بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
مقدمه:
پنبه گیاهی است دولپه،یکساله از خانوادهMalvaceae جنس Gossypium که گونه های آن به دیپلوئید تترائید تقسیم شده است.مبدأ آن آسیا و آفریقا می باشد.کشت پنبه به منظور تهیه پارچه و لباس به 5000 سال قبل می رسد.هرودوت (تاریخ نویس یونانی) از این محصول به نام درخت پشم در هندوستان نام برده است.کشت پنبه در ایران از زمان های دور رایج بوده به طوری که مارکوپولو در سفر نامه خود از کشت پنبه در ایران نام برده است.بذر الیاف متوسط پنبه در زمان قاجاریه توسط یک کشیش آمریکایی به ایران آورده شده است.
اسلاید 2 :
- ارقام مهم پنبه در دنیا و ایران:
-بیشترین ارقام پنبه مربوط به دو گونه hirsutum و barbadensمی باشد.از این میان گونه hirsutumبه لحاظ الیاف بلند و مکانیزاسیون بهتر بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.
در ایران نیز ارقام:ساحل-ورامین-سایروکا-تادلا-گیزا-دگستر عمومی،استفاده می شود که از این میان بیشترین سهم کشت مربوط به رقم های ساحل و ورامین است.
5 واریته مهم امریکایی که بیش از 90% کشت پنبه را به خود اختصاص داده اند عبارت اند از:آکالا 4024-امپایی ستون-ویل 2 بی-کوکر 100 ویلت-دلتا پاین
اسلاید 3 :
- عوامل مؤثر بر گیاه پنبه:
-درجه حرارت پایه گیاه:13 تا 15 درجه سانتی گراد
دمای مطلوب برای جوانه زنی:در حدود 22 درجه سانتی گراد
مناسب ترین درجه حرارت برای رشد پنبه:21 تا 26 درجه سانتی گراد
درجه حرارت برای گل دهی و میوه دهی:26 تا 32 درجه سانتی گراد
حرارت قابل تحمل برای گیاه:درحدود 35 تا 45 درجه سانتی گراد
- به طور کلی پنبه در گروه گیاهان گرما دوست ونور پسند قرار دارد.یکی از مهم ترین شرایط کشت پنبه نور کافی است که کمبود آن در عملکرد تأثیرات منفی دارد و باعث ریزش گل و قوزه می شود که این امر به دلیل کاهش فتوسنتز و نرسیدن مواد به شاخه های جانبی است.
- -پنبه گیاهی است که برای کشت نیاز به آب کافی دارد کمبود آب و افزایش حرارت باعث زود رسی شده و گیاه سریعاً به گل می رود کشت پنبه با بارندگی منظم سالیانه به مقدار 400 تا 650 میلی متر موفقیت آمیز خواهد بود ولی به طور کلی کشت موفق پنبه بستگی به آبیاری منظم هم چنین تنظیم دقیق فاصله بین آبیاری ها و میزان آبیاری دارد.حساس ترین مرحله رشد در پنبه نسبت به کم آبی مرحله رشد زایشی است.
- -معمولاً پنبه به انواع خاک ها سازگاری دارد.اما خاک های شنی و رسی،حاصل خیز با عمق زیاد مطلوب گیاه پنبه است.پنبه به PH خاک زیاد حساس نیست به طوری که در خاک هایی با PH حدود 5 تا 10 کشت می شود.پنبه جزء گیاهان مقاوم به شوری است.
اسلاید 4 :
- سطح زیر کشت
(هکتار)
عملکرد(کیلوگرم در هکتار) 1668 2340 3475 972
الف : کاشت
- جهت تهیه بستر بذر از شخم نسبتاً عمیق پاییزه ( حداقل 30 سانتی متر ) استفاده می شود و چنانچه در بهار و در زمان کاشت ، علف هرز مزرعه را پوشانده باشد از شخم سطحی عمود بر جهت شخم اولی استفاده می شود .
- آماده سازی بستر بذر در اوایل فروردین ماه و یاحتی در اواخر اسفند ماه به محض گاورو شدن زمین انجام می شود . کودپاشی ، پاشش علف کش قبل ازکاشت و چند نوبت دیسک مورد نیاز در این زمان انجام می شود (باید علف کش قبل از آخرین دیسک استفاده شود). مزرعه تا اواخر فروردین ماه یا اوایل اردیبهشت ماه به حال خود گذارده می شود . و بعداز یک بارندگی قابل ملاحظه (بیش از 12 میلیمتر ) باردیف کار اقدام به کشت می شود . تا در صورتی که فاصله ی زمانی بین جوانه زدن و سبز شدن بذور پنبه بارندگی حاصل نشود ، رطوبت مورد نیاز گیاه محفوظ باشد .
