بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش، به بررسی رابطه همزمانی بازده سهام و تغییر پذیری نامتقارن بازدهی سهام پرداخته است.همزمانی بازده سهام به معنای تقارن زمان حرکتی بازده سهام شرکت خاص با بازار می باشد،نامتقارن بودن بازدهی سهام شرکت ها عبارت است از چولگی بازده سهام که به طور متوازن در توزیع نرمال مشاهده نمی شود.
این تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی است و برای آزمون فرضیه های پژوهش از رگرسیون پانل دیتا و با استفاده نرم افزار Eviews وبا به کارگیری اطلاعات مالی 84 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی دوره زمانی 1388الی1394 شامل 588 مشاهده ی شرکت-سال مورد آزمون قرار گرفت. نتایج حاکی از رابطه منفی معناداری بین همزمانی بازده سهام با تغییرپذیری نامتقارن بازدهی وجود دارد به عبارتی، نرخ بالای تغییرپذیری نامتقارن بازدهی سهام ، بیانگر کسب احتمال بازده کمتر از بازده بازار است.
.1 مقدمه و بیان مسأله
از زمان انتشار مقاله مورک و همکاران - - 2000، همزمانی بازده سهام به عنوان معیاری برای آگاهی از محتوای اطلاعاتی قیمت سهام شناخته میشود. آگاه بخش بودن قیمت سهام، تخصیص منابع شرکت را بهبود میبخشد و شرکت را برای تصمیمگیری بهتر یاری میکند
جین و مایرز - - 2006، بیان داشتند که رفتار افراد درون سازمانی میتواند بر همزمانی بازده سهام تأثیرگذار باشد. افرادی که درون یک سازمان فعالیت دارند و امین سازمان هستند، اطلاعات بیشتری نسبت به افراد برون سازمانی دارند، بنابراین تمایل آنها برای افشای اطلاعات عاملی است که میتواند بر ریسک سرمایهگذاری در بازار سهام تأثیرگذار باشد. بر همین اساس، میگویند افراد درون سازمانی تمایل دارند شرایط را به گونهای کنترل کنند که منافع خود را حداکثر کنند و همین امر موجب میشود که کیفیت افشا و همزمانی بازده سهام تحت تأثیر قرار گیرند.
همچنین، مطالعات دیگری همچون مورک و همکاران - 2000 - ، پیوتروسکی و رولستون - 2004 - نشان دادند که مبادلات افراد درون سازمانی بر آگاهی بخشی قیمت سهام تأثیرگذار خواهد بود. بریز و همکاران - 2007 - دریافتند زمانی که خرید و فروش در زمان های کوتاه اتفاق میافتد، آگاهی بخشی قیمت سهام بیشتر میشود.
داسگاپتا و همکاران - - 2010 بیان داشتند که همزمانی قیمت سهام بالا نتیجه اطلاعات بیشتر اخیر صاحبان سهام در مورد قیمتها می باشد. فرض می شود که سهامداران شرکتها با اطلاعات در مورد قیمتهای سهام واکنش منطقی بیشتری در برابر اخبار منفی دارند. این رفتار با رفتار سرمایهگذارانی که همزمانی کمتری دارند در جهت مخالف قرار دارد. این سرمایه گذاران با اطلاعات نامتقارن بالاتر و اطلاعات قیمتهای کمتر مواجه هستند. در نتیجه آنها ممکن است نسبت به اخبار منفی بیش واکنش نشان دهند. این پاسخ نامتقارن ممکن است منجر به احتمال کمتر چولگی مثبت شرکتها با همزمانی کمتر شود.
همزمانی بازده، مقیاسی برای اندازه گیری مقدارنسبی اطلاعات خاص شرکت است که درقیمت انعکاس یافته است. همزمانی بازده اینگونه تعریف شده است: دامنه ای که درآن،بازدهی بازاروصنعت تفاوت بازدهی سهام درسطح شرکت رانشان می دهد.در این تحقیق انتظار می رود که همزمانی بازده رابطه معنادار با تغییر پذیری نامتقارن بازده سهام داشته باشد.
