بخشی از مقاله
بررسی نقش صنایع بر آلودگی هواي اراك
چکیده
مقدمه :
هر موجود زنده براي ادامه حیات نیازمند آب غذا و هوا می باشد که نقش هوا از اهمیت ویژه اي برخوردار است به طوریکه انسان بدون هوا بیش از چند دقیقه قادر به ادامه حیات نیست .
مواد و روشها:
در این تحقیق که یک پژوهش توصیفی است از 3 پرسشنامه استفاده گردید که پرسشگر نتایج مصاحبه با افراد ذي اطلاع و کارشناسان و شاغلین و مسئولین را در آن درج نموده در تغییرات آب و هوایی و میزان بارندگی از وب سایت اداره هوا شناسی استان استفاده شد و در مورد سطح زیر کشت و
باغات استان از گزارشات اداره زراعت سازمان جهاد کشاورزي بهره گیري و داده ها به صورت دستی مورد مقایسه قرار گرفته است.
نتایج :
شهر اراك از سال 1350روند صنعتی شدن را آغاز نمود و به مرور صنایع جدید وصنایعی که ملزم جابه جایی شده بودند وارد این شهر کوچک باغستانی سرسبز خوش آب وهوا شدند. اولین صنعت بزرگ که دراین شهر مستقر شد تولید آلومینیوم بودکه مقداري از مزارع و زمین هاي بایر را به کارخانه تبدیل نموده. ایجاد این صنعت که بدون ارزیابی زیست محیطی بوده شاید براي شرایط آن زمان نسبتا مناسب بوده زیرا به فاصله تقریبا 5 کیلومتري شمال شرقی به گونه اي مستقر بوده که جهت وزش باد هاي غالب مانع از رسیدن آلودگی آلومینیوم به شهرمی شد و تقریبا معادل میزان آلودگی را با درختکاري اطراف آن جبران نمودند وبعدهاکه ماشین سازي سایرکارخانجات درشهر استقرار یافتند گرچه فضاي سبز شهرباایجاد پارك افزایش یافت لیکن طی سالهاتغییراتی در وضعیت صنایع شهر به وجود آمد که اراك را جزء 7شهر با هواي آلوده تبدیل کرد
نتیجه گیري:
اکثرصنایعی که درمحدوده شهر اراك مستقر میباشندهریک به نوعی وقسمی به افزایش آلودگی هواي شهر می افزایند بعلاوه روندفعالیتهاي شهري وتبدیل باغات ومزارع به کارخانجات وفضاهاي شهري ومسکونی ونزدیک شدن منازل مسکونی به کارخانجات وافزایش تعدادو نوع ومقدار آلودگی هادر محیط زندگی مردم این شهر راکه درقدیم قطب کشاورزي وباغستانی بوده به شهري باآلودگی هواي بالا تبدیل نموده است.
پیشنهادات:
باتعریف استراتژي ملی واستانی وتشکیل کارگروه کاهش آلودگی هواي اراك وکنترل گازهاي خروجی کارخانجات والزام کارخانجات به ایجاد فضاي سبز معادل آلودگی خود وآمایش منطقه وبهبود تکنولوژي وعدم تمرکز صنایع آلاینده درمجاورت یکدیگرمیتوان به سرعت آلودگی هواي اراك راکاهش داد
مقدمه
هر موجود زنده براي ادامه حیات نیازمند آب غذا و هوا می باشد که نقش هوا از اهمیت ویژه اي برخوردار است((1 به طوریکه انسان بدون هوا بیش از چند دقیقه قادر به ادامه حیات نیست .هوا مخلوطی از 78,08 درصد نیتروژن و 20,95
درصد اکسیژن و9,34 *10درصد آرگون3,14*10درصد دي اکسید کربن1,81*10نئون5,24 *10هلیوم 2*10 متان
.و1/14*10 کریپتون2/5*10 اکسید نیترو و5*10 هیدروژن و8/7*10 گزنون و2*10 دي اکسید گوگرد و1*10
دي اکسید نیتروژن و1*10 آمونیاك و 1/2*10 منو اکسید کربن است . هرگونه تغییري در میزان هاي ارائه شده را آلودگی هوا گویند به عبارت دیگر وجود یک یا چندیا مخلوطی از آلوده کننده ها در هواي آزاد به اندازه اي که براي انسان مضر بوده یا موجب زیان رساندن به حیوانات و گیاهان و اموال باشد را آلودگی گویند (2).
