بخشی از مقاله
چکیده
هدف این مقاله بررسی تأثیر ابعاد استراتژی چابکی بر کارسازمانی کارکنان توزیع نیروی برق شهرستان آمل می¬باشد. به بر اساس نظر شرهای و کاروسکی - - 2014 استراتژی چابکی در چهار بعد محصول، همکاری ، سازمان ،افراد - کارکنان - به عنوان متغیر مستقل در نظر گرفته شده است و متغیر به کار رفته کار سازمانی به عنوان متغیر وابسته در نظرگرفته شده¬اند. پژوهش جامعه آماری شامل کارکنان سازمان توزیع نیروی برق شهرستان آمل می باشد. که توسط نمونه گیری تصادفی ساده از آنها نمونه گیری شده و حجم نمونه پژوهش برای کارکنان بر اساس جدول ابداعی مورگان 108 در نظر گرفته شده است.
برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه¬ی استاندارد و به منظور بررسی روایی پرسشنامه از روش روایی تشخیصی از شاخص AVE استفاده شد. همچنین پایایی پرسشنامه به وسیله¬ی روش پایایی ترکیبی CR به همراه آلفای کرونباخ بررسی گردید. به منظور تحلیل داده¬ها با استفاده از نرم¬افزار SPSS21 و نرم¬افزار SMART-PLS3 و همچنین از روش¬های آماری تحلیل رگرسیون و معادلات ساختاری در این مقاله استفاده شد. نتایج نشان می¬دهد که استراتژی چابکی در چهار بعد محصول، همکاری ، سازمان ،افراد - کارکنان - بر کارسازمانی تأثیر مثبت و معنادار دارد.
.1 مقدمه و بیان مسئله
امروزه شرکت ها در محیط بسیار رقابتی بازار جهانی مشغول فعالیت هستند. نرخ افزایش نوآوری و تحولات فن آوری ،چند پارگی بازارها، و انتظارات بالای مشتری و تمایل به سمت محصولات سفارشی منجر به تغییرات سریع و تلاطم در محیط کسب و کار شده است - اسوافورد و همکاران، - 2006 و سازمان ها به دنبال توانمندی هایی برای تولید انواع گوناگونی از محصولات، با توجه به نیاز مشتریان، در کوتاه ترین زمان و کمترین هزینه، بهبود کیفیت، ایجاد نوآوری در محصولات و خدمات و به طور کلی انعطاف پذیری بیشتر سازمانی در پاسخ به نیازهای محیطی هستند
در این میان مفهوم چابکی غالب ترین و معمول ترین پیشنهاد در میان پیشنهادات نحوه برخورد با این محیط نامطمئن و غیر قابل پیش بینی مطرح شده است که با رویکردی جدید تولید و مدیریت سازمان را توصیف می کند، لذا جهت رسیدن به موفقیت در بازار به شکلی پویا پیشنهاد این تغییر مدرن ضروری است
اساس چابکی نیروی انسانی توانایی برای تغییر قابلیت و ظرفیت نیروی انسانی و متعاقب آن آموزش نیروی انسانی جهت تسلط کامل بر دانش و مهارتها است. به عنوان مثال ویک - 1979 - می گوید که مهارتهای آینده نیروی کار باید به طور مستمر با بررسی پویایی محیط پیش بینی شود. پراهالاد و هامل براین باورند که سرمایه گذاری در مهارتهای کارکنان قبل از تغییرات برای ایجاد چابکی نیروی انسانی ضروری است
برخی از مشخصات کار مانند تقاضای کار،کنترل کار،استقلال کاری و پیچیدگی شغلی و تنوع کاری بطور قابل توجهی بر عملکرد شغلی و رفتار و نگرش کارکنان اثر می گذارد. - هاکمن و اولدهام ،1976 ،کاراسک و توریل، . - 1990 شواهد تجربی مستقیمی وجود ندارد که نشان دهد مشخصات کاری - تقاضای کار،کنترل کار،تنوع کاری - با ویژگیهایی نیروی کار چابک یا عملکرد چابک مرتبط هستند یا خیر.