تغییرپذیری نامتقارن بازدهی، نسبت بازده کمتر از بازده بازار به بازده بیشتر از بازده بازار است به عبارتی شرایط بد شرکت نسبت به شرایط خوب شرکت، در واقع سرمایه گذاران بدشانس بازده نهائیشان کمتر از میزان بازده بازارشان است. یک راه مقاومت در برابر ریسک ترکیب نرخ احتمالی کمتر از بازار و احتمال بازده های بالاتر از بازار است، نرخ بالای تغییرپذیری نامتقارن بازدهی بیانگر احتمال کسب بازده کمتر از بازده بازار است که شرایط خوبی برای شرکت به وجود نمی آورد که یکی از عوامل تأثیرگذار بر آن همزمانی بازده سهام و عوامل موثر بر همزمانی بازده نظیر عدم تقارن اطلاعاتی، تمرکز مالکیت، سودتقسیمی و.... می باشد.
سودتقسیمی که یکی از عوامل مورد بررسی در تحقیق حاضر می باشد عبارت است از آن بخش از سود هرسهم که به سهامداران پرداخت می شود، که در کشورهای در حال توسعه که رشد اقتصادی بالایی دارند به مراتب کم تر از کشورهایی است که رشد اقتصادی کمتری دارند. یکی از مهمترین ویژگی های بازارهای سرمایه نوپا،مخصوصا در کشورهای در حال توسعه وجود سرمایه گذاران عمده و تملک بخش اعظمی از حقوق مالکانه شرکت ها توسط آنان است.کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نیست.
حضور سرمایه گذاران عمده،از جمله سازمان های بزرگ دولتی و موسسات مالی در بازار سرمایه این سوال را در ذهن ایجاد میکند که ایا ساختار مالکیت می تواند در جهت ارائه اطلاعات مالی با کیفیت بالا که موجب کارا شدن بازار و تصمیم گیری های بهتر استفاده کنندگان صورت های مالی و در نتیجه تخصیص بهتر سرمایه به صنایع با ارزش افزوده بالاتر میشود،موثر باشد و یا اینکه باید تغییراتی در نحوه ی تخصیص سرمایه بین سهامداران مختلف صورت گیرد؟که در این تحقیق نحوه ی تاثیر تمرکز مالکیت و سود تقسیمی بر بازده سهام و نهایتا متغیر همزمانی بازده که ایجاد کننده شرایط خوب یا بد شرکت در بازار سهام می باشد را بررسی می نماییم.
در سالهای اخیر نظر محققین نسبت به پدیده همزمانی بازده سهام بهعنوان عامل مؤثر بر متغیرهای موجود در بازار سهام جلب شده است. علی رغم اهمیت تغییرپذیری نامتقارن بازده و تأثیر آن بر همزمانی بازده سهام، تاکنون پژوهشی که به بررسی رابطه این دو متغیر در ایران پرداخته باشد، صورت نگرفته است که در ادامه به توضیح این متغیر پرداخته می شود. بنابراین، هدف از پژوهش حاضر این است که خلأ تحقیقاتی موجود در این زمینه را پوشش دهد. از این رو، با توجه به نقش متغیرهای تغییرپذیری نامتقارن بازده و پدیده همزمانی بازده سهام، پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این سؤال است که آیا تغییرپذیری نامتقارن بازده بر همزمانی بازده سهام تأثیرگذار است و موجب تشدید همزمانی میشود یا خیر؟
.2 مبانی نظری و پیشینهتحقیقات همزمانی بازده سهام
از جمله ویژگیهای سهام که میتواند بر آگاهیبخش بودن قیمت سهام تأثیرگذار باشد و به عنوان معیاری برای آگاهیبخشی قیمت سهام بهکار رود، همزمانی بازده سهام است.شناخت عواملی که میتواند همزمانی بازده سهام و در پی آن، آگاهیبخش بودن قیمت سهام را تحت تأثیر قرار دهد از اهمیت زیادی برخوردار است، همزمانی قیمت دامنه ای است که در آن بازدهی بازار و صنعت تفاوت بازدهی سهام شرکت را نشان می دهد - احمدپور و پیکرنگار، - 1390،به عبارت دیگر نشان دهنده میزان تأثیر پذیری سهام شرکت از بازده بازار و صنعت می باشد.
