بخشی از مقاله
چکیده
گزارشگری مالی فراتر از صورت های مالی است و سایر ابزارهای اطلا ع رسانی مانند گزارش هیات مدیره، گزارش های ادواری و اطلاع رسانی اینترنتی را شامل می شود. گزارشگری مالی فقط یک محصول نهایی نیست، بلکه فرآیندی متشکل از چند جزء است که در شکل یک ارائه شده است عوامل زیادی بر کیفیت گزارشگری مالی تاثیر گذار هستند همچنین گزارشگری مالی نیز بر عوامل مختلفی تاثیر گذار است. یکی از اهداف گزارشگری مالی تسهیل تخصیص بهینه سرمایه در اقتصاد است. یکی از مهمترین جنبه های این نقش بهبود تصمیمات سرمایه گذاری است. همچنین افزایش شفافیت مالی پتانسیلی برای کاهش مشکل عدم کارایی سرمایه گذاری می شود.
.1 مقدمه
رشد و دگرگونی سریع روابط اقتصادی، منجر به رقابت شدیدی در عرصه تجارت، صنعت و سرمایه گذاری شده است. لذا شرکت ها برای بقاء و گسترش فعالیت های خود، نیاز به انجام سرمایه گذاری های مناسب و به موقع دارند. گزارشهای مالی شرکت ها باید اطلاعاتی فراهم نماید که برای سرمایه گذاران بالقوه و بالفعل، بستانکاران و سایر استفاده کنندگان در سرمایه گذاریهای منطقی، اعطای اعتبار و تصمیمات مشابه سودمند باشد. گزارش های مالی بایستی اطلاعات لازم برای ارزیابی وضعیت مالی و بنیه اقتصادی بنگاه، ارزیابی عملکرد و توان سودآوری، ارزیابی چگونگی تامین مالی و مصرف وجوه نقد، ارزیابی چگونگی ایفای مسئولیت مباشرت مدیریت و انجام تکالیف قانونی و فراهم کردن اطلاعات مکمل برای درک بهتر اطلاعات مالی ارائه شده و پیش بینی وضعیت آتی را فراهم نماید. در نتیجه این گزارش ها اهمیت بسزایی در تحقق اهداف یاد شده دارند و افزایش کیفیت آنها می تواند موجب کاراتر بودن سرمایه گذاریهای شرکتها و حفظ و توسعه منابع آنها گردد. پژوهش های اخیر اظهار می دارد که، افزایش گزارشگری مالی می تواند پیامدهای اقتصادی مهمی نظیر افزایش کارایی سرمایه گذاری را به همراه داشته باشد. - Lambert & et all ,2006 - اگر چه تئوری های قوی و استواری این رابطه را حمایت می کند، اما شواهد تجربی بسیار کمی برای این ادعا وجود دارد. در سال 2006 رودریگو وردی1 در پژوهش خود دریافت، بین کیفیت گزارشگری مالی با سرمایه گذاری بیشتر از حد و سرمایه گذاری کمتر از حد رابطه منفی وجود دارد. همچنین اظهار میدارد، در مورد شرکت هایی که محیط اطلاعاتی ضعیف تری دارند، رابطه بین کیفیت گزارشگری مالی و کارایی سرمایه گذاری قویتر است. یکی از اهداف گزارشگری اطلاعات مالی، تسهیل فرآیند تخصیص سرمایه در اقتصاد است. از جنبه های مهم این هدف، بهبود تصمیم های سرمایه گذاری است. به ویژه، نظریه ها پیشنهاد می کنند که بهبود شفافیت مالی منجر به بهبود مسائل سرمایه گذاری می شود. به گونه ای که، بیدل و هیلاری2 و چن و همکاران3 نشان دادند که با کاهش گزینش نامناسب و مخاطرات اخلاقی و توانایی مدیر در تشخیص فرصت ها ی بهتر سرمایه گذاری؛ کیفیت بالاتر گزارشگری مالی منجر به افزایش کارایی سرمایه گذاری می شود. - Chen & et all ,2011 - - Biddle & et all ,2006 -
2. پیشینه پژوهش و مبانی نظری
