتواند بدون سردگمي وبا صرف وقتي اندك، اطلاعات مورد نياز خود را از دادههاي موجود در مجتمع اخذ كند. امروزه اكثر موسسات و سازمانها سعي ميكنند از اين سيستم اطلاعاتي استفاده كنند.
براي پي بردن به تفاوت دو روش ذكر شده به مثال زير دقت شود.
مثال: موسسهاي دادههاي مربوط به حقوق كارمندان، بيمه، تنبيه و تشويق را در چهار فايل جداگانه قرار داده براي اخذ خروجي هاي مورد نياز، سيستم هاي جداگانه براي آنها نوشته است. كار سيستم حقوق، محاسبه دستمزد كاركنان با استفاده از دادههاي موجود در فايل حقوق، كار سيستم بيمه پردازش دادههاي موجود در فايل بيمه و كار سيستم هاي تنبيه و تشويق، پردازش دادههاي موجود در فايل هاي تنبيه و شويق ميباشد. هر يك از اين سيستمها ميتوانند خروجي مناسبي را توليد كنند. اما اگر بخواهيم اطلاعات جديدي مانند آنچه كه در زير آمده است اخذ كنيم، با مشكل مواجه خواهيم شد.
1. كارمنداني كه داراي حقوق مشخص بوده به تعداد دفعات مشخصي تنبيه يا تشويق شدهاند.
2. كارمنداني كه در تاريخ معيني استخدام شده مبلغ خاصي براي بيمه پرداخت كردهاند.
3. كارمنداني كه تعداد دفعات تنبيه آنها بيشتر از تعداد دفعات تشويق باشد و برعكس.
در همه موارد بالا و مواردي مشابه مجبوريم از دادههاي موجود در دو يا چند فايل استفاده كنيم كه كار ساده اي نيست، زيرا ممكن است دادههاي موجود در فايل ها داراي فرمت يكساني نباشند. در حالي كه اگر اين موسسه سيستم اطلاهاتي خود را به صورت بانك اطلاعاتي تشكيل دهد با چنين مشكلي مواجه نخواهد شد.
در سيستم جديد تمامي دادههاي موجود در فايل هاي طراحي شده در روش اول، در يك 40فايل بزرگتر به نام بانك اطلاعاتي قرار گرفته اند كه در نتيجه پردازش دادهها و اخذ گزارش هاي جديد آسانتر خواهد بود.
مزاياي استفاده از بانك اطلاعاتي
مزاياي استفاده از سيستم بانك اطلاعاتي به جاي سيستم پردازش فايل ها را به صورت زير ميتوان برشمرد:
1. جلوگيري از اتلاف حافظه در ذخيره كردن دادهها.
2. ايجاد اطمينان نسبت به گزارشهاي بدست آمده.
3. اخذ گزارشهاي جديد ساده است.
4. سرعت پردازش دادهها بالا است.
5. دادهها از سيستمهاي كاربردي مستقل هستند.
6. تمركز در مديريت دادهها به نحود خوبي امكان پذير است.
معايب استفاده از سيستم بانك اطلاعاتي
بانك اطلاعاتي با همه مزايايش، معايبي نيز دارد كه اين معايب در مقابل مزاياي فوق ناچيزند. از جمله:
1. چون طراحي بانكهاي اطلاعاتي ساده نيست. متخصصان ماهري جهت ايجاد لازم است.
2. به دليل متمركز بودن سيستم اطلاعاتي، امكان آسيب پذيري سيستم زياد است. يعني اگر يك قسمت از سيستم از كار بيفتد ممكن است كار بقيه سيستمها مختل شود.
