بخشی از مقاله
چکیده
هدف این تحقیق بررسی تغییرات حاکمیت شرکتی و عملکرد: نقش مکانیزم های سنتی حاکمیت شرکتی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بود. لذا برای رسیدن به هدف می بایستی مبانی نظری و پژوهشهای انجام شده در مورد حاکمیت شرکتی و عملکرد مورد بررسی قرار می گرفت تا اطلاعات مورد نیاز را به دست دهد. در این راستا مستند به مرور ادبیات موضوعی مربوط، چارچوب ها و رویکردهای مختلفی برای سنجش مولفه های ویژگی های شرکت و عملکرد مورد بررسی قرار گرفت،که در این تحقیق با توجه به مدل های مختلف ارائه شده در مورد سنجش مولفه های حاکمیت شرکتی و تطبیق آنها با مباحث موجود در شرکت های مورد مطالعه جهت سنجش عملکرد شرکت ها مورد استفاده قرار گرفت که با جمع آوری اطلاعات مربوط به ویژگی های شرکت که از صورت های مالی، با استفاده از آزمون های آماری میزان رابطه بین آنها مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفته است.
جامعه آماری شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد.نمونه ی به کار رفته در تحلیل، 117 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده است.داده های مورد نیاز بر اساس تعریف متغیرهای وابسته و متغیر، از منابع قابل اتکا و در دسترس استخراج، و جهت آزمون فرضیههای تحقیق مورد استفاده قرار میگیرد. روش تحقیق پژوهش حاضر کاربردی است. طرح پژوهش آن از نوع نیمه تجربی و با استفاده از رویکرد پس رویدادی - از طریق اطلاعات گذشته - است.بخش عمدهای از اطلاعات مربوط به صورتهای مالی از نرم افزار »رهآوردنوین« استخراج گردید. نتیجه تحقیق بدین صور می باشد که: تمرکز مالکیت رابطه ی مثبت معناداری با عملکرد شرکت دارد - رد فرضیه اول - . درصد مدیران مستقل هیات مدیره رابطه ی معناداری با کیوتوبین دارد - تائید فرضیه دوم - .نگهداشت وجه نقد رابطه ی معناداری با بازده سرمایه گذاری سهام داران دارد - تائید فرضیه سوم - .
مقدمه
×××××صورت یکمسأله غالباً اساسیتر از حل آن است. حل مسأله ممکن است فقط مستلزم مهارتهای تجربی و ریاضی باشد، حال آنکه طرح سوالات و بررسی مسائل قدیمی از دیدگاهی تازه، نیازمند ذهنی خلاق است و این نکته بیانگر آزمودگی فرد در علم است. هر پژوهش در واقع با قصد پاسخ گویی و راه حل یابی برای یک مسأله اصلی در قالب یک پرسش ظهور کرده است آغاز میشود. بدین لحاظ برای اینکه انسجام، هدفمندی و کاربردی بودن پژوهش حفظ شود، بایستی حول مسأله اصلی سازماندهی شود.
امروزه سرمایهگذاری به شیوههای متعدد به خصوص سرمایه گذاری در سهام شرکتهای مختلف در جامعه به صورت وسیعی مورد توجه افراد حقیقی و حقوقی قرار گرفته است. همچنین افراد برای سرمایهگذاری به طرق مختلف به دنبال کسب اطلاعات از منابع گوناگون میباشند.معمولاً هدف اغلب سرمایه گذاران و سهامداران عادی و حقیقی از سرمایهگذاری در سهام شرکت ها افزایش ثروت و کسب سود هر چه بیشتر میباشد. لذا وجود اطلاعات در مورد عملکرد آتی شرکت در سالهای آتی میتواند اهمیت بسزایی در تصمیمات سرمایهگذاران و ارزیابی شرکت داشته باشد. از طرفی امکان اطلاع رسانی در مورد شرکت میتواند به مدیران شرکتها هم در جذب سهامداران بیشتر کمک نماید.
