بخشی از مقاله
چکیده
بیوسنتز اتیلن در مرحله پس از برداشت اثرات نامطلوبی بر انبارداري محصولات، باغی دارد. وان متیلسیکلو پروپان - 1-MCP - ، با خاصیت ضد اتیلنی، باعث بهبود کیفیت بسیاري از محصولات کشاورزي و افزایش عمر پس از برداشت آنها میشود، در همین راستا جهت بررسی تغییرات بیوسنتز اتیلن و حفظ خصوصیات کیفی میوه سیب، پژوهشی مبنی بر تأثیر سه سطح مختلف وان متیل سیکلوپروپن 0/028 - و0/021، 0/014، 0 میکرو لیتر بر لیتر - بر خصوصیات فیزیولوژیکی پس از برداشت میوه سیب در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار طراحی و انجام گرفت. که نتایج بیانگر تاثیر معنیدار1-MCP بر سنتز اتیلن میوه - - P<0.01، و کیفیت پس از برداشت میوه بود. بطوریکه با افزایش سطوح 1-MCP، تغییرات بیوسنتز اتیلن روند نزولی داشت. بنابراین تیمار1-MCP میتواند با حذف اتیلن و یا جلوگیري از اثر آن در حفظ کیفیت پس از برداشت میوههاي کلایماکتریک از جمله سیب نقش قابل توجهی را ایفاکند.
مقدمه
سیب از خانواده گلسرخیان، یکیاز مهمترین محصولات باغی بوده که هم از لحاظ اقتصادي و ارزش غذایی بسیارحائزاهمیت می باشد . - FAO, 2012 - لذا به منظور کاهش ظایعات پس از برداشت این میوه استفاده از ماده -1متیل سیکلو پروپن یکی از روش هاي نوین و کار آمد می باشد - - Fan et al., 2007، امروزه در کشورهاي مختلف جهان به منظور حفاظت محصولات باغی از آثار مخرب اتیلن، از این ترکیب استفاده میشود
استفاده از MCP-1 تحت تاثیر عواملی همچون نوع میوه، غلظت، درجه حرارت، مدت زمان قرار گرفتن میوه در معرض گاز 1-MCP، بلوغ میوه و فاصله بین برداشت و تیماردهی میباشد. مدت زمان کاربرد این گاز بین 12 الی 24 ساعت می باشد - Blankenship & Dole, 2003 - و دوز موثر این ماده براي حداکثر تیماردهی هنوز مشخص نشده است.
در ایالات متحده و کانادا از دوز 0/6 و 1 میکرو لیتر بر لیتر براي میوه سیب استفاده میگردد، حداقل استفاده براي اروپا 0/545 و 1میکرو لیتر بر لیتر می باشد مقدار مصرف 1-MCP بر حسب میزانمیوه و فضاي مورد استفاده تیماردهی محاسبه میگردد . به طوريکلی-1 MCP نرخ تنفس میوه را کاهش می دهد و موجب حفظ استحکام و ماندگاري میوه میشود
در همین راستا پژوهشیبهمنظور تاثیر 1-MCP بر روي خصوصیاتفیزیولوژي و عمر پس از برداشت میوهسیب رقم رد استارکینگ انجام گرفت.
مواد و روشها
به منظور بررسی اثرات MCP-1 بر روي سیب رقم رد استارکینگ تیمارهاي آزمایش جهت حفظ صفات کمی وکیفی و عمر انبارداري مورد بررسی قرار گرفت. تیمار وان متیل سیکلوپروپن در سه سطح 0/014 - ، 0/021 و 0/028 میکرولیتر بر لیتر - به همراه شاهد در قالب طرح کاملاً تصادفیدر سه تکرار طراحی و انجام گرفت. میوهها بعد از تیماردهی به همراه شاهد در شرایط سردخانه با دماي 4±1 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 95-90 درصد تا سیکل زمانی 7 ماه نگهداري شدند.