اجزاي تشكيل دهنده بانك اطلاعاتي
1. كاربران
2. سيستم بانكهاي اطلاعاتي
3. دادهها موجود در بانك هاي اطلاعاتي
كاربران، كساني هستند كه به نحوي با بانك هاي اطلاعاتي سر و كار دارند. بر اساس نوع كاري كه كاربران با بانك اطلاعاتي دارند ميتوان آنها را به سه دسته تقسيم كرد:
1. مدير يا مسئول بانك اطلاعاتي
2. برنامهنويسان كابردي يا طراح بانك هاي اطلاعاتي
3. كاربران نهايي
كاربران نهايي كساني هستند كه حق هيچ گونه تغيير و تبديل را در بانك اطلاعاتي ندارند بلكه فقط از امكانات آن ميتوانند استفاده كنند. طراحان بانك اطلاعاتي كساني هستند كه بانك اطلاعاتي را ايجاد نمودهاند.
مسئول بانك اطلاعاتي كسي است كه حق هر گونه تبديل وتغيير را در بانك اطلاعاتي دارد. به عنوان مثال اضافه كردن دادههاي جديد و حذف يا اصلاح دادهها به عهده مسئول بانك اطلاعاتي است. سيسم بانك اطلاعاتي مجموعهاي از برنامه هايي است كه نيازهاي كاربران را برآورده ميكند.
انواع بانك اطلاعاتي
براي سازمان داده ها بين آنها راه هاي گوناگوني وجود دارد. سه الگوي اصلي، تشكيل سه نوع بانك اطلاعاتي را ميدهند.
بانك اطلاعاتي هرمي
در اين الگو، اطلاعات به صورت درختي در اختيار كاربران قررا ميگيرند. دادهها در بخشهايي به نام قطعه ذخيره ميشوند. قطعه بالاي ريشه نام دارد. ريشه به صورت رابطه پدر و فرزندي زيرين وصل مي شود. قطعه پدر ميتواند چندين فرزند داشته باشد، ولي هر فرزند فقط يك پدر دارد.
بانك اطلاعاتي شبكه اي
اين شكل، حالت تغيير يافته الگوي هرمي است. اين دو الگو به آساني به يكديگر قابل تبديل هستند. در الگوي هرمي ميتوان يك عامل رابه چند پيوند داد، ولي در الگوي شبكهاي ميتواند چندين عامل را به چندين عامل پيوند دارد.
بانك اطلاعاتي رابطهاي
همان طور كه ميدانيد بانك اطلاعاتي مجموعهاي از اطلاعات مربط به هم است كه براي هدف خاصي به كار گرفته مي شود، مثل نگهداري سيستم كتابخانه و موجودي كالاي انبار. دقت داشته باشيد كه بين واژههاي «داده» و «اطلاعات» تفاوت است. دادهها با هم تركيب مي شوند و اطلاعات را به وجود ميآورند. وقتي از سيستم مديريت بانك اطلاعاتي كامپيوتر، مثل اكسس استفاده ميكنيد، از بانك اطلاعاتي رابطهاي بهره ميبريد. در بانك اطلاعاتي رابطهاي، اطلاعات به دستههاي مختلفي از دادهها مرتبط به هم تقسيم مي شوند كه هر كدام در جدول جداگانه در فايل ذخيرده ميشوند. جدولها، اشياي مهمي در قلب بانك اطلاعاتي رابطهاي هستند. اطلاعات در اين ذخيره و بازيابي ميشوند.
وقتي دادهها در جدول هاي گوناگوني ذخيره ميشوند، ميتوانيد آن ها را به راحتي تغيير دهيد. دادههايي را اضافه، حذف يا مشاهده كنيد، دادههايي را جست و جو نماييد و آنها را به صورت خاصي چاپ كنيد.
در واقع، مفهوم بانك اطلاعاتي در اكسس، مجموعهاي از اشيا هستند كه دادهها را ذخيره دستكاري و بازيابي ميكنند. اين اشيا شامل جدولها، تقاضاها، فرمها، گزارشها، ضخامت، ماكروها ماژول است.
نرمال سازي چيست؟
نرمال سازي، فرايند تنظيم ساختار دادهها است. هدف نهايي نرمال سازي اين است كه دادههاي موجود در بانك اطلاعاتي به سادهترين ساختار آن تبديل شود، دادههاي زايد به حداقل برسند، و به طور كلي، فيلدهاي داده طوري سازمان دهي شوند كه دادهها بطور موثر و قابل انعطاف ذخيره گردند.
