بخشی از مقاله
چکیده
در این پژوهش به بررسی ارتباط متغیرهای حاکمیت شرکتی و ارزش شرکت پرداخته شده است. هدف پژوهش برآورد درصدی از ارزش شرکت میباشد که مرتبط با سازوکارهای حاکمیت شرکتی است. جهت برآورد تأثیر متغیرهای حاکمیت شرکتی بر ارزش شرکت از یک سیستم هم انباشته مبتنی بر مدل ارزشگذاری حسابداری فلتهام و اولسون - FO - استفاده شده است. با بررسی اطلاعات مالی و حاکمیت شرکتی 130 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1382 تا 1392 ، نتایج پژوهش بیانگر این موضوع است که با کنترل متغیرهای ارزش دفتری، خالص داراییهای عملیاتی و سود عملیاتی غیرعادی هر سهم، ارزش بازار سهام در بلندمدت با متغیرهای حاکمیت شرکتی در ارتباط است و تغییرات ارزش بازار سهام قابل توضیح با متغیرهای FO و متغیرهای حاکمیت شرکتی CG میباشد. در نهایت متغیرهای درصد مالکیت بزرگترین سهامدار شرکت و دوگانگی وظیفه مدیرعامل، متغیرهای حاکمیت شرکتی میباشند که برای رهگیری تغییرات ارزش شرکت در مدل نهایی باقی ماندند. نتایج حاصل از تحلیل معادلات ساختاری بیانگر تأثیر مستقیم 59 درصدی متغیرهای FO و ضریب تأثیر کم و البته غیر معنادار متغیرهای حاکمیت شرکتی بر ارزش شرکت میباشد. نتایج پژوهش دامنهای از ارزش بازار حقوق صاحبان سهام را مشخص مینماید که میتواند بهوسیله رویهها و مکانیسمهای حاکمیت شرکتی ایجاد شود.
واژههای کلیدی: ارزشگذاری مبتنی بر حسابداری، کنترل شرکت، حاکمیت شرکتی، مدل فلتهام و اولسون، ساختار مالکیت
مقدمه
حاکمیت شرکتی به مجموعهای از فرآیندها، رسوم، سیاستها، قوانین و نهادهایی گفته می-شود که به روش یک شرکت از نظر اداره، راهبری و یا کنترل تأثیر گذارد و در نهایت، حقوق کلیه ذینفعان شرکت را در نظر بگیرد. نیاز به این نظام در قالب تئوری نمایندگی بیان میشود، به این ترتیب که تفکیک مالکیت از مدیریت منجر به مشکل نمایندگی شد و این مسئله، ضرورت کنترل مدیریت شرکت توسط سهامداران را نشان داده و باعث شد هزینههای سنگینی در قبال این کنترل ناشی شود - بادآور نهندی و همکاران، . - 1391 بر اساس نتایج پژوهشهای انجام شده میتوان گفت که شرکتها با مجموعهای از مکانیسمهای اثربخش حاکمیت شرکتی که تضاد منافع بین سهامداران اقلیت و افراد داخل شرکت را کاهش میدهد، تمایل دارند که ارزش شرکت را از طریق کاهش عدم تقارن اطلاعاتی و افزایش کارایی مدیریت افزایش دهند. همچنین ممکن است شرکتها حاکمیت شرکتی صحیح را به کار گیرند تا ارزش واقعی و درست شرکت را علامتدهی نمایند - جیلان1، . - 2006
برخی از پژوهشها نیز نشان میدهد که کشورهای با حقوق عمومی بهتر، حمایت بهتری از سهامداران و سرمایهگذاران انجام میدهند که این امر بهنوبه خود باعث ارزشگذاری بیشتر داراییهای آنان میشود - لاپورتا و همکاران2، 1998، 2000، . - 2002
به هر حال در کشورهایی که در مکانیسمهای بیرونی حاکمیت شرکتی ضعیف هستند، تأکید و تمرکز بیشتر بر روی مکانیسمها و رویههای داخلی حاکمیت شرکتی است - دارنو و کیم3، 2005؛ گامپرس و همکاران4، . - 2003
پژوهشهای زیادی رابطه بین حاکمیت شرکتی و عملکرد و ارزش شرکت را بررسی کردهاند و به این نتیجه رسیدهاند که شرکت های با حاکمیت شرکتی خوب با عملکرد و ارزش بازار بهتر همبسته و همراه هستند - کلاپر و لاو5، - 2004 و حتی برخی از پژوهشها معیارهایی از حاکمیت شرکتی را شناسایی کرده اند که مستقیماً بر ارزش شرکت تأثیر میگذارد - ببچاک و همکاران1، 2005؛ براون و کایلور2، . - 2006
در حالی که پژوهشهای زیادی در خارج از کشور و حتی در داخل انجام شده که تأثیر حاکمیت شرکتی بر ارزش شرکت را مورد بررسی قرار دادهاند، ولی پژوهشهای محدودی وجود دارد که بهطور مستقیم این موضوع را بررسی کرده باشند که حاکمیت شرکتی تا چه میزان ارزش شرکت را تعالی و بهبود میبخشد؛ به عبارت دیگر اگر حاکمیت شرکتی بهتر، ارزش بیشتر برای شرکت را نتیجه دهد، سؤال این است که:واقعاً چه نسبتی از ارزش شرکت را پس از کنترل عملکرد مالی میتوان به حاکمیت شرکتی نسبت داد؟
در این مقاله تلاش میشود تا بخشی از ارزش شرکت را که مرتبط با حاکمیت شرکتی است با استفاده از چارچوب ارزشگذاری فلتهام و اولسون - 1995 - 3 برآورد کرد. بر مبنای مدل تنزیل سود سهام - DDM - ، چارچوب ارزش گذاری فلتهام و اولسون - FO - ، مدل را بهوسیله برخورد با ارزش شرکت بهعنوان تابعی از ارزش دفتری، خالص داراییهای عملیاتی، سود غیرعادی و سایر اطلاعات عملیاتی میکنند. یکی از مزیت های استفاده از مدل ارزشگذاری مبتنی بر مدل تنزیل سود سهام این است که ارزشگذاری میتواند بهصورت آماده در مورد شرکتهایی که سود سهام پرداخت نمیکنند نیز استفاده شود. علاوه بر این متغیرهای توضیحی حسابداری بهراحتی به دست آمده و از طریق گزارشهای مالی شرکت برآورد میشود.
در چنین پژوهشهایی سعی میگردد، پلی بین ادبیات پژوهش ارزشگذاری در حسابداری و ادبیات پژوهش حاکمیت شرکتی در پژوهشهای مالی و حسابداری داخلی ایجاد شود. البته مطالعات بسیار کمی بهصورت مستقیم ارزش شرکت مرتبط با سازوکار حاکمیت شرکتی را با استفاده از مدل ارزشگذاری حسابداری محور برآورد کردهاند.
