بخشی از مقاله
استفاده از تکنیکهاي GIS در طراحی شبکههاي توزیع نیروي برق و بررسی اثرات اقتصادي آن در کاهش هزینهها
چکیده
صنعت برق، یکی از مهمترین زیرساخت های حیات هر شهر میباشد که لزوم ایجاد شرایط ایمن و پایدار و دسترسی آسان به اطالعات مورد نیاز کاربران، از مهمترین اولویت شرکت های توزیع نیروی برق در سراسر کشور میباشد. گستردگی و پراکندگی خطوط توزیع برق، باعث گردیده تا به دلیل نداشتن اطالعات کافی از وضعیت موجود شبکه های برق، خدمات مختل به مشتریان با صرف زمان و هزینه فراوان انجام گردد. سیستم اطالعات جغرافیایی جهت رفع اینگونه مشکالت و انجام مطالعات مهندسی و خدمت رسانی به مشتریان، کمک های فراوانی به صنعت برق نموده است. در این مقاله عملیاتی نمودن سیستم GIS و طراحی شبکه های برق بر مبنای GIS در چهار بخش کلی، توضیح داده شده است. استفاده از این روش در واحد طراحی، باعث کاهش مدت زمان تهیه طرح، کاهش تعداد بازدید، باال بردن کیفیت طرح و همچنین جلوگیری از طراحی نامناسب پست ها و تجهیزات حفاظتی شده است. همچنین در آخر اثرات اقتصادی اجرای این طرح از جمله جلوگیری از اتالف زمان هزینه طراح و متقاضی بررسی شده است.
كليد واژه: طراحی، GIS ، شبکه توزیع برق، بهره برداری
-1 مقدمه
با توجه به ماهیت مکانی عوارض شبکه توزیع برق، بکارگیری سیستم اطالعات جغرافیایی بعنوان علم و فن آوری مدیریت بهینه اطالعات مکان مرجع، می تواند در انجام بهینه فعالیت های توزیع برق، مدیران و کارشناسان توزیع برق را یاری نماید. در خطوط و شبکه انتقال و توزیع نیرو با توجه به گستردگی جغرافیایی آنها بر روی سطح زمین و دارا بودن ماهیت مکان مرجع، بهرهبرداری و توسعه صنعت برق کشور در جهت افزایش بازدهی و بهره وری از شبکه سراسری برق و تاسیسات انتقال و توزیع نیروی برق و تامین نیاز مشترکین نیازمندی به خدمتگیری یک تفکر سیستمی، جامع و بهینه در صنعت برق را روز به روز با اهمیتتر میسازد. از آنجایی که سیستمهای اطالعات جغرافیایی توانایی کسب، ذخیره، سازماندهی، بازیابی، تجزیه و تحلیل دادههای جغرافیایی را دارا هستند، میتوانند در بهبود مدیریت، برنامهریزی و عملیات شبکه انتقال و توزیع نیرو، نقش موثری را داشته باشند.[4]
1
در نتیجه عملیات توسعه و احداث، تأسیسات جدید مانند خط، پست و پایه ایجاد شده و نیاز است که اطالعات مکانی و توصیفی این عوارض جمعآوری و آمادهسازی گردد. میتوان گفت که حجم قابل توجه و مهم فرآیند به بهنگام رسانی اطالعات در پایگاه داده GIS مربوط به پروژههای احداث و توسعه میباشد که اگر حین طراحی این کار انجام گیرد کمک شایانی به کاهش هزینه و زمان میکند، ضمن اینکه عالوه بر بروز ماندن بانک اطالعاتی GIS این سیستم میتواند در ارائه طرح بهینه و اقتصادی نیز موثر واقع گردد، بطوریکه در شرکت توزیع برق بوشهر بطور میانگین %06 طرح های داده شده با استفاده از سیستم GIS و بدون نیاز به بازدید انجام می گیرد.
در این مقاله سیستم طراحی شبکه توزیع برق بوشهر که بر مبنای GIS می باشد، ارائه داده شده است که شامل مراحل درخواست طرح توسط واحد مشترکین و تهیه و ترسیم طرح با استفاده از GIS و در نهایت کدگذاری عوارض GIS می باشد. در نهایت اثرات اقتصادی طراحی با استفاده از سیستم شرح داده شده که بصورت عملیاتی در این شرکت مورد استفاده قرار گرفته است، آورده شده است.
-2 درخواست تهیه طرح :
-1-2 ارائه درخواست تهیه طرح از واحد مشترکین
کلیه متقاضیان برق می بایست جهت تشکیل پرونده،صرفاً تقاضای خود را از طریق واحد امور مشترکین مدیریت های برق ارائه نمایند و تهیه هر طرحی که تقاضای آن از امور مشترکین ارجاع نشده باشد قابل انجام نمی باشد.
ارائه درخواست تهیه طرح از واحد مشترکین به واحد مهندسی، میبایست از طریق نرم افزار کنترل پروژه و با تکمیل اطالعات زیر در فیلد درخواست طراحی انجام شود:
- عنوان پروژه - کد نزدیکترین پایه
- هدف پروژه - کد X و Y ملک متقاضی
- شماره درخواست ثبت شده در فرم تقاضای واگذاری انشعاب
-2-2 ارائه درخواست طرح از واحد بهره برداري
جهت ارائه درخواست تهیه طرح از واحد بهره برداری به واحد مهندسی، می بایست بررسی اولیه پروژه توسط واحد بهره برداری در نرم افزار GIS صورت پذیرد و درخواست طرح بر مبنای کدهای GIS محدوده مورد بررسی آدرس دهی شود.
