بخشی از مقاله
چکیده
رنگها می توانند به شیوه های مختلف، تاثیرهایی بنیادین در زندگی برجای گذارند و هرکدام به سبب ویژگیهای شیمیایی و روانشناسانه ای که دارا هستند، منبع مهمی از انرژی، به شمار می روند. انتخاب رنگ در معماری
رویکردهای مختلفی را در طراحی ایجاد می کند و بیشتر از هر عامل مستقل دیگری می تواند فضای کسالت بار ×و یکنواخت محی را به مکانی دلنشین و روح بخش مبدل سازد.
رنگ از عصرکهن رنگ یکی از عناصر تزیینی برای کلبهها بود؛ زیرا رنگ با عواطف و احساسات و فرهنگ بشر پیوند ناگسستنی دارد و بیانگر واقعیت و رموز درونی اوست. به همین خاطر، رنگها معانی گوناگون و متفاوتی را به همراه دارند که دارای اثرهای مثبت و منفی روحی می باشند. از شیوه های تزیینی در معماری کاشی، انتخاب رنگ است. رنگهای متنوع همچون لاجوردی و فیروزه در کنار سفید، زرد و سبز در دوره شاه ×عباس و دوره های مختلف در کاشی کاری باعث رونق روزافزون این هنر زیبا شده است.
مقدمه
عوامل مختلفی بر معماری تاثیر می گذارند. یکی از این عوامل رنگ است. تاثیر روانی رنگها در محی ، انکارناپذیر است. در معماری رنگ، تعریفهای ویژه و جدیدی برای فضا ارائه می شود. آگاهی نداشتن از این مسئله تاثیرهای جبران ناپذیری در پی دارد، به همین دلیل است که رنگهای به کار برده شده در یک کتابخانه با یک زندان و یک مهد کودک تفاوت دارد، زیرا تعریفها از فضا در این فضاها متفاوت است
برخی رنگ را خاصیت بصری فرم دانسته اند. در حقیقت، عنصر فرم از طریق رنگ معنا می یابد. رنگ در طراحی داخلی ، احساس آدمی را تحت تاثیر قرار می دهد و روی فرم تاکید می کند، ضمن آن که باعث حس مقیاس هم می شود. کاربرد رنگ از یک فضای داخلی به فضای داخلی دیگر فرق می کند. در کاربرد رنگ، توجه به ویژگیهای روانی افراد ضرورت دارد.
رنگها باعث ایجاد پاسخهای فیزیولوژیکی متفاوتی در فشار خون، ضربان قلب، سیستم تنفسی، گوارشی و دمای بدن می شوند.
کورت گلدستین نوروسایکولوژیست، ادعا می کند حتی افراد کوررنگ دارای نوعی دریافت حسی اند که آنها را قادر می سازد رنگ را از طریق پوستشان حس کنند. گفتنی است، حدود %8 مردان و %1 زنان دارای اختلال بینایی
هستند که به عنوان کوررنگی شناخته می شود.
بیان مسئله فام :
صفتی از رنگ است که جایگاه آن را در سلسله ی رنگی - از قرمز تا بنفش - معادل با نور طول موج های مختلف در طیف مرئی مشخص می کند. قرمز، زرد و آبی را فام های اولیه می نامند و چون مبنای سایر فام ها هستند رنگ های اصلی نیز نام گرفته اند. فام های ثانویه عبارتند از: نارنجی، سبز و بنفش که از اختلاط مقادیر مساوی از دو فام اولیه حاصل می شوند. فام های ثالثه از اختلاط فام های اولیه و ثانویه به دست می آیند: زرد- نارنجی - پرتقالی - ، قرمز- بنفش - ارغوانی - ، بنفش- آبی - لاجوردی - آبی- سبز - فیروزه ای - ، سبز- زرد - مغز پسته ای - فامهای نامبرده را با ترتیبی معین در چرخه ی رنگ نشان می دهند.
در چرخهی رنگ فام های ثانویه و ثالثه ای که بین یک زوج فام اولیه جای گرفته اند دارای رواب خویشاوندی هستند و در کنار هم ساده ترین هماهنگی رنگی را پدید می آورند. مادامیکه این رنگها با رنگهای خالص سفید و سیاه ترکیب شوند ایجاد بیشماری از رنگها و سایه های مختلف می نمایند.
