دانلود مقاله کارآفرینی شکر و نیشکر در جهان

بخشی از مقاله

مقدمه و هدف:
نيشكر از گياهان زراعي است كه ظاهراً اهلي كردن آت براي اولين بار در جزاير اقيانوس آرام (گينه نو) اتفاق افتاد و سپس از آنجا به چين و هند برده شده است. سابقه تاريخي كشت نيشكر به هزار سال قبل از ميلاد مي رسد نيشكر از هند به ساير نقاط دنيا راه يافت و تا اوايل قرن هجدهم تنها محصولي بود كه در سطح تجارتي براي توليد شكر كشت مي شد.

توليد شكر از اجزاء مهم اقتصادي كشاورزي بسياري از كشورهاست در مقياس جهاني عملكرد قند چغندر و قند نيشكر در واحد سطح تقريباً مساوي است.
سابقة توليد نيشكر در ايران به سال 600 ميلادي مي رسد در اين زمان شكر تصفيه شده از نيشكر توليد مي شده. ظاهراً توليد نيشكر در خوزستان اهميت داشته است زيرا كلمه خوز به معني نيشكر است به هر حال اولين تلاش وسيع براي توليد آزمايشي نيشكر در سال 1329 در خوزستان انجام گرديد. (3)

اكنون صنعت قندسازي كاملاً استقرار يافته مهذا پژوهشگران تحقيقات زيادي درباره تحول اين صنعت آن هم با توجه به تكنيك هاي كاملاً مدرن با توجه به شرايط سخت كه به اين صنعت تحميل شده است اشتغال به كار دارند.
هدفهاي كنوني اين پژوهشگران و محققان را مي توان به شرح زير خلاصه كرد.
1- استخراج حداكثر ممكن قند از نيشكر

2- شكر با كيفيتي توليد گردد كه جوابگوي خواسته هاي مصرف كنندگان باشد. بسيار از اين مصرف كنندگان شرايط بسيار سختي را براي كيفيت شكر قائل شده اند.
3- شكر را هر چقدر ممكن است با قيمت كمتري به بازار عرضه نمايند يا به عبارت ديگر استفاده از تجهيزات پيشرفته و كاهش ضايعات در كليه مراحل توليد شكر. (10)

همچنين توجه به مسائلي مانند كاهش مصرف انرژي و حداقل آلودگي محيط زيست. (8)
از جمله مسائلي كه كارخانجات نيشكري با آن دست به گريبان هستند ضايعات ناشي از فعاليت ميكروارگانيزم ها مي باشد. ميكروارگانيزم ها قادرند تحت شرايط مناسب و در مراحل مختلف مانند آتش زدن. حمل ني . آسياب و ساير مراحل توليد شكر در كارخانه به روش هاي گوناگون همانند تجزيه ساكاروز، توليد قند معكوس، توليد اسيد، توليد مواد صمغي مثل دكستران لوان ضايعات جبران ناپذيري وارد كند. (10)

دكستران از جمله موادي است كه توسط باكتري به نام لوكونوستوك مزنتروييدس توليد مي شود كه در صورت توقف ني در مرحله برداشت. حمل و يا توقف شربتها و آلودگي آسياب ها اين باكتري وارد عمل شده و منجر به توليد دكستران و اسيد مي گردد كه از جمله خسارات وارده را مي توان 1- افزايش ضايعات نامعلوم در شربت ناشي از تشكيل دكستران كه بر طبق نظر كلارك ميزان ضايعات را مي توان در جدول زير نمايش داد. (24)

جدول 1: ضايعات قندي بر اساس دكستران موجود در شكر خام (24)
اسيد فروكتوز ضايعات قندي
درصد شكر (lbt) شكر (lb/t) % دكستران
07/0 2/2 4/4 05/0
14/0 4/4 8/8 1/0
7/0 22 44 5/0

كه اين ضايعات فقط در رابط مستقيم با توليد دكستران مي باشند و 3 تا 5 برابر ضايعات نيز در مرحله فرايند رخ مي دهد 2- اثر بر تصفيه شربت 3- تشكيل رسوبات در صافي ها 4- سوزني شدن كريستالها 5- افزايش خلوص ملاس بدليل ورود كريستالهاي ريز به ملاس و قند زدايي ضعيف ملاس 6- كاهش قيمت شكر . افزايش ميزان دكستران در شكر به بيش از m.a.u 250 باعث كاهش قيمت شكر مي گردد كه بر اساس ميزان دكستران ، جريمه هايي در نظر گرفته شده است.
هدف از اين تحقيق تعيين آثار زمان تأثير بين برداشت و آسياب ني ، روش هاي و برداشت اثر آتش زدن بر روند تشكيل دكستران در ني مي باشد.

اثر عواملي مانند زمان نگهداري شربتة دما و PH هاي مختلف بر سرعت تشكيل دكستران و نيز تأثير 3 سطح فرمالين براي جلوگيري از تشكيل دكستران، اثر دكستران بر انحراف پلاريزاسيون كه باعث ايجاد خطا در محاسبه درصد قند و خلوص شربت هاي آزمايش مي شود و نيز اثر استات سرب بر حذف دكستران بررسي شد.

1- كليات
1-1- توليد شكر و نيشكر در جهان
توليد قند و شكر از نيشكر و چغندر قند از مرز يكصد و ده ميليون تن گذشته است نرخ رشد ساليانه شكر توليدي در جهان 4-3% و اين رقم بيش از نرخ رشد جمعيت در جهان است (11)
جدول شماره 2 توليد و بهاي شكر چغندري (هزار تن) 11
سال زراعي توليد جهاني شكر شكر چغندر ني نيشكري درصد شكر چغندري درصد شكر نيشكر
1/2000 130615 36591 94024 01/28 19/71

2/2001 136159 33017 103142 25/24 75/75
3/2002 149399 27283 112116 96/24 04/75
4/2003 143971 34582 109389 02/24 98/75
در 120 كشور جهان حدود 27 ميليون هكتار زراعت نيشكر وجود دارد كه اگر آنها را به تفكيك بيان كنيم. 38 كشور چغندر كار – 73 كشور نيشكر كار و 9 كشور از جمله ايران كشت چغندر و نيشكر را به همراه هم دارند.
در اين بخش 28 ميليون نفر براي 2586 كارخانه قند (885 كارخانه چغندر – 1700 كارخانه نيشكر) مشغول به كار مي باشند (11)
در جهان حدود 23/11 ميليون هكتار زمين زير كشت نيشكر مي باشد و بيشترين سطح زير كشت نيشكر مربوط به برزيل است با 925/1 ميليون هكتار و پس از آن هندوستان با 85/1 ميليون هكتار در مكان دوم قرار دارد. (11)
از نيشكر توليدي در جهان 993/63 ميليون تن شكر حاصل مي شود كه بطور متوسط براي هر هكتار 7/5 تن شكر توليد مي گردد.