اسلاید 5 :
- - در کشتهای اواخر فروردین ماه ، عمق کاشت کم (حدود 3 سانتیمتر ) و در صورت به تأخیر افتادن کاشت ، عمق کاشت بیشتر ( حدود 5 سانتیمتر ) در نظر گرفته می شود . عمق کاشت به بافت خاک نیز بستگی دارد ولی بهر حال نباید بیش از 7 سانتیمتر باشد . زیرا اولاً بذر پنبه به سله خاک بسیار حساس است و ثانیاً چنانچه فاصله ی زمانی بین جوانه زدن و سبز شدن به طول بیانجامد گیاهچه پنبه در معرض بعضی از بیناریهای قارچی قرار گرفته و خسارت می بیند .
-بسته به نوع تراکتوری که برای کاشت مورد استفاده قرار می گیرد،فاصله خطوط کاشت را می توان بین 80-75 سانتی متر و فاصله روی خطوط حدود 20 سانتی متر(البته پس از دو نوبت تنکی که در مرحله 3-2 برگی و 6-4 برگی انجام می دهید)در نظر گرفت.
-میزان بذر مورد نیاز در هکتار در صورت کرک دار بودن بذر 40 کیلو گرم و در صورت دلینته بودن 20 کیلو گرم در هکتار توصیه می گردد.باید توجه داشت در صورت استفاده از بذور کرک دار قبل از کاشت اقدام به ضد عفونی بذر با سموم قارچ کش متداول نمود.
-چنان چه مشاهده کردید قسمت هایی از مزرعه سبز یکنواخت ندارد در اولین فرصت اقدام به واکاری نمایید(به طور متوسط 60 هزار بوته در هکتار تراکم مناسبی می باشد).
اسلاید 6 :
- ب:داشت
-برای مصرف کود بهتر است نسبت به تجزیه خاک مزرعه اقدام شود و در صورت عدم دسترسی به آزمایشگاه،برای شرایط کشت آبی،150 کیلو گرم اوره(3/1 در زمان کشت،3/1 در اوج گل دهی و 3/1 تشکیل قوزه)،150 کیلو گرم سوپر فسفات تریپل و 100 کیلو گرم سولفات پتاس به همراه 40 کیلو گرم سولفات روی در زمان کاشت توصیه می شود.
-جهت کاستن از رقابت بین گیاه پنبه و علف هرز،در اولین فرصت(در حدود 4-2 برگی)،اقدام به وجین و سله شکنی نمایید.
-آب نقش اساسی در بروز پتانسیل عملکرد گیاه پنبه دارد.بنابراین آب را در زمان مناسب و به مقدار کافی بر اساس نیاز گیاه در اختیار آن قرار دهید.با توجه به شرایط خشکسالی حاکم در منطقه توصیه می شود زمان آبیاری را با توجه به رطوبت قابل استفاده در خاک در نظر بگیرید.هر گاه رطوبت قابل استفاده خاک به 50% تقلیل یابد(تشخیص این زمان هر گاه نمونه خاکی که از عمق 20-15 سانتی متر می گیرید در حد گاورو با کمتر از آن باشد)اقدام به آبیاری نمایید.در هر نوبت آبیاری نیز بین 600 الی 800 متر مکعب آب در اختیار گیاه قرار بدهید.
اسلاید 7 :
- شروع گل دهی تا چهار هفته پس از آن مهم ترین مرحله از رشد و نمو گیاه می باشد چرا که 90% غوزه های قابل استحصال به عنوان محصول وش در این مدت که مصادف با تیر ماه است،تشکیل می شوند.لازم است در طول این مدت گیاه اولاً با تنش رطوبتی مواجه نشده و ثانیاً با عواملی چون آفات که باعث خسارت به قوزه ها می شوند نیز به موقع مبارزه شود،چرا که شرایط جوی پس از این مدت یعنی مرداد ماه به ویژه گرمای زیاد روز و شب به شدت ماندگاری قوزه ها را پایین می آورد.
33885655 215000 آبی دیم 112458 197357
اسلاید 8 :
- آفات مهم پنبه
-پنبه از زمان سبز شدن تا زمان برداشت طی مراحل مختلف رشد دارای آفات مهمی می باشد که به ترتیب عبارت اند از:
مبارزه :
الف – زراعی : از بین بردن گیاهان میزبان هرز در داخل و حاشیه ی مزارع .
ب – شیمیایی : ضد عفونی بذر قبل از کاشت با لاروین یا گاچو به نسبت 7 -10 گرم به ازای هر کیلو بذر پنبه دلنته و یا سمپاشی با یکیاز سموم فسفره سیستمیک بخصوص در نواحی دشت در اوایل رشد ونمو بوته ها .