ارائه درخواست تهیه طرح از واحد بهره برداری به واحد مهندسی، میبایست از طریق نرم افزار کنترل پروژه و با تکمیل اطالعات زیر در فیلد درخواست طراحی انجام شود:
- عنوان پروژه - کد GIS پست
- هدف پروژه - کد GIS پایه
-3-2 ارائه درخواست طرح از واحد طرح و نظارت
کلیه تقاضاهای تهیه طرح که از واحد طرح و نظارت ارائه می گردد میبایست از طریق نرم افزار کنترل پروژه و با تکمیل اطالعات زیر در فیلد درخواست طراحی انجام شود:
- عنوان پروژه - کد GIS پست
- هدف پروژه - کد GIS نزدیکترین پایه به محل مورد نظر
-3 روند تهیه طرح با استفاده از GIS
- 1-3 اطالعات GIS مورد نیاز جهت تهیه طرح هاي متقاضیان جدید
2
-1-1-3 در صورتی که بانک اطالعات GIS شبکه فشار ضعیف تا سطح مشترکین در محددوده مدورد بررسی تکمیل باشد، جهت تهیه طرح نیاز به اخذ اطالعات و انجام مراحل زیر می باشد:
بررسی فاصله و بار نزدیکترین پست های توزیع موجود در محدوده مناسب اطراف ملک متقاضی با استفاده از لینک نرم افزارهای GIS و : ENOX
اطالعات الزم جهت اخذ از ENOX در این مرحله شامل موارد زیر می باشد :
- درصد بارگذاری پست به همراه تاریخ آخرین رکورگیری، درصد نامتعادلی و بار هر فیدر پست به تفکیک
- بررسی حوادث 5 سال اخیر بر روی پست و هر فیدر آن به تفکیک
- بررسی بار فیدر فشار متوسط تغذیه کننده پست
- سایر اطالعات مورد نیاز جهت تهیه طرح های متقاضیان جدید با استفاده از : GIS
- فاصله متقاضی تا ترانس
- تعداد انشعاب روی هر فاز
- طول فیدر فشار ضعیف
- قدرت ترانس
- تعداد انشعاب روی فیدر
- سطح مقطع شبکه های موجود فشار متوسط و فشار ضعیف در محدوده مورد مطالعه
پس از بررسی اطالعات وضعیت بار پست و فیدرها با استفاده از لینک نرم افزارهای GIS و ENOX و بررسی تعداد انشعاب روی فیدرهای پست به تفکیک هر فاز در صورتی که شبکه نیاز به اصالح و باالنس بار داشته باشد :
الف( اصالح وضعیت موجود شبکه ، از الزامات برقرسانی به متقاضی باشد ، طرح اصالح شبکه در طرح متقاضی دیده شود. ب ( برقرسانی به متقاضی با وضعیت موجود شبکه بالمانع باشد ، طرح برقرسانی به متقاضی تهیه و طرح اصالح شبکه به
صورت پیوست به واحد بهره برداری ارجاع گردد.
در صورت مشخص نبودن وضعیت حریم شبکه موجود نسبت به ملک متقاضی، بازدید میدانی انجام پذیرد.
-2-1-3 در صورتی که در محدوده مورد بررسی، صرفا اطالعات GIS شبکه هاي فشدار متوسد در دسترس باشد، جهت تهیه طرح، نیاز به اخذ اطالعات و انجام مراحل زیر می باشد :
بررسی فاصله و بار نزدیکترین پست های توزیع موجود در محدوده مناسب اطراف ملک متقاضی با استفاده ار لینک نرم افزارهای GIS و ENOX
اطالعات الزم جهت اخذ از ENOX در این مرحله شامل موارد ذیل می باشد :
- درصد بارگذاری پست به همراه تاریخ آخرین رکورگیری، درصد نامتعادلی و بار هر فیدر پست به تفکیک
- بررسی حوادث 5 سال اخیر بر روی پست های اطراف و فیدرهای آن به تفکیک
- بررسی بار فیدر فشار متوسط تغذیه کننده پست
با توجه به اینکه پست و فیدر فشار ضعیفی که امکان واگذاری انشعاب از آن وجود داشته باشد، پس از بازدید میدانی مشخص می گردد، تحلیل بیشتر اطالعات در محیط GIS پس از بازدید میدانی توسط طراح الزامی میباشد.
- 2-3 اطالعات GIS مورد نیاز جهت تهیه طرح هاي درخواست شده از واحد بهره برداري
درخواست های ارائه شده از واحد بهره برداری جهت تهیه طرح معموال شامل موارد ذیل می باشد :
الف( تعدیل بار پست و فیدرهاي پربار فشار ضعیف:
جهت تهیه اینگونه طرح ها نیاز به بررسی اطالعات زیر با استفاده از لینک نرم افزار های GIS و ENOX می باشد.