برزيل با توليد 4/9 ميليون تن شكر داراي بيشترين توليد در جهان است و پس از آن هندوستان و كوبا در رده هاي بعدي قرار دارند و بيشترين توليد محصول نيشكر در هكتار مربوط به هاوايي است با توليد معادل 3/214 تن نيشكر در هكتار و پس از آن كلمبيا با توليد 3/127 تن در هكتار در مقام بعدي قرار دارد.

1-2- توليد شكر و نيشكر در ايران
1-2-1- نيشكر كاري در ايران
نيشكر كاري صنعتي در ايران به اواخر سال 1328 بر مي گردد كه در پي درخواست سازمان برنامه و بودجه ، كشورهاي مصر – برزيل – اتازوني – پاكستان – هر يك 10 كيلو گرم از قلمه هاي نيشكر مرغوب خود را با ذكر مشخصات به ايران فرستادند ساير كشورها به دليل مقررات گمركي خود نتوانستند درخواست ايران را اجابت نمايند. (7)

اين قلمه ها در اواخر سال 1328 و اوايل 1329 در اهواز كشت شد و در سال 1331 آقاي وان دوشور كه يكي از كارشناسان نيشكر كاري بود براي مدت شش ماه به ايران آمد و اصول كلي زراعت و مراقبت در مزارع نيشكر كاري را به مهندسان ايراني آموزش داد. در همين زمان 12 نوع قلمه ديگر نيشكر آمريكايي بوسيله سازمان غذا و كشاورزي به ايران رسيد و در خوزستان كاشته شد كه اين نيشكرها در مناطق خوزستان مانند اهواز – دزفول – حميديه – شوش – سوسنگرد – شوشتر كشت شدند.

از تمام عمليات بالا نتايج بسيار مثبت زير بدست آمده است.
1- علي الاصول نيشكر در خوزستان به عمل مي آيد برخلاف شايعاتي كه پخش شده بود از سرماي احتمالي موقتي كه ممكن است پيش آيد زيان نمي بيند.
2- انواع مخصوصي از نيشكرهاي رسيده در خوزستان خوب رشد مي كند و درصورت ايجاد كارخانه اين انواع زياد خواهد شد.

3- ميزان قند نيشكري كه در خوزستان كشت شده بود بسيار رضايت بخش بود.
مطالعات و بررسي هاي انجام شده بلاخره منجر به طرحي شد كه خوشبختانه از شهريور 1336 به مرحله اجرا گزارده شد. طبق اين طرح در منطقه هفت تپه 12 هزار هكتار زمين خريداري شده و به كشت نيشكر اختصاص داده شد و در سال 1340 اولين كارخانه قند نيشكر ايران شروع به بهره برداري كرد و در بهره برداري 1346 با توليد 104 تن نيشكر در هكتار و 1/10 هكتار تن شكر در هكتار موفق ترين بهره برداري را در تاريخ خود داشت و از نظر توليد در واحد سطح يكي از بهترين ركوردها را در دنيا بدست آورد. (7)

1-2-2- توليد نيشكر در ايران
توليد شكر در سال 83 در مقايسه با سال 63 رشدي معادل 204 درصد داشته است و توليد نيشكر در طي اين سالها نيز رشدي معادل 246 درصد داشته است كه شكر توليدي از نيشكر در حدود 45 درصد توليد داخلي را به خود اختصاص داده است.
مصرف سرانه كشور معادل 35 كيلو قند و شكر مي باشد كه توليد داخلي بيش از 50 درصد مصرف داخلي كشور داخلي كشور را تامين نموده است.

1-3- نيشكر كاري در خوزستان
خوزستان با موفقيت بين 29 تا 33 درجه عرض جغرافيايي بلحاظ شرايط اقليمي مناسب يكي از مساعدترين و مستعدترين مناطق توليد نيشكر در جهان محسوب مي گردد.
جلگه خوزستان در ارتفاع بين 4 تا 150 متر از سطح دريا قرار گرفته و از اين لحاظ موقعيت مناسبي براي توليد نيشكر محسوب مي شود.

درجه حرارت زياد، طولاني بودن دوران روشنايي روز ، فراواني انرژي خورشيدي، و درخشندگي هوا، از امتياز اين منطقه مي باشد.
كمي ميزان بارندگي به كوتاهتر شدن و اقتصادي تر شدن عمليات برداشت و افزايش فرصت رشد محصول در سال بعد كمك مي نمايد و وجود سرماهاي حدود صفر در ريزش برگ. افزايش فعاليتهاي قند سازي و جلوگيري از گل دهي نيشكر كمك مي كند. گرم و خشك بودن منطقه در كنترل طبيعي و محدوديت خسارات بسياري از آفات و امراض نيشكر كه در ساير نقاط دنيا موجب خسارت عمده اي مي باشد مؤثر بوده و امكانات مساعدي را براي كشت نيشكر در اين منطقه بوجود مي آورد.

مجموعه امكانات طبيعي – اقتصادي – اجتماعي – فني – تخصصي منطقه را در هيچيك از مناطق نيشكر خيز جهان نمي توان مانند خوزستان يك جا و مجتمع در نظر گرفت. سوابق تاريخي كشت نيشكر در اين منطقه نيز درخشان و حائز اهميت است.
نيشكر با توجه به پيچيدگي عمليات زراعي آن از گياهاني است كه در مقايسه با كشتهاي ديگر عمليات زراعي آن مستلزم برنامه ريزي دقيق و ماشين آلات ويژه مي باشد انتخاب ماشين آلات عمليات برداشت و حمل آن نيز با در نظر گرفتن مشخصات فني و ابعاد ظرفيت آنها فارغ از ساير عوامل و فاكتورهاي مؤثر مشكلاتي در پي خواهد داشت

.
بهترين زمان برداشت از اوايل آبان ماه تا اواخر اسفند مي باشد در بعضي ماه ها فصل برداشت طولاني مي گردد كه از عوامل محدود كننده و باز دارنده مي توان باران و برداشت و حمل ني را نام برد.
جدول شماره 3: صورت عملكرد بهره برداري كارخانه هاي نيشكري 1384 (11)
كارخانه ظرفيت اسمي راندمان در هكتار سطح زير كشت هكتار خريداري به تن مصرف به تن
هفت تپ 10000 83/84 9387 864148 864148
كارون 20000 10/97 17489 1698214 1639678
امام خميني 10000 82 12684 1040222 1040222
امير كبير 10000 67 12715 856483 856483