نرمال سازي يك و منشأ رياضي پيچيده دارد كه شامل مراحل خاصي به نام شكلهاي نرمال است. هر شكل نرمال، مانعي است كه بانك اطلاعاتي بايد بر آن غلبه كند تا به مرحله بعدي سرايت نكند. پنج شكل نرمال وجود دارد: شكل نرمال اول، شكل نرمال دوم، شكل نرمال سوم، شكل نرمال چهارم، شكل نرمال پنجم. هر چه شكل نرمال بالاتر باشد. محدوديت تست بيشتر است. شكل نرمال سوم براي بانك اطلاعاتي كافي است.
شكل نرمال اول دادههاي تكراري را حذف ميكند.
در شكل نرمال دوم لازم است تمام دادههاي موجود در جدول، به موضوع جدول اعمال شود كه معمولاً به صورت كليد اصلي نمايش داده ميشود. به عنوان مثال، نام مشريان، مستقيماً به فليد كليد اصلي Woerker Number در جدول سفارش كار اعمال نمي شود. لذا اين داده بايد حذف شود و فليد كوچكي به جاي آن قرار گيرد تا ركورد جدول سفارش كار را با ركورد جدول مشتريان پيوند دهد.
شكل نرمال سوم فيلدهايي را حذف ميكند كه ميتواند توسط فيلدها به دست آيد. به عنوان مثال، اگر جدول سفارش كار حاوي فيلد Total Cost است كه مجموع فيلدهاي Labor Cost و Material است. اين فيلد بايد حذف شود تا شكل نرمال سوم به دست آيد.
اجزاي بانك اطلاعاتي در اكسس
تعريف ركورد و فيلد
به اطلاعات مربوط يك كارمند دانشگاه، كالاي موجود در انبار و دانشجو، يك ركورد گفته مي شود. به عنوان مثال، اطلاعات زير را يك ركورد داشنجو گويند:
نام دانشجو شماره دانشجويي رشته تحصيلي تعداد واحد پاس شده
احمد رضايي 814352 عمران 40
همانطور كه ميبينيد، اين ركورد 4 قلم اطلاعات نام داشنجو، شماره داشجويي، رشته تحصيلي و تعداد واحد پاس شده است. به هر يك از اقلام، يك فيلد گفته مي شود. بنابراين، ركورد دانشجوي فوق، از چهار فيلد نتكيل شده است. هر فيلد، اطلاعاتي از دانشجو را ذخيره ميكند.
مشخصات فيلدها
همانطور كه ديديد، فيلد بخشي زا ركورد است كه اطلاعات را ذخيره ميكند. هر فيلد داراي چهار مشخصه به شرح زير است:
1. نام فيلد 2 . نوع فيلد 3. توصيف 4. خواص فيلد
براي نام گذاري فيلدها از تركيبي از حروف الفبا و ارقام استفاده ميشود كه بايد با حروف شروع شوند. مثل FirstName و LastName حداكثر ميتواند 64 كاركتر باشد.
نوع فيلد مشخص ميكند چه نوع دادهاي بايد در فيلد ذخيره شود. در اكسس ده نوع فيلد وجود دارد كه عبارت انداز:
TEXT(متني) اين نوع داده، از همه متداول تر است و تا 255 كاركتر يا عدد را ميپذيرد. اين فيلد براي ذخيره دادههاي تركيب از اعداد و كاراكتر ميرود، مثل آدرس و توضيحاتي در مورد موضوع. اگر فيلدهايي داريد كه فقط از اعداد تشكيل شدهاند، ولي بر روي آنها محاسباتي صورت نميگيرد، بهتر است از اين نوع انتخاب كنيد. به عنوان مثال كدپستي از ارقام تشكيل شده است و معمولاً محاسباتي بر روي آن انجام نميشود. اندازه پيش فرض آن 50 كاركتر است ولي ميتوان آن را از 1 تا 255 كاركتر انتخاب كرد. اگر بخواهيد بيش از 255 كاركتر را ذخيره كنيد از نوع فيلد memo استفاده كنيد كه در ادامه آمده است. پيش فرض نوع فيلد، TEXT است.
