بخشی از مقاله
چکیده
مقدمه: مطالعات قبلی نشان داده اند که چگالی ریزگردش هاي عضله اسکلتی در بیماران با نارسایی مزمن قلبی کاهش می یابد. بنابراین هدف از این مطالعه بررسی تاثیر تمرینات ورزشی هوازي بر چگالی مویرگی و چگالی شریانچه هاي عضلات کند و تند انقباض در موش هاي با نارسایی مزمن قلبی بود. مواد و روش انجام کار: بدین منظور، از 30 سر موش صحرایی نر ویستار 6 - تا 8 هفته و 180 تا 210 گرم - استفاده شد. چهار هفته پس از جراحی - انسداد شریان پایین رونده قدامی - ، موش هاي انفارکته شده در 3 گروه شم - n= 10 - گروه کنترل انفارکته شده - n= 10 - و گروه تمرینی انفارکته شده - n= 10 - توزیع شدند. برنامه تمرینی شامل دویدن بر روي تردمیل به مدت 10 هفته 5 - جلسه در هفته - با سرعت 17 متر بر دقیقه به مدت 10 تا 50 در روز بود. 48 ساعت بعد از آخرین جلسه تمرینی موش ها به وسی له کلروفورم کشته شدند و چگالی ریزگردش هاي عضله سولئوس و گاستروکنمیوس به روش ایمونوهیستوشیمی مورد ارزیابی قرار گرفت.
نتایج: میزان چگالی مویرگی و نسبت مویرگ به تار در پاسخ به تمرینات ورزشی در عضله سولئوس به طور معناداري افزایش پیدا کرد، اما چگالی مویرگی و نسبت مویرگ به تار در عضله گاستروکنمیوس در پاسخ به تمرینات ورزشی تغییر نکرد. همچنین چگالی شریانچه در عضله گاستروکنمیوس در پاسخ به تمرینات افزایش پیدا کرد، اما تغییري در چگالی شریانچه در عضله سولئوس موش هاي با نارسایی مزمن قلبی مشاهده نشد. نتیجه گیري: نتایج نشان داد که ده هفته فعالیت هوازي بلند مدت فرایند بازسازي عروق خونی در عضلات سولئوس و گاستروکنمیوس موشهاي با نارسایی مزمن قلبی را به طور غیر یکسانی بهبود میبخشد.
کلمات کلیدي: تمرینات ورزشی، چگالی ریزگردش ها، عضله تند و کند انقباض، نارسایی مزمن قلبی.
مقدمه
امروزه مشخص شده که نارسایی قلبی نه تنها عملکرد قلب را تحت تاثیر قرار می دهد، بلکه منجر به کاهش جریان خون و افت عملکرد عضلات اسکلتی می شود. خستگی ناشی از فعالیت و کاهش ظرفیت عملکردي که معمولاً در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی دیده می شود احتمالاً ناشی از نقص خون رسانی و اختلالات عضله اسکلتی میباشد - . - 2 ,1 مطالعات نشان داده اند که ویژگیهاي ساختاري و عملکردي عضلات اسکلتی در پاسخ به انفارکتوس قلبی به شدت تغییر میکند. در همین راستا نشان داده شده است که علاوه بر کاهش توده عضلانی - - 3 و افزایش درصد تارهاي تند انقباض و کاهش تارهاي کند انقباض - - 4 شبکه خون رسانی عضله اسکلتی هم در انسان - - 5و هم در حیوانات - - 7 ,6پس از انفارکتوس قلبی دچار تغیییرات گستردهاي میشود. مطالعات نشان داده اند که میزان جریان خون عضله اسکلتی در حالت استراحت و حین فعالیت در موش-هاي با نارسایی قلبی کاهش مییابد - . - 8
در سطح مویرگی نشان داده شده است که پس از انفارکتوس قلبی چگالی مویرگی - - 9و نسبت مویرگ به فیبر کاهش می یابد. از طرفی دیگر در سطح سرخرگچه ها نشان داده شده است که تن سرخرگچه ها افزایش و ظرفیت اتساع ومیزان قطر آنها کاهش پیدا میکند - . - 10 هایپوپرفیوژن یا کاهش جریان خون عضله اسکلتی منجر به افزایش شدت کاتابولیسم، کاهش فشار اکسایشی عضله، کاهش Ph درون سلولی، افزایش تولید رادیکالهاي آزاد و سایتوکین هاي التهابی و آپوپتوسیس سلول می شود. هایپوکسی مزمن ناشی از کاهش جریان خون موجب آسیب به فیبرهاي عضلانی و آتروفی آنها می شود - . - 11 از طرفی نشان داده شده است که تمرینات ورزشی از طریق فرایند آنژیوژنز و آرتریولارژنسیس1 به بازسازي انشعابات عروقی در عضله اسکلتی منجر میشود.مکانیسم بازسازي انشعابات عروقی در عضلات اسکلتی هنوز مشخص نیست، اما مطالعات اخیر نشان داده اند که این عروقی شدن بافت وا بسته به ترکیب نوع فیبر عضله و الگوهاي به کارگیري تار عضله در طی فعالیت می باشد - . - 12 بنابراین در این مطالعه به این موضوع پرداخته شده است که انفارکتوس قلبی چه تاثیري بر چگالی مویرگی و چگالی شریانچه-هاي عضله سولئوس و عضله گاسترکنمیوس دارد. و همچنین این موضوع مورد ارزیابی قرار گرفت که آیا تمرینات هوازي بلند مدت می تواند چگالی ریزگردشهاي عضلات کند و تند انقباض را بهبود بخشد؟
روش انجام کار
آزمودنی هاي تحقیق
در این مطالعه که از نوع تجربی – آزمایشگاهی بود، از 30 سر موش صحرایی نر نژاد وﯾﺴﺘﺎر استفاده گردید که در محدوده وزنی 180-210 گرم بودند. این حیوانات در شرایط استاندارد از نظر نور 12 - ساعت روشنایی و 12 ساعت تاریکی - نگهداري شدند و دسترسی آزاد به آب و غذا داشتند. درجه حرارت براي آنها در حد 24-2œC حفظ شده و در گروههاي 4 تایی در قفس استاندارد نگهداري شدند.
