بخشی از مقاله
بررسی آیین نامه CASBEE ژاپن
چکيده :
انسان قرن حاضر با وظيفه خطيرتلاش براي توسعه پايدار در تمامي زمينه ها مواجه است . ساخت و ساز که مصرف منابع و انرژي در مقادير عظيم را ناديده مي گيرد، زمينه اي به شمار مي رود که بايد به سرعت آن را به منظور توسعه و ترويج روش ها و سياست هايي که قادر به کمک به جهت گيري به سمت توسعه پايدار مي باشند عملي کرد. از نيمه دوم دهه ١٩٨٠ جنبشي رو به رشد در ساخت و ساز پايدار بوجود آمده که منجر به توسعه روش هاي مختلف ارزيابي عملکرد زيست محيطي ساختمان ها شده است .CASBEE ابزاري جهت ارزيابي جامع عملکرد زيست محيطي ساختمان ها، مبتني بر مفاهيم جديدي مانند بهره وري ساختمان زيست محيطي (BEE) است .
کلمات کليدي : CASBEE، رتبه بندي CASBEE، طراحي محيط زيست ، توسعه پايدار.
١- مقدمه
CASBEE مفهوم جديدي براي ارزيابي که بار محيط زيست را از کيفيت عملکرد ساختمان متمايز مي سازد ارائه مي دهد. با مرتبط ساختن اين دو فاکتور ، نتايج CASBEE به عنوان يک اندازه گيري سازگار با بهره وري در محيط زيست يا BEE (بهره وري ساختمان زيست محيطي) نمايان مي شود. روش هاي توسعه يافته در خارج از کشورها شامل BREEAM (موسسه تحقيقات روش ارزيابي زيست محيطي ساختمان ) در انگلستان ، LEEDTM (رهبري در ط راحي انرژي و محيط زيست ) در ايالات متحده آمريکا و ابزار GB (ابزار ساختمان سبز) به عنوان يک پروژه بين المللي است . اين روش ها در سراسر جهان توجه همگان را به خود جلب کرده اند. اين نوع ارزيابي، با انتشار نتايج ، يکي از بهترين روش هاي موجود امروز به منظور ايجاد انگيزه اي براي مشتريان ، صاحبان ملک و طراحان و کاربران براي توسعه و ترويج شيوه هاي ساخت و ساز بسيار پايدار است . ژاپن در حال حاضر از دانش و تخصص ويژه اي به عنوان پايه اي براي مديريت و ارزيابي زيست محيطي برخوردار شده است و بخش عمده يآن به آساني قابل اعمال به اقدامات براي ارتقاء پايداري است . اين وضعيت موجب تشکيل کنسرسيوم ساختمان پايدار ژاپن (دبيرخانه : موسسه ساختمان محيط زيست و حفاظت از انرژي) در آوريل سال ٢٠٠١، به عنوان يک پروژه مشترک بين صنعت ، دولت و دانشگاه ها با کمک وزارت زيرساخت زميني و حمل و نقل ژاپن شد. اين تحقيقات کنسرسيوم يک سيستم ارزيابي جامع را براي بهره وري ساختمان محيط زيست (CASBEE) توليد کرده است . مديريت کل توسعه CASBEE توسط شرکت جديد التأسيس JSBC (کنسرسيوم ساختمان پايدار ژاپن ) و کميته هاي فرعي وابسته انجام شده است . توسعه و ترويج CASBEE يکي از عناصر "برنامه ي عملي وزارت زيرساخت زميني و حمل و نقل ژاپن " و " گزارش موقت کار گروه زيست محيطي از شوراي توسعه ي سرمايه اجتماعي - مقابله با گرمايش جهاني در زمينه توسعه سرمايه اجتماعي است ." ما اميدواريم که که CASBEE درآينده به طور گسترده در مراحل برنامه ريزي، طراحي و ساخت و ساز ساختمان ها استفاده شود و بدين وسيله به ترويج ساختمان پايدار در ژاپن کمک نمايد. [١]
٢-CASBEE چيست ؟
CASBEE (سيستم جامع ارزيابي بهره وري ساختمان محيط زيست ) در سال ٢٠٠١ در ژاپن ايجاد شد. CASBEE روشي براي ارزيابي و رتبه بندي عملکرد زيست محيطي ساختمان ها و يک ارزيابي جامع از کيفيت يک ساختمان است ، ويژگي هاي ارزيابي از قبيل آسايش فضاي داخلي و زيبايي مناظر، و با در نظر گرفتن فعاليت هاي زيست محيطي که شامل استفاده از مواد و تجهيزات براي صرفه جويي در انرژي و يا دستيابي به بارهاي زيست محيطي کوچکتر مي باشد. خانواده ابزار ارزيابي مبتني بر چرخه زندگي ساختمان است : طرح مقدماتي ، ساخت و ساز جديد، ساختمان هاي موجود و نوسازي . کتابچه راهنماي فني
CASBEE ارائه کننده ي تعاريف دقيقي از هر سطح براي هر معيار بوده و شامل ابزار محاسباتي و مرجع در موارد مورد نياز است [٢].