- اردکانی و محمودیان، ”1389 پیشرفت فناوری، انقلاب صنعتی، تأسیس کارخانجات و واحدهای مختلف تولیدی، گسترش روزافزون بازارهای بورس اوراق بهادار را در جهان به دنبال داشته است. در این رهگذر کشورهای جهان سوم از جمله ایران نیز از این امر مستثنی نبوده و علاوه بر تأسیس بازار بورس سهام، رشد چشمگیر آن در سالهای اخیر نیز مورد توجه عمیق سرمایه گذاران، صاحب نظران، متخصصان و تجزیه و تحلیلگران مالی قرار گرفته است - جهانخانی و پارسائیان، . - 1375
مبانی نظری و پیشینه ی تحقیق
مک نالتی و همکاران - 2012 - ، پژوهشی را تحت حمایت و نظارت انجمن حسابداران چارتر انگلستان در رابطه با حاکمیت شرکتی و ریسک پذیری ترتیب دادند. در حالی که عمده تحقیقات حوزه ریسک پذیری، از معیارهایی همچون نوسان بازده ماهانه ساده یا تعدیل شده بازار و یا انحراف از عملکرد مورد انتظار، برای محاسبه ریسک پذیری استفاده نموده اند، آنها برای ارزیابی ریسک پذیری از معیاری متفاوت از تحقیقات مشابه استفاده نمودند. بدین صورت که شرکت هایی که در طی دوره بحران مالی سطح بالایی از وجود نقد و شبه نقد را حفظ نمودند به عنوان شرکت های کم ریسک و شرکت هایی که از ذخایر نقدی خود به سرعت استفاده کردند به عنوان شرکت هایی با ریسک پذیری بالا شناخته شدند.
با استفاده از این معیار، آنها دریافتند که بین اندازه هیات مدیره و ریسک پذیری شرکت، ارتباط مستقیم وجود دارد. از طرفی نشان دادند که تعداد اعضای غیر موظف هیات مدیره - جانشین استقلال - و وجود کمیته ریسک ارتباط معنی داری با ریسک پذیری ندارد. در بررسی سایر خصوصیات هیات مدیره، مشخص گردید مادامی که سابقه عضویت اعضای موظف به میزان بااهمیتی بیش از سابقه عضویت اعضای غیر موظف در هیات مدیره است، ریسک پذیری کاهش یافته است. اما در شرایطی که پاداش اعضای موظف بیش از پاداش اعضای غیر موظف بوده، ریسک پذیری افزایش یافته است. در این پژوهش با بررسی معیارهای رفتاری و کیفی مربوط به تلاش اعضای هیات مدیره، مشاهده گردید که سطح و تلاش اعضای غیر موظف هیات مدیره، با ریسک پذیری شرکت ارتباط معکوس دارد.
گیسبرت و ناوالاس - 2013 - ؛ در تحقیقی با عنوان »رابطه افشای داوطلبانه و حاکمیت شرکتی با وجود تضاد منافع و مشکلات نمایندگی« با استفاده از نمونه ای از 62 شرکت اسپانیایی به آزمون رابطه بین سطح افشای داوطلبانه و حاکمیت شرکتی پرداختند. نتایج نشان می دهد که رابطه مثبتی بین حاکمیت و مکانیزم-های اطلاعاتی با وجود مالکیت شدید و مالکیت سهامداران وجود دارد. همچنین نتایج نشان می دهد که با افزایش مسئولیت های رییس و مدیر اجرایی، سطح افشای داوطلبانه با توجه به نقش مدیران مستقل، به میزان قابل توجهی کاهش می یابد.
