بخشی از مقاله
تاثیر گیاه زعفران بر عملکرد جمعیت نوزادین و بالغین کلنی های زنبور عسل در استان
خراسان رضوی
چکیده
ایران با آب و هوای نیمه خشک در امر پرورش زنبورعسل پس از اتمام گل مزارع دشت به علت کاهش دما شاهد رکورد جمعیت در نتیجه عدم گذراندن موفق زمستان می باشند . در این راستا با مهاجرت کلنی ها می توان از منابع گیاه استراتژیک زعفران استفاده نمود . گیاه زعفران با نام عمومی saffron و نام علمی crocussativus ویژگی مهم گیاه پیدایش گل قبل از اندام رویشی و زمان گلدهی در پاییز می باشد . عملکرد کلنی ها در اثر استفاده از تولیدات گیاه دارویی زعفران ، عسل و گرده در افزایش جمعیت نوزادین و بالغین با توجه به عدم گل هم زمان با این گیاه صورت پذیرفت . این طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار و ده تکرار در استان خراسان رضوی اجرا شد و بیشترین عملکرد در صفت افزایش نوزاد مربوط به تیماری بود که در فصل پاییز از کوهستان به مزارع زعفران منتقل شد . میانگین افزایش 1/6 قاب و صفت افزایش جمعیت بالغین تیماری با کمترین میانگین کاهش -0/1 قاب بود .
۱
کلمات کلیدی : زنبور عسل ، زعفران ، عسل ، گرده ، مهاجرت
مقدمه
کشور ایران دارای آب و هوای نیمه خشک می باشد و افراد برای پرورش زنبورعسل پس ا ز اتمام گل مزارع دشت در اکثر نقاط کشور به علت کاهش دما شاهد توقف فعالیت ملکه ،کلنی ها را با کاهش جمعیت در نتیجه عدم موفق گذراندن زمستان روبرو می باشند . برای بررسی تغذیه مناسب از گیاه دارویی زعفران در تامین و ذخیره زمستان کلنی و عملکرد جمعیت با استفاده از گیاه استراتژیک زعفران که در شرق کشور و دیگر نقاط کشور که به طور عمده کشت می شود و بررسی منابع شهد و گرده که تامین کننده احتیاجات اساسی زنبورعسل ازمواد کربوهیدرات و پروتئین می باشد و تاثیر آن بر تولید جمعییت نوزادین و بالغین بررسی نمود .گیاه زعفران با نام عمومی saffron و نام علمی crocus sativus از خانواده زنبق می باشد ،ویژگی مهم گیاه پیدایش قبل از اندام رویشی گیاه و زمان گلدهی در پاییز می باشد کلاله سه شاخه قرمز رنگ دارای مواد چرب ،املاح معدنی و موسیلاژاست.در منابع بسیاری استفاده زیاد از این گیاه سبب بی حسی و حتی سقط جنین ذکر شده است ولی از نظر شهد و گرده جزء گیاهان عالی محسوب می شود.
مواد و روشها :
طرح در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار و ده تکرارکه کلنی ها همگی دارای ملکه های خواهری پرورش یافته در سال 91 که از زنبورستان به طور تصادفی انتخاب شدتد و تیمارها تمامی صحراهای ممکن در منطقه را توسط تیمارهای زیر بدین شرح بررسی نمودند :
-1 کلنی هایی که در کوهستان از ابتدای تا انتها طرح حضور داشتند که شامل 20 کلنی می باشد.
-2 کلنی هایی که ازکوهستان در مرداد ماه به مزارع یونجه و صیفی جات منتقل شدند که شامل 20 کلنی می باشد.
۲
-3 کلنی هایی از در مهر ماه از کوهستان به مزارع زعفران منتقل شدند و دارای 10کلنی می باشد.
-4 کلنی هایی که از مزارع یونجه و صیفی جات در مهر ماه به مزارع زعفران منتقل شدند ودارای 10کلنی می باشد. تیمار ها 3 و4که نیمی از تیمار های 1و2بودند و به مزارع زعفران منتقل شدند.
به منظوربررسی عملکرد کلنی ها در مزارع زعفران و یونجه و صیفی جات استان خراسان رضوی در شهرستان تربت حیدریه منطقه جلگه رخ که محل کشت یونجه و صیفی جات و شهر زاوه محل کشت زعفران در زمان گلدهی که از اواسط مهرماه تا اواخر آبان ماه می باشد قرار گرفت این طرح توسط 40کلنی همسان سازی شده 6 الی 8 قاب صورت پذیرفت .شماره گذاری کلنی ها براساس شماره کلنی مادری آنها انجام شد ؛ بطوریکه ابتدا کلنی ها بر اساس شماره مادری خود مرتب شده وسپس شماره جدید به آنها داده شد .این شماره ها بوسیله پلاک8*6 بر دیواره جلویی کندو زده شد.
-1 پرورش جمعییت نوزادان :به منظور اندازه گیری میزان سطح پرورش جمعیت نوزادان طول و عرض یک کادر به اندازه های 5 سانتی متری مدرج وسپس بوسیله سیم گالوانیزه کادربندی شد، شبکه های مربع بدست آمده مساحتی برابر با 25 سانتی متر مربع داشتند . با منطبق نمودن کادر تقسیم بندی شده برروی شان نسل و شمارش تعداد شبکه های مربعی پراز نوزاد (تخم ، لارو و شفیره ) سطح پرورش نسل بر آورد گردید. به منظور اندازه گیری میزان سطح نوزادان نر و گرده ذخیره شده طول و عرض یک کادر خالی به
اندازه های 2 سانتی متری مدرج و سپس بوسیله سیم گالوانیزه کادر بندی شد، شبکه های مربع بدست آمده مساحتی برابر با 4 سانتی متر مربع داشتند . در حین ارزیابی، دقت کافی درخصوص عدم وجود بیماری درکلنی صورت گرفت تا درصورت
بروز بیماری و تاثیر در آزمایش ، کلنی بیمار حذف شود .
سلولهایی که بر اثر سیم کشی قابها دچار نقصان شده بودند و ملکه در میان انها تخم ریزی نمی کرد، مورد ارزیابی قرار نگرفتند .