٣-رتبه بندي CASBEE
دسته بندي عمده ي معيارهاي CASBEE عبارتند از:
* ساخت عملکرد و کيفيت زيست محيطي
* محيط داخل ساختمان (سر و صدا و آکوستيک ، آسايش حرارتي، روشنايي و نور، و کيفيت هوا)
* کيفيت خدمات (عملکرد و قابليت استفاده ، امکانات ، دوام و قابليت اطمينان ، انعطاف پذيري و سازگاري )
* محيط زيست در فضاي خارج سايت (حفظ و ايجاد بيوتوپ ، منظر شهري و چشم انداز، و امکانات رفاهي در فضاي باز)
ارزيابي جامع در ٥ درجه رتبه بندي شده است : ضعيف (C)
نسبتا ضعيف (B-) خوب (+B)
خيلي خوب (A)
عالي (S)
CASBEE از ابزار ارزيابي متناسب با مقياس هاي مختلف تشکيل شده : ساخت و ساز (ساختمان هاي مسکوني و غير مسکوني) و شهري (توسعه شهر و شهرستان ). اين ابزارها مجموعا تحت عنوان خانواده ي CASBEE شناخته شده اند.
CASBEE توسط يک کميته ي پژوهشي در سال ٢٠٠١ به عنوان پروژه اي صنعتي.دولتي.دانشگاهي مشترک با حمايت وزارت زيرساخت زميني و حمل و نقل و توريسم تأسيس شد. اولين ابزار ارزيابي، CASBEE براي ادارات ، در سال ٢٠٠٢، CASBEE براي ساخت و ساز جديد در جولاي سال ٢٠٠٣، CASBEE براي ساختمان موجود در جولاي ٢٠٠٤،
CASBEE براي نوسازي در جولاي ٢٠٠٥ به اتمام رسيد. اين ابزارهاي ارزيابي CASBEE بر مبناي ٣ اصل مقابل ايجاد شدند:
١) ارزيابي جامع در طول چرخه ي عمر ساختمان ،٢) ارزيابي "کيفيت زيست محيطي ساختمان (Q)، و "بار زيست محيطي ساختمان (L)، ٣) ارزيابي بر مبناي شاخص بهره وري زيست محيطي ساختمان نوساز[٣].
٤-چرخه ي عمرساختمان و چهار ابزار ارزيابي
٧- چگونگي کاربرد CASBEE در ساخت و ساز جديد
٧-١ استفاده در مديريت ساخت و ساز
CASBEE در ساخت و ساز جديد را مي توان به عنوان ابزاري براي بيان تلاش هاي يک ساختمان در راستاي محيط زيست ، به عنوان يک عنصر در ساخت و ساز و مديريت زيست محيطي ساختمان بکار برد.
٧-٢ استفاده به عنوان طرحي براي ابزار زيست محيطي معماران
که آن را مي توان در مرحله طراحي به منظور بررسي عملکرد زيست محيطي، تعيين اهداف ، تشکيل توافق با طرف هاي مشغول در طراحي (معماري، سازه ، خدمات )، و نشان دهنده عملکرد طراحي به مشتري مورد استفاده قرار داد.
٧-٣ به عنوان ابزار تأييد زيست محيطي
تاييد شخص ثالث (برچسب زدن )توسط کارشناسان خارجي بر مبناي نتايج ارزيابي مي تواند جهت ارزيابي ارزش املاک از ديدگاه زيست محيطي در ساخت و ساز استفاده شود .به قوانين دقيق براي سيستم تاييد مراجعه کنيد.
٧-٤ انتخاب پيمانکاران براي مسابقات طراحي، طرح ها و پروژه هاي PFI
طراحان مي توانند ازآن جهت ارائه اهداف کلي بهره وري زيست محيطي به صاحبان عمومي يا خصوصي استفاده کنند، که مي تواند نمرات بالايي در طرح هايي که حداکثر بهره وري محيط زيست از بودجه محدود ارائه مي کنند اختصاص دهد. اين را مي توان در سطح بين المللي و همچنين در ژاپن به کار برد. ارزيابي عملکرد مشخصاً در نوسازي صرفه جويي انرژي مي تواند جهت ترويج صرفه جويي در انرژي در ساختمان هاي موجود، به عنوان اقدامي در مقابل تغييرات آب و هوايي مورد استفاده قرار گيرد[٤].