هوانگ و همکاران - 2013 - با بررسی یکی دیگر از ویژگی های حاکمیت شرکتی در شرکت های چینی، دریافتند که سطح ریسک پذیری شرکت های دولتی بسیار پایین تر از شرکت های خانوادگی است و پس از خصوصی سازی، میزان ریسک پذیری شرکت های دولتی افزایش می یابد . کورنیادی و همکاران - 2014 - ، با بررسی شرکت های نیوزلندی دریافتند که سطح ریسک پذیری شرکت هایی با هیات مدیره بزرگ، کمتر بوده و بین تمرکز مالکیت - وجود چندین سهامدار بزرگ بالاتر از 5 درصد - و ریسک پذیری شرکت، ارتباط مستقیم وجود دارد. آنها همچنین دریافتند که همسو با نظریه نمایندگی، افزایش مالکیت مدیران داخلی، ریسک پذیری شرکت را کاهش می دهد.
میگلانی و همکاران - 2015 - در تحقیقی، نقش داوطلبانهی شرکتهای دارای مدیریت شرکتی را در کاهش وضعیت بحران مالی شرکتها مورد بررسی قرار دادند. با استفاده از 171 نمونه شرکت دارای بحران مالی و 106 شرکت استرالیایی به عنوان شرکت سالم، در طول دورهی 5 سالهی قبل، از برخی ساختار مدیریت شرکتها که برای شرکتها مفید است حمایت شده، که به عنوان عملکردی در کاهش بحران مالی شرکتها میباشند. به طور خاص، سطح بیشتری از قطعه داران - کسانی که سهام کوچکی در شرکت دارند - و مالکیت مدیر و وجود یک هیئت حسابرسی جدا، با احتمال بحران مالی ، مرتبط هستند. همچنین شواهدی که بیان کنندهی پذیرش داوطلبانهی ساختارهای خاص شرکت را که منجر به کاهش سطح بحران مالی می شوند نسبت به تشخیص بحران مالی که منجر به اصطلاحات ساختاری مدیریت شرکت میشوند، پیدا شده است.
مشایخی و محمدآبادی - 1390 - به بررسی رابطه مکانیزمهای حاکمیت شرکتی با کیفیت سود حسابداری پرداختند. آنها برای ارزیابی کیفیت سود از معیارهای اقلام تعهدی، پایداری سود و توان پیشبینی سود استفاده کردند و از دوگانگی مسئولیتها، نسبت مدیران غیر موظف عضو هیات مدیره و تعدا جلسات آن به عنوان شاخصههای حاکمیت شرکتی استفاده کردهاند . یافتههای تحقیق حاکی از آن است که با بیشتر شدن تعداد جلسات هیات مدیره و افزایش حضور مدیران غیر موظف در آن، کیفیت - پایداری و توان پیشبینی - سود حسابداری افزایشیافته است. این در حالی است که بین تفکیک مسئولیتهای مدیر عامل و رئیس هیات مدیره از یکدیگر و کیفیت - پایداری و توان پیشبینی - سود رابطه معنیداری وجود ندارد. همچنین یافته - های تحقیق حاکی از نبود رابطه معنیدار بین کیفیت اقلام تعهدی، به عنوان یکی از سنجههای کیفیت سود، با مکانیزمهای حاکمیت شرکتی مورد بررسی است.
سجادی و همکاران - - 1390رابطه سرمایه گذاران نهادی با کیفیت سود را در قالب ارزش پیش بینی از طریق مدل ولاری و جنکینس ، - - 2006بیطرفی،به موقع بودن و بیان صادقانه مورد بررسی قرار داده اند.نتایج این تحقیق رابطه مثبت و معنی داری را ارزش پیش بینی ،به موقع بودن صورت های مالی و سرمایه گذاران نهادی نشان می دهد،این در حالی است که رابطه منفی و معنی داری میان سرمایه گذاران نهادی و اقلام تعهدی اختیاری مشاهده شده است؟ تقوی و همکاران - 1392 - با بررسی تاثیر ساختار مالکیت بانک ها - مالکیت دولتی، مالکیت خصوصی و مالکیت خارجی - به عنوان معیار سنجش حاکمیت شرکتی، بر شاخصهای ثبات بانکی برخی از کشورهای در حال توسعه، نشان دادند که