تحقیقات پیشین در حوزه مشخصات کاری بیشتر متمرکز بر موضوعاتی از قبیل نتایج کاری به عنوان رضایت شغلی ،انگیزه و عملکرد بوده اند. اگرچه تحقیقات جدید نشان داده اند که هسته اصلی مشخصات کاری - تقاضای کاری،کنترل کار، تنوع کاری - به رفتارهایی از قبیل پویایی ،یادگیری ،ابتکار شخصی و خلاقیت و نوآوری و هر آنچه که بیانگر اشکال و ابعاد عملکرد نیروی کار چابک است مرتبط اند
استقلال و کنترل بیشتر در کار موجب می شود تا کارکنان به مشکلات سریعتر پاسخ داده و راه های انعطاف پذیر تری را در مواجه با مشکل در طول فرایند عملیات را توسعه دهند. - وال و مارتین، - 1987 خواسته های بیشتر ،کنترل شغلی و تنوع مهارت موجب افزایش دانش و مهارت کارکنان می شوند و آگاهی آنان را نسبت به یادگیری الگوهای رفتاری جدید را بالا می برد که به نوبه خود موجب عملکرد انعطاف پذیرتر و سازگارتر می شود.
کنترل شغلی ،پیچیدگی شغلی هم تاثیر مثبتی بر ابتکار شخصی و رفتار فعال داشته اند. - اوهلی و همکاران ، 2006 ،پارکر و همکاران، - 1997 .کنترل شغلی و استقلال به کارکنان اجازه تصمیم گیری را در مورد اینکه چگونه ،چه روشی را و در چه زمانی برای انجام کار خود استفاده نمایند را میدهد . این رفتارها به کارکنان ،آزادی و فرصت بیشتری برای تنظیم با تغییرات پیش بینی نشده را می دهد
حال ازجمله عوامل موثر بر کار سازمانی استراتژی چابکی است در ساختار استراتژی چابکی،چابکی به عنوان یک توانایی از سازمان که قادر است به تغییرات در محیط های کسب و کار داخلی و خارجی به سرعت واکنش نشان دهد و به صورت پویا با توجه به تغییرات به منظور دستیابی از فرصتهایی که به واسطه تغییر ایجاد شده اند عمل کند ،تعریف شده اند. - شری های و کاروسکی، - 2014 استراتژی های چابکی در پژوهش حاضرمحصول، همکاری ، سازمان ،افراد - کارکنان - درنظر گرفته شده است.
از سویی بخش توزیع نیروی برق مرحله نهایی از زنجیره تامین برق به مشتریان است لذا همواره با رشد سریع و مدارم تغییر رفتار مصرف کنند گان روبه رو است از این رو پاسخ گویی به نیاز مشتریان در این صنعتبا چالش روبه رو خواهد بود با توجه به جایگاه حساس این بخش در صنعت نیرو در براورد وظایفی چون بهره برداری، تعمیر و نگهداری شبکه ها و تاسیسات توزیع و فروش برق به مشترکین شرکت های توزیع برق تاسیس شدند و زیر نظر ادارات و سازمانها شروع بع فعالیت کردند شرکت توزیع نیروی برق شهرستان آمل نیز که مسئولیت توزیع نیروی برق را در شهرستان آمل و حومه را به عهده دارد در تلاش برای ارائه بهترین خدمات مطابق با تغییرات محیطی می باشد لذا پژوهش حاضر با هدف ابعاد استراتژی چابکی بر کارسازمانی کارکنان توزیع نیروی برق شهرستان آمل صورت پذیرفته است.
.2 مبانی نظری پژوهش چابکی
دیور و همکارانش چابکی را به صورت توانایی یک تولیدکننده محصول و خدمات برای انجام عملیات به صورت سودآور در یک محیط رقابتی با تغییرات مداوم و غیرقابل پیشبینی تعریف میکنند - یور و همکاران، . - 1997 ویرامانی و جوشی - 1997 - چابکی را توانایی واکنش سریع و مؤثر برای رضایت مشتریان میدانند. . کاساردا و روندینلی - 1998 - اعتقاد دارند که چابکی توانایی یک شرکت برای کامیاب شدن در یک محیط رقابتی با تغییرات و عدماطمینان مستمر است.