در طول آزمایش پارامترهاي فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی شامل اتیلن میوه - Yan et al., 2011 - ، سفتی میوه - FG-5020 - و کیفت میوه بر اساس کیفیت ظاهري و بازار پسندي میوه - مقایس ذهنی/درجه بندي از یک تا - 6 مورد سنجش و اندازهگیري قرار گرفت. همچنین دادههاي این تحقیق با استفاده از نرم افزار SAS مورد تجزیه قرار گرفتند. براي مقایسه میانگینها از آزمون چند دامنهاي دانکن در سطح احتمال 5 درصد استفاده شد.
نتایج و بحث
بر اساس نتایج تجزیه واریانس دادهها 1-MCP بهطور معنیداري باعث حفظ سفتی بافت میوه و حفظ کیفیت میوه شد - - P<0.05، - جدول . - 1 بطوریکه بیشترین سفتی بافت میوه مربوط به تیمار 1-MCP در سطح 0/021 میکرو لیتر بر لیتر بود و نسبت به کمترین سفتی به دست آمده - شاهد - حدود50 درصد از سفتی بیشتري برخوردار بود - شکل . - 1 همچنین کاربرد 1-MCP در هر سه سطح 0/021 ، 0/ 028 و 0/ 014 میکرو لیتر بر لیتر توانسته است باعث حفظ معنیدار کیفیت میوه در مدت زمان بیشتري نسبت به شاهد - عدم کاربرد - 1-MCP شود - شکل . - 2
شکل-1تاثیرMCP-1بر استحکاممیوهسیبرقم رد استارکینگ
شکل -2تاثیرMCP-1بر کیفیت میوهسیبرقم رد استارکینگ
بررسی نتایج تجزیه واریانس دادهها نشان داد، که کاربرد 1-MCP بر روي اتیلن تولید شده در سیب تاثیر معنیداري دارد . - P<0.01 - بر همین اساس، با کابرد 1-MCP، تولید اتیلن به شدت کاهش پیدا کرد، بطوریکه با افزایش غلظت 1-MCP تا سقف 0/021 میکرولیتر بر لیتر تفاوت چشمگیر و معنیداري با شاهد - عدم کاربرد اتیلن - داشت، اما با افزایش غلظت 1-MCP، روند تغییرات تولید اتیلن سیر صعودي پیدا کرد با اینکه نسبت به شاهد داراي تولید اتیلن کمتري بود
شکل -3تاثیرMCP-1بر تولید اتیلن میوهسیبرقم رد استارکینگ
وان متیل سیکلوپروپن با تاثیر بر فرآیندهاي تنفس و بخصوص تولید اتیلن - Blankenship, 2001 - عمر نگهداري میوه سیب و ضایعات محصول را در طی دوره انبارداري را کاهش میدهد. 1-MCP از اتیلن درونی و خارجی میوه سیب در دوره انبار داري محافظت میکند، بنابراین یک ماده مؤثر براي نگهداري میوه سیب میباشد . - Watkins, 2006 - به طور کلی1-MCP قادر به مقابله با رسیدن و اثرات ناشی از اتیلن در طول برداشت و بعد از ذخیره سازي میباشد. همچنین 1-MCP روند رسیدن میوه را متوقف میکند. 1-MCP یک حلقه غیر اشباع مصنوعی مربوط به اتیلن دارد C4H6 - در مقابل - C2H4 که نرخ تنفس میوه را کاهش میدهد - Fan et al., 1999 - و باعث تأخیر در رسیدن رقمهاي مختلف سیب می شود .
با توجه به اینکه 1-MCP موجب کاهش از دست رفتن آب میوه - Rupasinghe et al., 2000 - وکاهش تولید اتیلن میشود - شکل . - 3 لذا سفتی و کیفیت میوه را نیز تحت تأثیر میگذارد - شکل 1 و . - 2 همچنین مانع از تخریب دیواره سلولی با تاثیر گذاشتن بر روي عدم تولید اتیلن میشود. بنابراین 1-MCP بهترین گاز در حفظ کیفیت میوه سیب بوده - Tatsuki et al., 2007 - ، و با توجه به پژوهش حال حاضر بهترین کیفیت در طول دوره انبارداري میوه سیب در دوز 0/021 میکرولیتر بر لیتر مشاهده گردید.
