بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
زمانی که شرکت ها به تخصیص درست و مناسب تر هزینه های غیر مستقیم تولیدی(سربار) نیاز پیدا کردند ، توجه جدی محافل دانشگاهی و حرفه ای به رابطه ی بین فعالیت هابیشتر جلب شد.
دلایل این توجه :
1) تغییرات نوینی که در دنیا برای معرفی فن آوری مدرن ، سیستم های اطلاعاتی هوشمند ، خبره و قابل انعطاف و راه کارهای تولیدی جدید در کشورهای مختلف رخ داده بود.
2) تغییر فلسفه ی فکری بسیاری از مدیران ، که علاوه بر سودآوری ، رقابت در سطح جهانی ، افزایش رضایت مشتریان در سطح بین المللی ، تأکید بر کنترل کیفیت محصولات و کاهش هزینه ها نیز جزء اهداف اولیه و اصلی مدیران قرار گرفت.
اسلاید 2 :
3 ) کاهش هزینه های پردازش اطلاعات به دلیل بهبود مستمر و افزایش کاربردهای فن آوری اطلاعات.
4) افزایش بازار رقابتی که تخصیص علّی ، منطقی و درست هزینه های تولید را ایجاب می کرد.
5) افزایش تنوع محصول که برای حفظ محدوده ی صرفه جویی ها و افزایش سهم بازار بود.
سیستم های سنتی هزینه یابی به دلیل روش های مورد استفاده برای تسهیم هزینه های غیرمستقیم تولید(سربار) با به کارگیری یک مبنای واحد(معمولاً ساعت های کار مستقیم)هزینه
های محصول راتحریف می کند.
اسلاید 3 :
هزینه یابی بر مبنای فعالیت به پدیده های نوین و اثرات فن آوری حاکم بر صنایع امروز توجه می کند و همچنین ، فلسفه ی نوین مدیران (جلب رضایت مشتریان و رقابت با سایر شرکت ها در سطح بین الملل) را نیز به طورکمی در هزینه یابی محصول منظور می کند.
که برای دسترسی به این موارد باید حدأقل به دو عامل زیر توجه شود:
1) افزایش کیفیت محصول.
2) تولید انعطاف پذیر به نحوی که منطبق با سلیقه های گوناگون و متنوع مشتریان باشد.
اسلاید 4 :
بنابراین سیستم هزینه یابی بر مبنای فعالیت علاوه بر هزینه های مواد اولیه ی مستقیم ، کار مستقیم و هزینه های غیرمستقیم تولید (سربار) هزینه های گوناگون مربوط به فن آوری ، کنترل کیفیت محصول و هزینه های مربوط به تولید انعطاف پذیر را در بر می گیرد.
این سیستم دو نوع هزینه ی متغیر جدید را علاوه بر هزینه های معمول سنتی ، در ساختار جمع هزینه های هر واحد محصول منظور می کند:
1) هزینه های مربوط به پیچیدگی محصولات.
2) هزینه های مربوط به تنوع محصولات.
در سیستم هزینه یابی بر مبنای فعالیت ، معمولاً 3 جزء هزینه های متغیر تولیدی می تواند وجود داشته باشد:
الف) هزینه هایی که تابع سطح فعالیت شرکت هستند.
ب) هزینه هایی که با پیچیدگی محصولات نوسان پیدا می کنند.
ج) هزینه هایی که با تنوع محصولات تغییر پیدا می کنند.
اسلاید 5 :
سیستم هزینه یابی بر مبنای فعالیت این نقص را با مرتبط کردن ”مستقیم“ هزینه های سازمانی با هزینه های فعالیت های عملیاتی مرتفع می کند.
این سیستم روابط علّی بین ایجاد هزینه ها و فعالیت های لازم برای تولید محصول یا ارائه ی خدمت برقرار می کند و به جای یک عامل ، عوامل اصلی و موثر فعالیت ها را تعیین می کند ، مراکز هزینه ی مربوط به هر عامل فعالیت را مشخص می سازد و نرخ های مربوط به هزینه ها را پیدا می کند و این نرخ ها را بر اساس منابع مورد استفاده برای تولید محصول یا ارائه ی خدمت ، جذب می کند.
اسلاید 6 :
سیستم های هزینه یابی بر مبنای فعالیت 4 طبقه از فعالیت ها را به شرح زیر شناسایی می کند:
(1فعالیت های سطح واحد محصول ، که با هر بار تولید یک واحد محصول انجام می شود. مثل ماشین کاری و...
