بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر نقاشی درمانی بر افزایش قاطعیت در دانش آموزان دختر آهسته گام آموزش پذیر صورت گرفت . این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر آهسته گام شهر کرمانشاه بود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 20 نفر انتخاب شدند که به صورت نمونه گیری خوشه ای در دو گروه 10 نفری آزمایش و کنترل قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه مهارت های اجتماعی گرشاسم و الیوت استفاده شد و داده ها با استفاده از نرم افزار آماری spss-21 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاکی از تحلیل کواریانس نشان داد که نقاشی درمانی می تواند بر تمام ابعاد مهارت های اجتماعی که شامل قاطعیت،همکاری و خویشتن داری می شود.
کلید واژه ها: نقاشی درمانی، مهارت های اجتماعی، آهسته گام، آموزش پذیر
مقدمه
قاطعیت در کیفیت زندگی و سازگاری کودکان آهسته گام در جامعه و شغلشان دارای اهمیت فراوانی است. یافته ها نشان میدهند که فقدان مهارتهای اجتماعی و قاطعیت مناسب عاملی اساسی است که موجب شکست این افراد در جایگاه اجتماعی می شود - گودوین،. - 2003بنابراین اهمیت مهارتهای اجتماعی و مخصوصا قاطعیت به عنوان مهمترین عامل اجتماعی شدن و سازگاری اجتماعی را هیچگاه نمیتوان از نظر دور داشت و بیشک توجه به هوش اجتماعی، رشد اجتماعی و تربیت اجتماعی در کنار دیگر ابعاد رشد و حیطههای تعلیم و تربیت، از جایگاه ویژهای برخوردار است. در چشمانداز کنونی، در حوزه آموزش مهارتهای اجتماعی، رویدادهای فراوانی رخ داده، پژوهشهای بی شماری صورت گرفته، روشهای آموزشی و درمانی جدیدی مطرح گردیده و افقهای روشنتری آشکار شده است. تمامی این حرکتها و شناخت های روز افزون به انسان کمک میکند تا به کمیت و کیفیت زندگی اجتماعی خود و دیگران غنای بیشتری ببخشد و بخصوص، به کودکان با نیازهای ویژه و سازگاری اجتماعی آنان نگاه انسان دوستانهتر و پویاتری داشته باشد - امرسون،. - 2003 از طرفی آموزش نقاشی گروهی ، راهکاری آموزشی است که مزایای بیشماری دارد که از میان آنها می توان به تبادل و انتقال افکار جدید، کمک متقابل، بهبود تعامل و ارتباط فردی، توسعه و رشد رفتارهای اجتماعی اظهارنظر درباره عقاید خود ودیگران اشاره کرد. درگروه نقاشی از روی مدل کپی کردن و یا نقاشی به صورت آزاد و تخیلی استفاده کرد . روش دوم بهتراست زیرا مطالعات نشان میدهد که نقاشی گروهی به صورت موضوع آزاد و تخیلی می تواند افکار جدید را بین کودکان رد و بدل کرده و نیز موجب افزایش همکاری و تعامل اجتماعی بهتر در آنها شود - متسون و اولندیک،. - 2009 بنابراین با توجه به این که تا کنون تحقیقات زیادی در رابطه با دانش آموزان آهسته گام پرداخته نشده است و از طرفی با توجه به این که موضوع نقاشی درمانی از جمله موضوعات تازه در حوزه روانشناسی می باشد و کمتر به آن پرداخته شده است - رستمی،. - 1388 بنابراین سعی شد که ما موضوع نقاشی درمانی را در حیطه مهارت های اجتماعی دانش آموزان آهسته گام آورده و به بررسی و تاثیر آن در کاهش یا فزایش مهارت های اجتماعی در دانش آموزان بپردازیم. از طرفی پژوهش حاضر، بر آن است تا به بررسی اثربخشی این رویکرد در بهبود مهارت های اجتماعی قاطعیت دانش آموزان دختر آهسته گام آموزش پذیر بپردازد. و بدین ترتیب راهکارهایی مبتنی بر پژوهش برای اصلاح برخی مشکلات آنها در زمینه مهارتها و تعاملات اجتماعی ارائه شود؛ با این امید که گامی در جهت کاهش مشکلات این دانش آموزان و بهبود و توسعه مهارت های اجتماعی آنان برداشته شود.
روش پژوهش
پژوهش حاضر با توجه به هدف کاربردی و از لحاظ شیوه اجرا ز نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون ، پس آزمون همراه با گروه کنترل است.
شکل 1-3طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل با استفاده از گزینش تصادفی
پژوهش شامل کلیه ی دانش آموزان دختر آهسته گام آموزش پذیر با دامنه ی سن 8 تا 12 سال می باشند که در مراکز آموزشی استثنایی شهرستان کرمانشاه در سال تحصیلی 94-95 تحت آموزش و توانبخشی قرار دارند. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از میان سه ناحیه آموزش و پرورش شهر کرمانشاه دو ناحیه به صورت تصادفی انتخاب و سپس از هر ناحیه یک مدرسه ویژه کودکان استثنایی دختر انتخاب شد.از بین این دانش آموزان 20 دانش آموز کم توان ذهنی آموزش پذیر که معیارهای ورود به مطالعه را داشتند به عنوان نمونه انتخاب شد. از جمله معیار های ورد به مطالعه داشتن ضریب هوشی 55 تا 75 با توجه به نتایج ثبت شده در پرونده تحصیلی دانش آموز و سن 14 -8 سال بود. معیارهای خروج عبارت بود از داشتن اختلال بینایی، شنوایی،حرکتی و گفتاری مشخصو مصرف دارو بود.