درخشندگی
دومین صفت رنگ است و درجه ی نسبی تیرگی و روشنی آن را مشخص می کند - غالباً نقاشان اصطلاح رنگ سایه را نیز در همین معنا به کار می برند - . معمولاً درخشندگی رنگ های فام دار را در قیاس با رنگ های بی فام می سنجند. در چرخه رنگ، زرد بیشترین درخشندگی - معادل خاکستری روشن نزدیک به سفید - و بنفش کمترین درخشندگی - معادل خاکستری تیره ی نزدیک به سیاه - را دارد.
پرمایگی - اشباع -
سومین صفت رنگ است و میزان خلوص فام آن را مشخص می کند - گاه واژه ی شدت را در این مورد به کار می برند - . فام های چرخه رنگ صد در صد خالص اند ولی در طبیعت به ندرت می توان فام خالصی یافت. همچنین کمتر رنگیزه ای حد اشباع فام مربوطه در چرخه رنگ را داراست.
رنگهای درخشان به تنهایی جذاب هستند اما اگر در یک الگو یا ردیفی منظم قرار گیرند از نظر بصری تأثیر بیشتری خواهند داشت. این نوع آرایش یک ساختار ساده را بر این رنگها حاکم می کند و در نتیجه یک مفهوم و یا نوعی نظم را ورای حضور محض رنگها منتقل خواهد کرد.
دیوارها و پیش زمینه های روشن رنگهای سرد، مختصر کاهش در دمای بدن نگرنده ایجاد می کنند و رنگهای گرم باعث مختصر افزایش دمای بدن می شوند. به لحاظ بصری، رنگ گرم پیش می آید و رنگ سرد پس می-نشیند.
پنجره ها و مبلمان با زمینه رنگ و سایز متوس در مبلمان و پنجره هایی با سایز بزرگ، شاهد آن خواهیم شد که رنگ آنها با یکدیگر مخلوط خواهد شد و از لحاظ تأثیر گذاری بر محی غالب خواهند شد و ثبات از بین خواهد رفت و تلویحاً نوعی تکان بصری ایجاد خواهد نمود. با مبلمان و پنجره های متوس و با رنگی متعادل و متوس خواهیم توانست ترکیب بندی با ثبات داشته باشیم.
هر ترکیب بندی را می توان کارآمد دانست به شرط اینکه عناصر صحنه به طور موثر با بینندگان مورد نظر آن ارتباط برقرار کند. در اغلب موارد نکته اساسی در شناسایی عناصر کلیدی صحنه نهفته است تا با نظم مبلمان و میزان نور، آنها را از دل سایر عناصر تصویری متفرقه بیرون بکشید. همین اشیاء مزاحم، صحنه ها را مخدوش می کنند و همچنین بهتر است به جای تمرکز زیاد روی جزئیات خیلی خاص، تنها روی ساختار کلی صحنه تمرکز کنید چرا که تأثیر آنها در مقابل ترکیب بندی عمومی بسیار سطحی است.
ملحقات تیره از این رو چشمان ما را به سمت رنگ تیره تر می کشند و ما در روشی قادر خواهیم بود ملحقات و اثاثیه ها را نظم دهید تا هادی دید و کیفیت بصری روان باشند.
نقش رنگ در معماری داخلی
رنگ ها می توانند به شیوه های مختلف تأثیراتی بنیادین در زندگی بر جای گذارند که از جمله مهم ترین آنها می-توان به تأثیر آنها بر احساسات اشاره کرد. جهانی که انسان در آن زندگی می کند، متشکل از هزاران رنگ و تونالیتههای مختلفی است که موجودات و اشیاء را برای ما جذاب تر و حتی به گونه ای معنوی، عمیق تر نشان می دهند. هر کدام به سبب ویژگی های شیمیایی و روانشناسانه ای که دارا هستند، منبع مهمی از انرژی، در جهت فزونی سلامت و نشاط روح و روان در انسانها به شمار می روند.
جهانی تک رنگ با تونالیته های محدودی را، با طبیعت اطراف خویش مقایسه کنید و یا خود ساکن شهری سیاه و سفید بدانید، بدون هیچ کنتراستی و هیجانی. معنای زندگی تغییر یافته و سردی و مردگی بر همه جا حاکم می شود.