1-لارو سیمی یا مفتولی:این آفت معمولاً در مزارع دیم یا مزارعی که سال قبل تحت کشت گندم بوده به صورت لکه ای مشاهده می شود و لارو آفت از مرحله سبز تا مرحله 3 تا 4 برگه پنبه مخصوصاً از گیاهچه های جوان تغذیه می نماید. 2- مگس هیلمیا : این آفت معمولاًدر سالهایی که پنبه زودتر کاشته میشود ، یا بنا به دلایلی بذر به مدت طولانی در زیر خاک می ماند و یادر صورت استفاده از کود دامی، به صورت لکه ای مشاهده می شود . لارو آفت از مرحله ی سبز تا مرحله ی 3تا4 برگی شدن پنبه مخصواً از گیاهچه های جوان تغذیه می کنند . 3- شب پره ی زمستانه یا کرم طوقه بر یا آگروتیس : این آفت در نقاطی از مزرعه پنبه که دارای رطوبت خوب و علف های هرز تاج ریزی و گاوپنبه تازه سبز باشد تخم ریزی می کند . لارو آفت روزها زیر خاک و غروب به سطح خاک آمده و طوقه ی پنبه را قطع می نماید . بنابراین اکثراً این آفت به صورت لکه ای خسارت می زند . مبارزه با آن با استفاده از طعمه مسموم (100 کیلو سبوس + 3 کیلو سوین + 20 لیتر آب ) به صورت موردی انجام می شود . 4- تریپس پنبه :این آفت در اوایل فصل زراعی در مراحل گیاهچه ای پنبه با تراکم نسبی بیشتری در منطقه فعالیت می کند و خسارت آن براثر فعالیت حشرات کامل و پوره ها می باشد . بدین ترتیب که حشره با فروبرن خرطوم خود در اپیدرم برگ از شیره ی گیاهی و کلروفیل تغذیه نموده و محل نیش حشره نیز بصورت نقاط سفید متمایل به زرد و تغییر رنگ در برگها و ایجاد لکه های نقره ای ، زرد یا قهوه ای و در تراکم شدید باعث بد شکلی برگها و خشکیدگی گیاه پنبه می شود .
اسلاید 9 :
- مبارزه :
- در شرایط جوی مساعد فعالیت آفت ، یعنی هوای ابری ودمای بالا بخ مدت چند روز احتیاج به مبارزه شیمیایی با سموم حشره کش ضرورت می یابد . سموم متداول برای مبارزه علیه آفت عبارتند از :
5- شته سبز پنبه : بر اثر تغذیه شته ازبرگ پنبه مخصوصاً در اوایل فصل رویش ، میزبان (گیاه) ضعیف شده و برگها پیچیدگی پیدا می کنند و در نتیجه عملکرد کاهش یافته و در صورت شدت آلودگی گیاه خشک می شود . خسارت شته در مراحل بعدی رشد پنبه خصوصاً در مرداد ماه شامکل ایجاد شیره در پشت و روی برگ و در نتیجه رشد عوامل قارچی مولد دوده و کاهش فتوسنتز و کیفیت الیاف و در مواردی باعث ریزش غنچه می گردد . 1- کنفیدر 250 سی سی در هکتار 2- چس یک کیلو در هکتار 3- متاسیتوکس به میزان یک لیتر در هکتار 4- نواکرون 1 لیتر دز هکتار 5- دیمکرون 1 لیتر در هکتار 6- دیمتوات 1 لیتر در هکتار 7- اکاتین 1 لیتر در همتار
علائم خسارت : ابتدا باعث زردی مزرعه و سپس قرمزی برگها می گردد و در پشت برگها تارهایی شبیه تار عنکبوت ایجاد می کند . شدت این آفت باعث خشک شدن بوته ها و ریزش برگها می گردد .
اسلاید 10 :
- مبارزه شیمیایی :
6- کنه تار عنکبوتی پنبه : یکی از آفات مهم مزارع پنبه در سالهای مساعد و در مزارعی که به موقع اقدام به مبارزه نمی نمایند این آفت می باشد . با توجه به آلودگی اولیه مزارع پنبه از حاشیه مزارع و یا کنار انهار آبیاری ، با اجرای سمپاشی حاشیه مزارع با استفاده از سموم کنه کش اختصاصی در طول تیرماه می توان از پیشرفت بیشتر الودگی در مزرعه و خسارت این آفت جلوگیری نمود . 1- آپولو 5/0 لیتر در هکتار 2- امایت به میزان 1 لیتر در هکتار 3- نیسورون به نسبت 5/0 لیتر در هکتار 4- نئورون 1 لیتر هکتار 5- آمیتراز 2 لیتر در هکتار 6- نواکرون 1 لیتر در هکتار
الف : مبارزه زراعي : رعايت اصول بهزراعي از قبيل كاشت به موقع پنبه ، وجين ، تنك ،آبياري اصولي ، استفاده از هورمونهاي تنظيم كننده رشد و يا سرزني بوته هاي پنبه ، اجراي عمليات مبارزه زراعي پاييزه و زمستانه (انهدام گاوپنبه – آب تخت زمستانه – شخم زمستانه) به منظور كاهش جمعيت زمستانه و يا جمعيت انتقالي آفت به سال بعد .