ميرزا كوچك خان 10000 70 10554 716270 716217
فارابي 10000 60 6506 382910 382910
سلمان فارسي 10000 70 7435 514012 514012
دعبل خزاعي 10000 72 8162 586217 586217
جمع كل 90000 4/78 84932 6658476 6599940

1-4- كشت و صنعت كارون
كشت و صنعت كارون در حمل اراضي ديمچه در 50 كيلو متري شهرستان دزفول و 12 كيلومتري شوشتر در منطقه شبكه آبياري كارون واقع مي باشد محل انتخاب شده اين طرح با توجه به آب و هوا و توپوگرافي اراضي براي حصول بهترين نتيجه از اين طرح نيشكر انتخاب شده است. آب مورد نياز طرح از طريق سد انحرافي گتوند تأمين مي شود و كليه اراضي به منظور كنترل و جلوگيري از بالا آمدن سطح آبهاي زير زميني مجهز به شبكه زهكشي كامل مي باشد. طراحي و اجراي آن از سال 1353 آغاز گرديد و اولين محصول اين كارخانه در سال 1356 عرضه گرديد و اين بهره برداري (1385) سي امين بهره برداري اين شركت مي باشد.

كارخانه قند كازرون داراي دو بخش توليد شكر و تصفيه خانه مي باشد كه از آخرين و مدرن ترين لوازم در تكنولوژي برخوردار مي باشد، ساخت و نصب ماشين آلات كارخانه و ديگ بخار و دستگاه مولد نيرو توسط شركت استورك و ركسپور هلند با مشاركت بوكاولف آلماني و شركت تكنواكسپورت چك واسلواكي انجام شد و احداث انبارهاي شكر خام و تصفيه و ماشين آلات مربوط با شركت مهندسين تحقيقاتي از ايران انجام گرديد.

نيشكر مصرفي كارخانه در سطحي معادل 20 – هزار هكتار كشت مي شود كه عمدتاً از 3 واريته مختلف زودرس – ميان رس- دير رس مي باشد.
جدول 4: واريته هاي تجاري نيشكر كارون
واريته زمان كاشت زمان برداشت
1- زودرس 614-57 cp اواسط مرداد تا اواسط مهر اول مهر تا اوايل دي
2- ميان رس 103-48 cp اواسط مرداد تا اواسط مهر آذر تا فروردين
3- دير رس 310 NCO اواسط مرداد تا اواسط مهر از دي تا آخر برداشت

بخش ديگر كشت و صنعت كارون بخش غير نيشكري آن مي باشد كه در زمينه توليد نئوپان از باگاس – خوراك دام – حوضچه هاي پرورش ماهي و كشت محصولاتي به غير از نيشكر نيز فعاليت دارد. ميزان نيشكر توليدي 120 -110 هزار تن در سال و ميزان توليد شكر در هكتار 7-8 تن مي باشد. همچنين نيشكر توليدي معادل 95-85 تن در هكتار مي باشد كه كل نيشكر توليدي ساليانه بالغ بر 5/1 ميليون تن است. به منظور خودكفايي در تأمين شكر مورد نياز كشور به ايجاد 7 واحد كشت و صنعت نيشكري به وسعت 184 هزار هكتار كشت نيشكر واحدهاي زير احداث و يا در حال احداث است:

كشت و صنعت امير كبير:
كشت و صنعت امير كبير در كيلومتر 45 جاده اهواز – خرمشهر (جاده امام جعفر صادق (ع) واقع شده است. مساحت ناخالصي اراضي اين كشت و صنعت ، 15000 هكتار و مساحت خالص آن 12000 هكتار است.
در شبكه آبياري و زهكشي كشت و صنعت امير كبير ايستگاه تلمبه خانه اصلي آبرساني با ظرفيت 36 متر در ثانيه ، 5/34 كيلومتر كانال اصلي آبرساني ، 53 كيلومتر زهكشي روباز ، 2700 كيلومتر زهكش زيرزميني (لترال) و 155 كيلومتر لوله هاي زير زميني جمع كننده زه آبها (كلكتور) به كار رفته است.

صنايع مستقر در اين كشت و صنعت عبارتند از:
1- كارخانه شكر 2- كارخانه كاغذ 3- كارخانه خوراك دام كارخانه شكر امير كبير شامل دو بخش توليد شكر خام و تصفيه شكر مي باشد كه ساخت آن از سال 75 آغاز و در 10 اسفند 1379 با حضور جناب آقاي هاشمي رفسنجاني (رياست محترم مجمع تشخيص مصلحت نظام) مورد بهره برداري قرار گرفت. اين كارخانه با توليد 108 هزار تن شكر در سال 1383 حدود 3/8 درصد از كل توليد شكر كشور را به خود اختصاص داد.

كارخانه هاي خوراك دام و كاغذ هم اكنون در مرحله نصب و ساخت تاسيسات مي باشند.
كشت و صنعت امام خميني (ره):
كشت و صنعت امام خميني در اراضي شعيبيه، بين رودخانه هاي شطيط (شاخه اي از كارون) و دز در 30 كيلومتري جنوب شهر شوشتر واقع شده است. مساحت تقريبي كشت و صنعت 15800 هكتار مي باشد و مساحت خالص اراضي براي كشت نيشكر بيش از 12800 هكتار است.

در كشت و صنعت امام خميني آبياري مزارع به روش ثقلي انجام مي گيرد. دو ايستگاه تلمبه خانه اصلي آبرساني ، يكي از رودخانه دز و ديگري از رودخانه كارون (شاخصه شطيط)، 37 كيلومتر كانال آبرسان اصلي، 100 كيلومتر كانال درجه 2 آبرسان ، 100 كيلومتر كانال فرعي آبياري، 2000 كيلومتر زهكش زيرزميني (لتران)، 64 كيلومتر جمع كننده زه آبهاي زيرزميني (كلكتور) و 114 كيلومتر زهكش روباز و ... سيستم ابياري و زهكشي اين كشت و صنعت را تشكيل مي دهند.
صنايع مستقر در كشت و صنعت امام خميني (ره) عبارتند از : كارخانه شكر با ظرفيت

توليد 100 هزار تن شكر در سال، كارخانه خوراك دام با ظرفيت 100 هزار تن در سال و كارخانه تخته صنعتي (MDF) با ظرفيت 100 هزار تن در سال.