در مطالعاتی، بیان شده است که بین همزمانی بازده سهام و آگاهی بخشی قیمت سهام، رابطه معنیدار وجود دارد. مورک و همکاران - 2000 - ، در این زمینه بیان داشتند که زمانی که حقوق مالکیت به طور کامل محافظت نشدهاند، همزمانی بازده سهام که توسط ضریب تعیین مدل بازار - - R2، اندازهگیری میشود، به صورت معناداری بالاتراست. به بیانی دیگر مقادیر - R2 - ، بالاتر - همزمانی بیشتر قیمت سهام - ، میزان اطلاعات بیشتری را در سطح بازار و مقادیر - - R2 پایینتر میزان اطلاعات بیشتری را در سطح شرکت انعکاس میدهد.
در ادامه این محققین اظهار داشتند که حق مالکیت ضعیفتر موجب میشود که افراد به دنبال کسب اطلاعات خصوصیتر باشند و این امر موجب افزایش ریسک آربیتراژ میشود. در این حالت قیمت سهام بیشتر تحت تأثیر رویدادهای سیاسی و تصمیمگیریهای بینالمللی قرار میگیرد. در سالهای اخیر، جین و مایرز - 2006 - ، به بررسی رابطه بین شفافیت اطلاعات شرکتی و همزمانی بازده سهام پرداختند. این دو محقق بیان کردند که در محیطهایی با شفافیت بالاتر، اطلاعات شرکت بیشتر به سرمایهگذاران برون سازمانی منتقل میشود.
در نتیجه، اطلاعات بازار درباره یک سهم، سطح کمی از تغییرات بازده سهام را به طور کلی شامل میشود و این امر موجب میشود که همزمانی بازده سهام، کاهش یابد. برخی دیگر از جمله دورنو و همکاران - 2003 - ، دریافتند که تغییرات قیمت سهام رابطه مستقیم با اطلاعات مربوط به سودهای آتی دارد. از طرف دیگر، پیوتروسکی و رولستون - 2004 - دریافتند که اگر پوشش اطلاعاتی تحلیلگران بیشتر باشد، همزمانی بازده سهام افزایش پیدا میکند. آنها دلیل این امر را به این صورت بیان کردند که هرچه پوشش اطلاعاتی تحلیلگران بیشتر باشد، اطلاعات گستردهتری در قیمت سهام منعکس میشود. همچنین، چان و حامد - 2006 - مطرح نمودند که پوشش اطلاعاتی تحلیلگران میتواند موجب افزایش همزمانی بازده سهام شود.
همزمانی قیمت سهام از طریق مقدار قیمت سهام که با بازار حرکت می کنند اندازه گیری می شود. تحقیقات قبلی بیان داشتند که همزمانی قیمت سهام، عامل افزایش ساختارحاکمیت شرکتی است. شرکتها با ساختار حاکمیتی بیشتر نسبت به ساختار حاکمیتی ضعیف تر همزمانی بیشتری دارند. چن و همد - - 2006، به ارزیابی تجزیه و تحلیل شاخصی برای ساختارحاکمیتی شرکت با همزمانی قیمت بالای سهام پرداختند.فاروپ و احمد - - 2015، با ترکیب نتایج بالا بیان داشتند که همزمانی قیمت پائین سهام نشان دهنده اطلاعات محیطی و ساختار حاکمیتی ضعیف می باشد.