اهداف گزارشگری مالی، از نیازها و خواسته های اطلاعاتی استفاده کنندگان برون سازمانی سرچشمه می گیرد. هدف اصلی، بیان آثار اقتصادی رویدادها و عملیات مالی بر وضعیت و عملکرد واحد تجاری برای کمک به اشخاص خارجی برای اتخاذ تصمیمات مالی در ارتباط با واحد تجاری است. - Wolk & et all ,2001 - بر اساس نظر هیأت تدوین استانداردهای حسابداری،"گزارشگری مالی نه تنها شامل صورت های مالی، بلکه در برگیرنده ابزارها یا روش های اطلاع رسانی است و این ابزارها، به صورت مستقیم یا غیر مستقیم با اطلاعاتی ارتباط دارند که به وسیله حسابداری ارائه می شوند؛ یعنی اطلاعاتی درباره منابع شرکت، دارایی ها، بدهی ها، سود و غیره است". - FASB,1978 - این اطلاعات باید به گونه ای باشد که سرمایه گذاران، اعطاکنندگان تسهیلات مالی و سایر گروه های استفاده کننده را در تشخیص نقاط قوت و ضعف مالی واحد انتفاعی یاری دهد و مبنایی را فراهم کند که بتوان بر اساس آن، اطلاعات مربوط به عملکرد واحد انتفاعی را طی یک دوره مالی ارزیابی کرد. علاوه بر این، اطلاعات مورد بحث میتواند تأثیر بالقوه برخی از منابع بر جریان وجوه نقد و همچنین وجوه نقد مورد نیاز برای ایفای تعهدات واحد انتفاعی را نشان دهد. - کمیته تدوین استانداردهای حسابداری، - 1385 همچنین ممکن است مدیر دارای نوعی اطلاعات درون سازمانی باشد و همین امر باعث شود تا وی چنین باوری پیدا کند که سهام شرکت در بازار به مبلغی کمتر از ارزش واقعی ارائه می شود. در چنین شرایطی، او برای اصلاح این وضع دست به اقدامی می زند که آن را افشای داوطلبانه اطلاعات می نامند؛ یعنی افشای اطلاعات در حدی بیش از مقررات و اصول پذیرفته شده حسابداری و سایر استانداردهای مربوط به ارائه گزارش های مالی و در نتیجه افزایش کیفیت آنها. این گزارش های مالی، حتی اگر حسابرسی هم نشده باشند، می توانند اطلاعاتی را ارائه کنند که پذیرفتنی، معتبر و قابل اتکا باشد، زیرا مدیریت هنگام اتخاذ تصمیم درباره ارائه گزارش های مالی همواره دارای مسؤولیت های قانونی است. - اسکات، - 1386
.3 مفاهیم گزارشگری مالی
انسان در تمام طول تاریخ برای شناخت پدیده ها و کاهش ابهام پیرامون ناشناخته ها به اطلاعات نیازمند بوده به طوری که آغاز تاریخ بشر با توانایی او در انباشت اطلاعات و مبادله آن مقارن بوده است. در یک واحد اقتصادی کار اصلی مدیر تصمیم گیری است و مبنای تصمیم گیری نیز وجود اطلاعات است به طوری که بدون اطلاعات درست نمی توان تصمیمات منطقی اتخاذ نمود. بنابراین اطلاعات چیزی است که ابهام را کاهش می دهد و انسان را به تصمیم گیری منطقی و درست وا می دارد. - حسابرس، - 1378 انسان پیش از شروع هر کاری به عاقبت آن کار می اندیشد و سپس راهکار مناسب را تعیین می کندخصوصاً اینکه تصمیم گیری مربوط به مسائل مالی باشد لذا کسب اطلاعات بهنگام، صحیح و در خور اتکاء مربوط به فعالیتهای مالی بنگاههای اقتصادی یکی از شرطهای اولیه ورود مردم به سرمایه گذاری است. - زادمهر، - 1378 بنابراین اطلاعاتی که در فرایند گزارشگری مالی مؤسسات فراهم می شود باید به گونه ای باشد که سرمایه گذاران را در ارزیابی عملکرد مدیریت، از لحاظ حفظ و بکارگیری بهینه منابع یاری دهد. - مجتهد زاده، - 1384 نمایندگان سهامداران یعنی مدیران به مثابه حافظان ثروت و منابع ملی سهامداران و سرمایه گذاران در بنگاههای اقتصادی تلقی می شوند از اینرو ضروری است که مدیران حداقل در پایان هر سال مالی گزارشهای جامعی از نتیجه عملیات و اقدامات خود را که دربرگیرنده وضع مالی و نتیجه فعالیت مدیران است به طور صحیح و شفاف دراختیار سهامداران قرار دهند. - مجتهد زاده، - 1384 اشخاص، مؤسسات و سازمانهای گوناگون از لحاظ هدف و نوع فعالیت، شکل حقوقی و نوع مالکیت تفاوتهای بسیاری با یکدیگر دارند اما در تمامی مؤسسات یک جنبه مشترک