كشت و صنعت دعبل خزاعي:
كشت و صنعت دعبل خزاعي در كيلومتر 25 جاده اهواز – آبادان در جنوب شرقي اهواز واقع شده است. كل سطح قابل كشت نيشكر در اين واحد 12000 هكتار مي باشد.
در كشت و صنعت دعبل خزاعي براي آبياري و زهكشي ، 1 ايستگاه پمپاژ اصلي آبياري، 141 كيلومتر كانال اصلي آبياري، 2/28 كيلومتر زهكش اصلي روباز، 5/64 كيلومتر كانال و لوله اصلي آبياري، 141 كيلومتر جمع كننده زه (كلكتور) و 2376 كيلومتر لوله هاي زهكش زيرزميني (لتران) به كار رفته است.

صنايع مستقر در كشت و صنعت دعبل خزاعي عبارتند از :
كارخانه شكر، كارخانه خوراك دام ، مجتمع بيوتكنولوژي كه شامل كارخانه هاي توليد الكل و خميرمايه خشك فعال از ملاس نيشكر مي باشند.

كشت و صنعت ميرزا كوچك خان:
كشت و صنعت ميرزا كوچك خان در جنوب غربي اهواز و در 75 كيلومتر 75 جاده اهواز – خرمشهر قرار دارد. كل مساحت كشت و صنعت 14 هزار هكتار و مساحت خالص اراضي آن 12 هزار هكتار مي باشد.
شبكه عظيم آبياري – زهكشي كشت و صنعت ميرزا كوچك خان، متشكل از ايستگاه اصلي و فرعي به طول 50 كيلومتر ، 24 ايستگاه فرعي آبرسان براي پمپاژ ثانويه و شبكه زهكشي زير زميني به طول 2863 كيلومتر مي باشد. همچنين در اين كشت و صنعت 913 كيلومتر انواع جاده احداث شده است.

صنايع مستقر در كشت و صنعت ميرزا كوچك خان عبارتند از: كارخانه شكر ميرزا كوچك خان با ظرفيت توليد سالانه 100 هزار تن شكر مورد بهره برداري قرار گرفت.
كارخانه هاي خوراك دام و كاغذ در مراحل ساخت هستند كه در آينده نزديك به بهره برداري خواهند رسيد.

كشت و صنعت سلمان فارسي:
كشت و صنعت سلمان فارسي در كيلومتر 40 جاده اهواز – آبادان ، در جنوب شرقي اهواز قرار گرفته است. مساحت كل كشت و صنعت بيش از 14 هزار هكتار و مساحت خالص اراضي آن 12 هزار هكتار مي باشد.
شبكه آبياري و زهكشي كشت و صنعت سلمان فارسي از كانالهاي آبرساني اصلي و فرعي و لوله هاي اصلي آبياري به طول 94 كيلومتر، تعداد24 ايستگاه فرعي آبرساني و شبكه زهكشي زيرزميني به طول 2203 كيلومتر تشكيل شده است. تلمبه خانه اصلي آبرساني كشت و صنعت سلمان فارسي در 14 اسفند 1376 توسط رياست محترم جمهوري جناب آقاي خاتمي افتتاح شد و مورد بهره برداري قرار گرفت.

همچنين در اين كشت و صنعت بيش از 330 كيلومتر جاده احداث شده است.
صنايع مستقر در كشت و صنعت سلمان فارسي علاوه بر كارخانه شكر، كارخانه هاي خوراك دام و كاغذ مي باشد.

ظرفيت پذيرش سالانه يك ميليون تن نيشكر و توليد 100 هزار تن شكر خام را در هر فصل زراعي دارد و توليدات ثانويه آن ، 330 هزار تن با گاس و 38 هزار تن گل صافي است كه در كارخانه خوراك دام مورد مصرف قرار مي گيرد. يادآور مي شود، كارخانه هاي كاغذ و خوراك دام هم اكنون در مرحله ساخت قرار دارند.

كشت و صنعت فارابي:
كشت و صنعت فارابي در جنوب شرقي اهواز و در كيلومتر 35 جاده اهواز – آبادان واقع شده است.
در كشت و صنعت فارابي بخش عظيمي از عمليات زير بنايي از جمله شبكه هاي آبياري و زهكشي آن به پايان رسيده است.

صنايع مستقر در كشت و صنعت فارابي عبارتند از:
كارخانه شكر – كارخانه هاي خوراك دام و كاغذ
كارخانه شكر فارابي در مراحل پاياني احداث مي باشد و در فصل زراعي 85-86 به بهره برداري رسمي خواهد رسيد.

همچنين در آينده كارخانه هاي كاغذ و خوراك دام نيز در اين كشت و صنعت ساخته خواهند شد.
كشت و صنعت دهخدا:
كشت و صنعت دهخدا در شمال اهواز و در 20 جاده اهواز – انديمشك ، در ميان رودخانه كارون و جاده مزبور قرار دارد.

عمليات اجرايي و زير بنايي و پروژه هاي در دست اجراي اين واحد نسبت به كشت و صنعتهاي ديگر از پيشرفت كمتري برخوردار بوده است كه اميد مي رود در آينده نزديك به پايان برسد.

2- تركيبات شيميايي نيشكر:
در نيشكر به غير از ساكاروز مواد ديگري هم وجود دارد مانند سلولز و فيبر و نشاسته و ... درصد شكر (پلاريمتري) از 8 تا 16 متغير است و به عواملي مانند رسيدگي ، واريته ، جنس خاك شرايط آب و هوايي و همچنين عمليات كشاورزي بستگي تام دارد.
ميزان و نسبت مواد متشكلة نيشكر از منطقه اي به منطقة ديگر متفاوت مي باشد. ولي بصورت كلي مي توان نوشت:(جدول شماره5)
مواد درصد

1. آب
2. ساكاروز
3. قندهاي احيا كننده
4. مواد آلي غير از ساكاروز
5. تركيبات غير آلي
6. تركيبات ازت دار
7. خاكستر
8. فيبر 75-69
16-8
2-5/0
1-5/0
6/0 – 2/0
1 -5/0
8/0- 3/0
16-10