معمولا آلوده کنندگان طبیعی یا مصنوعی هوا عبارتند از : -1 آئروسل ها
-2 غبار
-3 قطره
-4 خاکستر فعال
-5 مه
-6 دمه
-7 گاز
-8 بخار
-9 میست
-10 ذره
-11 دود
-12 دوده
-13 اسماگ (3)
علل به هم خوردن شرایط طبیعی و مطلوب عبارتند از :
• فعالیت و مصرف طبیعی هوا به وسیله انسان
• فعالیت کارخانجات در ضمن فرایند تولیدکه در صورت سلامت تکنولوژي از اگزوز کارخانه و در غیر این صورت از کلیه قسمت هاي تولید به محیط طبیعی ( زمین یا هوا ) وارد می شود
• جابجایی و حمل و نقل مواد خطر ناك و آلوده کننده محیط
• استفاده از سموم و آفت کش هاي مخرب محیط زیست با دیدگاههاي مختلف
• تولید و پراکندگی ضایعات و فضولات
• تخریب جنگل ها و منابع طبیعی و بر هم زدن تعادل تولید و مصرف آلوده کننده ها و تصفیه کننده هاي محیط زیست 4)و5و(6
مواد وروشها
در این تحقیق که یک پژوهش توصیفی است از 3 پرسشنامه استفاده گردید که پرسشگر نتایج مصاحبه با افراد ذي اطلاع و کارشناسان و شاغلین و مسئولین را در آن درج نموده پاسخ کسانی که خودشان در سخنانشان نشانی از عدم اعتماد و اطمینان از صحت گفته هایشان اظهار نموده اند حذف گردید ضمنا در تغییرات آب و هوایی و میزان بارندگی از وب سایت اداره هوا شناسی استان استفاده شد و در مورد سطح زیر کشت و باغات استان از گزارشات اداره زراعت سازمان جهاد کشاورزي بهره گیري و داده ها به صورت دستی مورد مقایسه قرار گرفته محاسبات به وسیله برنامه نرم افزار رایانه ايEPI6 انجام شد.
نتایج:
اراك مرکز استان استان مرکزي شهري با قدمت 200 ساله که نام هاي قدیم آن سلطان آباد – عراق عجم در فاصله 280
کیلومتري جنوب تهران در محدوده جغرافیایی قرار دارد.در سال 1350 با تبدیل مرکز به دو استان تهران و مرکزي به عنوان مرکز استان مرکزي انتخاب و روند صنعتی شدن را آغاز نمود و به مرور صنایع جدید وصنایعی که ملزم جابه جایی شده بودند وارد این شهر کوچک باغستانی سرسبزخوش آب وهوا شدند.اولین صنعت بزرگ کهدر این شهرمستقرشد تولید آلومینیوم بودکه مقداري از مزارع و زمین هاي بایر را تغییر و به کارخانه تبدیل نموده. ایجاد این صنعت که بدون ارزیابی زیست محیطی بوده شاید براي شرایط آن زمان نسبتا مناسب بوده زیرا به فاصله تقریبا 5 کیلومتري شمال شرقی به گونه اي مستقر بوده که جهت وزش باد هاي غالب مانع از رسیدن آلودگی آلومینیوم به شهر می شد و تقریبا معادل میزان آلودگی کارخانه را با درختکاري اطراف کارخانه جبران نمودند.بعدهاکه ماشین سازي وسایر کارخانجاتدر شهر استقراریافتند تغییراتی در وضعیت شهر به وجود آمد که اراك رابه شهري با هواي آلودبدل و جزء 7شهر باآلودگی هواي بالاتبدیل کرد برخی از این علل عبارتند از
-1 فرسودگی دستگاه ها و تکنولوژي صنعت آلومینیم
-2ایجاد صنایع فلزي دیگر در اطراف این کارخانه
-3ایجاد صنایع زیر دستی آلو مینیم همچون آلومرول-و کارگاه هاي دیگر .
-4تبدیل باغستان ها و فضا هاي کشاورزي به صنایع فلزي و غیر فلزي آلوده کننده محیط زیست. -5 بزرگ شدن مساحت شهر اراك
-6 کشیده شدن شهر به مجاورت کارخانجات
-7 افزایش جمعیت شهر از 32هزار نفر به بیش از 400هزار نفر
-8 تغیرات جهانی آب وهوا
-9 کاهش میزان بارندگی
-10 افزایش درجه حرارت جهان بویژه اراك تحت تاثیر صنایع منطقه
-11 ایجادصنایع بزرگ وآلوده کننده محیط زیست دراراك همچون پالایشگاه،پتروشیمی ونیروگاه در مسیر وزش بادهاي غالب اراك
-12 افت سطح آبهاي زیرزمینی
-13 کاهش مقدار آب تالابها
-14 افزایش تعدادوانواع آلایندهاي محیطی در صنایع
-15 افزایش تعدادونوع وسایل نقلیه آلوده کننده محیط زیست
-16 کاهش فتوسنتز گیاهان منطقه تحت تاثیر الوده کننده هاي محیط زیست
-17 ایجادصنایع جدید شیمیایی درمجاورت سایر صنایع قبلی
