بخشی از مقاله
چکیده
از رحم تا گور- که انسان زندگی خود را آغاز و به پایان می برد- پیوسته خود رادر فضاهای داخلی مییابد، بخش اعظم عمر ما، در فضاهای داخلی بناها سپری می شود که به کمک ساختارها و جداره ها شکل گرفته اند. این فضاها محیطی را ایجاد می کنند که بسیاری از فعالیت های ما در آن صورت می گیرد، کما اینکه آنچه به بنا روح می بخشد هم، فضای داخل آن است. اما کمتر فضاهای داخلی- که در طول زندگی، انسان را در خود جای می دهد، ویژگی های کالبدی معماری اول و آخر انسان را دارا می باشد. معماری داخلی، ماهیت خود را از ارتباط با عوامل درونی انسان به دست می آورد. از این رو، با روح انسان رابطه ی مستقیم تری دارد و توان تاثیرات عمیق تری را نیز می توان دارا باشد.
از سوی دیگر، آزادی نسبی معماری داخلی از سلطه ی عوامل محیطی و اجتماعی تاثیر گذار بر کلیت معماری، امکان تعریف بی واسطه تری را در این زمینه مطرح میسازد. موضوع نور و روشنایی نیز باید مورد توجه ویژه قرار گیرد. نورپردازی خوب در انسان احساس آسایش و امنیت به وجور می آورد و مانع از خستگی مفرط می شود.گاهی ما خود موضوع نورپردازی را بی دلیل پیچیده کرده و فراموش می کنیم که قابل اعتمادترین ابزارمان برای تعیین تاثیر نور همانا چشم ماست. نوری که برای هر محیط پیش بینی می کنیم بر شخصیت و ویژگی فضاها تاثیری عمیق دارد. این مقاله به بررسی نقش نور و رنگ در معماری و معماری داخلی به عنوان یک جزء سازنده و مفهوم بخش می پردازد و در خاتمه امید بر آن دارد که در آینده در ساختمان ها همانند نیاکانمان شاهد به کارگیری نور طبیعی به صورت یک عنصر کاملا عصر بخش باشیم.
واژههای کلیدی: رنگ , فضاهای داخلی ' معماری ' نور ' روانشناسی
مقدمه
موضوع روشنایی در خانه های مسکونی آن قدر معمولی و روزمره شده است که به جرات می توان گفت اکثر ما درباره آن حتی فکر هم نمی کنیم. بیشتر ما در خانه هایی زندگی می کنیم که به طور معمول در میان سقف حداقل یک سیم برای چراغ روشنایی در نظر گرفته شده است و ما نیز بر حسب بودجه و توان مالی از چلچراغ های ارزان قیمت یا گرانبها استفاده می کنیم و شاید هر روز کمتر به موضوع استاندارد نور در اتاق توجه داریم. لوسترها و چلچراغ های این چنینی ممکن است خوب و قشنگ به نظر برسند یا مشکل عاجل ما را حل کنند. درست به همان میزان که نسبت به خرید وسایل زندگی دقت می کنیم مثلا نسبت به اینکه مبلمان منزلمان چه رنگی باشد یا رنگ دیوارها و نوع کفپوش اتاقمان چگونه باشد موضوع نور و روشنایی نیز باید از سوی ما مورد توجه ویژه قرار گیرد. نوردهیدرست می تواند آن ارتباط صحیحی را که میخواهیم بر قرار کند و چهره ای به واقع متفاوت به محیط زندگی ما بدهد. [1]
روش تحقیق
روش تحقیق نوشتار حاضر توصیفی - تحلیلی میباشد که در آن سعی شده با مراجعه به کتابخانه و اسناد و مدارک معتبر و با مطالعه درباره نمونه های اجرا شده به بررسی تمام وجوه موضوع پرداخته شود
تاثیر رنگ ، نور و طراحی داخلی بر افزایش کیفیت فضایی
رنگ و نور می توانند تاثیرات پیچیده و گسترده ای را بر روی احساسات و ایجاد واکنش مردم نسبت به محیط داشته باشند.>5@ و همچنین در افزایش میزان بهبودی بیماران و بالابردن کیفیت فضایی قابل درک به صورت کلی برای بیماران ، کارکنان و بازدیدکنندگان موثر می باشد.>6@ رنگ و نور مناسب می تواند ابزار قدرتمندی برای نشانه گذاری ، جهت یابی و پیدا کردن مسیر باشدمطالعات نشان داده اند که بالا بردن و افزایش کیفیت بصری محیط باعث بالا رفتن سرعت نرخ بهره وری بیمارستان به بیشتر از ٌِ% شده است.در واقع این پیشرفت ها به عناصر خاصی از محیط بصری شامل : استفاده از رنگ مناسب در دکوراسیون داخلی ، نمایش برخی آثار هنری ، استفاده از نور خورشید و ایجاد دیدهای بصری جذاب از محیط خارج بیمارستان ، نسبت داده شده اند - >7@. تصاویر ٍوٌ - × می باشد .
در هر دو تصویر که از فضاهای عمومی بیمارستان تهیه شده است ، می توان تفاوت در نورپردازی و استفاده از نور طبیعی و مصنوعی و همچنین رنگهای مرتبط و هماهنگ با نور و عملکرد محیط را مشاهده نمود. در هر دو تصویر حس امنیت و آرامش در جهت کاهش استرس ناشی از فضاهای درمانی به خوبی قابل مشاهده می باشد. × ××این میزان بازدهی ممکن است برای تمام حوزه ها قابل حصول نباشد ، اما تحقق آن می تواند کمک قابل توجهی به افزایش کیفیت محیط بیمارستان و همچنین افزایش روحیه کارکنان و بیماران داشته باشد.>10@ در نتیجه تضمین رنگ و روشنایی مطلوب و مناسب برای محیط های درمانی بسیار حیاتی است و خلق فضاهای دلپذیر در بیمارستان می تواند موجب افزایش استاندارهای رفاه و ترویج حس تندرستی گردد. >11@. فضاهایی شامل ورودی ، پذیرش ، فضای انتظار ، راهروها ، اتاق بیمار و پزشکان و بخش ها قابلیت تغییر به سمت افزایش کیفیات فضایی را دارا می باشند.
تاثیر رنگ بر افزایش کیفیات محیطی
رنگها در طی قرنها به نمادهایی از احساسات درونی ،حالات و صفات مشخصه شخصیتی اجتماعی تبدیل شده اند.بازتاب نمادین رنگها در جوامع گوناگون بشر تا حدودی از یکدیگر متفاوت است ولی در عین حال این نمادگرایی به طور اعم برآمده از ذات انسانهاست. >21@. کاهش تحریک بصری ممکن است به توهم بصری منجر گردد . این اتفاق اغلب در فضاهای محدود و یا محیط هایی که ساکنان آن دارای تحرک کمتری هستند، رخ می دهد. >31@. استفاده از رنگهای سرد مانند آبی و سبز باعث بالا رفتن آرامش ، افزایش خواب و استراحت و نظایر ان می گردد و در مقابل رنگهای گرم مانند قرمز ، نارنجی و زرد باعث بالا رفتن فعالیت های فیزیکی و اجتماعی می شود و رنگهای خنثی مانند خاکستری و یا بژ موجب کاهش توجه و دقت می گردند. >41@.