MEMO (توصيف) از اين فيلد براي ذخيره متنهاي طولاني استفاده ميشود. به عنوان مثال در ركوردهاي مربوط به كاركنان، ميتوانيد توضيحاتي راجع به سابقه كار، اثر بخشي و مهارتهاي آنان را در فيلد MEMO ذخيره كنيد. اندازه اين فيلد ميتواند از 1 تا 535،65 كاركتر باشد.
NUMBER (عددي) اگر بخواهيد بر روي فيلدهايي محاسبات انجام دهيد، بايد آنها را به صورت عددي تعريف كنيد، مثل فيلدهاي مربوط به نمرات، واحد درسي يا معدل دانشجويان. فيلد عددي بر چند نوع است كه اندازه آن نيز بر اساس اين نوع انتخاب ميشود:
• نوع بايت (Byte)، اندازه آن 1 بايت است.
• نوع صحيح (Integer)، اندازه آن 2 بايت است.
• نوع صحيح بزرگ (Long Integer)، اندازه آن 4 بايت است.
• اعشاري (Single)، اندازه آن 8 بايت است.
• اعشاري دقت مضاعف (Double)، اندازه آن 16 بايت است.
• دهدهي (Decimal)، اندازه آن به دقت بستگي دارد.
CURRENCY (پولي) براي دخيره كردن مقادير پولي، اين نوع فيلد را انتخاب كنيد، مثل قيمت و هزينه ارائه خدمات، از اين فيلد ميتوان همانند فيلدهاي عددي و محاسباتي استفاده كرد. روش نمايش فيلدهاي پولي را ميتوان تعيين كرد. به عنوان مثال، ميتوان مشخص كرد كه اعداد منفي به چه صورتي نمايش فيلدهاي پولي را ميتوان تا 15 رقم در سمت چپ نقطه اعشار و تا 4 رقم در سمت راست نقطه اعشار است. استفاده از نوع پولي به جاي نوع عددي، از عدم دقت درگردن كردنها جلوگيري به عمل مي آورد.
AUTONUMBER(عدد خودكار) وفتي اين فيلد را انتخاب كنيد، اكسس تضمين ميكند كه محتويات اين فيلد در هر ركودر در جدول منحصر به فرد است و ميتواند به عنوان كليد مواد اوليه مورد استفاده قرار گيرد. هر وقت ركورد جديدي وارد ميشود، يك مقدار منحصر به فرد براي اين تعيين ميگردد. دو انتخاب براي اين فيلد وجود دارد:
Long Integer و Replication ID . اگر Iong Integer انتخاب شود، بايد چگونگي توليد مقادير رامشخص كنيد/ مقادير به دو صورت ايجاد ميشوند. تصادفي (Random) يا افزايشي (Increment).
DATE/ TIME (تاريخ يا زمان) اگر بخواهيد ركوردها را از نظر زماني مرتب ساز كنيد، اين نوع فيلد مفيد واقع ميشود. براي محاسبه زمان تلف شده، ميتوانيد از اين فيلدها استفاده كنيد. فرمت نمايش تاريخ و زمان را نيز ميتوان تعيين كرد.
YES/ NO(بلي/ خير) براي فيلدها كه دو وضعيت بلي و خير (درستي و نادرستي) داشته باشند. از اين نوع استفاده كنيد. معمولاً به جاي كادرهاي كنترلي ( ) به كار ميروند.
OLE OBJECT (شي OLE) وقتي ميخواهيد شئي را وارد كنيد يا به شيئ ديگر اشاره نماييد، از اين منبع ديگر اشاره نماييد. از اين نوع فيلد استفاده كنيد. با استفاده از اين فيلد ميتوانيد دادهها را از اشيايي مثل صفحه گسترده اكسل، سند WORD، گرافيك، صوت يا ساير دادههاي دودويي به دست آوريد.