2-1- مواد آلي غير از ساكاروز:
مواد آلي از ساكاروز عبارتند از پروتئين – اسيدهاي آلي – پنتوزان – پكتين – موم و مواد رنگي
2-2- اسيدهاي آلي
اسيدهاي آلي موجود در شربت مي توان
1- اسيد گليكوليك 4- مقدار كمي تانيك اسيد
2- اسيد ماليك 5- اسيد بوتيريك
3- اسيد سوكسينيك 6- آكونتيك اسيد
را نام برد كه در حدود 1-5/0 درصد وزني نيشكر را تشكيل مي دهد. (40)

2-3- تركيبات غير آلي
فسفات، كلريد، سولفات، نيترات، سيليكات هاي سديم، منيزيم، پتاسيم، آلومينيم و آهن كه در حدود 2/0 تا 6/0 درصد وزني ني را تشكيل مي دهد.
2-4- تركيبات ازت دار
آلبومينوئيدها، اسيدها و گزانتين كه حدود 5/0 تا 1 درصد وزن نيشكر را تشكيل مي دهند. (40)
2- توليد شكر از نيشكر:
مقدمه
توليد شكر از نيشكر داراي سه مرحله است كه عبارتند از كشت نيشكر در مزرعه ، برداشت و حمل و بالاخره استخراج شكر از نيشكر در كارخانه.
معمولاً توجه عمومي به ضايعات قندي داخل كارخانه بوده و تمام سعي و تلاش در جهت كاهش اين ضايعات مي باشد ولي در حقيقت قند بيشتري به طور نا محسوس در طي مراحل كاشت و برداشت نيشكر ضايع و قبل از رسيدن به كارخانه تلف مي گردد. كه معمولاً اين بخش از ضايعات فراموشي سپرده مي شود و عملاً هم تاكنون تعيين نشده است (4و5)

اين ضايعات قندي اجزاي زيادي دارد كه بطور مثال مي توان به كاهش محصول نيشكر در هكتار اشاره كرد كه خود مي تواند از دلايل ديگري از جمله وجود آفات و بيماري هاي گياهي. كمبو.د مواد شيميايي. بي آبي و نظاير آنچه كه در ايجاد ضايعات نقش دارند باشد. به همين جهت است كه كنترل كيفي توليد بايستي از مراحل كشت قلمه تا مرحله اوليه نهايي توليد شكر به دقت دنبال گردد. (4)

آماده سازي مزارع توليد نيشكر عملياتي پرهزينه و گران است و نياز به نيروي انساني زياد دارد در نتيجه مكانيزه كردن عمليات كاشت، داشت، برداشت در بيشتر كشورهاي نيشكر خيز جهان در حال توسعه مي باشد. (6،5)
3-1- برداشت نيشكر

در اكثر مزارع وسيع تمايل بيشتر به سمت برداشت مكانيكي است ولي در مزارع كوچك برداشت بيشتر بصورت دستي انجام مي شود. برداشت مكانيكي نيشكر در صورتيكه در شرايط متعارف انجام شود داراي مزاياي فراواني است از جمله كوتاه شدن دوره برداشت، كاهش هزينه هاي برداشت ولي در صورتيكه عمليات در شرايط نامطلوب انجام شود مثل تلف شدن مقدار قابل توجهي از نيشكر در زمان برداشت و حمل به كارخانه و يا ضايع شدن مقداري از قند به دليل فاسد شدن و كاهش كيفيت قلمه سود آوري خود را از دست خواهد داد. (7)

مقدار مواد خارجي همراه ساقه هاي نيشكر (خاشاك) كه به كارخانه حمل مي گردد. با افزايش درجه مكانيزاسيون افزايش مي يابد و برعكس در صورت استفاده از نيروي انساني ميزان خاشاك كاهش پيدا مي كند. (29)
در صورتيكه از كارگر براي قطع كردن ساقه ها از سطح زمين استفاده شود و حذف برگها و قسمت انتهايي و حمل به ماشين نيز توسط دست صورت گيرد ميزان مواد زائد در حدود يك درصد خواهد بود كه البته ميزان راندمان به ازاي هر نفر –روز معادل يك تن نيشكر خواهد بود.

در روش هاي كاملاً مكانيزه درو و بارگيري بصورت مكانيكي و همزمان انجام مي شود. بعنوان مثال مي توان به دروگر خرد كننده اشاره كرد كه براي برداشت ني هاي سبز و سوخته مورد استفاده قرار مي گيرد. اين دروگر پس از درو كردن ني از روي سطح زمين و سرزني آنها را به قسمت هاي كوچكتر تقسيم كرده و توسط سيستم نقاله به ماشين هاي حمل ني منتقل مي كند در كشورهايي مثل برزيل ، استراليا و هاوايي قبل از برداشت مزارع را آتش زدن حذف شده است در سالهاي اخير عمل سوزاندن به علت دود و بخاري كه ايجاد مي كند و هواي مناطق اطراف را آلوده مي كند مورد انتقاد شديد طرفداران محيط زيست قرار گرفته است و از طرف ديگر هزينه برداشت دستي نيشكر سوزانده نشده بسيار زيادتر از هزينه برداشت نيشكر سوزانده شده است. علاوه بر آن پيدا كردن كارگراني كه حاضر باشند نيشكر سبز را ببرند با مشكلات فراوان

ي روبرو است. همچنين سوزاندن نيشكر باعث كاهش هزينه هاي برداشت مي گردد. (8)
در جدول (5) تركيبات شيميايي قسمت هاي مختلف ني برداشت شده نشان داده شده است. اين آزمايش توسط كينوشتا انجام گرديد. او پس از برداشت ني هاي سبز آنها را به پنج گروه مختلف ني هاي سالم، ني هاي ترشيده، ني خشك، برگ سبز و سر ني و برگ هاي خشك تقسيم نمود. سپس ميزان ساكاروز – فيبر – ماده خشك رافراكتومتري را در هر بخش اندازه گيري نمود. (38)

جدول 6: مقادير تركيبات مختلف در ني هاي سالم تراشيده، خشك، برگ سبز و سر ني برگهاي خشك (38)

ني سالم ني تراشيده ني خشك برگ سبز و سر ني برگهاي خشك جمع كل
وزن نيشكر فيبر 4/78 6/5 9/1 8/4 3/9 100
فيبر بر اساس درصد ني 3/12 2/14 3/22 21 6/65 18
درصد كل فيبر ماده خشك 6/53 5/4 4/2 6/5 34 100
درصد ماده خشك (رفراكتوري) 3/16 8/10 3/6 9/6 5/6 5/14
ماده خشك در BX 100 ساكاروز 5/88 2/4 8/0 3/3 2/4 100
درصد قند ني 6/14 8/6 4/1 3/2 7/0 12

