بخشی از مقاله
چکیده
به گفته ایتن "مطالعه بر روي احساس ناشی از رنگ ها ، با تاثیرات رنگ بر طبیعت آغار می شود"چفرنگ یکی از عناصر اساسی در طراحی محیط محسوب می شود ، انسان در محیط زندگی خود به صورت آگاهانه یا نا آگاهانه با رنگ ها در حال تعامل است و ازآن ها تاثیر می پذیرد چفاین تاثیرات می توانند به صورت فیزیولوژیکی و پسیولوژیکی پدیدار شوند چفچففامروزه بیان اینکه رنگ به صرف زیبایی در محیط مورد استفاده قرار گیرد ، نمی تواند مورد پذیرش قرار گیرد ، چرا که مساله مهم در طراحی یک محیط نیاز ها و احساسات کاربران آن می باشد چففبنابراین آگاهی از این تاثیرات و نحوه استفاده از آن ها در بهبود کیفیت فضا می تواند موثر واقع شود چفدر این راستا پژوهش حاضر با استفاده از روش تحقیق توصیفی،فبه بررسی روانشناسی رنگ و اثرات آن بر محیط ، با تاکید بر فضاهاي داخلی اختصاص داده شده است چدر ابتدا به شناخت ماهیت رنگ و برخی از ویژگی هاي آن ، نحوه ادراك رنگ و سپس با بررسی تاثیرات فیزیولوژیکی و روانشناسانه آن ، با تاکید بر بعد تاثیرات روانی ، عواملی چون تاثیر رنگ محیط و دکو راسیون داخلی در ادراك دما ، وزن ظاهري اشیاء ، وسعت محیط ، قضاوت در مورد گذر زمان و مسیر یابی در فضاهاي مختلف وچچچفبا مرور آزمایشات و تحقیقات انجام شده درفسال هاي اخیر ، توسط محققان مختلف و مقایسه و نتیجه گیري آنها پرداخته شده است، در آخر راهکارهایی را براي نحوه استفاده از این تاثیرات در محیط و دکوراسیون داخلی بر مبناي مطالعات انجام گرفته و نتایج حاصل از مراحل قبل ارائه می دهد چ
واژه هاي کلیدي
ادراك رنگنفروانشناسی رنگ نففروانشناسی نففرنگنفرنگ محیطنففدکوراسیون داخلیفف
-1 مقدمه
رنگ یکی از عناصر اساسی در طراحی محیط محسوب می شود ، که با جنبه هاي روانشناسانه ، فیزیولوژیکی ، بصري و زیبایی شناختی محیط در ازتباط است چففامروزه بیان اینکه رنگ به صرف زیبایی در محیط مورد استفاده قرار گیرد ، نمی تواند مورد پذیرش قرار گیرد ، چرا که مساله مهم در طراحی یک محیط نیاز ها و احساسات کاربران آن می باشد چفف انتخاب یک رنگ براي یک مجموعه خاص ممکن است به فاکتورهاي خاصی مانند ففعوامل جغرافیایی ، شخصیت افراد ، فرهنگ آنان و سن و چچچفو همچنین به نوع نور تابیده شده بر آن و شرایط تابش ، نوع فعالیت کاربران یک محیط و بستگی داشته باشد چف تحقیقات زیادي در این باره صورت گرفته است چفدراینجا ، هدف از انجام این مطالعه ، بررسی ارتباطات میان مردم و رنگ محیط ، آشنایی با ماهیت رنگ و نحوه تاثیرات آن بر ادراك محیط و چگونگی استفاده از آنها براي تحریک حواس کاربر در یک محیط ، می باشد چفاین راستا چند سوال اساسی وجود دارد لچعمده تاثیرات رنگ بر انسان کدامند و تاثیر آن بر ادراك محیط و فضاي داخلی چگونه خواهد بود ؟ هچبا توجه به تاثیرات رنگ ، آیا براي طراحی محیط هاي مختلف ، باید رنگ هاي خاصی را در نظر گرفت ؟ نحوه کاربرد و شناخت آنها چگونه حاصل می شود ؟