HYPERLINK (ابر پيوند) وقتي ميخواهيد فيلد به جاي ديگري پرش كند يا به اينترنت يا اينترنت وصل شود. آدرس ابرپيوند را در اين فيلد ذخيره كنيد. اين فيلد ميتواند شامل چهار پخش باشد كه با علامت # از هم جدا ميشوند:
• متن نمايشي متني اختياري است كه با جاي آدرس كامل ابرپيوند قرار ميگيرد.
• آدرس مسير URI يا UNC (قوانين نام گذاري بين الملل).
• آدرس فرعي صفحهاي در داخل آدرس وب يا محلي فايل.
• توضيح متني است كه وقتي مكان نما به ابرپيوند مي رود، نماش داده ميشود و معمولاً راجع به آن پيوند توضيح ميدهد.
همة بخش ها، به جز آدرس الزامي اند. ممكن است نياز به لاآدرس فرعي به شيئي در بانك اطلاعاتي اكسس اشاره كند. هر يك از بخشهاي ابرپيوند ميتوانند تا 048و2 كاراكتر باشند و تعداد كل كاركترها ميتواند 144و6 باشد. نوع داده ابرپيوند در اكسس 97 اضافه شده است.
LOOKUP WIZARD فيلدي را ايجاد ميكند كه محدود به ليستي از مقادير معتبر است. وقتي از اين نوع داده را انتخاب ميكنيد. وايزارد و در ايجاد اين ليست به شما كمك ميكند و آن را در جدول وصل مينمايد. ميتوانيد مقادير مورد نظرتان را تايپ كنيد و يا به وايزارد بگوييد كه مقادير را از جدول ديگري بگيرد. از اين پس، وقتي مقادير را وارد جدولها ميكنيد، هنگام وارد كردن اين فيلد آن مقادير ظاهر مي شوند كه از بين آنها مي توانيد انتخاب كنيد.
توصيف متني كه در اين فيلد مينويسيد، هدف فيلد را تشريح ميكند. وقتي اين فيلد را در فرمي انتخاب ميكنيد، محتويات اين فيلد در نوار وضعيت اكسس نمايش داده ميشود.
خواص فيلد مشخص ميكند كه مقادير چگونه در فيلدها ذخيره و نمايش داده شوند. هر نوع فيلد،مجموعه خاصي را دارا است. به عنوان مثال، ممكن است بخواهيد مقادير پولي با دو رقم اعشار نمايش داده شوند، و به ازاي هر سه رقم علامت كاما (,) ظاهرا شود، علاوه بر اين ممكن است بخواهيد مقدار پولي گرد شود.
تعيين اندازه فيلدها
متداول ترين فيلدها كه در جدول هاي بانك اطلاعاتي قرار ميگيرند. فيلدها متني و عددياند. وقتي نوع فيلدي را متني انتخاب ميكنيد، اكسس اندازه آن را 50 در نظر ميگيرد. براي تغيير اندازه آن، بايد عدد 50 را تغيير دهيد. روش تعيين اندازه فيلد عددي متفاوت از تعيين اندازه فيلد متني است. در تعيين اندازه فيلد عددي، بايد نام عدد را انتخاب كرد. يعني وقتي نوع فيلدي عدددي انتخاب ميشود، يكي از گزينههاي زير را انتخاب كنيد تا اندازه فيلد عددي مشخص شود:
• Byte براي ذخيره كردن اعداد مثبت بين 1 تا 255 به كار مي رود.
• Integer براي ذخيره كردن اعداد منفي و مثبت صحيح به كار ميرود. بازه اين اعداد از 768و 32- تا 768و32 است.
• Long Integer اندازه پيش فرض است كه اعدادي بين 2- بيليون تا 2 بيليون را نمايش ميدهد.
• Single اعدادي مميز شناور با دقت معمولي را با فرمت IEEE ذخيره ميكند.