قند در pol 100 1/95 2/3 2/0 9/0 5/0 100
همانطور كه از جدول (6) پيداست بيش از 95 درصد ساكاروز 5/88 درصد ماده خشك درون ني هاي سالم قرار دارد در حاليكه فقط 53 درصد فيبر در اين بخش وجود دارد. او در مقايسه اي كه بين ني هاي سبز و سوخته انجام داد به اين نتيجه رسيد كه ميزان فيبر ماده خشك رفراكتوري در ني هاي سبز به ترتيب 51 و 3 درصد بيش از ني هاي سوخته شده مي باشند. همچنين خلوص شربت در ني سوخته شده بيش از ني هاي سبز مي باشد كه شايد به دليل استخراج مواد غير قندي از برگ و خاشاك مي باشد. (38)
3-1-1- مواد زائد همراه نيشكر

مقدار كل مواد زائد (مانند گل ، سرني ، برگ، ريشه) در روش هاي مكانيزه بيش از روش برداشت با دست بوده و ميزان آن به 18 -15 درصد نيز مي رسد.
تمام ماشين هاي بارگيري ميزان مواد زائد را افزايش مي دهد به دليل جمع آوري از روي زمين كه در اين مواد نه تنها مواد فيبري بلكه خاك و گل نيز همراه ني بارگيري مي شوند و مقدار اين مواد به شرايط محيطي و آب و هوايي بستگي دارد. كه حتي در موارد كاملاً مناسب ضايعات قندي فراواني به دنبال دارد. بويژه در برداشت با دروگر خرد كننده كه احتمال دارد ني هاي قطعه قطعه شده در مزارع باقي بمانند. ديگر اينكه چون ني به قطعات 40-30 سانتي متر تبديل مي شود به علت

افزايش سطح ني ميزان آلودگي بيشتر شده و سرعت افت كيفيت افزايش چشمگيري پيدا مي كند . با مطالعات و بررسي هاي زيادي كه انجام گرفته تأييد شده است كه با افزايش درصد برگ و خاشاك همراه نيشكر به ترتيب دگرگوني هاي زير در عمليات بروز خواهد كرد. (29 و 1)
1- كاهش مقدار شربت حاصل از عصاره گيري در آسياب ها

2- تقليل مقدار درصد قند شربت و بالاخره درجه خلوص
3- افزايش تفاله نيشكر توليدي
4- افزايش رطوبت و قند تفاله نيشكر كه موجب بالا رفتن ضايعات تفاله شده
5- افزايش ملاس نهايي توليدي
6- افزايش قند ملاس و درجه خلوص آن باعث افزايش ضايعات ملاس شده
7- افزايش حجم گل در دستگاه هاي ترسيب دهنده
8- افزايش ضايعات گل
9- كاهش راندمان كلي كارخانه
10- نقصان كيفيت شكر توليدي
11- افزايش هزينه توليد
3-2- آماده سازي نيشكر
3-2-1- شتشوي ني

هدف از اين عمليات تهيه يك ني با شرايط مناسب جهت انجام بهينه عمليات استخراج شربت مي باشد. بطور متوسط در هر مرحله شستشو بايستي حدود 95% سنگ و شن و فلزات جدا گردند. اين عمليات از پرهزينه ترين مراحل مي باشد.

در تمام انواع شستشو ضايعات قندي وجود دارد. در نيشكرهايي كه با دست قطع شده اند و به روش افشاني با آب شسته مي شوند ضايعات قندي نسبتاً كمي خواهيم داشت كه در اثر ورود قند از محل قطع ني به آب رخ مي دهد ولي در اثر عمليات مكانيكي برداشت به علت صدمات و ضربات بيشتري كه توسط دروگرها به ني وارد مي شود و سطح بيشتر ني ضايعات قندي بيشتر خواهد بود به عبارت ديگر ميزان ضايعات قندي بستگي تام به ميزان صدمات وارده به ني دارد و ميزان آب شستشو تأثير چنداني در ميزان ضايعات قندي ندارد. (23)

در ساده ترين روش شستشو با استفاده از نازل هايي آب را روي ني ها مي پاشند كه البته اين روش زماني مناسب است كه مواد زائد همراه ني كم باشد و براي زماني كه برداشت و بارگيري با ماشين انجام شود كافي به نظر نمي رسد. در سالهاي اخير براي تميز كردن و شستشوي توده هاي ني در هم پيچيده همراه خاشاك ، خاك ، گل و ساير واد زائد تغيييرات و پيشرفت هاي زيادي حاصل شده است.

3-2-2- خرد كردن نيشكر
ني هاي شسته شده روي نقاله هاي به سمت آسياب ها حركت مي كنند در ضمن حركت از زير يك يا دو سري چاقوي متصل شده به محوري كه با سرعت بسيار زياد (750-450 دور در دقيقه) مي چرخد مي گذرند.
هدف از اين چاقوها خردكردن نيشكر به قطعات كوچكتر و يكنواخت كردن سطح نيشكر و در نهايت آماده سازي ني براي يك عصاره گيري خوب در آسياب ها مي باشد. ني هاي خرد شده پس از عبور از بخش آهن ربا به منظور حذف فلزات وارد آسياب مي شود.
3-3- عصاره گيري (آسياب ني)

آسياب ها شامل يك له كننده دو غلتكي و همچنين داراي 3 يا بيشتر آسياب 3 غلتكي مي باشد البته در بعضي كارخانه ها له كننده ممكن است داراي 3 غلتك باشد. هدف اصلي له كننده خرد كردن و عصاره گيري قسمت هاي نرمتر نيشكر مي باشد و در نتيجه شرايط مناسبي بوجود مي آورد تا آسياب ها بتوانند عمل عصاره گيري را بهتر انجام دهند.

هر آسياب شامل 3 غلطك مي باشد و نيشكر خرد شده نخست بين غلتك بالايي و يكي از غلتك هاي پائيني مي گذرد و سپس از بين غلتك بالايي و يكي ديگر از غلتك هاي پائيني (خروجي) مي گذرد. محور غلتك هاي پائيني ثابت هستند و تنها محور غلتك بالايي است كه مي تواند بالا و پايين حركت كند. شربت از بين شيارهاي غلتك به داخل حوضچه آسياب ريخته شده و ازآن جا توسط ناوداني هايي به داخل مخازني مي ريزد. نيشكر بعد از عبور از بين غلتكهاي له كننده توسط نقاله هاي به اولين آسياب مي رود و در ضمن شربت آسياب هاي سوم و زلال كننده شامل يك مخزن بزرگي است كه دست كم 3 تا چهار صفحه شيب دار دارد.

