بخشی از مقاله
چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش بر یادگیری مهارت ارتباط بین فردی سازگارانه در دانش-آموزان دختر دبیرستانی شهرستان ایلام بود. مهارتهای زندگی مجموعهای از توانمندیهاست که از طریق آموزش و تمرین قابل اکتساب بوده و دستیابی به آنها موجب شناخت خود، افزایش توانایی برقراری ارتباط با دیگران، احساس رضایت بیشتر و موفقیت در زندگی میشود. نتایج نشان داد که روابط بین فردی تحت تأثیر آموزش مهارت اجتماعی قرار گیرد. بدین معنی که آموزش بر افزایش روابط بین فردی سازگارانه به طور معناداری مؤثر بوده است. این یافتهها بیانگر این است که برنامه آموزش مهارت ارتباط موثر میتواند در بهبود روابط بین فردی مؤثر باشد.
مقدمه
انسانذاتاً موجودی اجتماعی است و ما هر روز به گونههای مختلف با یکدیگر در ارتباطیم تا اندیشهها، احساسات و تمایلات خود را به یکدیگر منتقل کنیم. میزان علاقه و احترام خود را نشان دهیم و رنج، اندوه، شادمانی و خرسندی، شک و دودلی خود را با دیگران در میان بگذاریم. یک ارتباط ساده یا یک مجموعه ارتباطات، خواسته یا ناخواسته، از پیش تعیین شده یا اتفاقی، فعال یا منفعل، به هرحال یکی از ابزارهای کلیدی ارضاء نیازها، کسب نتایج و متجلی ساختن آرزوهای ماست توانایی برقراری ارتباط خوب به ایجاد روابط بین فردی مثبت و مؤثر میانجامد و یکی از این موارد، توانایی ایجاد روابط دوستانه است که در سلامت روانی و اجتماعی و روابط گرم به عنوان یک منبع مهم و روابط اجتماعی سالم نقش بسیار مهمی دارد در این میان مدرسه به عنوان اصلیترین نهاد تعامل و ارتباط بعد از خانواده است که زندگی اجتماعی کودک در آن شکل میگیرد. ولی متأسفانه مدارس بخشی چنان معمولی از زندگی ما شدهاند که به راحتی نسبت به نقش استثنائی و خارقالعاده آن بیتوجه هستیم. مدارس اولین و مهمترین مکان یادگیری هستند که در آنجا لیاقتها و تواناییها به بار مینشیند. در عین حال مدارس مکانهای حفظ ایمنی، مراقبت، ترغیب ایجاد تندرستی، اعتماد به نفس و ایجاد ارتباط سالم است که لازمه استقلال در بزرگسالی است. پرورش شخصیت اخلاقی به عنوان هدف غایی در تعلیم و تربیت، مطرح است و رسیدن به آن پایه، مستلزم توجه به نیازهای روان شناختی و اصول بهداشت روانی شاگردان است آموزش و یادگیری به شکل مؤثر زمانی اتفاق میافتد که تعاملات صحیح بین افراد مدرسه برقرار شود. طبیعی است که در تعاملات انسانی عواملی همچون تفاوت در تجربیات، دیدگاهها، ارزشها و انتظارات، تعارضها و اختلافنظرها را پیش میآورد بنابر این جهت پیشبرد مؤثر آموزش در مدرسه باید تعارضها بدرستی حل و فصل گردد تا نه تنها به عنوان مانعی در سر راه یادگیری نگیرند، بلکه موجبات یادگیری بیشتر را فراهم نمایند متأسفانه یکی از مشکلات روابط بین فردی که باعث ایجاد ناسازگاری میشود پدیده اجتماع گریزی در مدارس است. رفتار اجتماع گریز به عنوان زیر مجموعهای از ساختار بزرگتر رفتار پرخاشگری یک پدیده منحصر به فرد است که به طور مشخصی تعریف شده است. در اواخر این دهه این پدیده به طور فزایندهای به صورت وخیمتر ظاهر شده و باعث بروز مشکلات برای اعضای خانواده و محیطهای آموزشی شده است امروزه روابط بین فردی ناسازگارانه در تمامی مدارس جهان به عنوان یک شکل گسترده ولی نادیده گرفته شده به رسمیت شناخته شده است. این رفتار دارای پیامدهای جدی برای کسانی است که در جمع ناسازگار هستند. تحقیقات در حال رشد در 15 سال اخیر نشان داده است که روابط بین فردی ناسازگارنه خطرهای کوتاه مدت و بلند مدت مانند مشکلات تحصیلی، مشکلات روان شناختی و مشکلات روابط اجتماعی هستند. قلدری با خشم، پرخاشگری، خشونت، بیش فعالی و همچنین بعدها با بزهکاری و جنایتکاری، پیوند یافته است. قربانی شدن توسط همسالان، با بیماری، اجتناب از مدرسه، فقر عملکرد تحصیلی، افزایش ترس، اضطراب و افکار خودکشی رابطه دارد. افزون بر آن در دراز مدت، موجب مشکلات درونی همچون عزت نفس پایین، اضطراب و افسردگی میشود - اسویرر2،. - 2011 بنابراین مدارس در پیشگیری از این تعارضات نقش حیاتی دارند. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثربخشی آموزش بر یادگیری مهارت ارتباط بین فردی سازگارانه در دانش آموزان دختر دبیرستانی شهرستان ایلام میباشد.