• Double اعداد مميز شناور با دقت مضاعف را با فرمت IEEE ذخيره ميكند.
• Relication ID براي ذخيره شناسه منحصر به فرد سراسري (GUID) به كار ميرود.
• Decimal خوص دقت و مقياس را براي كنترل اعداد ورودي فراهم ميكند.
فيلدهاي Auto Number (عدد خودكار) فقط ميتوانند Iong Integer و Relication ID را بپذيرند.
تغيير اندازه فيلد عددي فقط شيوه ذخيره شدن آن را مشخص ميكند، نه نمايش آن را. براي تغيير شيوه نماش عدد،بايد فرمت آن را تغيير دهيد.
جدول
همانطور كه ديديد، يكي از اجزاي بانك اطلاعاتي ركورد است و ركورد از فيلدهاي مختلفي تشكيل شده است. هر فيلد داراي نوع داده است و در اكسس حداكثر 10 نوع داده وجود دارد.
اما، ركوردها در كجا ذخيره ميشوند؟ ركوردهاي مرتبط به هم در يك جدول قرار مي گيرند. به عبارت ديگر، جدول مجموعهاي از ركوردهاي مرتبط به هم است. مثل ركورهاي مربوط به اساتيد يك دانشكده. هر يك از اين مجموعهها را ميتوان به صورت يك جدول تنظيم كرد. به عنوان مثال، جدول به ركوردهاي دانشجويان در جدول آمده است.
جدول مربوط به دانشجويان
نام دانشجو شماره دانشجويي رشته تحصيلي جنسيت واحد پاس شده
احمد راستا
زهرا پارسايي
علي علوي
رضا علي زاده 80453266
81463495
80324651
80342192 عمران
كامپيوتر
برق
الكترونيك مرد
زن
مرد
مرد 40
20
35
30
دقت داشته باشيد كه هر بانك اطلاعاتي مي تواند داراي يك يا چند جدول باشد. معمولاً هر بانك اطلاعاتي از چند جدول تشكيل مي شود. هر چه جدول بهتر طراحي شود، عيب يابي بانك اطلاعاتي ودستيابي به اطلاعات سريعتر انجام ميگيرد و بازيابي دادهها به خوبي انجام ميشود.
عملگر ها در اكسس
عملگردها نمدهايي هستند كه عمل خاصي را انجام ميدهند. به عنوان مثال، نماد + عمل جمع را بر روي دو فيلد زا دادههاي عددي انجام ميدهد. عملگردها در اكسس براي اهداف مختلفي به كار گرفته مي شوند. محاسبات بر روي فيلدها، اعمال قوانين معتبر سازي، تعيين مقادير پيش فرض، و تهيه معيارهايي براي فيلترها و تقاضاها.
عملگرها براي ايجاد عبارت نيز به كار ميروند. هر عبارت تركيبي از شناسه نام فيلد، توابع، ليترالها، ثوابت و عملگرها است.
عملگرها در اكسس به سه دسته تقسيم مي شوند كه عبارت اند از محاسباتي، رابطهاي (مقايسهاي) و منطقي.
عملگرهاي محاسباتي اين عملگرها براي انجام محاسبات بر روي دادهها مورد استفاده قرار ميگيرند از بين عملگرهاي محاسباتي، با همه آنها آشنايي داريد، ولي يادآوري ميشود كه عملگر Mod متغير اول را بر متغير دوم تقسيم ميكند و باقيمانده تقسيم را برميگرداند. تقسيم به صورت صحيح (نه اعشاري) انجام ميشود.
عملگرهاي رابطهاي: اين عملگرها رابطه بين مقادير را مشخص ميكند. به عبارت ديگر، مقادير را با هم مقايسه ميكند.
عملگرهاي منطقي اين عملگرها، نتيجه دو عبارت منطقي را بررسي ميكنند. عبارت منطقي داراي ارزش درستي يا نادرستي يا تهي هستند. عملگرهاي منطقي ميتوانند دادههاي عددي را به صورت بيتي با هم مقايسه كنند.