ساختمان آن طوريست كه از مخلوط شدن شربت ناخالصي كه وارد زلال كننده ها مي شود با شربت زلال شده اي كه از آن خارج مي گردد جلوگيري مي كند و گل تحت نيروي ثقل خود ته نشين و توسط پاروهاي بزرگ مكانيكي كه در هر طبقه نصب گرديده اند جمع آوري و در ته مخزن ريخته شده و از آنجا جهت قندگيري به صافي هاي خلايي مي رود.

3-5- صافي هاي خلايي
صافي هاي خلايي استوانه هاي افقي بزرگي هستند كه جدار خارجي آنرا توري فلزي مشبكي تشكيل داده است و براي صاف نمودن شربت از خلاء استفاده مي شود بدين ترتيب هر استوانه به آرامي به حركت در آمده و گل ارسالي از ته نشين كننده ها را كه در قسمت زير آن قرار دارد با ايجاد خلاء مي كشد. گل در روي توري باقيمانده و شربت از آنها گذشته و شربت حاصل را به شربت خام مخلوط اضافه مي كنند.

3-6- تبخير كننده ها
شربت حاصل از ته نشين كننده ها مخلوطي است از ساكاروز، آب ، انورت، مواد معدني. همچنين مواد آلي كه در حين عمل ته نشين شدن از بين نرفته اند مي باشد براي اينكه ساكاروز را بتوان متبلور كرد بايستي آبهاي اضافي شربت را خارج نمائيم. كه اين عمل در تبخير كننده هاي چند بدنه اي انجام مي شود. شربت رقيق از بريكس 15-12 در بدنه هاي تبخير به شربت غليظ يا بريكس 60-65 تبديل مي شود.

3-7- تبلور
متبلور كردن ساكاروز در شربت غليظ در دستگاه هاي پخت در خلاء صورت مي گيرد.
3-8- سانتريفوژ كردن
جدا كردن بلورهاي شكر از ملاس در ماشين هاي گريز از مركز صورت مي گيرد.

4- تركيبات شربت:
شربت خارج شده از نيشكر مايعي مات و تيره مي باشد كه سطح آن پوشيده از كف است. رنگ شربت از خاكستري روش

ن تا سبز تيره متغير است و به رنگدانه هاي موجود در پوسته نيشكر بستگي دارد.
شربت حاوي مواد مختلفي است از جمله ساكاروز- ذرات ريز باگاس- گل – مواد رنگي – مواد آلبومينوئيدي – مواد پلي ساكاريدي كه عواملي مانند رسيدگي – سرمازدگي – ميزان تأخير بين برداشت و آسياب – كيفيت شستشو و ميزان مواد همراه ني بر مقدار مواد فوق تأثير دارد. ولي ميزان مواد تشكيل دهندة شربت بطور كلي به شرح زير مي باشد.
جدول 7. مواد تشكيل دهنده شربت (40)

تركيب درصد ني
آب 88-75
ساكاروز 21-10
قندهاي كاهنده 3-3/0
مواد آلي غير قندي 1-5/0
تركيبات غير آلي 6/0-2/0
تركيبات نيتروژن دار 1-5/0

از جمله مواد آلي غير قندي مي توان به پلي ساكاريدها اشاره كرد.
4-1 پلي ساكاريدها در نيشكر و محصولات آن
پلي ساكاريدها مولكولهاي زنجيري درازي به صورت مستقيم يا شاخه دار هستند كه از پشت سرهم قرار گرفتن قندهاي ساده بوجود مي آيند.

پلي ساكاريدهاي بسيار زيادي در طبيعت يافت مي شود كه برخي از آنها در نيشكر و شربت هاي آن يافت مي شوند. مهمترين آنها سلولز، نشاسته ، لوان، پكتين ، دكستران است.

پلي ساكاريدهاي موجود در نيشكر از 3 منبع ناشي مي شوند. 1- پلي ساكاريدهاي كه ناشي از فعاليت متابوليكي گياه مي باشند مانند همي سلولز، پكتين، پنتوزان 2- پلي ساكاريدهاي كه در اثر فعاليت ميكروارگانيزم ها در زمان حيات گياه و يا پس از جمع آوري محصول توليد مي شوند مانند دكستران، لوان 3- پلي ساكاريدهايي كه بدون حضور ميكروارگانيزم ها توليد شده و در نتيجه فعاليت آنزيم هايي بوده اند كه در پارانشيم بصورت طبيعي موجود موجود مي باشند مانند ساركاران. (35)
تمام انواع پلي سا

كاريدها بدون در نظر گرفتن خواص فيزيكي آنها اثرات نامطلوبي بر روي فرآيند نيشكر دارند.
4-1-1- پكتين
پكتين يك پلي گالاكترونيد با پيوند هاي (1 4)مي باشد.در آب محلول بوده و قادر به تشكيل ژل مي باشد و در فضاي بين ياخته اي يافت مي شود گالاكترونيك اسيد و ديگر مشتقاتش از واحدهاي تشكيل دهنده پكتين مي باشند. همچنين مقادير متفاوتي از قندهاي ديگر مثل گالاكتوز- رامنوز و آرابينوز نيز همراه آن يافت مي شوند پكتين راستگرد است. (35)

4-1-2- سلولزانها و همي سلولزها
سلولزانها و همي سلولزها در ديواره ، ياخته هاي گياهان به سلولز متصلند اين تركيبات در آب نامحلول بوده ، ولي به وسيله سود سوز آور چهار درصد قابل استخراج مي باشند سلولزان هاي شامل هموپلي ساكاريدهايي و گزيلانها است. همي سلولزها هتروپلي ساكاريدهاي حاوي اورنيك اسيد است كه ممكن است بر اساس واحدهاي تشكيل دهندة به دو گروه تقسيم گردد. 1- گلوكوگزيلانها كه حاوي اسيد گلوكورونيك مي باشند. 2- گالاكتورآرابينانها حاوي گالاكتورنيك اسيد مي باشد كه گزيلور در گروه ، اول غالب است. (35)

4-1-3- نشاسته
نشاسته از آميلوز و آميلوپكتين تشكيل شده كه هر دوي آنها از گلوكوز تشكيل شده اند آميلوز پليمري خطي است كه اتصال واحدهاي گلوكوزيدي آن (1-4) مي باشد آميلو پكتين پليمري شاخه دار است كه در محل انشعاب داراي اتصال (1-6) است.
پلي ساكاريد منبع ساختمان شيميايي وزن مولكولي (دالتون) مقدار (% ماده خشك)
نشاسته نيشكر آميلوز: پليمري خطي از گلوكز با پيوندهاي (1 4).