سرکیس - 2001 - نیز با تعریفی مشابه اشاره میکند چابکی توانایی کامیاب شدن در محیطی با تغییرات پیوسته و اغلب غیرقابل پیش بینی است زین و همکارانش - 2005 - این تغییرات را تحمیلی و اجباری میدانند: چابکی پاسخ به چالشهای تحمیل شده بوسیله محیط کسب و کاری است که خود توسط تغییر و عدم اطمینان احاطه شده است. این محققین ادامه میدهند این مفهوم سبک جدید کسب و کار را در خود دارد، در واقع منعکس کننده یک مجموعه ذهنی نو در ساخت، فروش و خرید است، یک گشودگی برای شکل های جدیدی از روابط تجاری و معیار جدیدی برای ارزیابی عملکرد شرکت ها و افراد .
شریفی و ژانگ نیز با تأکید بر لزوم هماهنگی با تغییر اظهار میدارند که چابکی توانایی برآمدن از عهده تغییرات پیشبینی نشده است تا سازمان بتواند در مقابل تهدیدات بیسابقه محیط تجاری دوام آورده و از تغییر به عنوان فرصت استفاده کند.
در یک جمعبندی باید گفت که هرچند تعاریف زیادی در این حوزه در مورد چابکی وجود دارد اما این تعاریف با هم متناقض نیستند وجه مشترک تمامی این تعاریف این است که یک سازمان چابک، سازمانی است که با تغییرات احاطه شده و به سرعت به نیازمندیهای بازار پاسخ میگوید
از سوی دیگر تعدادی از تعاریف به سمت توانمندسازها، شیوهها و اقدامات چابکی متمایل شدهاند. مانسون جونز و تویل چابکی را به معنی استفاده از دانش بازار و همکاریهای مجازی برای بهره برداری از فرصتهای سودآور در یک بازار متلاطم میدانند - مانسون جونز و توویل، , - 1999 کویین و همکارانش - 1997 - در یک دیدگاه تکنیکیتر، چابکی را به صورت توانایی گردش سریع از تولید یک محصول به تولید
محصول دیگر تعریف میکنند. .پرینس و کی - 2003 - اعتقاد دارند که واژه تولید چابک به طور خاص به جنبههای عملیاتی یک شرکت تولیدی اشاره دارد که بنا به نظر بعضی محققین به توانایی تولید محصولات سفارشی با قیمت تولید انبوه و زمان تأخیر کوتاه قابل ترجمه است .,و در نهایت تولون نیز برای تبیین چابکی به نوع ارتباط با تأمینکننده اشاره میکند: چابکی به طور مؤثری یکپارچهسازی زنجیرهتأمین را به کار میگیرد و روابط نزدیک و بلندمدتی را با مشتریان و تامینکنندگان برقرار میسازد.,.بخشی از تعاریف ارائه شده برای چابکی به توانمندیها و قابلیتهای یک سازمان چابک اشاره دارند.
گلدمن و همکارانش - - 1994 اعتقاد دارند که تعاریف ارائه شده برای چابکی، به چابکی سازمانی به عنوان مفهومی پویا، دارای متن و زمینه خاص، دربردارنده تغییر و رشدگرا اشاره دارند. پویا است زیرا حالت و وضعیتی که سازمان در آن امروز چابکی را به دست می آورد ممکن است فردا مؤثر نباشد. دارای زمینه خاص است زیرا محیط بازار بر سطح مورد نیاز چابکی اثر میگذارد. دربردارنده تغییر است زیرا عزم بر انطباق نموده است. رشدگراست از طریق توانایی سازمان برای درک دوباره چشم اندازش، ایجاد دوباره استراتژی و ساختن دوباره تکنیک هایش.
کاتایاما و بنت - 1999 - تولید چابک رااساساً مجموعهای از تواناییها برای ارضای نیازمندیهایشدیداً متغیر مشتریان برحسب قیمت، مشخصات، کیفیت، کمیت وتحویل میدانند.تیم تحقیق جهانی لجستیک درسال1995چابکی را بر پایه سه سنگ بنا - توانمندی - استوار میداند: ارتباط ، انطباق و انعطاف . ارتباط توانایی حفظ تمرکز روی نیازهای متغیر مشتریان است. انطباق توانایی پاسخ به تقاضاهای منحصربه فرد مشتریان است و انعطاف توانایی انطباق با شرایط غیرمنتظره است.