فکه در این مطالعه سعی شده ، به آنها پاسخ داده شودچفف
-2 چیستی رنگ
"تعریف مفهوم رنگ نیز بر مبناي رنگی بین دو سطح است ففپپفرنگ بخشی از ادراك بینایی که توسط مشاهده با یک چشم پو بدون حرکت ان ژژبتوان لکه اي مجرد از ساختارش را از لکه مجاور تمیز دادچ"ف]فشهتفل[فچ فف رنگ در فرهنگ لغت وبستر ف" ویژگی از یک شی که تحت عنوان تم رنگ روشنی و اشباع توصیف می شود در ارتباط است با طول موج قابل دیدن فکه تحریک کننده اعصاب چشم استف"]فذزتفهف[چفف رنگ در لغت نامه دهخدا عبارتست ازفف"اثر نور که بر ظاهر اجسام نمایشهاي مختلف می دهد، ب یعنی اثر مخصوصی که در چشم از انعکاس اشعه نوردررویاجسام پدیدآیدف"]فغذزفم[فچفف
2نففصفات رنگفف
-2-1 رنگمایه
رنگمایه یا - hue - alphaفخصوصیتی از هر رنگ است که ان را از بقیه رنگ ها متمایز می کند این ویژگی ها باعث تمایز ابی از قرمز زرد نارنجیچچچچفتمامی رنگ ها را ممکن است بتوان نزدیک به یکدیگر دانست اما با این حال کاملا از هم قابل تمایز استف]غفت[فچفف
-2-2 ارزش رنگ
ارزش رنگ - value - فحالت روشنایی یا تاریکی رنگ را ولیو گویند از اضافه کردن رنگ سفید فرنگ هاي روشنفو از اضافه کردن رنگ سیاه رنگ هاي تیره حاصل می شوندچدر واقع ولیو بعد غیر رنگی که گاها از ان تحت عنوان ارزش رنگی یاد می شود ولیو به تیرگی و روشنی رنگ اشاره کرده و داراي للفدرجه است که از سیاه مطلق تا سفید مطلق را شامل می شود ]همانفغ[
-2-3کروما /اشباعیت
کروما chroma - ژففقاشباعیت ف - saturationژ فبه این معنی که خلوص یا شدت نسبی یک رنگ بوسیله اینکه چه مقدار رنگ خاکستري یا سایر رنگ ها به رنگ مورد نظر اضافه شود تعیین می گرددچفچف]همانفه[ فف
-3 ادراك رنگ
هنگامی که با محیط اطراف خود مواجه هستیم ، در یک تعامل پیوسته با ادراك رنگ قرار داریم چفطبق تعریف فرهنگ لغت وبستر ادراك عبارتست از آگاهی از اشیاء یا داده هاي دیگر از طریق سطحی متوسط از احساس چففهنگامی که یک جسم را لمس می کنیم از جنس یا حتی دماي آن آگاه می شویم چفهنگامی که صداي چیزي را می شنویم از بلندي یا ملایمت یا حتی زیر یا بم بودن آن آگاه می شویم چفاما چشم با کمک مغز می تواند رنگ ، سایز ، بافت ظاهري یا حتی دما یا وزن تقریبی اشیاء را تشخیص دهد، که در این ادراك حسی رنگ نقشی اساسی را بر عهده دارد چفرنگ هاي مختلف ادراك هاي متفاوتی را سبب می شوند و هنگامی که اشتباه به کار بروند احساس ما می تواند به خطا بیفتد چفرنگ بر روي بافت نیز تاثیر گذار است چفقرمز بافت سخت را نمایش می دهد و هر چه روشنتر شود از میزان سختی بافت آن کاسته می شود و بر نرمی آن افزوده می شود چففآبی سطح صاف را نشان می دهد ، هر چه روشنتر شود بر لطافت آن افزوده می شود تا جایی که غیر قابل لمس جلوه دهد چفآبی تیره ، بنفش تیره و قرمز تیره جنسی مخملی را تداعی می کنند ]حلنشفز[چفف نهایتا براي جمع بندي مطالب می توان گفت ادراك رنگ در مجموع به سه عامل بستگی دارد شرایط و محیطی که رنگ در آن دیده می شود چ خصوصیات سطح منعکس کننده ، مانند بافت و توانایی آن براي جذب یا انعکاس نور توانایی فرد براي ادراك رنگ ها]حهفذ[چفف