گروه هاي مورد مطالعه
موشهایی که دچار انفارکتوس شده بودند چهار هفته پس از عمل جراحی به طور تصادفی در دو گروه کنترل انفارکتوس شده - , n=Sed-MI10 - و گروه تمرینی انفارکته شده - , n=Ex-MI10 - تقسیم بندي شدند. همچنین گروه شم - - , n=Sham10 نیز شامل موشهایی بود که قفسه سینه باز شده بود ولی دچار انفارکتوس نشده بودند. مشخصات موشها در هر یک از گروه-هاي مورد مطالعه در جدول شماره 1 نشان داده شده است.
نحوه ایجاد انفارکتوس قلبی
براي ایجاد انفارکتوس قلبی ابتدا حیوانات را از حیوان خوانه به آزمایشگاه فیریولوژي انتقال دادیم. سپس با تزریقداخلصفاقی تیوپنتالسدیم - 50 mg/kg ip - آنها را بیهوش کردیم. هر حیوان به صورت طاق باز قرار میگرفت، سپس ناحیه قفسه سینه آنها را به طور کامل تراشیده و بر روي تخت جراحی قرار دادیم. با فشار دادن انگشتان پا میران بیهوشی موشها مورد بررسی قرار میگرفت. در صورت بیهوشی کامل آنها را براي آنتوبه کردن آماده کردیم. آزمودنی ها را به دستگاه ونتیلاتور - Small - Animal Ventilator, Harvard Model 683-USA ویژه جوندگان متصل کردیم. سپس ناحیه روي قلب را به ارامی باز کرده تا قلب در معرض دید قرار بگیرد. سپس رگ پایین رونده قدامی که در فاصله بین دهلیز و شریان پولمونري قرار داشت را با نخ سیلک6/0 مسدود کردیم. براي اطمینان از ایجاد انفارکتوس از ثبت لید II توسط دستگاه پاور لب استفاده شد. براي گروه شم فقط نخ سیلک از زیر شریان پایین رونده قدامی عبور داده شد اما گره زده نمیشد. پس از اتمام جراحی موش را در معرض اکسیژن خالص قرار داده تا زمانی که بهوش میآمد.
پروتکل تمرینی
چهارهفته بعدازعمل جراحی، موش هاي گروه تمرینی، تمرینات خود را که شامل دویدن بر روي تردمیل مخصوص جوندگان بود را شروع کردند. موش هاي گروه تمرینی به مدت 10 هفته فعالیت هوازي بلند مدت رو انجام دادند. در هفته اول آزمودنی-ها با سرعت 10 متر بر دقیقه به مدت 10 دقیقه فعالیت کردند. سپس در هفته دوم آزمودنیها با سرعت 14 متر بر دقیقه به مدت 20 دقیقه فعالیت کردند. در هفته سوم آزمودنیها با سرعت 17 متر بر دقیقه 1 - کیلومتر بر ساعت - به مدت 30 دقیقه فعلالیت کردند. در ادامه هفته چهارم و پنج موشها با سرعت ثابت 17 متر بر دقیقه - معادل 50 تا 60 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی - به فعالیت ادامه دادند اما مدت جلسات به ترتیب به 40 و 50 دقیقه افزایش پیدا کرد. شدت و مدت تمرین در هفته پنجم تاهفته دهم تمرین ثابت ماند. همچنین شیب تردمیل در هفته اول تا سوم صفر و در هفته چهارم %5 بود و در هفته هاي پنجم تا دهم شیب به میزان %10 ثابت باقی ماند - جدول شماره . - 2 این در حالی بود که گروه کنترل انفارک ته شده و گروه شم در این مدت هیچ گونه فعالیتی نداشتند.