آميلوپكتين: پليمري شاخه دار كه گلوكزها پيوند (1 4). و شاخه هاي جانبي با (1 6) به هم متصل هستند. 106 -105
108 -107 106/0- 025/0
سلولزان نيشكر پليمري از گلوكز با پيوندهاي (1 4) 106*5/2 صمغ
همي سلوز نيشكر -D زايلان –D ماننان و –D گالاكتان
-L ارابينو ز –D گلوكورونو، -D زايلان *

پكتين نيشكر پليمري از –D گالاكتورنيك اسيد با پيوند هاي (1 4) 105*6/3-104*2
ساركاران ناشناخته پليمري از گلوكز با 75 درصد پيوندهاي (1 4) و 25% و پيوندهاي (1 6) 105 * 2-8/1 -104 *5 19/0 – 05/0
l.s.p
نيشكر پليمري از –L ارابينوز، -D گالاكتوز و مولكولهاي گلوكورونيك اسيد *
دكستران فعاليت باكتريها پليمري از گلوكز با پيوندهاي
(1 6) و (1 3) , (1 4)

107 * 5-5/3 در صورت آلودگي شديد تا 3%
لوان فعاليت باكتريها پليمري از فروكتوز با پيوند هاي ?(1 6) 107 * 6- 8/1 *
.پلي ساكاريدهاي موجود در نيشكر (جدول 8)
* در مراجع اشاره نشده است
4-1-4- لوان
يك پلي فروكتوزان با پيوندهاي (1 6) مي باشد اكثرا بصورت محلول در آب است و داراي چرخش نوري منفي است.لوان موجود در نيشكر در اثر فعاليت جنس باسيلوس و يا عمل آنزيم لوان سوكراز بر روي ساكاروز بوجود مي آيد(35)
4-1-5- دكستران
دكستران پليمري همولوگ از –D گلوكوپيرانوز مي باشد كه اكثر پيوندهاي آن (1-6)؟ مي باشند و در اثر فعاليت آنزيم دكستران سوكراز بر روي ساكاروز توليد مي شود. (47و37)
فروكتوز+دكستران دكستران سوكراز ساكاروز
كه اين عمل توسط باكتري هاي لاكتيكي خصوصاً لوكونوسترك مزنتروييدس و لوكونوستوك دكسترانيكم حاصل مي شود (24و 18 و 17).

4-1-5-1- مشخصات فيزيكي و شيميايي دكستران
جينز و همكاران (1954) مطالعات گسترده اي روي شناسايي و طبقه بندي دكسترانهاي توليد شده توسط 96 گونه باكتري انجام داد (37)
در سال 1944 كه مصرف كلينيكي دكستران در سوئد آغاز شد فقط تعداد كمي از دكسترانهاي مختلف در گزارش هاي علمي ارائه شده بود و مشخصات شيميايي اين دكسترانها به طور كامل مورد شناسايي قرار نگرفته بود. كه با اين وضعيت نياز به مطالعات گسترده اي بود تا از نظر فيزيكي شيميايي دكسترانهاي حاصله از منابع مختلف را طبقه بندي نمايند تا دسترسي به دكستران كاملاً مناسب جهت مصارف گوناگون صنعتي پزشكي تحقيقاتي به سهولت امكان پذير باشد (43 و 37).

پس از آنكه دكستران توسط استرين هاي مختلف توليد شد آن را جدا سازي كرده و مشخصاتي مثل تعداد باندهاي ؟؟؟ - گردش نوري مخصوص نارواني – بازده توليد دكستران – جذب نور ماورا بنفش (بعضي دكسترانها در محيط كشت حالت فلورنسس داشتند) و خواصي مثل قابليت انحلال در آب را مورد مطالعه قرار دادند. (37)
دكسترانهاي توليد شده را بر اساس حلاليت در آب به 3 گروه مختلف تقسيم بندي كردند.
گروه A: دكستران محلول در آب
گروه B: دكستران نامحلول در آب
گروه C: دكستران ناهمگون
كه اين گروه از دكستران پس از سوپرسانتريفوژ كردن در اتانل 42-34 درصد به دو بخش تقسيم شد كه تحت عنوان (L) يا كم محلول و بخش (S) يا محلول تر نامگذاري گرديد (37)
تركيبات موجود در دكسترانهاي خالص تهيه شده حاوي مقاديري كمتر از 20/0 درصد فروكتوز- 01/0 درصد مواد نيتروژندار – خاكستر كمتر از 05/0 درصد و ميزان فسفر را كمتر از 03/0 درصد ذكر كرده اند.

دكستران در آب، فرم آميد و قليايي هاي ضعيف حل شده (37 و35) و قابليت انحلال آن در C4ْ بيش از C 25ْ مي باشد.
دكسترانهاي مختلف را براساس تعداد پيوندهاي موجود به 3 گروه مختلف تقسيم بندي كردند.
جدول 9: گروه هاي مختلف دكستران بر اساس پيوندهاي موجود (37)
(1-6) (1-4) (1-3)
گروه A 50-97 50-0 2-0
گروه B 86-95 8-0 6-3
گروه C 50-85 36-0 6<

با توجه به جدول فوق مي توان نتيجه گرفت كه مهمترين مشخصه گروه هاي مختلف پيوندهاي (1 3) مي باشند كه در گروه A تعداد اين پيوندها كمتر از 2 درصد و در گروه B بين 3-6 درصد و در گروه C بيش از 6 درصد مي باشند.

گردش نوري مخصوص 2‍+_215 مشخصه تعداد زيادي از گروه A مي باشد كه تعداد پيوندهاي (1 6) آنها بيش از 76 درصد باشد. بنابر اين مي توان گفت كه ميزان پيوندهاي (1 6) از 76 تا 97 درصد و پيوندهاي (1 4). بين 2 تا 24 درصد اثر خاصي روي گردش نوري ندارد. (37)
در مورد گروه C , B نمي توان مشخصه دقيقي را تنظيم كرد ولي تقريباً با افزايش پيوندهاي (1 3) ميزان گردش نوري مخصوص نيز زياد مي شود.
بين ميزان گردش نوري مخصوص و ميزان پيوندهاي (1 3) رابطه بسيار خوبي برقرار است.