(2فعالیت های سطح دسته ی محصول که با هربار تولید یک دسته ، صرف نظر از تعداد واحدهای موجود در هر دسته انجام می شود.مثل آماده سازی یک ماشین و ...
(3فعالیت های سطح محصول ، که بر اساس نیاز و پشتیبانی تولید انواع محصولات مختلف انجام می شود.مثل اجرای تغییرات مهندسی و ...
(4فعالیت های سطح کارخانه ، که فرآیند عمومی تولید کارخانه را پشتیبانی می کند.
اسلاید 7 :
با توجه به مدل 4 طبقه ای سلسله مراتب فعالیت ها ، سیستم هزینه یابی بر مبنای فعالیت تولید به شرح زیر تعریف می شود:
سیستم هزینه یابی بر مبنای فعالیت تولیدی ، فعالیت های عمده ی فرآیند تولید را شناسایی می کند و سپس در یکی از چهار طبقه ی فعالیت های سطح واحد محصول ، سطح دسته ی محصول ، سطح محصول و سطح کارخانه طبقه بندی می کند.
هزینه های سه طبقه از فعالیت ها با استفاده از محرک های فعالیت که تابع گرایش و تغییرپذیری هزینه های مورد تخصیص است ، به محصولات تخصیص داده می شود ، اما هزینه های فعالیت های سطح کارخانه به عنوان هزینه های دوره تلقی شده یا بر مبنایی اختیاری به محصولات تسهیم می شود.
اسلاید 8 :
مشکل هزینه یابی بیش از حد و هزینه یابی کمتر از حد محصولات زمانی به وجود می آید که تخصیص هزینه های غیر مستقیم بر اساس سطح حجم یا سطح واحد انجام شود یا بر مبنای هزینه ی هر ساعت کار ماشین یا هر ساعت کار مستقیم به محصولات تخصیص داده شود.
الف) هزینه یابی کمتر یا بیش از حد ناشی از تولید در حجم های متفاوت:
یک شرکت بوسیله ی سیستم سنتی برای تخصیص هزینه های غیرمستقیم تولید (سربار) بر مبنای ساعت کار مستقیم استفاده کرد.هزینه های مستقیم 3 محصول یکسان اما حجم تولید آنها متفاوت بود. شرکت در مناقصه فقط برای فروش محصول الف برنده شد.
* سپس توسط تکنیک ”تحلیل فعالیت“ دریافت اگرچه هر 3 محصول بطور یکسان از منابع سطح دسته ی فعالیت ها استفاده می کنند اما سیستم سنتی هزینه آنرا برای هر ساعت کار مستقیم به محصولات اختصاص داده است.
اسلاید 9 :
برای مثال ، تولید محصول ”د“ مستلزم استفاده از دستگاه ها و ماشین آلات گران قیمت (سرمایه بر) است ، اما از نظر فعالیت تبلیغاتی و بازاریابی دارای مزیت اقتصادی است و در مقابل محصول ”هـ“ برعکس می باشد.اما سیستم هزینه یابی سنتی از طریق نرخ کلی سربار و برمبنای ساعت کار مستقیم هزینه ی استهلاک ماشین آلات گران قیمت را بین هر دو محصول تسهیم می کند .
علاوه بر این در سیستم هزینه یابی سنتی ، هزینه های بازاریابی به محصولات تخصیص داده نمی شود و همه ی هزینه ها ی غیرتولیدی را هزینه های ”دوره“ تلقی می کنند. بنابراین ، تفاوت در مصرف منابع برای بازاریابی و تبلیغ محصولات ”د“ و ”هـ“ نادیده گرفته می شود.
اسلاید 10 :
برای مثال ، تولید محصول ”د“ مستلزم استفاده از دستگاه ها و ماشین آلات گران قیمت (سرمایه بر) است ، اما از نظر فعالیت تبلیغاتی و بازاریابی دارای مزیت اقتصادی است و در مقابل محصول ”هـ“ برعکس می باشد.اما سیستم هزینه یابی سنتی از طریق نرخ کلی سربار و برمبنای ساعت کار مستقیم هزینه ی استهلاک ماشین آلات گران قیمت را بین هر دو محصول تسهیم می کند .
علاوه بر این در سیستم هزینه یابی سنتی ، هزینه های بازاریابی به محصولات تخصیص داده نمی شود و همه ی هزینه ها ی غیرتولیدی را هزینه های ”دوره“ تلقی می کنند. بنابراین ، تفاوت در مصرف منابع برای بازاریابی و تبلیغ محصولات ”د“ و ”هـ“ نادیده گرفته می شود.