م- فتاثیرات فیزیکی رنگ
رنگ هم بر جسم انسان و هم بر روان او تاثیر می گذارد چف]ححلفغ [پس از شناخت ویژگی ها و ادراکات رنگ ها ، چگونگی درك تاثیرات روانشناسی آن ها ساده تر خواهد بود چفبه طرز شگفت انگیزي رنگ،فمستقیم یا غیر مستقیم ، از راههاي مختلفی بر بدن ما اثر می گذارد چف]للفز[فحس بینایی در انسان ، که عامل درك و دریافت رنگ ها است در مجموع حهفدرصد تمامی ادراکات انسان را شامل می گردد ، از طریق کنتراست تیره و روشن و همچنین تاثیرات رنگ ، عمل می کند ]ححلفغ. [
چشم مستقیما تحت تاثیر قرار می گیرد و سیگنال هاي دریافتی را به مغز می رساند، سپس باعث ایجاد یک سري عکس العمل هاي پیوسته در بقیه قسمت هاي بدن می شودچفاین عکس العمل ها براي دانشمندان و روانشناسان بسیار مهم است واطلاعاتی را در اختیار ما می گذارند چرا که براي ساخت یک محیط ایده آل به آنها احتیاج داریم]للفز[ هنگام بحث در مورد تجربیات رنگ در حیطه عکس العمل هايففیزیکی به آن مانند فشار خون ، خستگی چشم و تکامل ذهن ، قدرت و اهمیت یک محیط با طراحی خوب همه ي موانع فرهنگی و فردي را پشت سر می گذارد . تجزیه و تحلیل عکس العمل هاي بیولوژیکی ما به رنگ و پردازش آن بی درنگ به عکس العمل هاي روانی منجر می شود ، که اغلب به طور همزمان ظاهر می شوند چفدر این حیطه عکس العمل هاي روانی به رنگ با توصیفاتی کیفی مانند اضطراب ، نگرانی ، آرامش ، غم و چچچفنشان داده می شوند ]منهفه[،فکه در ادامه به آنها خواهیم پرداخت چفف
-4 روانشناسی رنگ
حال پس از بررسی اثرات فیزیولوژیکی رنگ ، با نگاهی به نسبت عمیق در مسائل رواشناسی ، به دنبال یک بررسی اولیه پیرامون اینکه چگونه می توان عکس العمل هاي محیطی به رنگ ها را افزایش بدهیم ، می باشیم چف]ذفش[فدر انتخاب رنگی مناسب جهت تحریک حواس کاربر ، بسته به موضوع طراحی و نیازهاي فیزیکی و احساسی کاربر ،انجام تحقیقات موردي و عمیق ، جهت نیل به این هدف ضروري می باشد ]ححلفغ.[ در ابتدا ما باید به این سوال پاسخ دهیم که ففروانشناسی چیست؟ روانشناسی علمی است که با ذهن، با بعد روحی و فرآیندهاي عاطفی و اشاره اي خاص به رفتار سر و کار دارد و درکی از اینکه رفتار شامل فکر، احساس، و هر رویایی از تجارب فرد را می شود ، فراهم می کند چفریشه هاي این تجربیات به صورت فرآیند هایی هوشیارانه، نیمه هوشیارانه ، و ناهوشیارانه می باشدچفتجربه هوشیارانه حاکی از آن است که ما آنچه که فکر و احساس می کنیم آگاه هستیم نیمه